Rywalizacja między firmami w sektorze Charakterystyka sektora wielkość i dynamika sektora rentowność faza życia stopień koncentracji sektora Uczestnicy sektora i stopień koncentracji ilu uczestników udziały w rynku udział w rynku 4 największych firm sektora

Rywalizacja między firmami w sektorze Metody walki konkurencyjnej cena jakość oferowane cechy produktu obsługa klienta gwarancja reklama/promocja sieć sprzedaży i serwisu innowacje produktowe

Interpretacja modelu Porter’a INTENSYWNOŚĆ KONKURENCJI JEST ODWROTNIE PROPORCJONALNA DO DOCHODOWOŚCI BRANŻY SILNA POZYCJA DOSTAWCY MOŻE OGRANICZAĆ MOŻLIWOŚCI NEGOCJACJI FIRM Z BRANŻY ZE WZGLĘDU NA BRAK ALTERNATYWNYCH ŹRÓDEŁ DOSTAW POZYCJA NABYWCÓW MOŻE STAĆ SIĘ MOTOREM DZIAŁAŃ KONKURENCJI, ALE SILNA POZYCJA WPŁYWA NA OBNIŻENIE ZYSKOWNOŚCI BRANŻY

Analiza konkurenta

Analiza SWOT przedsiębiorstwa

Strategie konkurencyjne M. PORTER WYMIENIA TRZY SKUTECZNE STRATEGIE KONKUROWANIA: PRZYWÓDZTWA KOSZTOWEGO – KONKURENCYJNE KOSZTY PRZY ZACHOWANIU JAKOŚCI WYROBU, POZIOMU OBSŁUGI ITP. ZRÓŻNICOWANIA (DYFERENCJACJI) – W ODNIESIENIU DO WYROBÓW LUB USŁUG KONCENTRACJI (SPECJALIZACJI) - NA OKREŚLONEJ GRUPIE NABYWCÓW, RYNKU GEOGRAFICZNYM LUB WYCINKU ASORTYMENTU PRODUKTÓW

Konkurencyjność przedsiębiorstw To zdolność firm do podtrzymywania swojej bazy zaspokajania potrzeb klientów i konsumentów poprzez bardziej sprawną podaż towarów i usług na coraz lepszych warunkach cenowych i pozacenowych – lepszych od konkurentów   Na konkurencyjność składają się: Zdolność do przetrwania Zdolność do różnicowania swoich działań zgodnie ze zmieniającymi się potrzebami klientów i konsumentów

Konkurencyjność przedsiębiorstw ZDOLNOŚĆ DO PRZETRWANIA WIĄŻE SIĘ Z KONIECZNOŚCIĄ MAKSYMALIZOWANIA EFEKTYWNOŚCI OPERACJI BIEŻĄCYCH, W TYM OSIĄGNIĘCIA KONKURENCYJNEGO POZIOMU KOSZTÓW JEDNOSTKOWYCH, ŚWIATOWEGO POZIOMU JAKOŚCI, STOSOWANIA NOWYCH, SPRAWNYCH TECHNIK OPERACYJNYCH, NOWEGO WYPOSAŻENIA TECHNICZNEGO ITP.   ZDOLNOŚĆ DO RÓŻNICOWANIA POLEGA NA PODKREŚLANIU SWOJEJ ODRĘBNOŚCI I SZCZEGÓLNYCH CECH W ZAKRESIE ZASPOKAJANIA POTRZEB KLIENTÓW I KONSUMENTÓW, M.IN. POPRZEZ MARKĘ FIRMY I PRODUKTU

Zwiększanie konkurencyjności Konkurencyjność to efektywność interakcji przedsiębiorstw i otoczenia a także przedsiębiorstw między sobą Konkurencyjność to coś więcej niż tylko obniżka kosztów; to najczęściej wzrost kosztów (wzrost zatrudnienia i poziomu jego kwalifikacji) ale jeszcze większy wzrost dochodów Konkurencyjność to doskonalenie działalności przedsiębiorstw we wszystkich sektorach gospodarki a nie tylko tych wybranych a więc winno dotyczyć zarówno sektora wielkich, jak i średnich czy małych firm, usług ale i produkcji itd.

Innowacyjność gospodarki INNOWACJE WSPÓŁCZEŚNIE TO NAJWAŻNIEJSZA SIŁA NAPĘDOWA ROZWOJU GOSPODARKI INNOWACYJNOŚĆ GOSPODARKI JEST KONIECZNYM WARUNKIEM WZROSTU KONKURENCYJNOŚCI TOWARÓW I USŁUG   POCIĄGA ZA SOBĄ ROZWÓJ EKSPORTU POPRAWĘ POZIOMU I JAKOŚCI ŻYCIA ORAZ MA DUŻE ZNACZENIE DLA PŁYNNOŚCI PROCESÓW INTEGRACYJNYCH KRAJU

Przedsiębiorczość INNOWACYJNOŚĆ TO SPECYFICZNE NARZĘDZIE PRZEDSIĘBIORCZOŚCI   PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ ZAŚ WG SCHUMPETER’A POLEGA NA: 1. WPROWADZANIU NOWYCH PRODUKTÓW LUB USŁUG 2. STOSOWANIU NOWYCH METOD PRODUKCJI 3. OTWIERANIU NOWYCH RYNKÓW ZBYTU 4. ZDOBYWANIU NOWYCH ŹRÓDEŁ SUROWCÓW 5. WPROWADZANIU NOWEJ ORGANIZACJI PRODUKCJI LUB NOWEJ GAŁĘZI PRZEMYSŁU

INNOWACJA MOŻE WYSTĘPOWAĆ Definicja innowacji INNOWACJA MOŻE WYSTĘPOWAĆ W DWÓCH ZNACZENIACH:   1.   RZECZOWYM - OZNACZA WYTWÓR MATERIALNY 2.   CZYNNOŚCIOWYM – TO CZYNNOŚĆ POLEGAJĄCA NA POWSTANIU TEGO WYTWORU LUB ZMIANA W SPOSOBIE POSTĘPOWANIA CZY ISTNIEJĄCYM UKŁADZIE ELEMENTÓW DANEGO SYSTEMU

Inne definicje innowacji SZEROKIE UJĘCIE INNOWACJI WG KOTLERA POJECIE INNOWACJI ODNOSI SIĘ DO KAŻDEGO DOBRA KTÓRE JEST POSTRZEGANE PRZEZ KOGOŚ JAKO NOWE WĄSKIE POJMOWANIE INNOWACJI INNOWACJA WG FREEMANA TO PIERWSZE HANDLOWE ZASTOSOWANIE «    NOWEGO PRODUKTU «    PROCESU «    SYSTEMU «    URZĄDZENIA

Postęp techniczny INNOWACJĘ WG MANSFIELDA STANOWI PIERWSZE ZASTOSOWANIE WYNALAZKU INNOWACJA OZNACZA WPROWADZENIE NOWOŚCI CO POWODUJE ŻE JEST POSTRZEGANA JAKO PRZEJAW   POSTĘPU TECHNICZNEGO PRZEZ KTÓRY ROZUMIE SIĘ PROCES TWORZENIA I ROZPOWSZECHNIANIA ZMIAN TECHNICZNYCH PRZYNOSZĄCYCH OKREŚLONE KORZYŚCI SPOŁECZNO-EKONOMICZNE

Klasyfikacje innowacji INNOWACJE MOŻNA ROZPATRYWAĆ Z PUNKTU WIDZENIA TRZECH WYMIARÓW:   1.   OBSZARU JAKIEGO DOTYCZĄ – ZE WZGLĘDU NA PRZEDMIOT INNOWACJI WYRÓŻNIA SIĘ: «    INNOWACJE ORGANIZACYJNE «    INNOWACJE TECHNICZNE (produktowe i procesowe) 2.   SPOSOBU, W JAKI SĄ PROWADZONE: «    SYSTEMOWE - INKREMENTALNE = PRZYROSTOWE LUB «    JEDNOSTKOWE – SPORADYCZNE 3.   ZAKRESU ZMIAN JAKIE WYWOŁUJĄ: «    RADYKALNE «    REKOMBINACYJNE «    MODYFIKACYJNE

Innowacje organizacyjne POLEGAJĄ NA ZMIANACH W ZAKRESIE SYSTEMÓW I ORGANIZACJI PROCESÓW ZARZĄDZANIA PRZYKŁADY INNOWACJI ORGANIZACYJNYCH: PRZEKSZTAŁCENIA WŁASNOŚCIOWE, RESTRUKTURYZACJA, WDRAŻANIE NOWYCH TECHNIK ZARZADZANIA: TQM, JIT, OUTSOURCING, SPŁASZCZENIE STRUKTUR, ZESPOŁY ZADANIOWE, INFORMATYZACJA

Innowacje techniczne MOŻNA PODZIELIĆ NA: 1. PRODUKTOWE - W WYROBACH  2.   PROCESOWE - W METODACH, TECHNOLOGIACH WYTWARZANIA   INNOWACJE PRODUKTOWE SĄ ZDECYDOWANIE BARDZIEJ WRAŻLIWE NA CZYNNIKI RYNKOWE NIŻ PROCESOWE Z DRUGIEJ JEDNAK STRONY NOWE PROCESY TECHNOLOGICZNE SĄ CZĘSTO SPRZĘŻONE Z WPROWADZANIEM NOWYCH WYROBÓW

Innowacje techniczne - struktura W STRUKTURZE INNOWACJI TECHNICZNYCH W KRAJACH WYSOKO ROZWINIĘTYCH MOŻNA ZAOBSERWOWAĆ WYRAŹNĄ DOMINACJĘ LICZEBNĄ INNOWACJI PRODUKTOWYCH NAD PROCESOWYMI.   PREFEROWANIE PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA INNOWACJI W PRODUKTACH JEST PODYKTOWANE M.IN. ICH ZNACZENIEM DLA OPANOWANIA RYNKU I UTRZYMANIA SIĘ NA NIM ZWIĄZANE JEST TAKŻE Z KONIECZNOŚCIĄ ROZWOJU FIRMY PRZEZ CIĄGŁE DĄŻENIE DO UZYSKANIE PRZEWAGI KONKURENCYJNEJ. 

Złote myśli praktyków Freeman „Nie wprowadzać innowacji to znaczy umierać” Steve Jobs (współzałożyciel Apple) „Innowacja odróżnia lidera od naśladowcy” „Czasami, gdy wprowadzasz innowacje robisz błędy. Najlepiej szybko się do nich przyznać i iść dalej, ulepszając inne innowacje.” „Nie możesz po prostu spytać klientów, czego chcą, i później próbować im to dać. Do czasu, gdy to zbudujesz, będą chcieli czegoś nowego”

Innowacje organizacyjne a techn. MIĘDZY INNOWACJAMI ORGANIZACYJNYMI I TECHNICZNYMI ISTNIEJĄ ISTOTNE ZALEŻNOŚCI FIRMA WPROWADZAJĄCA INNOWACJĘ ORGANIZACYJNĄ ZWIĄZANĄ Z ZASTOSOWANIEM SYSTEMU INFORMATYCZNEGO MOŻE RADYKALNIE POPRAWIĆ I ZMIENIĆ SPOSÓB ŚWIADCZENIA USŁUG CZYLI WDROŻYĆ INNOWACJĘ TECHNICZNĄ   CZĘSTO ZMIANA SPOSOBU WYTWARZANIA WPŁYWA NA KSZTAŁT STRUKTURY ORGANIZACYJNEJ PRZEDSIĘBIORSTWA

Innowacje systemowe = ciągłe SĄ REALIZOWANE KROK PO KROKU,  WYNIKAJĄ Z PRZYJĘTEGO W FIRMIE SYSTEMU ICH TWORZENIA NAJCZĘŚCIEJ DOTYCZĄ REDUKCJI KOSZTÓW LUB USPRAWNIEŃ ISTNIEJĄCYCH PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH POWSTAJĄ W WYNIKU FUNKCJONOWANIA PROCEDUR TWORZENIA NOWYCH PRODUKTÓW LUB ZESPOŁOWEJ, SYSTEMATYCZNEJ PRACY NAD ROZWIĄZANIEM PROBLEMÓW ORGANIZACYJNYCH ICH WYNIKIEM MOGĄ BYĆ NP. ZMIANY W PROCESIE ORGANIZACJI PRODUKCJI

Innowacje systemowe = ciągłe POLEGAJĄ NA SYSTEMATYCZNYM UCZENIU SIĘ CAŁEJ ORGANIZACJI, KUMULOWANIU WIEDZY PRZEZ ORGANIZACJĘ  ORAZ UCZESTNICZENIU W ICH TWORZENIU RELATYWNIE DUŻEJ GRUPY PRACOWNIKÓW WYŻSZEGO I NIŻSZEGO SZCZEBLA MIARĄ OCENY SYSTEMATYCZNOŚCI INNOWACJI SĄ ISTNIEJĄCE ZESPOŁY ZADANIOWE, PROCEDURY WSPÓŁPRACY DZIAŁU B+R Z INNYMI KOMÓRKAMI FIRMY LUB ISTNIENIE SYSTEMÓW TWORZENIA NOWYCH PRODUKTÓW CZY DOSKONALENIA JAKOŚCI

Innowacje sporadyczne „WYDARZAJĄ SIĘ” W ORGANIZACJI, NIE SĄ WYNIKIEM ISTNIEJĄCEGO SYSTEMU, RACZEJ WYSTĘPUJĄ JAKO ODPOWIEDŹ NA KONKRETNE ZAGROŻENIE LUB OCZEKIWANIE RYNKU   PRZYKŁADY INNOWACJI JEDNOSTKOWEJ = SPORADYCZNEJ «    WYNALEZIENIE NOWEGO WYROBU «    ZAKUP LICENCJI I ZMIANA TECHNOLOGII WYTWARZANIA «    ZMIANY W SYSTEMIE ZARZĄDZANIA BĘDĄCE WYNIKIEM ZEWNĘTRZNYCH EKSPERTYZ SĄ ONE OBCIĄŻONE WYŻSZYM RYZYKIEM WPROWADZENIA NIŻ INNOWACJE SYSTEMOWE

Innowacje radykalne MOGĄ MIEĆ CHARAKTER TECHNICZNY LUB ORGANIZACYJNY INNOWACJE TECHNICZNE O CHARAKTERZE RADYKALNYM DOTYCZĄ ZAZWYCZAJ WPROWADZENIA NOWYCH PRODUKTÓW KTÓRE Z KOLEI WYMUSZAJĄ STOSOWANIE NOWYCH TECHNOLOGII ZDARZAJĄ SIĘ RELATYWNIE RZADKO  KLASYCZNY PRZYKŁAD TO SKONSTRUOWANIE KOMPUTERA OSOBISTEGO KTÓRY ROZSZERZYŁ GRUPĘ KLIENTÓW PRZEMYSŁU KOMPUTEROWEGO OGRANICZAJĄCĄ SIĘ WCZEŚNIEJ DO DUŻYCH FIRM LUB OŚRODKÓW NAUKOWO-BADAWCZYCH

MOGĄ MIEĆ MIEJSCE ZARÓWNO W FIRMIE CHCĄCEJ ZOSTAĆ LIDEREM RYNKOWYM Innowacje radykalne ORGANIZACYJNE INNOWACJE RADYKALNE MOGĄ MIEĆ MIEJSCE ZARÓWNO W FIRMIE CHCĄCEJ ZOSTAĆ LIDEREM RYNKOWYM JAK I W TEJ, KTÓRA STOI PRZED KONIECZNOŚCIĄ ZMIANY ZASAD FUNKCJONOWANIA Z INNYCH POWODÓW PRZYKŁADY:  WPROWADZENIE NOWEGO RODZAJU ORGANIZACJI NP. PRACY ZESPOŁOWEJ LUB STRUKTURY ZADANIOWEJ WPROWADZENIE SYSTEMÓW INFORMATYCZNYCH ZMIENIAJĄCYCH SPOSÓB ZORGANIZOWANIA FIRMY

Innowacje rekombinowane POLEGAJĄ NA WYKORZYSTANIU ISTNIEJĄCYCH ROZWIĄZAŃ TECHNOLOGICZNYCH PRODUKCYJNYCH I ORGANIZACYJNYCH W CELU TWORZENIA NOWYCH PRODUKTÓW, TECHNOLOGII LUB SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA   WIĄŻĄ SIĘ Z ZASTOSOWANIEM ISTNIEJĄCEJ W FIRMIE WIEDZY I INNYCH ZASOBÓW DO KREOWANIA NOWYCH WARTOŚCI

Innowacje rekombinowane techn. REKOMBINACJE O CHARAKTERZE TECHNICZNYM SKIEROWANE SĄ NA POŁĄCZENIE ISTNIEJĄCYCH FUNKCJI PRODUKTOWYCH W JEDNYM ROZWIĄZANIU LUB RÓŻNYCH ROZWIĄZAŃ TECHNOLOGICZNYCH DO WYPRODUKOWANIA NOWYCH PRODUKTÓW   PRZYKŁADY: WASH & GO, CZYLI SZAMPON I ODŻYWKA W 1 WYKORZYSTYWANIE KOMPUTERÓW DO TWORZENIA FILMÓW

Innowacje rekombinowane org. INNOWACJE REKOMBINACYJNE DOTYCZĄCE SYSTEMU ZARZĄDZANIA POLEGAJĄ NA POŁĄCZENIU ROZWIĄZAŃ Z RÓŻNYCH OBSZARÓW NP. STRUKTURY, POLITYKI KADROWEJ LUB TWORZENIU NOWYCH METOD I NARZĘDZI ZARZĄDZANIA - ŁĄCZENIE DZIAŁÓW, PRZENOSZENIE UPRAWNIEŃ, WYKORZYSTYWANIE SYSTEMÓW MOTYWACYJNYCH W INNYCH KOMÓRKACH NIŻ DOTYCHCZAS PRZYKŁAD: PRZENIESIENIE PROWIZYJNEGO SYSTEMU WYNAGRODZEŃ SPRZEDAWCÓW DO DZIAŁU ZAOPATRZENIA

Innowacje modyfikacyjne WYNIKAJĄ ZAZWYCZAJ Z OBSERWACJI OTOCZENIA I SĄ REAKCJĄ NA POTRZEBY KLIENTÓW LUB ZACHOWANIA KONKURENTÓW SĄ TO NIEZNACZNE ZMIANY W ISTNIEJĄCYCH PRODUKTACH, TECHNOLOGII I SYSTEMACH ZARZĄDZANIA MAJĄCE JE POPRAWIĆ – ULEPSZYĆ MODYFIKACJE NIE ZMIENIAJĄ FUNKCJI PRODUKTU LUB PROCESU WYTWARZANIA SĄ WYNIKIEM ŚCISŁYCH RELACJI Z KLIENTAMI I OSTREJ KONKURENCJI W ZASPOKAJANIU ICH POTRZEB

Źródła innowacji 1)   ZEWNĘTRZNE (NP.: ZMIANY NA RYNKU, POSTAWY KLIENTÓW, ZACHOWANIA KONKURENTÓW, ZMIANY W OTOCZENIU TECHNOLOGICZNYM FIRMY, EKSPERTYZY FIRM DORADCZYCH) 2)   WEWNĘTRZNE (NP.: POMYSŁY I DECYZJE KADRY ZARZĄDZAJĄCEJ WYŻSZEGO SZCZEBLA, EKSPERTYZY WŁASNYCH JEDNOSTEK BADAWCZYCH)

Źródła innowacji wg Drucker’a P.F. DRUCKER WSKAZUJE NA 7 ŹRÓDEŁ INNOWACJI, PRZY CZYM 4 PIERWSZE SĄ ŹRÓDŁAMI WEWNĘTRZNYMI ZAŚ TRZY OSTATNIE ZEWNĘTRZNYMI   ICH KOLEJNOŚĆ NIE JEST PRZYPADKOWA – WYNIKA Z MALEJĄCEJ WIARYGODNOŚCI I MOŻLIWOŚCI PRZEWIDYWANIA 1) NIEOCZEKIWANE ZDARZENIA 2) NIEZGODNOŚĆ MIĘDZY RZECZYWISTOŚCIĄ A WYOBRAŻENIAMI O NIEJ 3) POTRZEBY PROCESU 4) ZMIANY W STRUKTURZE PRZEMYSŁU LUB STRUKTUR RYNKU 5) ZMIANY DEMOGRAFICZNE 6) ZMIANY W POSTRZEGANIU, NASTROJACH I WARTOŚCIACH 7) NOWA WIEDZA

Krzywa dyfuzji innowacji

Dyfuzja innowacji - definicja KAŻDEJ INNOWACJI MOŻNA PRZYPISAĆ MOMENT PIERWSZEGO ZASTOSOWANIA KTÓRY ROZPOCZYNA FAZĘ UPOWSZECHNIANIA (DYFUZJI) INNOWACJI  PODSTAWOWE ELEMENTY DYFUZJI TO: 1)   INNOWACJA, KTÓRA ULEGA DYFUZJI 2)   POPULACJA POTENCJALNYCH NAŚLADOWCÓW I PROCESY PODEJMOWANIA PRZEZ NICH DECYZJI 3)   PRZEPŁYW INFORMACJI O NOWYM WYROBIE MIEDZY JEGO PRODUCENTEM A NAŚLADOWCAMI

Dyfuzja innowacji - istota DYFUZJA TO SZEROKO POJĘTY PROCES UCZENIA, KTÓRY OBEJMUJE: 1)   PRODUCENTA – DOSKONALENIE PROCESU PRODUKCJI W CELU OBNIŻKI KOSZTÓW 2)   POTENCJALNYCH NABYWCÓW – ZAZNAJOMIENIE SIĘ Z NOWYM WYROBEM, EWENTUALNIE SPOSOBEM JEGO UŻYTKOWANIA 3)   PRZYSZŁYCH NAŚLADOWCÓW – POZNANIE SPOSOBU WYTWARZANIA W CELU PODJĘCIA I OPANOWANIA NOWEJ PRODUKCJI

Tempo dyfuzji innowacji JEST CZYNNIKIEM WPŁYWAJĄCYM ISTOTNIE NA MOŻLIWOŚĆ UTRZYMYWANIA PRZYWÓDZTWA KONKURENCYJNEGO UTRZYMANIU PRZYWÓDZTWA SPRZYJAJĄ TRZY OKOLICZNOŚCI: 1)   JEŚLI KONKURENCI NIE MOGĄ SKOPIOWAĆ PRODUKTU ZE WZGLĘDU NA KONIECZNOŚĆ POSIADANIA UNIKATOWYCH CZYNNIKÓW PRODUKCJI, SPECJALNYCH KWALIFIKACJI ITP. 2)   JEŚLI PODEJMUJĄCY DZIAŁALNOŚĆ PIONIERSKĄ MOŻE WPROWADZAĆ KOLEJNE INNOWACJE SZYBCIEJ NIŻ KONKURENCI MOGĄ NADĄŻYĆ 3)   JEŚLI PRZYWÓDCA MOŻE SKUTECZNIE ZAPEWNIĆ SOBIE OCHRONĘ PRAW WYŁĄCZNYCH

Sposoby ograniczania tempa dyfuzji 1)   WŁAŚCIWIE PROWADZONA POLITYKA PATENTOWA 2)   PIONOWA INTEGRACJA Z JEDNOSTKAMI POSIADAJĄCYMI UDZIAŁ W ROZWOJU NOWEJ TECHNOLOGII 3)   PRAWIDŁOWA POLITYKA PERSONALNA ZAPEWNIAJĄCĄ UTRZYMANIE KADR FACHOWCÓW INNOWACJE DECYDUJĄ O KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA TO ZNACZY O JEGO ZDOLNOŚCI DO UTRZYMANIA SIĘ NA RYNKU

Związki innowacyjne MOGĄ ZACHODZIĆ NA LINII FIRMA – KLIENT FIRMA – DOSTAWCA FIRMA - GŁÓWNY UDZIAŁOWIEC – ZAGRANICZNY PARTNER

Związki innowacyjne - istota ISTOTĄ ICH BUDOWY JEST W PRZECIWIEŃSTWIE DO SKUPIANIA SIĘ NA BUDOWIE WŁASNEGO POTENCJAŁU INNOWACYJNEGO KONCENTROWANIE SIĘ NA BUDOWIE REGIONALNEGO SYSTEMU INNOWACJI W KTÓRYM INNOWACYJNY POTENCJAŁ PRZEDSIĘBIORSTW BĘDZIE WPŁYWAŁ NA INNOWACYJNY POTENCJAŁ REGIONU A NAWET PRZYCZYNI SIĘ DO ZBUDOWANIA REGIONALNEGO SYSTEMU WSPIERANIA INNOWACJI