Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Prewencja Część II Konkretne czynniki ryzyka i oznaki

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Czynniki ryzyka Powód do działania – a nie dowód na występowanie korupcji Czynniki ryzyka umożliwiają korupcję – stanowią furtkę dla manipulacji Występowanie czynników ryzyka powinno być powodem wszczęcia kontroli, np. przez audyt wewnętrzny Czynniki ryzyka powinny powodować wszczęcie działań prewencyjnych Występowanie poszczególnych czynników ryzyka nie uzasadnia automatycznie wstępnego podejrzenia do wszczęcia dochodzenia

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Poszczególne czynniki ryzyka Monopol jednego wykonawcy na rynku zdominowanym przez sektor publiczny Skupienie kompetencji w jednej ręce, w szczególności planowania, organizowania przetargu, zawierania umów, nadzorowania i odbioru Duża uznaniowość urzędnika podejmującego decyzje Wysoka częstotliwość określonych przetargów przez poszczególnych urzędników Trwające długo kontakty biznesowe między urzędnikiem a konkretnymi firmami

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Poszczególne czynniki ryzyka Zawsze ten sam wykonawca Anonimowe zawiadomienia, których się nie rozpatruje Naruszenie reguł udzielania zamówień publicznych, np. dzielenie robót stanowiących całość w celu nieosiągnięcia wyznaczonych limitów, nielegalne wytyczne techniczne Niekompletne planowanie przy przetargu, np. przetarg rozpisano na więcej niż potrzeba Wysokie aneksy Niewystarczające oferty, spekulacyjne ceny albo kalkulacje mieszane

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Poszczególne czynniki ryzyka Mieszanie cen stałych i wynagrodzenia płaconego za godziny Obliczenie robót do dopuszczalnej górnej granicy Obliczenie robót nie będących częścią umowy Późniejsze zmiany w przetargu, np. ze względu na błędy w obliczeniach Późniejsze zmniejszenie cen ofertowych Nieprzejrzysta i niekompletna dokumentacja Niekompletne rachunki

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Poszczególne czynniki ryzyka Obliczenie robót wykonanych źle albo nie wykonanych wcale Podwójne uwzględnianie poszczególnych pozycji w obliczeniach Podejrzanie szybkie regulowanie należności Nieumotywowana rezygnacja z zabezpieczeń Nieumotywowany zwrot poręczeń Przyjmowanie prezentów Dalsze czynniki ryzyka tworzone są indywidualnie wraz ze wzrostem doświadczenia kontrolerów, np. kształtowanie się cen na konkretnym rynku Zatem jeszcze raz: Występowanie poszczególnych czynników ryzyka nie uzasadnia automatycznie wstępnego podejrzenia do wszczęcia dochodzenia

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Specjalne czynniki ryzyka Specjalne czynniki ryzyka związane są bezpośrednio z kontrolą wewnętrzną Skupienie wiedzy specjalistycznej na nielicznych tylko urzędnikach Niewystarczające struktury kosztów Niewystarczająca wiedza na płaszczyźnie kontroli Zamierzone eliminowanie albo obchodzenie kontroli Lekceważenie audytu wewnętrznego

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Oznaki korupcji Korupcja zawsze wiąże się z indywidualnymi osobami Występowanie oznak powinno być powodem wszczęcia kontroli, np. przez audyt wewnętrzny Oznaki powinny wywoływać działania prewencyjne Występowanie poszczególnych oznak nie uzasadnia automatycznie wstępnego podejrzenia dla wszczęcia dochodzenia Występowanie oznak da się rozpoznać także z zewnątrz i stanowi furtkę dla manipulacji

Twinning Project Strengthening of the process of implementation of the anticorruption activities Transition Facility 2004 Spersonalizowane oznaki korupcji Prywatne kontakty urzędników i kontrahentów Informacje wewnętrzne i decyzje o dużej wartości dla kontrahenta Luksusowy styl życia danego urzędnika Ostentacyjny brak zrozumienia dla zapobiegania korupcji Brak osobistego dystansu między urzędnikiem a kontrahentami Brak motywacji urzędników