projekt Ośrodka Działań Ekologicznych „Źródła” z Filią w Warszawie „Nie bój żaby” projekt Ośrodka Działań Ekologicznych „Źródła” z Filią w Warszawie

W marcu i kwietniu ubiegłego roku szkolnego wspólnie z nauczycielem przyrody w projekcie wzięła udział obecna klasa 6c.

Celem projektu jest podniesienie świadomości mieszkańców terenów zurbanizowanych na temat płazów występujących w ich bezpośrednim sąsiedztwie, poznanie zagrożeń, które dotykają płazy oraz sposobów ochrony tej grupy zwierząt, z uwzględnieniem warunków miejskich.

W ramach projektu 18.03 i 21.03 odbyły się w naszej szkole kameralne warsztaty z udziałem pracownika ośrodka p. Mariusza Waszkiewicza a 13.04 zajęcia inwentaryzacyjne nad Zalewem w Nowej Hucie z udziałem zoologów – herpetologów. ( Herpetologia to dział zoologii zajmujący się badaniem płazów i gadów)

Warsztaty „Płazi świat” W trakcie zajęć, w formie zabaw aktywizujących, poznaliśmy zagadnienia z zakresu biologii i ekologii płazów. Uczyliśmy się także rozpoznawać krajowe gatunki płazów w oparciu o charakterystyczne cechy budowy, jak również wydawane przez nie odgłosy.

Jeżeli chcecie poznać odgłosy naszych krajowych gatunków płazów zapraszamy na stronę: http://www.biol.uni.wroc.pl/herp/herp_pliki/glosy.htm

ze szczególnym uwzględnieniem Warsztaty „Pocałuj żabkę w łapkę” Zajęcia mały na celu zapoznanie nas ze znaczeniem płazów w środowisku naturalnym oraz w gospodarce człowieka, a także z zagrożeniami jakie czyhają na płazy, ze szczególnym uwzględnieniem tych występujących w warunkach miejskich. Ponadto poznaliśmy metody ochrony tej grupy zwierząt.

Inwentaryzacja płazów W trakcie zajęć terenowych naszym zadaniem było dokonać inwentaryzacji herpetologicznej (spisu występujących gatunków płazów), z uwzględnieniem wszystkich form – jaj, larw i osobników dorosłych w Zalewie Nowohuckim.

Następnym zadaniem było dokonanie analizy stanu środowiska występowania płazów, a także diagnozy zagrożeń czyhających na populację płazów. Analizując wyniki swoich obserwacji, proponowaliśmy także metody działań ochronnych dla badanego zbiornika wodnego.

Zalew Nowohucki został poddany inwentaryzacji, którą wykonali uczniowie klasy Vc pod opieką pani od przyrody, 13 kwietnia o godzinie 12.00. Podczas zajęć zachmurzenie było umiarkowane, a temperatura powietrza wynosiła ok. 10°C. N

Ten sztuczny zbiornik o powierzchni 7 ha, z łagodnymi i utwardzonymi brzegami charakteryzuje owalny kształt oraz obecność płycizn. Znajduje się on w otoczeniu zadrzewień parkowych, które w momencie wykonywania inwentaryzacji zacieniały go w zaledwie 2%.

Dno zbiornika zostało oczyszczone z zalegającego mułu, w związku z czym nie było pokryte roślinnością wodną. Uczniowie określili odczyn wody jako lekko kwaśny (pH 6,5), a jej kolor jako brązowy i mętny.

Grupa badawcza miała możliwość zaobserwowania jednego gatunku płaza Grupa badawcza miała możliwość zaobserwowania jednego gatunku płaza. Było to siedem osobników ropuchy szarej oraz ogromne ilości skrzeku złożonego przez ten gatunek. Tak mała liczba stwierdzonych płazów mogła być związana z niskimi temperaturami otoczenia.

Ropucha szara

Spośród innych zwierząt zidentyfikowano kaczki krzyżówki, łabędzie nieme oraz rybitwy. Zaobserwowano także obecność ryb.

Inwentaryzowany zbiornik dotknięty jest wieloma problemami Inwentaryzowany zbiornik dotknięty jest wieloma problemami. Dużym zagrożeniem dla funkcjonowania płazów są zalegające śmieci oraz intensywny ruch samochodowy na ulicach wokół parku, który powoduje śmiertelność płazów.

Dlatego też zostały zaproponowane metody ochrony, które powinny opierać się na: usunięciu śmieci oraz wprowadzeniu roślinności wodnej i przybrzeżnej, która stanowiłaby miejsce schronienia dla płazów, a także innych zwierząt. W tej sytuacji dobrym rozwiązaniem byłaby także edukacja mieszkańców w zakresie właściwego postępowania z odpadami oraz funkcjonowania ekosystemów wodnych.

Zajęcia inwentaryzacyjne w obiektywie aparatu

Kilka słów o naszej bohaterce.

Ropucha szara Gatunek płaza o długości 4,8 – 12,5 cm Ropucha szara Gatunek płaza o długości 4,8 – 12,5 cm. Ma krępą i masywną budowę ciała. Oczy o złotej tęczówce i poziomej źrenicy. Skóra ropuchy szarej jest chropowata, pokryta gruczołami jadowymi z których największe, usytuowane są tuż za oczami. Grzbiet u tego gatunku jest brązowoszary a brzuch płowy lub brudnoszary. Takie ubarwienie ropuchy szarej jest ubarwieniem ochronnym, upodabniającym ją do koloru gliniastej gleby.

Jedyną cechą różniącą płcie jest wielkość osobników – przy długości ciała powyżej 10 cm mamy do czynienia z samicami. W okresie godowym ubarwienie samca zmienia się na jasnozielonkawo-brązowe, a jego skóra staje się gładsza. Głos godowy ropuch szarych jest cichy, ponieważ nie mają one rezonatorów. Głos ten porównywalny jest do jękliwego pochrząkiwania lub do skomlenia młodego psa.

Ropucha szara żyje na terenie całej Polski, w górach zasięg jej występowania dochodzi do piętra kosodrzewiny. Jest to gatunek wybitnie lądowy. Ropucha szara wykazuje duże przywiązanie do zbiornika wodnego w którym się wychowała, co roku powracając do niego w celu odbycia godów.

W sen zimowy zapadają w połowie października W sen zimowy zapadają w połowie października. Zimę spędzają na lądzie – w norach, szczelinach i innych zakamarkach, w tym w piwnicach. Ropucha szara jest zwierzęciem długowiecznym, w niewoli może żyć nawet 40 lat. W starożytnych Chinach uchodziła za symbol długowieczności, wyrabiano z niej specyfiki mające przedłużyć ludzkie życie.

Kijanki tego gatunku są roślinożerne, żywią się glonami i resztkami roślin, natomiast osobniki dorosłe – owadami i ich larwami, ślimakami, dżdżownicami, wijami, pająkami, a także drobnymi kręgowcami (traszkami, małymi jaszczurkami, wężami, pisklętami ptaków i gryzoniami). Ropucha szara masowo zjada szkodniki upraw polnych i ogrodowych – owady i ślimaki.

Ropucha szara należy do płazów. Co wiecie na ich temat Ropucha szara należy do płazów. Co wiecie na ich temat? Dla przypomnienia:

Płazy (Amphibia) w swoim cyklu życiowym związane są z dwoma różnymi środowiskami – wodnym, w którym następuje rozmnażanie i metamorfoza tych zwierząt oraz lądowym, gdzie przebywają przeobrażone osobniki dorosłe. Płazy są kręgowcami charakteryzującymi się zmienną termiką ciała, zależną od temperatury otoczenia.

Zwierzęta należące do tej grupy są drapieżnikami – żywią się owadami i ich larwami, pajęczakami, wijami, dżdżownicami, drobnymi skorupiakami oraz ślimakami. Ich ofiarami bywają również kręgowce – ryby, płazy, gady, ptaki oraz ssaki, w tym nawet nietoperze. Żyjące w środowisku wodnym kijanki odżywiają się roślinami, glonami lub martwą materią organiczną. Tylko u niektórych gatunków płazów kijanki są drapieżne.

Spośród 6084 gatunków płazów żyjących na świecie, w Polsce występuje ich tylko 18. Należą one do dwóch rzędów: płazów ogoniastych (Urodela) – 5 gatunków i płazów bezogonowych (Anura) – 13 gatunków.

Wszystkie krajowe gatunki płazów objęte są ścisłą ochroną gatunkową na mocy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 w sprawie dziko występujących zwierząt objętych ochroną (Dz.U. 2004 nr 94, poz. 2237). W myśl tej ustawy płazów nie wolno zabijać, chwytać, płoszyć, niszczyć gniazd i miejsc ich bytowania, kupować i sprzedawać, przetrzymywać, preparować, a także wywozić za granicę państwa.

w środowisku szereg istnych funkcji, z których najważniejsze to: Płazy są niedocenianą grupą zwierząt. Często zapominamy, że pełnią one w środowisku szereg istnych funkcji, z których najważniejsze to: utrzymywanie równowagi biologicznej w liczebności różnych grup owadów, stanowią pokarm dla wielu gatunków zwierząt,

pełnią funkcję tzw. zwierząt wskaźnikowych, kijanki płazów bezogonowych przyczyniają się do samooczyszczania się zbiorników wodnych, pełnią funkcję tzw. zwierząt wskaźnikowych,

Co ty możesz zrobić żeby ochronić płazy? Na co dzień stosuj się do następujących zasad: - zabieraj śmieci ze sobą do domu, - nie podpalaj trawy, - pilnuj swoje zwierzęta domowe (psy, koty), - dbaj o otaczającą Cię przyrodę!

Dziękujemy za uwagę! W prezentacji zostały wykorzystane min. materiały przygotowane przez Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła” zamieszczone na stronie internetowej www.zrodla.org