Rynek pracy w Niemczech Hilla § Rynek pracy w Niemczech po 1 maja 2011 r. – prawne aspekty zatrudnienia polskich obywateli w Niemczech Joachim Hilla Rechtsanwalt i radca prawny Frankfurt am Main – Warszawa www.hilla.eu

Rynek pracy w Niemczech po 1 maja 2011 r. Hilla § Rynek pracy w Niemczech po 1 maja 2011 r. I Wprowadzenie II Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Formy zatrudnienia Obowiązki pracodawcy Obowiązki pracownika 4) Płaca minimalna III Źródła dla pogłębienia tematu IV Dyskusja

Hilla § I. Wprowadzenie Z dużej chmury mały deszcz

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech 1) Formy zatrudnienia a) działalność wykonywana samodzielnie - przy użyciu własnych narzędzi, sprzętu i środków transportu, bez wydawania poleceń przez zleceniodawcę, a także niestosowanie stawki godzinowej lub miesięcznej, niezależne godziny pracy b) działalność wykonywana niesamodzielnie Zatrudnienie (Beschäftigung) to działalność wykonywana niesamodzielnie szczególnie w ramach stosunku pracy. Zatrudnieniem jest również proces zdobywania uprawnień zawodowych w ramach kształcenia w zakładzie pracy. Pracownik zatrudniony w Niemczech a pracownik wysłany.

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech 2) Obowiązki pracodawcy a) zawarcie umowy o pracę - prawo właściwe dla stosunku pracy

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 593/2008 z dn. 17.06.2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) Artykuł 8 Indywidualne umowy o pracę 1. Indywidualna umowa o pracę podlega prawu wybranemu przez strony zgodnie z art. 3. Taki wybór prawa nie może jednak prowadzić do pozbawienia pracownika ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć na drodze umowy, na mocy prawa, jakie, w przypadku braku wyboru, byłoby właściwe zgodnie z ust. 2, 3 i 4 niniejszego artykułu.

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 593/2008 z dn. 17.06.2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) Artykuł 8 Indywidualne umowy o pracę 2. W zakresie, w jakim strony nie dokonały wyboru prawa właściwego dla indywidualnej umowy o pracę, umowa podlega prawu państwa, w którym lub – gdy takiego brak – z którego pracownik zazwyczaj świadczy pracę w wykonaniu umowy. Za zmianę państwa, w którym zazwyczaj świadczona jest praca, nie uważa się tymczasowego zatrudnienia w innym państwie.

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 593/2008 z dn. 17.06.2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) Artykuł 8 Indywidualne umowy o pracę 3. Jeżeli nie można ustalić prawa właściwego zgodnie z ust. 2, umowa podlega prawu państwa, w którym znajduje się przedsiębiorstwo, za pośrednictwem którego zatrudniono pracownika.

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 593/2008 z dn. 17.06.2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) Artykuł 8 Indywidualne umowy o pracę 4. Jeżeli ze wszystkich okoliczności wynika, że umowa wykazuje ściślejszy związek z państwem innym niż wskazane w ust. 2 lub 3, stosuje się prawo tego innego państwa.

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech 2) Obowiązki pracodawcy a) zawarcie umowy o pracę - miejsce umowy o pracę w kształtowaniu stosunku pracy w Polsce i w Niemczech, zagadnienie „odwróconych piramid” b) odprowadzenie składki na ubezpieczenie społeczne c) odprowadzenie podatku od wynagrodzeń

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Umowa między Federalną Republiką Niemiec a Rzecząpospolitą Polską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku z dn. 14.05.2003 r. Artykuł 15 Praca najemna 1. Z zastrzeżeniem postanowień art. 16, 17, 18 i 19 uposażenia, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w umawiającym się Państwie otrzymuje z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca najemna wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tak wykonywana, to otrzymywanie za nią wynagrodzenia może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Umowa między Federalną Republiką Niemiec a Rzecząpospolitą Polską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku z dn. 14.05.2003 r. Artykuł 15 Praca najemna 2. Bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu wynagrodzenie, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje z pracy najemnej, wykonywanej w drugim Umawiającym się Państwie, podlega opodatkowaniu tylko w pierwszym Państwie jeżeli:

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Umowa między Federalną Republiką Niemiec a Rzecząpospolitą Polską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku z dn. 14.05.2003 r. Artykuł 15 Praca najemna odbiorca przebywa w drugim Państwie przez okres lub okresy nie przekraczające łącznie 183 dni podczas dwunastomiesięcznego okresu, rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym, i wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Państwie, i wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, która pracodawca posiada w drugim Państwie.

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Umowa między Federalną Republiką Niemiec a Rzecząpospolitą Polską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku z dn. 14.05.2003 r. Artykuł 15 Praca najemna 3. Postanowienia ustępu 2 niniejszego artykułu nie mają zastosowania do wynagrodzenia otrzymywanego przez osobę mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, zwaną w tym ustępie „pracownikiem”, oraz wypłacanego przez lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli praca ta wykonywana jest w tym drugim Państwie, i jeżeli:

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Umowa między Federalną Republiką Niemiec a Rzecząpospolitą Polską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku z dn. 14.05.2003 r. Artykuł 15 Praca najemna pracownik wykonuje w ramach pracy najemnej również usługi na rzecz osoby innej niż pracodawca, która kontroluje bezpośrednio lub pośrednio sposób wykonania tych usług, i pracodawca nie ponosi odpowiedzialności lub ryzyka za skutki pracy wykonanej przez pracownika.

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Umowa między Federalną Republiką Niemiec a Rzecząpospolitą Polską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku z dn. 14.05.2003 r. Artykuł 15 Praca najemna 4. Bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu, wynagrodzenie otrzymywane z pracy najemnej, wykonywanej na pokładzie statku morskiego lub statku powietrznego eksploa-towanego w transporcie międzynarodowym albo na pokładzie statku eksploatowanego w żegludze śródlądowej, może być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech 3) Obowiązki pracownika a) dokonanie meldunku we właściwym urzędzie meldunkowym (Einwohnermeldeamt) b) założenie konta osobistego w banku

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech 3) Płaca minimalna Polityka a płaca minimalna – spór pomiędzy partiami i związkami zawodowymi

II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Hilla § II. Zatrudnienie polskich obywateli w Niemczech Płaca minimalna Stare kraje związkowe i Berlin eur/h Nowe kraje związkowe bez Berlina eur/h Gospodarka odpadami 8,24 Budownictwo 10,90 9,50 Maszyniści, kierowcy 12,95 Dekarze 10,80 Elektrycy 9,701 8,402 Sprzątanie wnętrz 8,55 7,00 Mycie okien i fasad budynków 11,33 8,88 Malarze i lakiernicy niewykwalifikowani Malarze i lakiernicy wykwalifikowani 11,50 Pielęgniarze, opiekunowie 8,50 7,50 Branża ochroniarska 6,53 – 8,603 6,53 Usługi pralnicze 7,65 6,752 1 –bez Berlina; 2 –łącznie z Berlinem; 3 – specyficzne regulacje: Baden Württemberg: 8,60 Bayern: 8,14; Nordhein-Westfalen: 7,9; Hessen: 7,50; Niedersachsen: 7,26; Breman: 7,16; Hamburg: 7,12; Rheinland-Pfalz, Saarland, Schleswig-Holstein: 6,53 Statistisches Bundesamt Deutschland, stan na 01.06.2011 r.

III. Źródła dla pogłębienia tematu Hilla § III. Źródła dla pogłębienia tematu „50 pytań i odpowiedzi w związku z 1 maja 2011 roku”, Ambasada Niemiec w Warszawie http://www.warschau.diplo.de/Vertretung/warschau/pl/09/Arbeit/Brosch_C3_BCre__s.html „Beschäftigung ausländischer Arbeitnehmer in Deutschland“, Bundesagentur für Arbeit http://www.arbeitsagentur.de/zentraler-Content/Veroeffentlichungen/Merkblatt-Sammlung/MB7-Beschaeftigung-ausl-AN.pdf „Niemcy czekają na naszych pracowników”, K. Dulewicz w Rzeczpospolita z dn. 18.04.2011 r. http://www.rp.pl/artykul/644645.html „Poradnik dla szukających pracy w Niemczech„ Konsulat Generalny RP w Kolonii http://kolonia.trade.gov.pl/pl/przewodnikrfn/article/detail,5226,Poradnik_dla_szukajacych_pracy_w_Niemczech.html „Poradnik dla polskich przedsiębiorców. Prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej w Niemczech” Konsulat Generalny RP w Kolonii http://kolonia.trade.gov.pl/pl/przewodnikrfn/article/detail,2887,Poradnik_nt_zakladania_i_prowadzenia_samodzielnej_dzialalnosci_gospodarczej_w_Niemczech.html

Hilla § IV. Dyskusja Pierwsze doświadczenia w zatrudnianiu polskich obywateli w Niemczech bez obowiązku uzyskiwania zezwolenia na pracę.

Prezentacja dostępna od jutra na naszej stronie internetowej Hilla § Prezentacja dostępna od jutra na naszej stronie internetowej www.hilla.eu Joachim Hilla RA und r.p. office@hilla.eu Schillerstraße 20 Al. Jerozolimskie 101/12 60313 Frankfurt am Main 02-011 Warszawa Tel.: +49 69 91 33 01 0 Tel.: +48 22 745 01 90 Fax: +49 69 91 33 01 19 Fax: +48 22 745 01 91