MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ BIURO PRASY I INFORMACJI DEPARTAMENT BUDŻETOWY BIURO PRASY I INFORMACJI PODSTAWOWE INFORMACJE O BUDŻECIE MON NA 2001 ROK W A R S Z A W A 2001 R
Niniejsza publikacja zawiera podstawowe informacje nt Niniejsza publikacja zawiera podstawowe informacje nt. wydatków budżetowych MON w 2001 roku w różnorodnych przekrojach i porównaniach. W opracowaniu tym zaprezentowano m.in. dane makroekonomiczne wynikające z ustawy budżetowej na bieżący rok w zakresie dotyczącym budżetu MON oraz innych wydatków budżetu państwa, jak również wydatki obronne Polski na tle innych państw europejskich. Przy porównaniach międzynarodowych wykorzystano publikacje “Military Balance 2000/2001” oraz tabele statystyczne KG NATO. Zgodnie z ustawą budżetową na 2001 r., budżet resortu obrony narodowej (jako część 29 budżetu państwa) wynosi 14.778,7 mln zł. Jednocześnie w Rezerwach celowych budżetu państwa przewidziano m.in. dla resortu obrony dodatkowe środki z tytułu: przekazania częstotliwości UMTS na kwotę 237,4 mln zł, rozpoczęcia programu wyposażenia SZ RP w samoloty wielozadaniowe na kwotę 69,7 mln zł. Zakłada się ponadto uzyskanie z rezerw celowych środków związanych z prywatyzacją sektora przemysłu obronnego oraz dotyczących przeprowadzenia drugiego etapu podwyżek dla nauczycieli zgodnie z postanowieniami ustawy Karta Nauczyciela.. Oznacza to , że tegoroczny budżet MON wyniesie ok. 15.091 mln zł, co stanowić będzie 8,31% budżetu państwa oraz 1,93% przewidywanego PKB. Dodatkowo możliwości finansowe resortu obrony narodowej zostaną powiększone o: 1/ środki pozabudżetowe MON obejmujące: przekazaną przez rząd USA pożyczkę przeznaczoną na zakup uzbrojenia i sprzętu nie produkowanego w kraju, środki z Agencji Mienia Wojskowego (AMW) oraz 2/ wydatki obronne na cele obronne innych resortów oraz województw (dotyczy to głównie badań obronnych oraz środków na utrzymanie rezerwowych mocy produkcyjnych w przedsiębiorstwach zbrojeniowych). Zatem łączna wielkość wydatków obronnych Polski wyniesie w 2001 r. 15.477,6 mln zł, co stanowić będzie 1,98 % PKB. W 2001 r. resort obrony narodowej za priorytetowe uznał zadania związane z realizacją uzgodnionych z KG NATO Celów SZ RP, modernizacją techniczną armii i zmianami w zakresie stanów osobowych. W budżecie MON 2001 na zadania bezpośrednio związane z członkostwem z NATO zaplanowano środki w kwocie - 1.989 mln zł, z czego na Cele SZ RP - 1.588,5 mln zł.
Na modernizację techniczną zgodnie z wieloletnim programem, przeznaczono 2.996,8 mln zł (wraz ze środkami pozostającymi w rezerwie celowej, pożyczką rządu USA oraz środkami z AMW i z prywatyzacji przemysłu obronnego). W ramach tej kwoty finansowane będą zadania wynikające z Celów SZ RP. Środki przewidziane w budżecie MON powinny zabezpieczyć utrzymanie średniorocznie 79 tys. żołnierzy zawodowych, 8 tys. żołnierzy nadterminowych oraz 94 tys. żołnierzy niezawodowych, a także 66 tys. pracowników cywilnych zatrudnionych w wojskowych jednostkach budżetowych oraz szkołach wyższych. W budżecie MON największą grupę (64,2%) stanowią wydatki przeznaczone bezpośrednio na “Obronę Narodową”. Znaczną jego część - 23,9 % przeznaczono na emerytury i renty dla byłych żołnierzy zawodowych oraz na wydatki związane z obsługą tych świadczeń. Pozostałą część 11,9% przewidziano na: szkolnictwo wyższe (3,4%), oświatę i wychowanie (3,2%), gospodarkę mieszkaniową (2,3%), funkcjonowanie administracji publicznej (0,9%), ochronę zdrowia (0,6% - po reformie ubezpieczenia zdrowotnego wydatki na nią bardzo ograniczono), kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego (0,6%) oraz pozostałą działalność resortu obrony (łącznie 0,9%) obejmującą: opiekę społeczną, działalność wojskowego wymiaru sprawiedliwości, edukacyjną opiekę wychowawczą, działalność usługową (AMW) oraz funkcjonowanie inspekcji weterynaryjnej. W dziale 752 “Obrona Narodowa” – 52,8% ogólnej sumy przeznaczono dla Wojsk Lądowych, 25,4% - dla Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej oraz 9,6% - dla Marynarki Wojennej. Resztę nakładów w tym dziale stanowią wydatki uwzględnione w 9 pozostałych rozdziałach wydzielone na: Centralne wsparcie, Zespoły kontaktowe i struktury dowodzenia NATO, WSI, Żandarmerię Wojskową, Ordynariaty Polowe, Pozostałe jednostki wojskowe, a także Pozostałe wydatki obronne. Rozliczenie wydatków ujęte zostało w nowym układzie klasyfikacji budżetowej w jej 13 działach (do tej pory prezentacja obejmowała 6 działów), ze zwróceniem szczególnej uwagi na dział 752 “Obrona narodowa”, który zaprezentowano również w nowym podziale 12 rozdziałów (do tej pory było tych rozdziałów 7). Nowa klasyfikacja budżetowa czyni budżet MON o wiele bardziej przejrzystym niż dotąd, chociaż porównanie projektu budżetu MON na 2001. r. z wykonaniem wydatków w roku 2000 jest przez to wyjątkowo trudne.
PODSTAWOWE WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE NA 2001 R. : Produkt Krajowy Brutto - 781,7 mld zł realny wzrost o 4,5 % Wydatki 181,6 mld zł Dochody 161,1 mld zł Budżet Państwa Deficyt 21,7 mld zł Budżet MON 15,1 mld zł Średnioroczny wzrost : cen towarów i usług konsumpcyjnych - 7 % cen produkcji sprzedanej przemysłu - 6,2 % płac w sferze budżetowej - 7,6 %
Udział wydatków budżetowych MON w: Produkcie Krajowym Brutto 2000 roku - 1,89% 2001 roku - 1,93% a z uwzględnieniem innych źródeł - 1,98% Wydatkach Budżetu Państwa 2000 roku - 8,76 % 2001 roku - 8,31 %
UDZIAŁ WYDATKÓW BUDŻETOWYCH MON w PKB i w budżecie państwa w 1991÷2001
Uwaga: Zmniejszający się udział budżetu MON w PKB i w budżecie państwa w znacznej części wynika ze zmian metodologicznych w odniesieniu do sfery budżetowej (np. przekazanie z dniem 1.01.1999 r. kasom chorych finansowania szpitali i przychodni wojskowych)
RESORTU OBRONY NARODOWEJ W 2001 R. ZADANIA PRIORYTETOWE RESORTU OBRONY NARODOWEJ W 2001 R. realizacja uzgodnionych przez Polskę i Sojusz Celów SZ RP, w tym zadań wynikających z koncepcji Inicjatywy Zdolności Obronnych (DCI); zwiększenie tempa modernizacji technicznej armii zgodnie z „Programem przebudowy i modernizacji technicznej SZ RP w latach 2001-2006”; wdrażanie nowego modelu struktury kadry zawodowej oraz zmiany liczebności armii;
, STRUKTURA BUDŻETU MON W 2001 ROKU według działów CZĘŚĆ 29 OBRONA NARODOWA DZIAŁ 853 DZIAŁ 010 Szkolnictwo Wyższe Rolnictwo i Łowiectwo 498,2 mln zł (3,4%) (Inspekcja Weterynaryjna) 14.778,7 mln zł (100 %) 2,6 mln zł (0,02 %) DZIAŁ 700 DZIAŁ 851 Gospodarka Mieszkaniowa Ochrona Zdrowia (Wojskowa Agencja Mieszkaniowa) 84,0 mln zł (0,6%) 340,6 mln zł (2,3 %) DZIAŁ 710 DZIAŁ 853 Działalność Usługowa DZIAŁ752 Opieka Społeczna (Zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne) (Agencja Mienia Wojskowego) 1,8 mln zł (0,01 %) OBRONA NARODOWA 39,4 mln zł (0,3 %) DZIAŁ 750 9.494,5 mln zł Administracja Publiczna DZIAŁ 854 64,2 % 140,2 mln zł (0,9%) Edukacyjna Opieka Wychowawcza (Przedszkola) DZIAŁ 755 DZIAŁ 801 DZIAŁ 753 Wymiar Sprawiedliwości Oświata i Wychowanie (Licea i ośrodki szkolenia ) 43,2 mln zł (0,3 %) Obowiązkowe Ubezpieczenia 41,1 mln zł (0,3 %) DZIAŁ 921 Społeczne ( Emerytury i renty) 468,7 mln zł (3,2 %) Kultura i Ochrona Dziedzictwa Narodowego (Orkiestry, kluby, biblioteki,muzea itp.) 3.537,5 mln zł (23,9%) 86,8 mln zł ( 0,6 %)
STRUKTURA DZIAŁU 752 - „OBRONA NARODOWA” w 2001 roku Rozdział 75201 Rozdział 75204 Rozdział 75206 Rozdział 75207 Centralne Wsparcie Wojskowe Służby Informacyjne WOJSKA LĄDOWE Żandarmeria Wojskowa (DGW i Generalny Zarząd P-6) 148,1 mln zł 114,8 mln zł 5009,8 mln zł 1,6% 474,1 mln zł (5,0%) 1,1% 52,8% Rozdział 75205 Zespoły kontaktowe i struktury Rozdział 75202 DZIAŁ 752 dowodzenia NATO WOJSKA LOTNICZE I OBRONY POWIETRZNEJ 61,9 mln zł 0,7 % OBRONA NARODOWA 2.410,2 mln zł Rozdział 75208 25,4% 9.494,5 mln zł Ordynariat Polowy Wojska Polskiego 12,8 mln zł Rozdział 75203 100 % 0,1% MARYNARKA WOJENNA Rozdział 75209 912,1 mln zł Prawosławny Ordynariat Wojska Polskiego 9,6% 1,7 mln zł Rozdział 75212 0 ,02% Rozdział 75211 Pozostałe wydatki obronne (ubezpieczenia społeczne żołnierzy podporządkowanych MSWiA) Pozostałe jednostki ( w tym składki do budżetów NATO i inne zobowiązania międzynarodowe) Rozdział 75210 Ewangelickie Duszpasterstwo Wojskowe 0,9 mln zł 0,01 % 331,1 mln zł (3,5 %) 16,8 mln zł ( 0,2 %)
PORÓWNANIE planu wydatków na 2001r. w stosunku do wykonania w 2000r. w mln zł. */Pozycja ta nie obejmuje wydatków związanych z obsługą świadczeń emerytalno- rentowych realizowanych przez wojskowe biura emerytalne.
STRUKTURA BUDŻETU MON NA 2001R. (wraz z rezerwami celowymi)
FINANSOWANIE ZADAŃ ZWIĄZANYCH Z NATO W 2001 ROKU W budżecie MON 2001 zaplanowano środki na zadania bezpośrednio związane z członkostwem z NATO w kwocie - 1.989,0 mln zł (w 2000 r. –1879,6 mln zł), z tego na: Cele SZ RP 1.588,5 mln zł Składki do budżetów Wojskowych i Agencji 78,3 mln zł Składka do budżetu inwestycyjnego NATO (NSIP) 48,6 mln zł, Wkład narodowy do realizacji przyjętych pakietów potencjału obronnego realizowanego w ramach programu NSIP 53,4 mln zł Składki do wspólnych budżetów jednostek wielonarodowych (SHIRBRIG, Korpusu Północ-Wschód (MNC NE), Połączone Centrum Dowodzenia Operacjami Powietrznymi (CAOC), POLUKRBAT, POLLITBAT ) 3,2 mln zł Składki do innych organizacji międzynarodowych 0,6 mln zł Utworzenie i utrzymanie przedstawicielstw przy NATO 62,1 mln zł Implementacja porozumień międzynarodowych 7,3 mln zł Polskie kontyngenty w Siłach Międzynarodowych (KFOR, SFOR, SHIRBRIG) 124,1 mln zł Wydatki na PdP i pozostałe na integrację z NATO 19,3 mln zł Wydatki związane z kontaktami zagranicznymi 3,6 mln zł
SZACUNKOWY PODZIAŁ KOSZTÓW CELÓW SZ RP W 2001R. /ceny 2001 mln zł. /
WDATKI WOJSKOWE RÓŻNYCH PAŃSTW W 1999 R WDATKI WOJSKOWE RÓŻNYCH PAŃSTW W 1999 R. W PRZELICZENIU NA 1 MIESZKAŃCA W USD (ceny stałe 1999 r.) Źródło. Military Balance 2000/2001 s. 227-228 Uwaga:Przy dokonywaniu porównań wydatków wojskowych w USD w przeliczeniu na 1 mieszkańca należy uwzględniać nie tylko kursy walut jakie wykorzystuje rocznik “ Military Balance”, lecz także parytet siły nabywczej waluty (PSNW). Wg raportu Biura Studiów i Analiz Sejmu RP z czerwca 1999 r. (str. 16) wartość Produktu Krajowego Brutto Polski w 1997 roku w przeliczeniu na 1 mieszkańca mierzoną PSNW była dwukrotnie wyższa w stosunku do wartości liczonej za pomocą kursów walut, podczas gdy w państwach NATO wartości te były zbliżone. Oznaczać to może, że faktyczna siła nabywcza wydatków wojskowych Polski w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosi ok. 168 USD.
Żródło:Opracowanie własne na podstawie tabel statystycznych KG NATO WYDATKI WOJSKOWE NOWYCH CZŁONKÓW NATO W 2000 ROKU NA TLE POZOSTAŁYCH PAŃSTW EUROPEJSKICH SOJUSZU (w przeliczeniu na 1 mieszkańca w USD) Ceny bieżące 2000 r. Żródło:Opracowanie własne na podstawie tabel statystycznych KG NATO Uwaga 1/ Różnice w stosunku do danych zawartych w tabeli na stronie poprzedniej wynikają z analizy danych z różnych lat. Tabela niniejsza dotyczy 2000 r. 2/ Przy dokonywaniu porównań wydatków wojskowych w USD w przeliczeniu na 1 mieszkańca należy uwzględniać nie tylko kursy walut jakie wykorzystuje rocznik “ Military Balance”, lecz także parytet siły nabywczej waluty (PSNW). Wg raportu Biura Studiów i Analiz Sejmu RP z czerwca 1999 r. (str. 16) wartość Produktu Krajowego Brutto Polski w 1997 roku w przeliczeniu na 1 mieszkańca mierzoną PSNW była dwukrotnie wyższa w stosunku do wartości liczonej za pomocą kursów walut, podczas gdy w państwach NATO wartości te były zbliżone. Oznaczać to może, że faktyczna siła nabywcza wydatków wojskowych Polski w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosi ok. 170 USD.
Żródło: Opracowanie własne na podstawie tabel statystycznych NATO WYDATKI WOJSKOWE NOWYCH CZŁONKÓW NATO W 2000 ROKU NA TLE POZOSTAŁYCH PAŃSTW EUROPEJSKICH SOJUSZU NA ŻOŁNIERZA w tys.USD. Żródło: Opracowanie własne na podstawie tabel statystycznych NATO
Zestawienie planowanych stanów osobowych w jednostkach budżetowych, szkołach wyższych i działalności pozabudżetowej resortu ON
STRUKTURA ZATRUDNIENIA ŻOŁNIERZY W RODZAJACH SIŁ ZBROJNYCH RP DZIAŁU „OBRONA NARODOWA” W 2001 R.
WYSOKOŚĆ UPOSAŻEŃ BRUTTO NA TYPOWYCH STANOWISKACH W WOJSKU (po podwyżce od 1.01. 2001 r.)
Wykaz uposażeń (wynagrodzeń) , ryczałtów, norm i równoważników pieniężnych w zamian należności nie wydanych w naturze ( planowanych na 2001 r. ) (ceny i stawki płac z 2001 roku) */Waloryzacja tych stawek (co najmniej w wysokości planowanej inflacji czyli o 7%) jest przewidziana od 01.05.2001r.
ORIENTACYJNE ROCZNE KOSZTY UTRZYMANIA w resorcie ON w 2001 roku