Ceteris Paribus Prezentacja zaliczeniowa „Metodologia Ekonomii” 17.10.2007 © Łukasz Koseski

Tytułem wstępu Co to jest ceteris paribus Ceteris paribus w różnych naukach ścisłych Nancy Cartwright – Ekonomiczne maszyny Prawidłowości versus prawa Maszyny ekonomiczne Izolacja układu ???? Humme, Mill, Friedman – różni ludzie, różne poglądy Pytania do dyskusji

Czym i po co jest Ceteris Paribus Dosłowne tłumaczenie z łaciny: „wszystko inne tak samo” Ma za zadanie zablokować zmienność wszystkich zewnętrznych parametrów: Aby dało się sformułować prawa naukowe Móc przewidywać cokolwiek Aby można było skupić się na pojedyńczych parametrach i ich wpływie na wynik w złożonych z góry sytuacjach sytuacjach

Nauki ścisłe a ceteris paribus Fizyka – stosowanie zamkniętych układów odniesienia Biologia – odizolowanie mikroorganizmów w próbówkach Ekonomia - ???

Ceteris paribus w naukach ekonomicznych: poglądy Nancy Cartwright W ekonomi brak narzędzi pozwalających na tworzenie praw porównywalnych z prawami fizyki Prawa w ekonomi nie pochodzą wprost z obserwowanych prawidłowości, a przynajmniej nie powinny

Zarówno ekonomia jak i fizyka korzysta z jednej ścieżki analitycznej : od szczegółu do ogółu (indukcja) Zarówno fizyka jak i ekonomia potrzebują jednak „maszyn”, aby generowały prawidłowości

Poglądy na Prawa w nauce Starcie dwóch poglądów: Prawa jako uniwersalne prawidłowości Prawa jako „natura rzeczy”, jako poszukiwanie jakie posiadają właściwości, moce i jaki jest kres ich możliwości. Arystoteles: nauka ma odpowiadać na pytanie: Czym są rzeczy i co potrafią zrobić

„Regularities are few, and far between” Prawidłowości Humme vs. Cartwright Prawidłowości a prawa ekonomiczne Problemy z prawidłowościami „Regularities are few, and far between” J.S. Mill Ekonomia ma problem braku aksjomatów!!!

Maszyny socjoekonomiczne „stabilne konfiguracje komponentów, z deterministycznymi możliwościami, odizolowane od otoczenia oraz uruchomione w celu ciągłego powtarzania operacji” Takie maszyny przeznaczone są do badania (lub znajdywania) regularności Regularności są konsekwencją poprawnego działania maszyny socjo-ekonomicznej Jeśli udaje się stworzyć taką maszynę to zanikają różnice pomiędzy prawami w ekonomii i fizyce!

Machine design – czyli jaka powinna być maszyna?? Części maszyny są znane oraz znane są ich właściwości oraz cechy własne Znany jest plan maszyny, czyli jak się łączy elementy Znane są metody na obliczenie jaki powinien być wynik działania maszyny

Różni ludzie – różne definicje Nancy Cartwright Alfred Marshal Filozofowie ja

Pytania do ewentualnej dyskusji Czy CP jest potrzebne? Czy istnieje nauka bez CP? Czy istnieje nauka bezaksjomatyczna bez CP? Czy CP jest akceptowalnym założeniem?? Co się dzieje z dzisiejszą nauką w przypadku odrzucenia CP a przynajmniej niemożliwości stworzenia odizolowanego środowiska testowego?