Bilans płatniczy i współzależności makroekonomiczne

Bilans płatniczy i pieniądz krajowy: M = Got. + Depozyty   M = Rezerwy walutowe + Kredyt krajowy  M =  R +  K

Oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej: YPKB = C + I + G + X – Im X – Im =BH BH = YPKB – C – I – G C + I + G = A BH = YPKB – A YDNB = YPKB + r B* B* - aktywa zagraniczne netto

oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej cd. Bob = BH + r B* Bob = YPKB – A + rB* Bob = YDNB – A NX = Bob NX = [(YDNB – T – C) – I] – (T – G) NX = (Spr – I) + (T – G) NX = Spr – I + Spu NX = S - I

oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej i pozycja kapitałowa BP = Bb + Bk = 0 Bb = - Bk Bk = - (B* - B*-1 ) B* - aktywa zagraniczne netto;  B* - B*-1 < 0 napływ kapitału   B* - B*-1 > 0 odpływ kapitału  Bb = B* - B*-1

Stopa procentowa i międzynarodowe przepływy kapitału, dóbr i usług (model małej gospodarki) NX = S – I(r) S NX nadw. r r*1 r0 r*2 I(r) NX def. I,S

Polityka fiskalna i bilans płatniczy: r I,S S1 S2 problem bliźniaczego deficytu r* NX def.

zmiana funkcji inwestycji r I,S S NX def. r* I’(r) I(r)

Polityka fiskalna zagraniczna:

Międzynarodowe przepływy kapitału Przepływy kapitału finansowego; Przepływy te mogą być interpretowane jako handel międzyokresowy: przedmiotem handlu jest konsumpcja teraźniejsza wymieniana na konsumpcję przyszłą. Pożyczkobiorca uzyskuje większa konsumpcję teraźniejszą, a w zamian pożyczkodawca większą konsumpcję w przyszłości.

Międzynarodowe przepływy kapitału W gospodarce następuje wymiana między konsumpcją dzisiejszą i oszczędnościami dla przyszłości; środki mogą być albo konsumowane, albo oszczędzane. Występowanie oszczędności i inwestycji oznacza zawsze mniejszą konsumpcję bieżącą. Tę koncepcję przedstawia międzyokresowa krzywa możliwości produkcyjnych. Jej kształt odzwierciedla o ile wzrośnie produkcja i konsumpcja w przyszłości jeśli zmniejszy się bieżącą konsumpcję a zaoszczędzoną w ten sposób dochód przeznaczy się na inwestycje będące źródłem wzrostu przyszłej produkcji i konsumpcji.

Międzyokresowa krzywa możliwości produkcyjnych

Determinanty międzyokresowej wymiany Ceną pożyczenia jednej jednostki produktu dla dzisiejszej konsumpcji jest produkt, który musi być przeznaczony na spłatę długu w przyszłości: 1 + r; gdzie r jest realną stopą procentową; Jest to koszt alternatywny konsumpcji jednej jednostki dzisiaj określony wielkością przyszłej konsumpcji, która musi być przeznaczona na spłatę długu. Stąd relatywna cena bieżącej konsumpcji w wyrażeniu przyszłej dana jest wzorem:

Międzyokresowe ograniczenie budżetowe

Determinanty międzyokresowej wymiany cd.

Wymiana zagraniczna i przepływy kapitału W gospodarce otwartej nierównowaga Bob i równoważące ją międzynarodowe przepływy kapitału można interpretować jako międzyokresową wymianę konsumpcji: Jeśli relatywna cena przyszłej konsumpcji w warunkach autarkii jest niższa niż jej cena zagranicą (rA > r, a więc:1/(1+rA)<1/(1+r) [aby uzyskać jednostkę przyszłej konsumpcji poświęca się z bieżącej mniej] opłaca się importować bieżącą konsumpcję z zagranicy, co implikuje deficyt BoB, w zamian eksportując konsumpcję w przyszłości (spłacając pożyczkę z oprocentowaniem 1+r), co implikuje nadwyżkę BoB w przyszłości.

Ilustracja graficzna:

Kurs walutowy nominalny i realny: e cena waluty zagranicznej w walucie krajowej; Pi = e P*i P = e P e = P/ P* er = e P*/ P realny kurs walutowy er jest relatywną ceną „koszyka referencyjnego” dóbr i usług w dwóch krajach er  NX; np.: er NX

realny kurs walutowy i równowaga płatnicza: S-I er NX(er) NX

Realny kurs walutowy PLN (2000=100 wzrost oznacza aprecjację) i bilans obrotów bieżących (w % PKB) w Polsce w latach 1993-2003 Żródło: IFS, IMF, lipiec 2006

Polityka gospodarcza i realny kurs walutowy: zmniejszenie oszczędności krajowych: S’-I S-I er NX(er) er er’ NX NX’ NX

wzrost zagranicznej stopy procentowej S-I(r*1) S-I(r*2) er NX(er) er2 er1 r*1 < r*2 wzrost zagranicznej stopy procentowej (np.. wskutek ekspansywnej polityki fiskalnej zagranicą) prowadzi do spadku krajowych inwestycji co przesuwa bilans oszczędności i inwestycji w kierunku nadwyżki, a więc także przez mechanizm deprecjacji realnego kursu walutowego także bilans obrotów bieżących (NX rośnie) NX

Źródło: WEO, IMF, April 2007

Aktywa zagraniczne netto

Zmiany pozycji kapitałowej NFA – aktywa zagraniczne netto (pozycja kapitałowa); B* – zmiana zewnętrznego zadłużenia; Bbt = B*t NFAt – NFAt-1 = B* + ZK ZK – zyski kapitałowe Bh = Towary + Usługi + Transfery bieżące B* = Bh + itA Bt-1*A – itP Bt-1*P

Zmiany pozycji kapitałowej cd. Dzieląc obie strony przez Y: nfat – nfat-1 = Bht + małe litery oznaczają relację do Y rtA , rtP nominalna stopa zwrotu włączając : itA , itP oraz zyski kapitałowe odpowiednio od aktywów i zobowiązań w stosunku do zagranicy; gt stopa wzrostu Y