Warszawa, 11 grudnia 2009 Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach Program Operacyjny Ludzki Program Operacyjny Kapitał Ludzki Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w praktyce 2

Sytuacja społeczna Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 3 W województwie śląskim (czerwiec 2008r.) bez pracy pozostawało 80,4 tys. kobiet, które stanowiły 61,8% wszystkich zarejestrowanych (w roku 2003: 54% - wzrost o 7,8% w przeciągu 6 lat) W I kwartale 2008 roku wskaźnik bezrobotnych zarejestrowanych kobiet w województwie śląskim nadal należał do najwyższych w kraju i wynosił 93,7 tys. Wskaźnik zatrudnienia kobiet w stosunku do wskaźnika zatrudnienia mężczyzn w IV kwartale 2007 roku należał do jednego z najwyższych wskaźników różnicy zatrudnienia obu płci w kraju i wynosił 15,6% w województwie śląskim Kobiety stanowią w województwie śląskim największą grupę zarejestrowanych bezrobotnych bez stażu tj. 69,5% bezrobotnych osób, które dotychczas nie pracowały

Ramy prawne Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 4 Traktat Amsterdamski, 1997, art. 2, 3, 13, 141 Rozporządzenie nr 1081/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego, art. 6 Rozporządzenie Rady nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające ogólne zasady dla Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Spójności, art. 16 Plan działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn

EFS i PO KL Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 5 Europejski Fundusz Społeczny ma za zadanie eliminację barier Program Operacyjny Kapitał Ludzki to instrument zmiany społecznej W PO KL nie ma projektów neutralnych ze względu na płeć Zasada równości szans kobiet i mężczyzn jest jedną z podstawowych zasad EFS i stanowi kryterium horyzontalne PO KL. Powinna więc być przestrzegana na każdym etapie wdrażania funduszy unijnych.

Aspekt ekonomiczny Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 6 Rynek pracy w obecnym kształcie, czyli niewykorzystujący wszystkich ludzkich zasobów, nie przetrwa następnych dziesięcioleci. Spojrzenie na odbiorców z perspektywy ich płci kulturowej, powoduje, iż przedsięwzięcie staje się efektywniejsze. Równość daje różnorodność, co wpływa na przyjazną i bardziej wydajną atmosferę w pracy/ szkole/ towarzystwie

Mity dotyczące równości szans Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 7 50/50 – równość znaczy po równo Równość w praktyce nie oznacza parytetu, ale kierowanie działań i wsparcia oraz koncentrowanie się na tej płci, która na danym obszarze najbardziej tego potrzebuje. Nie może być tak, że zasada po równo będzie ponad aspekty merytoryczne

Mity dotyczące równości szans Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 8 Równość dyskryminuje mężczyzn Działania równościowe polegają na skierowaniu wsparcia w stronę grupy najbardziej go potrzebującej. Są obszary, np. profilaktyka zdrowia, bezdomność, w których to właśnie mężczyźni stanowić powinni taką grupę.

Mity dotyczące równości szans Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 9 Równość prowadzi do ujednolicenia społeczeństwa i utraty indywidualizmu Działania równościowe mają doprowadzić do ujednolicenia, owszem, ale szans kobiet i mężczyzn podczas dokonywania przez nich ich życiowych wyborów.

Bariery utrudniające stosowanie zasady równości szans Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 10 Mała ilość danych statystycznych, wyników badań i analiz z podziałem ze względu na płeć Mała świadomość genderowa wśród społeczeństwa Obawa przed zmianą – odrzucenie stereotypowego spojrzenia na świat burzy dotychczasowy porządek, odejście od uproszczonych schematów wymaga wysiłku przy pojmowaniu rzeczywistości.

Standard minimum Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 11 Najczęściej popełniane błędy w odniesieniu do standardu minimum: brak konkretnych działań zmierzających do rozwiązania przedstawionych problemów (projektodawcy, opisując działania realizowane w projekcie, nie wskazują w jaki sposób wpłyną one na zmniejszenie zdiagnozowanych problemów danej płci); brak wskazania konkretnych rezultatów wskazujących na sytuację kobiet i mężczyzn, jakie zostaną osiągnięte dzięki realizacji projektu (projektodawcy nie opisują jak zmieni się sytuacja danej płci po zrealizowaniu wszystkich działań przewidzianych w projekcie); dane w podziale na płeć użyte w uzasadnieniu potrzeby realizacji projektu nie dotyczą obszaru interwencji projektu, a jedynie jego zasięgu; projekt nie przewiduje równościowego sposobu zarządzania projektem (puste deklaracje – projekt będzie zarządzany równościowo); brak rozróżnienia grupy docelowej na płeć; projekty neutralne.

Dobre praktyki Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 12 Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich Projektodawcy kładą nacisk na to, aby nie utrwalać istniejących stereotypów i segregacji rynku pracy – kobiety mają dostęp do męskich zawodów, jak kierowca autobusu, a mężczyznom oferuje się szkolenia w zawodach do tej pory postrzeganych jako typowo kobiece, jak pielęgniarz, nauczyciel w przedszkolu. W celu zareklamowania kobiet jako kompetentnych pracownic w dziedzinie elektroniki, jeden projektodawca zorganizował spotkanie z przyszłymi pracodawcami, na którym to kobiety przedstawiały ofertę zawodową, a mężczyźni zajęli się obsługą spotkania.

Dobre praktyki Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 13 Priorytet VII Promocja integracji społecznej Dla kobiet doświadczających przemocy domowej planowane jest wsparcie w postaci takich szkoleń zawodowych, które pozwolą im uniezależnić się finansowo od sprawców przemocy. Aby aktywnie angażować mężczyzn w proces wychowania, organizowane są specjalne zajęcia dla ojców i ich dzieci.

Dobre praktyki Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 14 Priorytet VII Promocja integracji społecznej WARTO PAMIĘTAĆ – OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE TEŻ MAJĄ PŁEĆ! IMIGRANCI TEŻ MAJĄ PŁEĆ!

Dobre praktyki Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 15 Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki W projektach skierowanych do pracodawców i pracodawczyń promowane są elastyczne formy pracy, takie jak praca na część etatu, praca na odległość, możliwość pracy na zmiany. Takie rozwiązania uwzględniają sytuację osób, które nie mogą wykonywać pracy w pełnym wymiarze lub w miejscu pracy – osób zaangażowanych w opiekę nad osobami zależnymi, osoby niepełnosprawne..

Dobre praktyki Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 16 Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Projektodawcy dostrzegają potrzebę doskonalenia zawodowego w obszarze gender mainstreaming i wykazują gotowość do przyspieszenia zmian w zakresie polityki równości szans kobiet i mężczyzn, kładąc nacisk na rolę szkół i przedszkoli w tym procesie. Planowane są kursy antydyskryminacyjne dla nauczycieli w celu przygotowania ich do wdrażania w proces dydaktyczny zasady równych szans kobiet i mężczyzn..

Wskazówki na przyszłość Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 17 trudno jest zmieniać świat z ludźmi, którzy chcą to robić, ale nie uporali się ze swoimi uprzedzeniami, czy też kierują się krzywdzącymi stereotypami, często nieświadomie i niechcący. Dlatego ważne jest, aby nie skupiać się tylko na programach, ale przede wszystkim na zespołach, które je realizują.

Wskazówki na przyszłość Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 18 bardzo ważne jest włączanie mężczyzn w przekaz genderowy – pozwoli to przełamać stereotypy dotyczące równości, sugerujące, iż jest ona wymysłem nienawidzących mężczyzn feministek, i jej głównym zadaniem jest eliminacja mężczyzn z życia społecznego, politycznego i gospodarczego.

Dziękuję za uwagę Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach 19 Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego 40–037 Katowice, ul. Ligonia 46 / ul. Dąbrowskiego 23 tel