ROLA I ZADANIA POLICJI

Policja to umundurowana i uzbrojona formacja służąca społeczeństwu i przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Podstawowe zadania Policji to:

- ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienie przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra - ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym zapewnienie spokoju w miejscach publicznych oraz w środkach publicznego transportu i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania - inicjowanie i organizowanie działań mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznym - wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców

- nadzór nad strażami gminnymi (miejskimi) oraz nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi w zakresie określonym w odrębnych przepisach - kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych związanych z działalnością publiczną lub obowiązujących w miejscach publicznych - współdziałanie z policjami innych państw oraz ich organizacjami międzynarodowymi na podstawie umów i porozumień międzynarodowych oraz odrębnych przepisów - współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych - realizacja zadań wynikających z umów i porozumień międzynarodowych, na zasadach i zakresie w nich określonych

W celu rozpoznania, zapobiegania i wykrywania przestępstw Policja w granicach swych zadań wykonuje czynności: - operacyjno – rozpoznawcze - dochodzeniowo – śledcze - administracyjno – porządkowe. Policja wykonuje również czynności na polecenie: - sądu - prokuratora - organów administracji państwowej - samorządu terytorialnego. Policja w czasie wykonywania czynności służbowych ma obowiązek respektowania godności ludzkiej oraz przestrzegania praw człowieka. Policja w celu realizacji ustawowych zadań może korzystać z danych o osobie, w tym również w formie zapisu elektronicznego, uzyskanych przez inne organy, służby i instytucje państwowe w wyniku wykonywania czynności operacyjno – rozpoznawczych.

Policjant wykonując swoje czynności ma prawo do : - legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości - zatrzymywania osób w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw - zatrzymywania osób w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw - zatrzymywania osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia - przeszukiwania osób i pomieszczeń w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw

- dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagaży i sprawdzania ładunku w portach i na dworcach oraz w środkach transportu lądowego, powietrznego i wodnego, w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary - obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych, a w przypadku czynności operacyjno-rozpoznawczych i administracyjno-porządkowych podejmowanych na podstawie ustawy - także i dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom - żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz jednostek gospodarczych prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej; wymienione instytucje, organy i jednostki obowiązane są, w zakresie swojego działania, do udzielenia tej pomocy, w zakresie obowiązujących przepisów prawa - zwracania się o niezbędną pomoc do innych jednostek gospodarczych i organizacji społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa

Policja może stosować następujące środki przymusu bezpośredniego: - fizyczne, techniczne i chemiczne środki służące do obezwładniania bądź konwojowania osób oraz do zatrzymywania pojazdów, - pałki służbowe, - wodne środki obezwładniające, - psy i konie służbowe, - pociski gumowe, miotane z broni palnej

Środki te mogą by stosowane w przypadku niepodporządkowania się wydanym na podstawie prawa polecenia wydanym przez organ Policji lub jej funkcjonariusza. Policjanci mogą stosować w/w środki przymusu bezpośredniego odpowiadające potrzebom wynikającym z istniejącej sytuacji i niezbędne do osiągnięcia podporządkowania się wydanym poleceniom. Gdy innego środki okazały się bezskuteczne bądź istnie możliwośćiż okażą się nieskuteczne lub nieprzydatne, sąd okręgowy, na postawie pisemnego wniosku Komendanta Głównego Policji po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego w drodze postępowania może zarządzić kontrolę operacyjną wobec osoby podejrzanej lub oskarżonej.

Kontrola Operacyjna prowadzona jest w sposób niejawny i polega na : - kontrolowaniu treści korespondencji - kontrolowaniu zawartości przesyłek - stosowaniu środków technicznych umożliwiających uzyskanie w sposób niejawny informacji i dowodów oraz ich utrwalenia, a w szczególności treści rozmów telefonicznych i innych informacji przekazywanych za pomocą sieci telekomunikacyjnych. Kontrolę operacyjną zarządza się na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Sąd okręgowy może, na pisemny wniosek Komendanta Głównego Policji lub komendanta wojewódzkiego Policji, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody właściwego prokuratora, na okres nie dłuższy niż kolejne 3 miesiące, wydać postanowienie o jednorazowym przedłużeniu kontroli operacyjnej, jeżeli nie ustały przyczyny zarządzenie tej kontroli. Kontrola operacyjne powinna być zakończona niezwłocznie po ustaniu przyczyn z jakich została zarządzona

Policja może pobierać, przetwarzać i wykorzystywać informacje i dane w celu wykrycia i identyfikacji informacji, również dane osobowe osób podejrzanych o popełnienie przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego, nieletnich dopuszczających się czynów zabronionych przez ustawę jako przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego, publicznego nieustalonej tożsamości, usiłujących ukryć swą tożsamość, poszukiwanych. Dane te to : - odciski linii papilarnych - zdjęcia i opisy wizerunku - cechy i znaki szczególne, pseudonimy Informacje te to : - miejsce zamieszkania lub pobytu - wykształcenie, zawód, miejsce i stanowisko pracy - dokumenty tożsamości, którymi się posługują - sposób działania sprawcy, jego środowisko i kontakty - sposób zachowania się sprawców wobec osób poszkodowanych Policja może również korzystać z informacji dotyczących umów ubezpieczenia, a w szczególności z przetwarzania przez zakłady ubezpieczeń danych podmiotów, w tym osób które zawarły umowę ubezpieczenia, a także przetwarzanych przez banki informacji stanowiących tajemnicę bankową

OPRACOWANO NA PODSTAWIE,, PRZEWODNIKA PO PRZEPISACH PRAWNYCH W SPRAWACH NIELETNICH ZAGROŻONYCH DEMORALIZACJĄ I PRZESTĘPCZOŚCIĄ’’- Krzysztof Kluczyński