Biologiczne Mechanizmy Zachowania -12- Mowa i język

Co to jest język definicja Blocha i Tragera z 1942 (za Jean Aitchison, 1991) która mówi: “Język to system arbitralnych symboli dźwiękowych, za pomocą których współdziała dana społeczność”.

Jak to się robi? Charles Hockett zaproponował: Definicja określa dziesięć cech które musi spełnić gatunek by móc powiedzieć, że posługuje się on językiem, a mianowicie: posługiwanie się kanałem dźwiękowym, arbitralność, semantyczność, przekaz kulturowy, spontaniczne stosowanie języka, dialogowość, dwoistość strukturalna, autonomiczność mowy, strukturalność i kreacyjność.

Punkt wyjścia Nauczyć zwierzęta mówić słowa Uczyć takie, które są blisko z nami spokrewnione Dwie drogi próbowania: wychowywać zwierzę jak człowieka stosować zasady eksperymentalne

Pierwsze próby 1931 - Kellog I Kellog siedmiomiesięczna szympansica Gua - wychowywana jak ludzkie dziecko wraz z ich synem Donaldem rozumiała ponad 70 pojedynczych wyrazów - ale nigdy nic nie mówiła

Pierwsze próby 1947 - Hayes i Hayes szympansica Viki - bardzo instensywnie uczona angielskiego umiała powiedzieć 4 słowa po trzech latach ćwiczeń. mama papa cup up

Nowy paradygmat badań Zaczęło się od badań Gardnerów - 1969-1976 Szympansica Washoe wiek ok. pół roku nauka ALS Tryb - stale przebywała z ludźmi uczona przy okazji zdarzało się że zmieniała temat, wpadała w złość, uciekała, gryzła opiekuna.

Przypadek Washoe Postępy były zdumiewające. Początkowo opanowała podstawowe wyrazy iść, daj mi, pospieszyć się, słodki, łaskotki, po 21 miesiącach liczba używanych słów wynosiła 34 potem wzrosła do 100 Zarzuty psycholingwistów koncentrowały się na braku przestrzegania zasad gramatyki

Przypadek Sary (Premack) 1966 mieszkała w klatce i uczono ją układania żetonów na magnetycznej tablicy np. czerwony kwadrat = banan rozumiała ponad 100 wyrazów Przykłady prób eksperymentalnych: Kładziono jabłko i banan i „mówiono” jeżeli jabłko to czekolada. Sara położyć jabłko na talerz Czy kubek = łyżka? Prawidłowe odpowiedzi wynosiła 70/80 %

Przypadek Lany (Rumbaugh, 1977-1980) Lana - trening w modelu Sary Klatka to pokój z klawiaturą komputera na całą ścianę od 1971 roku uczona symboli na klawiaturze Klawiatura sprzężona jest z automatem wydawania rzeczy

Przypadek Koko (Paterson, 1978-1998) Koko gorylica IQ Koko = 85-95 (skala S-B) Po pięciu latach nauki 645 pozycji słownikowych, a słownik roboczy wynosi 375 słów

Przypadek Koko (Paterson, 1978-1998) Przykłady kreatywności i autonomizacji np. słomka = słomka do napojów, papieros, wąż plastikowy, antena radia. Oczy-kapelusz = maska Słodka skała = słodka czerstwa bułka Ja tam płakać = na obrazek goryla w kąpieli Przekleństwa = Pełny klozet, paskudny diabeł