INNOWACYJNA WIELKOPOLSKA Prof. dr hab. Wanda M. Gaczek Poznań, 17.12.2003r. Badania naukowe jako podstawa budowy Regionalnej Strategii Innowacji

Rola innowacji w rozwoju społeczno-gospodarczym regionu Konkurencyjność regionów pogłębia się w warunkach globalizacji, Innowacyjność i postęp technologiczny warunkiem konkurencyjności, Realizacja polityki przemysłowej i technologicznej przenoszona na poziom regionów; decentralizacja, Konkurencyjność regionu to zdolność otwartej gospodarki do zrównoważonego rozwoju w długim okresie (Jewtuchowicz). Regiony mają określoną zdolność do generowania zewnętrznych korzyści dla przedsiębiorstw oraz charakteryzują się zróżnicowaną zdolnością adaptacji do zmieniających się warunków otoczenia.

Czynniki konkurencyjności regionu to: Nowoczesność i różnorodność struktury gospodarczej oraz wysoki stopień innowacyjności gospodarki, zdolność do tworzenia i wchłaniania innowacji efektem wiedzy skumulowanej w środowisku lokalnym, Jakość zagospodarowania przestrzennego, wewnętrzna i zewnętrzna dostępność komunikacyjna, rozwinięta infrastruktura techniczna, ład przestrzenny, Kwalifikacje siły roboczej i kapitał ludzki, endogeniczne czynniki rozwoju społeczno-gospodarczego,

Instytucje i kapitał społeczny, reguły gry w społeczności regionu, organizacja społeczna, sposób działania i tworzenie interaktywnych sieci miedzy instytucjami władzy administracyjnej i samorządowej, przedsiębiorstwami oraz organizacjami społecznymi, kultura i tradycje historyczne, Jakość otoczenia okołobiznesowego, infrastruktura innowacyjna, specyficzne instytucje budowane przez władze nie mogą zastępować rynku, rynek decyduje o wyborze innowacji.

Paradygmat innowacyjnego rozwoju Innowacja jako rezultat złożonego procesu społecznego, środowisko lokalne wykazuje powiązania ze światem zewnętrznym, Innowacja jako celowa i korzystna zmiana w dotychczasowym stanie, Innowacja środkiem realizacji celów rozwojowych jednostki, Innowacja nośnikiem postępu technicznego jeżeli przynosi korzystne efekty ekonomiczne, Innowacje wymagają wiedzy technicznej, ekonomicznej i socjopsychologicznej,

Dynamizm innowacyjny przedsiębiorstwa wyraża się ciągłym poszukiwaniem przez pracowników nowych lub udoskonalanych rozwiązań w dziedzinie techniki i technologii, organizacji pracy i produkcji, metod zarządzania, sposobów działania na rynku i szybkim ich wdrażaniu do codziennej praktyki, Dynamizm innowacyjny przedsiębiorstw regionu zależy od czynników zewnętrznych i czynników wewnętrznych,

Kultura innowacyjna składa się z dwóch elementów: formalnego (modele zachowania ludzi i przedmioty wytwarzane) i ukrytego (przesłanki, normy, wartości i wierzenia) Stopień zaangażowania władz regionalnych i lokalnych w podnoszenie innowacyjności przedsiębiorstw zależy od poziomu rozwoju społeczno- gospodarczego, Środowisko innowacyjne regionu tworzą miękkie i twarde czynniki rozwoju. Władza jest istotnym członem społecznego procesu tworzenia środowiska innowacyjnego.

Polityka regionalna tworzenia i wspierania innowacyjnego środowiska Działania zmierzające do wzmocnienia i rozwoju lokalnego i regionalnego potencjału technologicznego poprzez tworzenie systemu innowacji i transferu technologii, Tworzenie popytu na innowacje, wspieranie potencjału innowacyjnego małych i średnich przedsiębiorstw, Zorganizowanie procesu nabywania i wdrażania nowych technologii, Tworzenie infrastruktury innowacyjnej.

Infrastruktura innowacyjna obejmuje: władze samorządowe (wszystkich szczebli) i wojewódzkie, agencje rozwoju regionalnego, wyższe uczelnie, instytuty B+R, ośrodki transferu techniki, ośrodki doradztwa, stowarzyszenia twórcze i zawodowe, instytucje finansowe, firmy konsultingowe, firmy produkcyjne i usługowe

Celem działania instytucji infrastruktury innowacyjnej regionu jest: tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju przedsiębiorstw, szczególnie w fazie finalizacji projektów, wspieranie inwestycji różnicujących strukturę przemysłową, przyspieszenie modernizacji lokalnych firm, podniesienie na wyższy poziom ich zdolności zarządzania i innowacyjności oraz skierowanie ich rozwoju w stronę nisz rynkowych o wyższej wartości, ułatwianie powstania i rozwoju przedsiębiorstw innowacyjnych, sprzyjanie wykorzystaniu lokalnych zasobów ludzkich, rzeczowych i intelektualnych,

wzrost nowoczesności technologicznej przedsiębiorstw i ich zdolności do wdrażania nowych projektów oraz rozwoju technologicznych specjalności regionu, tworzenie warunków do pojawiania się innowacji w określonych centrach i jej transferu do przedsiębiorstw, komercjalizacja wyników prac badawczych i projektów technologicznych przez lokalne firmy, a tym samym zwiększanie współpracy nauki z przemysłem,

Proces podnoszenia poziomu innowacyjności wymaga rozwijania strategii współpracy i oparcia działalności na sieci partnerów – strategie kooperacji

Organizacja transferu technologii (A. Jewtuchowicz, 2000) PAŃSTWO Polityka przemysłowa i technologiczna REGION Polityki własne regionów Regionalne agendy państwa PODAŻ TECHNOLOGII OŚRODKI B + R Laboratoria badawcze Uniwersyteckie instytuty technologiczne Licea techniczne Centra technologii Organizowanie struktury transferu lub transfer technologii (Infrastruktura innowacyjności) Małe i średnie przedsiębiorstwa (MSP) POTRZEBY W ZAKRESIE INNOWACJI Struktura podaży Formułowanie potrzeb (Sieci dyfuzji technologii) Organizacja transferu technologii (A. Jewtuchowicz, 2000)

Koncepcja zarządzania innowacyjnego w organizacjach innowacyjnych (kreatywnych i uczących się), J. Baruk, 2002 Strategie tworzenia nowej kultury Strategia działalności innowacyjnej Wdrażanie przedsięwzięć zamykających ustalone luki. Działania motywacyjne Komunikacja, wybór, pozyskiwanie i wykorzystanie techniki i technologii. Generowanie pomysłów Poziom innowacyjności przedsiębiorstwa Szkolenie, kształcenie, wymiana doświadczeń, informacji Poziom kultury innowa- cyjnej Samoocena, ustalanie luk w zakresie kultury innowacyjnej Samoocena, Identyfikacja luk. Wybór pomysłów

Badania w procesie budowy strategii „Innowacyjna Wielkopolska” Cztery grupy badawcze: Potrzeby innowacyjne przedsiębiorstw województwa wielkopolskiego (160 przedsiębiorstw przemysłowych, przemysłowo-usługowych), Potencjał systemu badań i edukacji, Usługi okołobiznesowe i usługi transferu technologii, Sytuacja w słabiej rozwiniętych obszarach Wielkopolski,

Efektem badań - diagnoza stanu innowacyjności Wielkopolski (rozdział III roboczego dokumentu Strategii innowacji) będąca punktem wyjścia analizy SWOT (rozdział IV dokumentu)

Innowacje czynnikiem pokonania słabości Innowacje źródłem sukcesu przedsiębiorstw i czynnikiem rozwoju społeczno - gospodarczego regionu