Podstawą do wykonania programów ochrony powietrza dla woj. łódzkiego były oceny jakości powietrza za rok : 2002, 2003, 2004 i Na terenie 8 stref woj. łódzkiego: aglomeracji łódzkiej( Łódź, Pabianice i Zgierz), powiatu radomszczańskiego i miasta na prawach powiatu – Piotrkowa Tryb., powiatu tomaszowskiego, Skierniewic- miasta na prawach powiatu, powiatu sieradzkiego, wieluńskiego, zduńskowolskiego WIOŚ w Łodzi odnotował przekroczenia stężeń dopuszczalnych pyłu zawieszonego PM 10.
Ocena jakości powietrza za rok 2002 i 2003 wykazała przekroczenia stężeń dopuszczalnych dwutlenku azotu plus margines tolerancji na terenie aglomeracji łódzkiej. Na podstawie oceny jakości powietrza za rok 2005 wymagany jest program ochrony powietrza dla woj. łódzkiego w sprawie ograniczenia ponadnormatywnych stężeń ozonu.
. WIOŚ odnotował przypadki ryzyka występowania przekroczeń dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu na terenach stref woj.łódzkiego. W związku z tym, Wojewoda ma obowiązek, po zasięgnięciu opinii właściwego starosty, określić, w drodze rozporządzenia, plan działań krótkoterminowych, w którym ustala się działania mające na celu: 1)zmniejszenie ryzyka wystąpienia takich przekroczeń, 2)ograniczenie skutków i czasu trwania zaistniałych
Do chwili obecnej Wojewoda Łódzki: - wydał rozporządzenie Nr 3 /2005 z dnia 1 kwietnia 2005 roku w sprawie programu ochrony powietrza dla aglomeracji łódzkiej Dz. Urz. Nr 101, poz z
Na etapie uzgodnień jest program ochrony powietrza dla powiatu radomszczańskiego i Piotrkowa Trybunalskiego - miasta na prawach powiatu. Projekty rozporządzeń zostały zaopiniowane przez organy administracji samorządowej i operatorów wskazanych w projekcie do uczestnictwa w programie. Uwagi, wnioski i propozycje zostały przeanalizowane przez WŚi R. UW i Wykonawców Programu.
Po poprawkach kolejny projekt rozporządzeń Wojewody zostanie przedstawiony do publicznej wiadomości. Po rozpatrzeniu uwag i wniosków, przedstawiony Wojewodzie i po jego akceptacji przekazany do redakcji Dz. Urz. woj. łódzkiego.
Jesteśmy po przetargu na wykonanie kolejnych dwóch programów ; dla Skierniewic – miasta na prawach powiatu i powiatu tomaszowskiego.
Jak wykazały analizy dokonane w programach ochrony powietrza przyczyną ponadnormatywnych stężeń pyłu zawieszonego PM 10 we wszystkich wytypowanych strefach jest emisja ze źródeł powierzchniowych, pochodzącą z procesów spalania węgla na cele grzewcze i bytowe. Przyczyną przekroczeń w aglomeracji łódzkiej poziomów dopuszczalnych dwutlenku azotu plus margines tolerancji jest :
emisja ze źródeł: liniowych pochodzącą z ruchu samochodowego, powierzchniowych pochodzącą z procesów spalania paliw na cele grzewcze i bytowe
Procentowy udział emisji liniowej w receptorach na obszarze aglomeracji łódzkiej w których w imisji NO2 1-h przeważa emisja liniowa - izolinie
Procentowy udział emisji powierzchniowej w receptorach na obszarze aglomeracji łódzkiej w których w imisji NO2 1-h przeważa emisja powierzchniowa
Procentowy udział emisji punktowej dla receptorów na obszarze aglomeracji łódzkiej w których w imisji NO2 średniorocznej przeważa emisja liniowa
Procentowy udział emisji liniowej dla receptorów na obszarze aglomeracji łódzkiej w których w imisji NO2 średniorocznej przeważa emisja liniowa - izolinie
Procentowy udział emisji powierzchniowej w receptorach na obszarze aglomeracji łódzkiej w których w imisji PM10 24-h przeważa emisja powierzchniowa - receptory
Procentowy udział emisji powierzchniowej dla receptorów na obszarze aglomeracji łódzkiej w których w imisji PM10 średniorocznej przeważa emisja powierzchniowa - receptory
Radomsko
Emisja PM10 ze źródeł zlokalizowanych na terenie Piotrkowa Trybunalskiego – Mg/a
Większościowy udział typów emisji w imisji PM10 (24h)
Udział typów emisji w imisji PM10 24h w receptorach na obszarze powiatu radomszczańskiego
Procentowy udział emisji powierzchniowej w receptorach na obszarze powiatu radomszczańskiego w których w imisji PM10 24h przeważa emisja powierzchniowa
Udział typów emisji w imisji PM10 rok w receptorach na obszarze powiatu radomszczańskiego
Procentowy udział emisji powierzchniowej w receptorach na obszarze powiatu radomszczańskiego w których w imisji PM10 rok przeważa emisja powierzchniowa
Przyczyny dla których programów nie może wykonać Wydział Ochrony Środowiska: bardzo złożona struktura programów wymagająca użycia skomplikowanych modeli matematycznych – narzędzia używanego do: określania obszarów przekroczeń, udziału rodzaju źródeł emisji odpowiedzialnych za powstawanie ponadnormatywnych stężeń, określenia udziału źródeł emisji spoza terenu strefy oraz symulacji jakości powietrza po zastosowaniu działań naprawczych brak odpowiednio wyszkolonych i doświadczonych pracowników posługujących się tak skomplikowanymi narzędziami informatycznymi zbyt szczupła liczebnie kadra. brak odpowiedniego wyposażenia komputerowego i drogiego w użytkowaniu oprogramowania W związku z powyższym wykonanie programów zleca się wyłonionemu na drodze przetargu wykonawcy.
Według rozeznania rynkowego koszty programów kształtują się na poziomie rynkowego od tys. zł. W cenę programu wchodzą następujące koszty: Koszt zakupu map cyfrowych, koszt danych statystycznych, koszt danych meteo, Cenę mogą kształtować koszty związane z oprogramowaniem ( koszt licencji i koszt programów do czytania map cyfrowych) Kto winien finansować program? Art. 409.i 410 POŚ Środki wojewódzkich i narodowych funduszy przeznacza się na wspomaganie działalności, o której mowa w art. 406 pkt 1-11, oraz na dofinansowywanie: 1) zadań służących ochronie środowiska i gospodarce wodnej, wynikających z zasady zrównoważonego rozwoju, ustalonych w planach działalności wojewódzkich funduszy, w tym na programy ochrony środowiska, programy ochrony powietrza, programy ochrony przed hałasem, plany gospodarki odpadami, plany działań krótkoterminowych, o których mowa w art. 92 ust. 1, a także na realizację powyższych planów i programów,
Co zawiera program ? rozporządzenie MŚ z dnia r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy ochrony powietrza (Dz.U. z dnia 24 lipca 2002r.) kierunki działań, działania naprawcze, oszacowanie kosztów programów, wskazanie źródeł finansowania, odpowiedzialnych za realizację programów, sposób monitorowania
Art (492) Środki wojewódzkich funduszy przeznacza się na wspomaganie działalności, o której mowa w art. 406 pkt 1-11, oraz na dofinansowywanie: 1) zadań służących ochronie środowiska i gospodarce wodnej, wynikających z zasady zrównoważonego rozwoju, ustalonych w planach działalności wojewódzkich funduszy, w tym na programy ochrony środowiska, programy ochrony powietrza, programy ochrony przed hałasem, plany gospodarki odpadami, plany działań krótkoterminowych, o których mowa w art. 92 ust. 1, a także na realizację powyższych planów i programów,
uwzględnianie w studiach uwarunkowań i kierunkach zagospodarowania przestrzennego oraz w planach zagospodarowania przestrzennego warunków wykorzystania i zagospodarowania terenów, które umożliwiać będą zwiększenie stopnia przewietrzania miasta w szczególności poprzez działania polegające na :
likwidacji zdekapitalizowanej, nie posiadającej wartości kulturowej zabudowy i maksymalizacji odległości między pasem drogowym a linią zabudowy, zmianie sposobu dotychczasowego przeznaczenia gruntów po zlikwidowanej zabudowie na tereny zielone, pasaże, place, na poszerzanie i budowę nowych dróg oraz inne formy niekubaturowego wykorzystania przestrzeni,
W zakresie ograniczenia emisji ze źródeł punktowych – źródła technologiczne: uwzględnianie w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz w planach zagospodarowania przestrzennego zmian w dotychczasowym zagospodarowaniu polegających na eliminacji terenów przemysłowych w centrach miast, wyznaczanie stref przemysłowych na obrzeżach z uwzględnieniem czynników środowiskowych np. kierunków napływu mas powietrza,
–W zakresie ograniczania niskiej rozproszonej emisji komunalno-bytowej i technologicznej: uwzględnianie w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz w planach zagospodarowania przestrzennego ustaleń sposobów zabudowy i zagospodarowania terenu umożliwiającego ograniczenie emisji pyłu PM 10 i dwutlenku azotu poprzez działania polegające na:
likwidacji zdekapitalizowanej, nie posiadającej wartości kulturowej zabudowy i maksymalizacji odległości między pasem drogowym, a linią zabudowy, zmianie dotychczasowego sposobu przeznaczenia gruntów po zlikwidowanej zabudowie na tereny zielone, pasaże, place, poszerzanie i budowy nowych dróg oraz inne formy niekubaturowego wykorzystania przestrzeni, włączeniu systemów grzewczych budynków do scentralizowanych systemów ciepłowniczych lub gazowych,
Zobowiązuje się: Zarząd Województwa, Prezydenta Miasta Łodzi, Prezydenta Miasta Pabianic, Prezydenta Miasta Zgierza, Starostę Pabianickiego, Starostę Zgierskiego do przekazywania Wojewodzie Łódzkiemu informacji, w zakresie ich właściwości, mających wpływ na realizację programu, a w szczególności zawartych w:
planach, programach, przedsięwzięciach mających wpływ na ograniczenie emisji dwutlenku azotu i pyłu PM10 pochodzących ze źródeł komunikacyjnych,
uchwałach dotyczących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego wraz ze zmianami, decyzjach uwzględniających planowane przedsięwzięcia wynikające z kierunków działań określonych w załączniku Nr 1 do rozporządzenia, decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w tym decyzjach o lokalizacji inwestycji celu publicznego i decyzjach o warunkach zabudowy,
pozwoleniach na budowę, rozbiórkę oraz na zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego, pozwoleniach na użytkowanie obiektów budowlanych, pozwoleniach na wprowadzanie do powietrza pyłu i dwutlenku azotu, zgłoszeniach instalacji, z których emisja nie wymaga pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, decyzjach zobowiązujących do prowadzenia pomiarów emisji z instalacji, decyzjach wydanych w drodze postępowania kompensacyjnego, o którym mowa w art ustawy Prawo ochrony środowiska, podejmowanych działaniach mających wpływ na ograniczenie niezorganizowanej emisji pyłu, określonych w punkcie I.1 ppkt
stanowiskach i opiniach w sprawie przewidywanych efektów ekologicznych przedsięwzięć finansowych z funduszy pomocowych, w tym ochrony środowiska i gospodarki wodnej, realizujących cele i kierunki Programu przedsięwzięciach finansowanych ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi realizujących cele i kierunki Programu.
Zobowiązuje się Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Łodzi do: a) dostosowania systemu monitorowania jakości powietrza do wymagań obowiązujących przepisów umożliwiającego ocenę wielkości efektu ekologicznego osiągniętego w wyniku realizacji Programu, b) kontroli realizacji poszczególnych zadań naprawczych Programu, o których mowa w załączniku Nr 2, 3 i 4 do rozporządzenia, c) przekazywania Wojewodzie informacji o wynikach działań, określonych w punkcie a) i b).
Bariery w sporządzaniu programów ochrony powietrza brak środków finansowych na opracowywanie programów niewielka ilość Wykonawców programów brak dokładnej inwentaryzacji źródeł emisji, głównie powierzchniowej i liniowej brak założeń do planów zaopatrzenia w ciepło i energie elektryczną i paliwa gazowe, niestabilna polityka paliwowa państwa niestabilne i nieprzewidywalne w dalszej perspektywie czasu ceny paliw trudności w oszacowaniu kosztów programów różnorodna struktura własnościowa obiektów budowlanych.
Jak planować sposób modernizacji systemów ciepłowniczych, jeśli ceny paliw są nieprzewidywalne? Jak planować jeśli możliwość zaopatrzenia w paliwo w perspektywie czasu jest nieprzewidywalna? Jakie w związku z tym rozwiązania proponować gminom, aby wysiłki finansowe zaangażowanych stron nie poszły na marne i na stałe zapewniły poprawę jakości powietrza.
Te dwa dokumenty winny być ściśle ze sobą sprzężone. Niezbędnym czynnikiem jest ochrona państwa w zakresie polityki cenowej paliw. Jak planować sposób modernizacji systemów ciepłowniczych, jeśli ceny paliw są nieprzewidywalne? Jak planować jeśli możliwość zaopatrzenia w paliwo w perspektywie czasu jest nieprzewidywalna? Jakie rozwiązania proponować gminom, aby wysiłki finansowe zaangażowanych stron nie poszły na marne i na stałe zapewniły poprawę jakości powietrza.
Czy programy redukcji niskiej emisji z uwagi na różne źródła finansowania winny być podzielone Co zrobić w przypadku, gdy nie zostaną osiągnięte minimalne progi kosztów niezbędne do ubiegania się o fundusze unijne. Jeśli nie fundusze unijne, to kto mato finansować. Jeśli w 2007 roku realizujący program może być na terenie woj. Łódzkiego 13 gmin.
W jaki sposób monitorować program ochrony powietrza. Jedna metoda jest znana, metoda pomiarowa. Kto ma stymulować i kontrolować postęp w realizacji programów ochrony powietrza. Zbyt szczupła kadra zatrudniona w urzędach teraz wojewódzkich, później być może marszałkowskich nie będzie w stanie udźwignąć takiego ciężaru.
Czy nie powinny być powołane specjalne komitety lub inne które zajęłyby się wdrażaniem programów. Kto będzie odpowiadał za brak realizacji programów jeśli uda się je określić. Kto będzie opracowywał programy jeśli rynek wykonawców programów jest taki mały. Czy warto skonsolidować wszystkie siły fachowe w państwie zajmujące się zagadnieniami związanymi z wykonaniem programów w oparciu o wymagania rozporządzenia, chodzi głownie o modelowanie, póki jeszcze nie jest tak późno.