Bilans płatniczy: zestawianie i analiza 1.Zestawianie i grupowanie transakcji; 2.Układ bilansu i jego analiza 3.Współzależności między transakcjami zagranicznymi i rynkiem walutowym, zasobami pieniądza krajowego i produktem narodowym

Bilans płatniczy: aktywa i pasywa

Bilans płatniczy: grupowanie transakcji Aktywa (+) Pasywa (-) 1.1 Towary: Bilans towarowy 1.2 Usługi Bilans towarów i usług (Bilans handlowy) 1.3 Dochody 1.4 Transfery bieżące Rachunek bieżący Bilans obrotów bieżących (

Aktywa (+) Pasywa (-) 2. Rachunek kapitałowy i finansowy (saldo) Rachunek kapitałowy Rachunek finansowy: prywatneinwestycje portfelowe rządoweinwestycje bezpośrednie pozostałe inwestycje 3. Saldo błędów i opuszczeń (saldo) 4. Pozycje finansujące (saldo) Oficjalne aktywa rezerwowe (rezerwy walutowe) Kredyty z MFW

Bilans obrotów bieżących Bilans kapitało- wy Błędy i opusz- czenia Rezerwy walutowe +++ =0 Bilans obrotów bieżących Bilans kapitało- wy + Błędy i opusz- czenia + = Rezerwy walutowe - Bilans podstawowy

Bilans płatniczy Polski w latach 1998 – 2003 w mln euro

Kurs walutowy nominalny i realny: e cena waluty zagranicznej w walucie krajowej; P i = e P* i P = e P e = P/ P* e r = e P*/ P realny kurs walutowy e r jest relatywną ceną „koszyka referencyjnego” dóbr i usług w dwóch krajach e r  NX; np.: e r  NX 

realny kurs walutowy i równowaga płatnicza: NX erer S-I NX(e r )

Realny kurs walutowy PLN (2000=100 wzrost oznacza aprecjację) i bilans obrotów bieżących (w % PKB) w Polsce w latach Żródło: IFS, IMF, luty 2005

Polityka gospodarcza i realny kurs walutowy: zmniejszenie oszczędności krajowych: NX erer S-IS’-I erer er’er’ NX NX’ NX(e r )

wzrost zagranicznej stopy procentowej NX erer S-I(r* 1 ) S-I(r* 2 ) e r1 e r2 r* 1 < r* 2 NX(e r )

Bilans płatniczy i pieniądz krajowy: M = Got. + Depozyty M = Rezerwy walutowe + Kredyt krajowy  M =  R +  K

Oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej: Y PKB = C + I + G + X – Im X – Im =BH BH = Y PKB – C – I – G C + I + G = A BH = Y PKB – A Y DNB = Y PKB + r B* B* - aktywa zagraniczne netto

oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej cd. Bob = BH + r B* Bob = Y PKB – A + rB* Bob = Y DNB – A NX = Bob NX = [(Y DNB – T – C) – I] – (T – G) NX = (S pr – I) + (T – G) NX = S pr – I + S pu NX = S - I

oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej cd. BP = Bb + Bk = 0 Bb = - Bk Bk = - (B* - B* -1 ) B* - aktywa zagraniczne netto; B* - B* -1 < 0 napływ kapitału B* - B* -1 > 0 odpływ kapitału Bb = B* - B* -1

Stopa procentowa i międzynarodowe przepływy kapitału, dóbr i usług (model małej gospodarki) NX = S – I(r) I(r) r I,S S r0r0 NX nadw. NX def. r* 1 r* 2

Polityka fiskalna i bilans płatniczy: problem bliźniaczego deficytu r I,S S1S1 r* S2S2 NX def.

zmiana funkcji inwestycji r I,S S I(r) I’(r) NX def. r*

Polityka fiskalna zagraniczna: