Opracowanie merytoryczne Michał Byliniak
VAT
Podatnicy, którzy rozpoczynają działalność gospodarczą w danym roku podatkowym są zwolnieni od podatku z mocy prawa, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty uprawniającej do zwolnienia. Aby skorzystać ze zwolnienia, nie trzeba zgłaszać tego w urzędzie skarbowym. OBOWIĄZEK VAT
osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej - przede wszystkim spółki: cywilna, jawna, komandytowa, komandytowo-akcyjna, osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą. Zgodnie z przepisami podatnikami VAT mogą być (art. 15):
Zwolnienie podmiotowe obejmuje podatników VAT, u których wartość sprzedaży opodatkowanej (obrotu) nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym limitu ustawowego - od 1 stycznia 2010 r. jest to zł (art. 113). Obowiązek podatkowy powstaje w momencie przekroczenia tej kwoty, a opodatkowaniu, w roku przekroczenia progu, podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę. ZWOLNIENIE VAT
Jeżeli np. w maju nastąpi przekroczenie limitu, a według stanu sprzedaży na dzień 31 grudnia okaże się, że wartość sprzedaży nie przekroczyła kwoty zł firma może od następnego roku powrócić do zwolnienia z VAT, ale musi poinformować o tym pisemnie urząd skarbowy do 15 stycznia. ZWOLNIENIE VAT
Dokonujący dostawy wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, których lista zawarta jest w załączniku do rozporządzenia w sprawie faktur. Dokonujący dostawy towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym z wyjątkiem energii elektrycznej i wyrobów tytoniowych w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym. Dokonujący dostawy nowych środków transportu, terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę. Podmioty, które nie mogą skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT (art. 113 ust. 13 ustawy o VAT):
Notariusze, adwokaci i radcowie prawni - wykonujący usługi prawnicze. Świadczący usługi w zakresie doradztwa - z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego. Świadczący usługi jubilerskie. Niemający siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju. Podmioty, które nie mogą skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT (art. 113 ust. 13 ustawy o VAT):
Towary używane - środki trwałe, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku od ich nabycia; produkty rolne pochodzące z własnej działalności rolniczej. Rolnik ryczałtowy w zakresie prowadzonej działalności rolniczej jest zwolniony z obowiązku: wystawiania faktur, prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług, składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowej VAT-7, dokonania zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku VAT. ZWOLNIENIE PRZEDMIOTOWE (art. 43 ust. 1)
Od 1 stycznia 2011 r. prawodawca odszedł od określania usług zwolnionych z podatku VAT za pomocą symboli PKWiU. Od 1 stycznia 2011 r. zwolnienia zawarte są w przepisach Ustawy o VAT (art. 43), a nie w załączniku nr 4. Zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT są miedzy innymi: Usługi pośrednictwa finansowego z pewnymi wyłączeniami. Usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu i ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone przez zakłady opieki zdrowotnej, lekarzy, lekarzy dentystów, psychologów, pielęgniarki, położne. Usługi w zakresie edukacji. ZWOLNIENIE PRZEDMIOTOWE
Usługi w zakresie kształcenia i wychowania świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty, głównie szkoły i przedszkola. Usługi kształcenia na poziomie wyższym świadczone m.in. przez uczelnie. Usługi nauczania języków obcych. Inne usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego: ◦ prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, ◦ świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty - wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, ◦ finansowane w całości ze środków publicznych. ZWOLNIENIE PRZEDMIOTOWE
Najem lub dzierżawa nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek - należy jednak pamiętać, że jeżeli nieruchomość mieszkalna zostanie wynajęta na cele użytkowe, to trzeba zapłacić podatek VAT według 23% stawki podatku VAT. Natomiast, gdy nieruchomość użytkowa zostanie wynajęta na cele mieszkalne, to wynajem nie będzie objęty zwolnieniem z podatku VAT. Dostawa nieruchomości, w tym: ◦ sprzedaż gruntu lub prawa użytkowania wieczystego związanego ze sprzedanymi budynkami lub lokalami, które są zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT, ◦ dostawa terenów niezabudowanych, jeżeli nie są one terenami budowlanymi i przeznaczonymi pod zabudowę, ◦ sprzedaż prawa użytkowania wieczystego gruntów rolniczych. ZWOLNIENIE PRZEDMIOTOWE
Podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą w roku podatkowym mogą zrezygnować ze zwolnienia podmiotowego. Wówczas powinni złożyć w US zawiadomienie o rezygnacji ze zwolnienia podmiotowego przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej (VAT-R). REZYGNACJA ZE ZWOLNIENIA
Nawet, jeżeli w danym roku podatnik utracił prawo do zwolnienia lub sam z tego zwolnienia zrezygnował, może powrócić do tego zwolnienia nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia zgodnie z art. 113 ust. 11 ustawy o VAT. POWRÓT DO ZWOLNIENIA
Warto skorzystać ze zwolnieniaNie warto korzystać ze zwolnienia -Małe zakupy towarów i usług, od których można byłoby odliczyć VAT, -Brak umiejętności do prowadzenia ewidencji zakupów i sprzedaży przy braku środków na skorzystanie z fachowej obsługi księgowej, -Prowadzenie działalności na rzecz podmiotów, którym nie zależy na fakturze, z której mogliby sobie odliczyć VAT. -Duże zakupy towarów i usług, od których można byłoby odliczyć VAT, -Zakupy towarów i usług z większą stawką niż dalsza ich odsprzedaż lub świadczenie usług przy ich użyciu, np. przy budownictwie mieszkaniowym, zakup materiałów budowlanych ze stawką 23% a sprzedaż usług ze stawką 8% (różnicę VAT można odzyskać z urzędu skarbowego), -Uwiarygodnienie przedsiębiorstwa, uzyskanie prestiżu.
W pierwszej kolejności, właściwym do rozliczenia VAT będzie urząd skarbowy, który obejmuje swoim zasięgiem miejsce, w którym podatnik prowadzi działalność opodatkowaną VAT.
Zdarza się, że czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług są wykonywane na terenie objętym zakresem działania dwóch lub więcej urzędów skarbowych, wtedy właściwym urzędem dla: osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej - jest ten, który działa w miejscu siedziby, osób fizycznych - jest urząd właściwy ze względu na miejsce zamieszkania.
rozpoczyna działalność i chce zrezygnować ze zwolnienia, rezygnuje ze zwolnienia w trakcie prowadzonej działalności gospodarczej, traci prawo do zwolnienia. VAT-R jest składany przez podatnika, który:
którego wartość sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości euro, prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami powierniczymi, będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota wynagrodzenia za wykonane usługi nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości euro. Mały podatnik to podatnik VAT :
Ustawa zawiera ułatwienia dla rozliczania podatku przez małych podatników. Mogą oni wybrać jeden z trzech sposobów rozliczania podatku VAT: zasady ogólne, rozliczenie kasowe, rozliczenie kwartalne.
Deklaracje (VAT-7) należy składać za okresy miesięczne co miesiąc do 25 dnia każdego następnego miesiąca. Obowiązek podatkowy powstanie w momencie wystawienia faktury. Zasady ogólne
W tym przypadku obowiązek podatkowy powstaje w dniu otrzymania wynagrodzenia za wykonaną usługę albo sprzedany towar. Jednak podatnik korzystający z tej metody - nawet jeżeli nie dostanie zapłaty - musi rozliczyć podatek nie później niż 90 dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Mali podatnicy rozliczający się metodą kasową składają deklaracje za okresy kwartalne (druk VAT- 7K). Można z niej zrezygnować dopiero po upływie 12 miesięcy Rozliczenie kasowe
eksportu i importu towarów świadczenia usług telekomunikacyjnych realizowanych za pośrednictwem żetonów, kart telefonicznych lub innych jednostek uprawniających do korzystania z usług telekomunikacyjnych w systemie przedpłaconym (art. 19 ust. 18); importu usług i dostaw towarów, dostawy wewnątrzwspólnotowej oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (art. 20) Metody kasowej obowiązku podatkowego nie stosuje się do:
Przy metodzie kwartalnej podatnik stosuje ogólne reguły obowiązku podatkowego, ale składa deklaracje (VAT-7K) za okresy kwartalne. Podatnicy inni niż mali mogą również rozliczać się kwartalnie poprzez deklarację VAT-7D. Obowiązek podatkowy powstanie w momencie wystawienia faktury. Rozliczenie kwartalne
Podatnicy, którzy wybrali kwartalny termin rozliczenia podatku, mogą ponownie składać deklaracje podatkowe za okresy miesięczne, nie wcześniej jednak niż po upływie czterech kwartałów, w których rozliczali się za okresy kwartalne.
Spółka dokonała sprzedaży w dniu 20 lutego, fakturę wystawiła 25 lutego, a płatność otrzymała 5 kwietnia. I.Stosując metodę rozliczenia kwartalnego obowiązek podatkowy powstanie w momencie wystawienia faktury. Faktura zostanie ujęta w deklaracji składanej za I kwartał (VAT-7K składana do 25 marca). II.Przy miesięcznej metodzie rozliczania VAT obowiązek podatkowy powstanie również w momencie wystawienia faktury. Fakturę będzie musiała spółka ująć w deklaracji składanej za miesiąc luty (VAT-7 składana za luty do 25 marca). III.Natomiast w przypadku metody kasowej obowiązek podatkowy powstałby w kwietniu, a sprzedaż zostałaby ujęta w deklaracji za II kwartał (VAT-7K składana do 25 lipca). Przykład
polega na nabyciu prawa do rozporządzania jako właściciel towarami, które w wyniku tego nabycia są transportowane z innego państwa UE do Polski. Istotą WNT jest możliwość opodatkowania towaru przez nabywcę. Unika on w ten sposób podatku VAT, którym obciążona byłaby sprzedaż w innym państwie UE. Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT)
Nabywca towaru musi być: podatnikiem podatku VAT, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika lub osobą prawną niebędącą podatnikiem VAT. Dostawca towaru musi być: podatnikiem krajowym (dokonującym sprzedaży w innym kraju niż Polska) lub podatnikiem podatku od wartości dodanej w innym państwie UE (odpowiednik naszego VAT). WNT
Zarówno nabywca, jak i dostawca muszą być zarejestrowani dla czynności wspólnotowych. Przed dokonaniem WNT należy zarejestrować się i uzyskać potwierdzenie umożliwiające posługiwanie się NIP-em europejskim (tzw. VAT UE). Mając NIP kontrahenta nadany mu dla czynności wewnątrzwspólnotowych można łatwo sprawdzić jego rzetelność, korzystając z internetowego systemu VIES. o?fromWhichPage=vieshome&a mp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;a mp;amp;amp;selectedLanguage=PL o?fromWhichPage=vieshome&a mp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;a mp;amp;amp;selectedLanguage=PL /databases/vies_en.htm
Numer VAT UE potrzebny jest do stosowania stawki 0% przy dostawie bądź nabyciu wewnątrzwspólnotowym. Jeżeli naszym odbiorcą jest firma z innego państwa UE, to przed zastosowaniem zerowej stawki VAT musimy się upewnić, że nasz kontrahent jest zarejestrowanym podatnikiem VAT UE.
Podatnik VAT zaprzestający prowadzenia działalności gospodarczej ma obowiązek zgłoszenia naczelnikowi urzędu skarbowego zaprzestania działalności na druku VAT-Z, który należy złożyć w ostatnim dniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Zgłoszenie jest podstawą do wykreślenia z rejestru podatników VAT. ZAKOŃCZENIE DZIAŁALNOŚCI