NAUCZANIE MULTISENSORYCZNE CZYLI STYLOWY NAUCZYCIEL

QUIZ – STACJE Załącznik 1. Sposób przeprowadzenia: pytania są rozwieszone na ścianach, uczestnicy w parach chodzą od pytania do pytania i ustalają odpowiedzi. Notują je. Następnie wspólnie sprawdzamy rozwiązania, uczestnicy liczą prawidłowe odpowiedzi. Najlepsza para jest nagrodzona. Jest to zadanie typu „rozgrzewka”, wprowadzenie w temat, a jednocześnie praca w zespole oraz ruch.

KLUCZ ODPOWIEDZI: Według H. Gardnera inteligencja jest potencjalną zdolnością do szybkiego zapamiętywania i uczenia się. (Fałsz. Jest zdolnością do rozwiązywania problemów, na bazie przetwarzania informacji. Kompetencje oraz sprawności poznawcze człowieka opisuje się w kategoriach zbioru zdolności, talentów czy też umiejętności umysłowych. Gardner prowadził swoje badania od początku lat siedemdziesiątych XX wieku.) 2. Pluralistyczne podejście Gardnera zakłada, że ludzie posiadają kilka rodzajów inteligencji, których źródłem są uwarunkowania biologiczne i zdobywane przez życie doświadczenia. (Prawda)

3. Gardner wyodrębnił 3 główne inteligencje – wzrokową, słuchową i kinestetyczną, w skrócie VAK. (Fałsz. Wyodrębnił 8 inteligencji. Są one niezależne, co oznacza, że wysoki poziom jednej inteligencji nie wymaga podobnie wysokiego drugiej. Inteligencja muzyczna – objawiająca się wrażliwością na rytm, wysokość dźwięku, melodie i harmonię. Na podstawie badań neuropsychologicznych Gardner przypuszcza, że w prawej półkuli mózgu znajdują się obszary odgrywające role w tworzeniu i percepcji muzyki. Jednakże wiadomo, że nie można zlokalizować zdolności muzycznych równie precyzyjnie jak np. zdolności językowych.

Inteligencja cielesno-kinestetyczna – zdolność do specyficznego opracowania informacji potrzebnych do rozwiązania konkretnego problemu cielesno-kinestetycznego, czyli umiejętność zręcznego używania całego ciała lub poszczególnych jego części. W mózgu ośrodek kontroli ruchów ciała znajduje się w korze ruchowej, przy czym każda półkula mózgowa kieruje ruchami przeciwnej strony ciała. Inteligencja logiczno-matematyczna – umiejętność prowadzenia wnikliwych obserwacji i zdolnością wyciągania z nich wniosków – to zdolność liczenia, określania ilości, stawiania hipotez i rozpoznawania wzorów. Określana bywa mianem „myślenia naukowego”. Proces rozwiązywania problemu u takich osób jest zadziwiająco szybki – znajdują rozwiązanie zanim problem wyartykułują, trudno im nawet prześledzić ten proces, mimo, że zachodzi w ich umyśle. Inteligencja językowa – zdolność myślenia słowami i używania języka w sposób złożony, a także czytania ze zrozumieniem.

Inteligencja przestrzenna – zdolność myślenia w trzech wymiarach Inteligencja przestrzenna – zdolność myślenia w trzech wymiarach. Badania mózgu wykazały, że tylne rejony kory czołowej prawej półkuli mózgu odgrywają decydującą rolę w przetwarzaniu informacji przestrzennych. Inteligencja interpersonalna – zdolność rozumienia relacji międzyludzkich, odczytywania zamiarów, motywacji i pragnień innych, nawet kiedy są one skrywane. Tu kluczową rolę odgrywają płaty czołowe – uszkodzenie tego obszaru mózgu może spowodować głębokie zmiany osobowości, podczas gdy zdolność pozostaje bez zmian.

Inteligencja intrapersonalna – zdolność rozumienia wewnętrznych aspektów samego siebie, rozpoznawanie i kierowanie swoimi emocjami. Główną rolę odgrywają płaty czołowe – uszkodzenie ich dolnych części wywołuje drażliwość albo euforię, natomiast uszkodzenie górnych części powoduje bierność i represyjność. Inteligencja przyrodnicza – zdolność dostrzegania zależności w przyrodzie i ich klasyfikowania.)

4. Zdaniem Gardnera, każdy człowiek posiada wszystkie te inteligencje, choć na różnorodnych poziomach. (Prawda) 5. Gardner wyróżnił tylko dwa przeciwstawne typy profilów inteligencji, charakterystyczne dla każdego człowieka: Laserowy i Szperaczowy, które jednak nie determinują w znaczącym stopniu styl nauki osoby. (Fałsz. Są dwa główne profile oraz inne układy wzajemnych wpływów. Profile mają ogromny wpływ na postępowanie danej osoby.

Laserowy: obejmuje jedną lub dwie inteligencje, które są szczególnie silne i jakie określają sposób, w jaki sposób, w jaki dana osoba spostrzega rzeczywistość i jakie wybiera aktywności. Styl jednostek o tym profilu polega na głębokiej i stałej koncentracji na konkretnej dziedzinie i coraz głębszym wnikaniu w nią.

Szperaczowy: jednostki mają takie same zdolności w trzech lub większej liczbie sfer, ale nie przejawiają wybitnej zdolności w żadnej dziedzinie. U tego typu osób istnieje równowaga miedzy kilkoma inteligencjami. Styl polega na stałym monitorowaniu różnych działalności, śledzeniu wielu różnych elementów, pilnowaniu, żeby nic nie zostało pominięte. Taka osoba nie jest w stanie opanować jednej dziedziny perfekcyjnie. Taki profil ma większość ludzi.

6. W polskich szkołach, tradycyjny system nauczania faworyzuje uczniów z wysoko rozwiniętą inteligencją przyrodniczo-matematyczną. (Fałsz. Z językową i matematyczno-logiczną) 7. Gardner twierdzi, że każde zagadnienie można przedstawić na co najmniej 3 sposoby. (Fałsz – na 7 sposobów. Teoria IW zachęca do indywidualizacji oceniania i nauczania, a więc dobierania metod oraz środków do możliwości i potrzeb poszczególnych uczniów. Nauczyciel powinien przedstawić główne treści nauczania w zróżnicowany sposób. Nauczyciel wielokrotnie, ale w różnych formach i kontekstach oraz za pomocą różnych metod wprowadza materiał. W ten sposób angażowane są różne inteligencje uczniów.)

8. Tworząc swoją teorię, Gardner opracował skuteczne testy do mierzenia inteligencji każdego typu. (Fałsz. Jest to niemożliwe, ponadto prowadziłoby to do dyskryminacji, a Gardner chciał uwolnić się od przekonań o hegemonii jednej inteligencji.) 9. Najlepszą forma diagnozy IW oraz preferowanego stylu uczenia się jest obserwacja ucznia. (Prawda. Jeśli chodzi o style uczenia się, rekomendowane są testy.)

10. Naukowcy podważają naukowy charakter teorii IW. Argumentem jest brak empirycznych dowodów na istnienie poszczególnych inteligencji, jednakże doceniają jej wartościowe aspekty. (Prawda.) 11. Kortyzol wytwarzany w hipokampie w sytuacji stresowej działa na pamięć i procesy myślowe stymulująco i pozytywnie. (Fałsz. Kortyzol działa hamująco. Włącza się system: „uciekaj albo giń”.) 12. Pamięć krótkotrwała przeistacza się w pamięć długotrwałą w hipokampie. Staje się to automatycznie, po jakimś czasie. (Fałsz. Staje się to po wielokrotnym powtórzeniu, rekonstrukcji oraz ponownym uczeniu się informacji.)

NAUCZANIE OBUPÓŁKULOWE (CAŁOMÓZGOWE) CZYLI DOMINACJA PÓŁKULOWA A UCZENIE SIĘ – ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE Załącznik 2 – tekst „ciekawostka” „KULA” „KULA”

ZNACZENIE WYOBRAŹNI I EMOCJI W NAUCZANIU ZNACZENIE WYKORZYSTANIA INTELIGENCJII WIELORAKICH W AKTYWIZOWANIU OBU PÓŁKUL MÓZGOWYCH W CELU ZWIĘKSZENIA EFEKTYWNOŚCI NAUCZANIA ZNACZENIE WYOBRAŹNI I EMOCJI W NAUCZANIU

SKOJARZENIA: Na początku: Co Eskimosi mają wspólnego z VAK? Znajdź łańcuch powiązań – Eskimosi- VAK? zadanie na rozgrzewkę oraz na uaktywnienie procesów twórczych: POWIĄZANIA / SKOJARZENIA. Uczestnicy / uczniowie w grupach 3 osobowych tworzą skojarzenia, potem wybierają najlepsze w grupie i przedstawiają na forum. Następnie, cała klasa wybiera najfajniejsze, najzabawniejsze skojarzenie. Zostaje ono nagrodzone. Dla grup, które nie znają tej techniki , można podać przykład: koza…..

CO WIEM O MÓZGU?

„5 KROKÓW”: Uczestnicy są podzieleni na 5 grup: A,B,C,D,E. Każda grupa dostaje jeden fragment. Zadaniem uczestników jest: 1. pobieżne przeczytanie swojego fragmentu, 2. postawienie pytań, 3. dokładne czytanie 4. wyodrębnienie słów kluczowych, zagadnień kluczowych, etc 5. podsumowanie tekstu 2-3 zdaniami. Uczestnicy pracują na swoich fragmentach. Następnie formowane są grupy złożone ze wszystkich „rodzajów” „czytaczy”, którzy nauczają pozostałych członków grupy o swoim fragmencie. Finalnie, grupa posiada wiedzę na temat całego tekstu. Korzyści ; kooperacja, kreatywność, przepracowywanie wiadomości w formie oraz ustnej, ruch. Załącznik 3

FACEBOOK: WRÓG CZY PRZYJACIEL ? NOWE POKOLENIE UCZNIÓW – NOWE POTRZEBY I WYZWANIA DLA NAUCZYCIELA POKOLENIA Y/Z – DYSKUSJA PLENARNA

7 UMIEJETNOŚCI ŻYCIOWYCH DEKALOG WSPÓŁCZESNEGO NAUCZYCIELA: JAK PRZYGOTOWAĆ UCZNIÓW DO WYZWAŃ I POTRZEB WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA. WARSZTATOWA, PRACA W GRUPACH, BRAINSTORMING, DYSKUSJA, ETC ,

Załącznik 4 – 7 umiejętności życiowych: wybierz te właściwe. 1. KREATYWNOSĆ I INNOWACYJNOŚĆ 2. Myślenie krytyczne i rozwiązywanie problemów 3. Komunikowanie się 4. Współpraca w grupie 5. Wyszukiwanie i zarządzanie informacją 6.Elastyczność, zdolność adaptacji do nowych warunków 7. Przywództwo

A CO Z DYSCYPLINĄ? – ZARZĄDZANIE GRUPĄ: PORADNIK NAUCZYCIELA KLASA JAKO GRUPA SPOŁECZNA CECHY GRUPY PSYCHOLOGIA GRUPY PRAKTYCZNE METODY ZARZĄDZANIA GRUPĄ

„Od narodzin do śmierci małe grupy są Lawrence Frey „Od narodzin do śmierci małe grupy są wplecione w tkankę naszego życia” http://www.youtube.com/watch?v=nCNi2i46IQE&feature=related (film dla rozrywki, pokazujący jak działa grupa)

DRAMA: Uczestnicy w grupach. Grupa A przedstawia scenkę sytuacyjną, gdzie NAUCZYCIEL robi bardzo złe pierwsze wrażenie na klasie. Jest nieprzygotowany, chaotyczny, krzyczy, i ogólnie popełnia wszystkie błędy metodyczne możliwe. Klasa jest niezdyscyplinowana. Grupa B przedstawia scenkę z nauczycielem kompetentnym, przygotowanym, cieszącym się posłuchem. Klasa jest zdyscyplinowana. Załącznik 5 – instrukcje dla grup: drama.

CHARAKTERYSTYKA GRUPY SPOŁECZNEJ – PRACA Z TEKSTEM. PRZED: „Co to jest grupa społeczna? Czym się charakteryzuje? Czy taka wiedza może się przydać w codziennej pracy nauczyciela?” Załącznik 6 – TEKST : GRUPA SPOŁECZNA

Komunikacja wewnątrz grupy: „[...] komunikaty werbalne i niewerbalne, które budują tkankę grupy poprzez wspieranie relacji między jej członkami.” Keyton Funkcja komunikacyjna w grupie jest tak samo istotna jak funkcje zorientowane bezpośrednio na cele

27

28

29

„SEGREGACJA” Tutaj powinna nastąpić dyskusja temat w podgrupach lub całej grupie. Uczestnicy decydują (indywidualnie), co było dla nich najcenniejsze w tych informacjach: 1. co na pewno wykorzystają w swojej pracy, 2. co może wykorzystają, 3. co wydaje im się bezwartościowe.

„ WYŚCIG INFORMACYJNY” Swoje wnioski porównują z innymi, chodząc po sali i rozmawiając z tyloma osobami ile zdołają przez 10 minut. Uczestnicy notują zaskakujące wnioski innych osób, ile wspólnych rzeczy znaleźli z innymi, etc Osoba, której uda się porozmawiać z największą ilością osób, zostaje nagrodzona.

„GAŁĄZKA CZY MIND MAP?” Sposób przeprowadzenia zadania: Uczestnicy podzieleni na grupy, czytają tekst, następnie decydują, o jest dla nich najważniejsze, najużyteczniejsze w tym tekście. Przedstawiają swoje pomysły za pomocą grafu, „mind-map”, ryby, gałązki, etc Następnie, wizualizacje są wyeksponowane na ścianie. Uczestnicy porównują, co wspólnego mają wszystkie wizualizacje.

Zarządzanie klasą, czyli co działa, kiedy już nic nie działa? CO SPRAWIA MI NAJWIĘKSZY PROBLEM W KLASIE? DLACZEGO? JAK OSTATNIO PORADZIŁEM / -ŁAM SOBIE Z TRUDNĄ SYTUACJĄ NA LEKCJI? CZY BYŁO TO EFEKTYWNE? DLACZEGO TAK, DLACZEGO NIE? CZY ZACHOWAŁABYM / -ŁBYM SIĘ TAK SAMO PONOWNIE? DLACZEGO TAK, DLACZEGO NIE?

ZNAJDŹ KOGOŚ, KTO … Uczestnicy przeprowadzają ankietę. Cel: wprowadzenie ruchu, wymiana doświadczeń, wdrożenie w temat. Załącznik 7 – Znajdź kogoś, kto …

NATYCHMIASTOWA NAGRODA jest motywująca, Załącznik 8 – „PSYCHOTEST” Załączniku 9 KONTRAKT NATYCHMIASTOWA NAGRODA jest motywująca,

TRZY GŁÓWNE STYLE UCZENIA SIĘ – VAK TEORIA I PRAKTYKA Sposób przeprowadzenia: Tekst posiada luki. Słowa z luk są wypisane na tablicy w przypadkowy sposób. Uczestnicy są podzieleni na dwie drużyny, które są ustawione w dwóch rzędach. Pierwsza osoba w każdym szeregu ma inny kolor markera. Chętny lub prowadzący czytają tekst na głos, tam gdzie jest luka wydają dźwięk: „blip”, czytając zdanie z luką do końca. Następnie osoby z dwóch drużyn podchodzą lub biegną do tablicy i skreślają słowo pasujące do luki. Jeśli jest prawidłowe, grupa otrzymuje punkt. Jest to zadania, które wprowadza ruch, aktywne słuchanie, oraz zabawę. Doskonałe zadanie jako „energyzator”. Załącznik 10 – „BLIP” TEKST Z LUKAMI

VAK - CHARAKTERYSTYKA I METODY PRACY Sposób przeprowadzenia: Uczestnicy pracują w podgrupach. Dostają zdania dotyczące VAK. Ich zadaniem jest dopasowanie zdań do prawidłowej grupy: wzrokowców, słuchowców i kinestetyków. Mają na to określony czas, tutaj 10 minut. Najlepsza grupa zostaje nagrodzona. Załącznik 11

POMYSŁY ZADAŃ NA TRZY STYLE UCZENIA SIĘ Uczestnicy pracują w podgrupach wg przedmiotów nauczanych. Projektują zadania dla VAK z dziedziny własnego przedmiotu. Następnie prezentują całej grupie.

CZY TO SIĘ U NAS UDA? NAUCZANIE MULTISENSORYCZNE A WYMOGI PODSTAWY PROGRAMOWEJ – Sposób pracy: dyskusja plenarna, burza mózgów.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ I SMACZNEGO 

ŹRÓDŁA: „Psychologia Społeczna. Serce i Umysł”, Elliot Aronson, Zysk i S-ka Wydawnictwo 1997 „Materiały metodyczne do podręcznika pedagogika tom1-3”, Beata Owczarska, Gdańsk 2010 „Psychologia i Życie”, Philip G. Zimbardo, PWN Warszawa 1997 „Psychologia w Szkole”, Nr 3, jesień 2005 Sesje dr Małgorzaty Wójcik dla empik school, marzec 2012 Warsztaty metodyczne organizacji PASE KAPELUSZE LEKTORA Doświadczenie własne autorki, p. Mirosławy Wielechowskiej