wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych Krawiec wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych
KRAWIEC Multimedialna charakterystyka zawodu Nazwa zawodu: KRAWIEC Kod zawodu w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego: 743[01] Kod zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy: 753105 Na wesoło
NA WESOŁO Idzie krawiec wieczorem ulicą i zaszył się w ciemnościach. Pani od polskiego pyta Jasia: – Powiedz mi, jakiego rodzaju jest krawiec? – A to zależy. – Jak to zależy? Od czego? – Czy jest to krawiec damski czy męski... Powrót
Syntetyczny opis zawodu i środowisko pracy Czy wiesz, że krawiec: Zdejmuje wymiary z klienta, przygotowuje formy, kroi materiały. Następnie przygotowuje dane wyroby do miar, przeprowadza miary zwane przymiarkami, usuwa stwierdzone wady, szyje, prasuje, wykończa odzież. W pracy posługuje się maszynami, narzędziami i przyborami do szycia (igły, nici, miara centymetrowa, szpilki, kreda krawiecka, naparstek, maszyna do szycia) krojenia i prasowania (nożyczki, radełko, żelazko). Pracuje najczęściej w pozycji siedzącej, pochylonej i stojącej w pomieszczeniach zamkniętych o normalnej temperaturze i normalnym oświetleniu naturalnym i sztucznym. Wykonuje fizyczną pracę o charakterze manualnym, wymagającą dokładnego, a nawet precyzyjnego wykonania niektórych operacji. Może pracować w zakładach odzieżowych, przeszywając modele przeznaczone do szycia konfekcyjnego oraz na stanowiskach produkcyjnych, ewentualnie szyć chałupniczo. Również może wykonywać odzież miarową w punktach usługowych lub zdecydować się na zorganizowanie własnego warsztatu krawieckiego. Zwykle pracuje 8 godzin dziennie, jednak zdarzają się przypadki, że trzeba pracować dłużej.
Praca własna… Po zapoznaniu się z powyższym opisem zawodu i środowiska pracy z pewnością znalazłeś sformułowania niezrozumiałe dla Ciebie. Wypisz je, a następnie, korzystając z dostępnych źródeł informacji, postaraj się wyjaśnić ich znaczenie. W tym celu, najlepiej porozmawiaj z osobami zatrudnionymi w zawodzie lub poszukaj samodzielnie informacji w Internecie. Efekty pracy udokumentuj poprzez stworzenie własnej rozszerzonej wersji charakterystyki zawodu. Może to być teczka, do której włożysz wszystkie, Twoim zdaniem ważne, informacje dotyczące zawodu. Uwaga: Podobnie postąp, kiedy będziesz zapoznawał się z treścią kolejnych slajdów. Na wesoło
NA WESOŁO Żona szyje sukienkę na maszynie, a mąż stoi nad nią i krzyczy: – Teraz w lewo! Jeszcze bardziej! Prosto! Uważaj, nie za szybko! Przecież ty nie umiesz szyć! – Po co te twoje głupie komentarze? – Chciałem ci tylko pokazać, jak się czuję, gdy jedziemy samochodem. Przychodzi baba do lekarza. Lekarz pyta: co pani jest? – Krawcowa. Krawiec do klienta – Jeśli jest pan żonaty, to proponuję panu dodatkowo jedną tajną kieszeń w marynarce. Powrót
Zadania i umiejętności zawodowe Konstruuje i modeluje podstawowe wyroby odzieżowe. Wykonuje rysunki układów form i szablonów na powierzchni materiałów podstawowych i pomocniczych. Odczytuje rysunek modelowy. Posługuje się dokumentacją techniczną i technologiczną w procesie wytwarzania wyrobów odzieżowych. Układa w warstwy materiały metrażowe. Wykrawa elementy wyrobów odzieżowych według formy. Szyje indywidualnie lub w zespole produkcyjnym. Dobiera materiały odzieżowe i dodatki krawieckie do podstawowych wyrobów odzieżowych z uwzględnieniem ich funkcji użytkowych oraz zasad konserwacji. Oblicza zużycie materiałów odzieżowych i dodatków krawieckich dla jednostkowych sztuk wyrobów odzieżowych. Dokonuje obróbki termicznej elementów odzieży gotowej.
Zdejmuje wymiary z sylwetki lub odczytuje je z tabel pomiarów antropometrycznych. Wykonuje formy oraz szablony elementów odzieży i projektuje ich układ na materiale odzieżowym. Oblicza zużycie materiałów podstawowych i dodatków krawieckich na jednostkę wyrobu. Układa szablony na powierzchni rozłożonego materiału odzieżowego i obrysowuje ich kontury. Wykrawa elementy odzieży z materiałów podstawowych, wkładów ocieplających lub podszewki. Kompletuje elementy z dodatkami. Termicznie formuje wybrane elementy odzieży i podkleja je wkładkami usztywniającymi i wzmacniającymi. Wstępnie łączy podstawowe elementy odzieży i wykonuje przymiarki na manekinie lub sylwetce. Usuwa stwierdzone wady konstrukcyjne odzieży. Szyje węzły konstrukcyjne odzieży i montuje je. Pikuje i podszywa wkłady ocieplające, podszywa podszewki. Wykonuje prace ręczne w końcowej fazie procesu szycia. Podkleja krawędzie wybranych elementów. Sprawdza poprawność wykonania połączeń nitowych. Prasuje elementy i gotową odzież. I wiele innych… Na wesoło Praca własna… Uwaga: W tekstach podanych powyżej dotyczących zadań i umiejętności zawodowych z pewnością pojawiły się nowe niezrozumiałe sformułowania, spróbuj je rozszyfrować, korzystając z pomocy rodziców, nauczyciela, doradcy zawodowego, Internetu, literatury.
Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie Do pracy w zawodzie krawca niezbędne są: Nazwa narzędzia Opis nożyczki służą do przecinania i rozcinania różnych materiałów przy użyciu małej siły kreda krawiecka tzw. mydełko służy do rysowania na tkaninach i dzianinach, nie pozostawia śladów ani plam miara centymetrowa stosuje się ją do mierzenia np. długości spódnicy szpilki służą do spinania tkanin igły (ręczne i maszynowe) przedmiot zakończony z jednej strony ostrą końcówką, a z drugiej tzw. uchem, służy do zszywania tkanin naparstek służący do przepychania igły, zakładany na palec środkowy, osłaniający przed pokłuciem podczas szycia ręcznego radełko przyrząd składający się z kółka zębatego osadzonego na uchwycie, służący do przenoszenia linii i punktów z papieru na papier maszyna do szycia służy do łączenia kawałków materiałów za pomocą nici poprzez utworzenie szwu żelazko służy do prasowania, czyli wygładzania tkaniny za pomocą wysokiej temperatury i nacisku
Cechy psychofizyczne Test samooceny 1/3 Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie krawca, powinniśmy przede wszystkim wziąć pod uwagę swoje możliwości, cechy osobowości, temperamentu, swoje zainteresowania, uzdolnienia i wymagania fizyczne. Przed przystąpieniem do testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy tekst z cechami psychofizycznymi oraz wymaganiami fizycznymi i zdrowotnymi, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu zaznaczać nieprawdy, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Praca własna… Uwaga: W podanych treściach jest prawdopodobnie dużo nowych niezrozumiałych sformułowań, spróbuj je rozszyfrować.
Cechy psychofizyczne – test samooceny 2/3 Lp. Cechy osobowości, wymagania fizyczne Tak Nie 1 Czy możesz powiedzieć o sobie, że jesteś dokładny i staranny ? 2 Czy potrafisz dłużej skoncentrować się na jednym zadaniu? 3 Czy masz dobrze rozwiniętą wyobraźnię przestrzenną i patrząc np. na rysunek techniczny czy model żurnalowy, jesteś w stanie wyobrazić sobie to, co przedstawia? 4 Czy Twoją mocną stroną jest zręczność rąk i w związku z tym potrafisz sprawnie i szybko wykonywać różne czynności przy ich użyciu? 5 Czy zaliczyłbyś siebie do osób mających zmysł estetyczny, poczucie smaku i dobrego gustu? 6 Czy masz zamiłowanie do szycia? 7 Czy możesz o sobie powiedzieć, że interesują cię trendy w modzie? 8 Czy spostrzegawczość i refleks to Twoje mocne strony? 9 Jak sądzisz, czy masz uzdolnienia plastyczne ? 10 Na podstawie obserwacji własnego zachowania w klasie uważasz, że masz umiejętności niezbędne do współpracy w grupie oraz potrafisz nawiązać kontakt z innymi ludźmi? Dodaj wszystkie punkty i w okienku zsumuj swój łączny wynik. Razem punktów:
Cechy psychofizyczne – test samooceny 3/3 Klucz odpowiedzi. Jeśli uzyskałeś: Od 7 do 10 punktów – Twoje odpowiedzi sugerują, że prawdopodobnie jest to zawód, który możesz wziąć pod uwagę w swoich wyborach. Zawsze jednak warto dokładnie przemyśleć decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 4 do 6 punktów – możesz rozważyć ten wybór, ale zastanów się – być może istnieją zawody lepiej dopasowane do Twoich cech osobowości i wymagań fizycznych. Ewentualnie zbierz więcej informacji na temat danego zawodu i ponownie je przeanalizuj. Zawsze warto dokładnie przemyśleć decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 0 do 3 punktów – zastanów się, może warto przyjrzeć się dokładniej innym zawodom, bliższym Twoim predyspozycjom. Zachęcamy także do zbierania kolejnych informacji, które ułatwią Ci podjęcie decyzji. Zawsze warto przemyśleć ją dokładnie i skonsultować się z doradcą zawodowym. Na wesoło
Przeciwwskazania zdrowotne Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie krawca, powinniśmy także wziąć pod uwagę przeciwwskazania zdrowotne. Test samooceny 1/3 Przed przystąpieniem do zrobienia testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy tekst zawierający przeciwwskazania zdrowotne, a następnie oceń siebie pod tym kątem. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu wybierać nieprawdziwych odpowiedzi, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Uwaga: Zamieszczone treści zawierają dużo sformułowań medycznych, zanim odpowiesz, postaraj się je wyjaśnić.
Przeciwwskazania zdrowotne – test samooceny 2/3 Lp. Przeciwwskazania zdrowotne Tak Nie 1 Czy masz wady wzroku nieskorygowane szkłami? 2 Czy rozróżniasz kolory i ich odcienie? 3 Czy masz zaburzenia równowagi? 4 Czy cierpisz na choroby ograniczające ruchy Twoich rąk, np. na reumatyzm? 5 Czy masz wadę kręgosłupa? 6 Czy cierpisz na zaburzenia w układzie krążenia? 7 Czy masz skłonność do uczuleń i alergii? 8 Czy masz wadę serca, która uniemożliwia Ci wykonywanie ciężkich prac fizycznych? 9 Czy cierpisz na znaczną wadę słuchu i nie słyszysz poleceń osób stojących w pobliżu?
Przeciwwskazania zdrowotne – test samooceny 3/3 Klucz odpowiedzi W przypadku, gdy choć raz, odpowiadając na powyższe pytania, wybrałeś wariant „TAK”, musisz się skontaktować z lekarzem medycyny pracy, który będzie w stanie stwierdzić, czy masz przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy w zawodzie krawca. Pamiętaj, że istnieje dużo więcej przeciwwskazań do pracy w zawodzie, zatem warto, abyś dokonując wyborów zawodowych, szczegółowo zapoznał się z tymi przeciwwskazaniami. Zawsze możesz też skonsultować się z doradcą zawodowym. Na wesoło
NA WESOŁO Powrót Z CV pechowca Najpierw pracowałem w firmie Przetwory Warzywne i Owocowe, ale nie mogłem się odpowiednio skoncentrować. Zostałem drwalem – ścięli mi perspektywy. Zostałem krawcem – guzik zarobiłem i życie rodzinne mi się popruło. Pracowałem w fabryce tłumików – wyrzucili mnie, bo byłem za cichy. Zostałem szewcem – pracodawca mnie cisnął. Pracowałem w fabryce akumulatorów – codziennie byłem wyczerpany. Zatrudniłem się w księgarni historycznej – i nie widziałem przed sobą przyszłości. W schronisku dla zwierząt – psy na mnie wieszali. W gabinecie kosmetycznym – nadepnąłem szefowej na odcisk. Próbowałem jako murarz – nie byłem wystarczająco dobrze zbudowany. Układacz parkietów – w pracy ciągle coś mi nie pasowało. Jako malarz – miałem przechlapane. Dozorca stawów hodowlanych – znikały mi małe i wielkie sumy. Akwizytor odkurzaczy – wyssało ze mnie resztki optymizmu. Elektromonter – miałem spięcia z szefem. Zostałem górnikiem – i dostałem zawału. I dlatego proszę o zatrudnienie na stanowisku dyrektora naczelnego Państwowych Sadów – myślę, że będę najlepszy w zbieraniu owoców cudzej pracy! Powrót
Kształcenie w zawodzie krawca Aby pracować w zawodzie krawca, możesz: 1.1. Jako absolwent gimnazjum – wybrać trzyletnią zasadniczą szkołę zawodową o kierunku odzieżowym. 1.2. Jako absolwent trzyletniego liceum ogólnokształcącego, trzyletniego liceum profilowanego, czteroletniego technikum, dwuletniego liceum uzupełniającego lub trzyletniego technikum uzupełniającego – wybrać szkołę policealną. 1.3. Po ukończeniu zasadniczej szkoły zawodowej możesz kontynuować naukę w trzyletnim technikum uzupełniającym, a po uzyskaniu matury – podjąć naukę na uczelni wyższej na kierunkach: włókiennictwo oraz wzornictwo przemysłowe. 1.4. Pracując w zawodzie, po 3 latach – przygotować się do egzaminu czeladniczego organizowanego przez Związek Rzemiosła Polskiego, następnie – zdać egzamin mistrzowski. Co zrobić, aby rozpocząć naukę w zasadniczej szkole zawodowej? Należy złożyć następujące dokumenty: świadectwo potwierdzające ukończenie gimnazjum (lub dawnej ośmioletniej szkoły podstawowej) oraz zaświadczenie lekarskie, potwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania zawodu krawca. Zasadnicze szkoły zawodowe przyjmują uczniów, którzy nie ukończyli 18. roku życia.
Kształcenie w zawodzie krawca Czego będziesz się uczył w zasadniczej szkole zawodowej, przygotowując się do wykonywania zawodu krawca? W ramach modułu: 3.1. Podstawy projektowania odzieży: sporządzania rysunku technicznego, sporządzania rysunków wyrobów odzieżowych, zastosowania zasad kolorystyki i kompozycji w projektowaniu odzieży, dobierania wyrobów odzieżowych do typu sylwetki i przeznaczenia, dobierania materiałów odzieżowych, dodatków krawieckich i galanteryjnych. 3.2. Formy odzieży: wykonywania pomiarów krawieckich, konstruowania i modelowania form podstawowych wyrobów odzieżowych, modelowania form odzieży zgodnie z projektem plastycznym, modelowania form odzieży dla figur nietypowych. 3.3. Technologia kroju i szycia: organizowania procesu technologicznego w krojowni, wykonywania obróbki termicznej odzieży, wykonywania połączeń elementów odzieży. 3.4. Przemysłowa produkcja odzieży: organizowania procesu produkcyjnego w przedsiębiorstwie odzieżowym, opracowywania dokumentacji procesu produkcyjnego odzieży, wykonywania operacji technologicznych w procesach wytwarzania wyrobów odzieżowych. 3.5. Usługi krawieckie: organizowania pracy w krawieckim zakładzie usługowym, wytwarzania odzieży miarowej, prowadzenia działalności gospodarczej.
Kształcenie w zawodzie krawca Z jakich podręczników będziesz się uczył w zasadniczej szkole zawodowej, przygotowując się do wykonywania zawodu krawca? Przykładowe: Chyrosz M., Zembowicz-Sułkowska E., Materiałoznawstwo odzieżowe, WSiP, 1997. Czurkowa M., Ulawska-Bryszewska I., Rysunek zawodowy dla szkół odzieżowych, WSiP, 1997. Eberle H. i in., Krawiectwo. Technologia, WSiP, 1999. Fałkowska-Rękawek E., Podstawy projektowania odzieży, WSiP, 2000.
Kształcenie w zawodzie Praca własna… Poszukaj w najbliższej okolicy adresów szkół zawodowych, w których możesz podjąć naukę w zawodzie krawca. Zapisz je, a następnie zapoznaj się z ich ofertą edukacyjną. Możesz to zrobić na kilka sposobów: odnaleźć strony szkół zawodowych w Internecie, przeglądać poradniki, w których zaprezentowano ofertę szkół ponadgimnazjalnych, rozmawiać ze znajomymi pracującymi w zawodzie lub z kolegami uczącymi się w danym zawodzie i najtrudniejsze – wybierz się do szkoły, by na miejscu zrobić wywiad. Dokumenty potwierdzające Twoją aktywność w poszukiwaniu informacji o zawodzie sukcesywnie wkładaj do teczki. 2. Zapoznaj się z ofertą Związku Rzemiosła Polskiego (www.zrp.pl). Na wesoło
Rynek pracy Czy wiesz, że: Typowymi stanowiskami pracy w zawodzie krawca są: szwaczka, krojczy, brygadzista, krawiec. Pokrewnymi zawodami, w których może pracować krawiec, są: kapelusznik, kuśnierz, krojczy (wykrawacz elementów odzieży), kaletnik, tapicer, rękawicznik, technik technologii odzieży. Krawiec może pracować w przemyśle odzieżowym jako krojczy odzieży lekkiej, ciężkiej i skórzanej, w działach przygotowania produkcji, w krojowni, szwalni, w zakładach usługowych (w tzw. krawiectwie miarowym), w wytwórniach odzieży skórzanej. Może też prowadzić własny warsztat krawiecki.
(ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Na wesoło Rynek pracy Praca własna… Czy są problemy ze znalezieniem pracy w zawodzie krawca? Na to pytanie samodzielnie poszukaj odpowiedzi. W tym celu możesz przeprowadzić wywiady z kilkoma osobami, najlepiej z krawcami pracującymi na własny rachunek lub zatrudnionymi w czyjejś firmie. Jeżeli nie masz takiej możliwości, sięgnij po informacje z gazet (np. po ogłoszenia o pracę) lub z Internetu. Wyniki zapisz w tabeli przygotowanej przez siebie według poniższego wzorca. Lp. Źródło informacji (ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Najważniejsze informacje o zawodzie w skrócie (zadania zawodowe, cechy osobowości, wynagrodzenie) 1 2 3 Dodatkowo możesz zapoznać się z opracowaniami statystycznymi zamieszczonymi przez urzędy pracy. Takie zbiorcze opracowanie znajdziesz na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia (www.psz.praca.gov.pl, patrz zakładka: „Informacje o rynku pracy”).
Źródła informacji I. Interesujące źródła informacji: Jeżeli chcesz pogłębić wiedzę na temat świata zawodów, możliwości kształcenia, to zachęcamy do przejrzenia informacji zawartych w publikacjach wskazanych w zakładce „Polecane publikacje”. II. Czasopisma specjalistyczne: Przegląd Włókienniczy, SIGMA-NOT, Warszawa. Burda (http://www.burdamedia.pl, 27 listopada 2009). 3) Moda.com.pl (http://www.moda.com.pl, 27 listopada 2009).
Źródła informacji III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji: Doradca 2000 – przewodnik po zawodach. Krawiec (https://doradca.praca.gov.pl/d2k5/zawody?action=show&ppzid=469, 27 listopada 2009). Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe. Krawiec, Centralna Komisja Egzaminacyjna Warszawa, 2004. (http://www.cke-bip.waw.pl/assets/files/infor_ZAW_ZSZ/krawiec.pdf, stan na: 27 listopada 2009). Figura E., Solska A., Pawłowa M.: Modułowy program nauczania. Krawiec 743[01], MEN, Warszawa 2006, 27 listopada 2009). Klasyfikacja zawodów i specjalności – opis zawodu. Krawiec (http://www.praca.gov.pl/pages/klasyfikacja_zawodow2.php?klasyfikacja_zawodow_id=1288, 27 listopada 2009). Lelińska K., Gruza M., Sołtysińska G. (red.), Zawody szkolnictwa zawodowego. Vademecum informacyjne doradcy zawodowego, MEN, Warszawa 2005. s. 349–350. Kowalik D., Kaczmarek M., Krajowy standard kwalifikacji zawodowych. Krawiec (743304) MPiPS, Warszawa 2006. Podstawa programowa kształcenia w zawodzie krawiec, MEN, Warszawa (http://www.men.gov.pl/images/stories/zawody/zawody_743_01.pdf, 27 listopada 2009). Przewodnik po zawodach, wydanie II, tom V, MGPiPS, Warszawa 2003, s. V–59–V–63. Standard wymagań – egzamin czeladniczy dla zawodu krawiec, Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa (http://www.zrp.pl/files/60.c-krawiec.doc, 27 listopada 2009). Standard wymagań – egzamin mistrzowski dla zawodu krawiec, Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa (http://www.zrp.pl/files/60.m-krawiec.doc, 27 listopada 2009).
Źródła informacji Akty prawne: Akty prawne: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (DZ. U. 2010 Nr 82, poz. 537). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 czerwca 2007 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. nr 124, poz. 860, z późn. zm.). Na wesoło
Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do dalszych poszukiwań informacji na temat zawodów, które Cię interesują.