PRZEPISY RUCHU DROGOWEGO OGÓLNE WIADOMOŚCI Z PRAWA O RUCHU DROGOWYM – ZAKRES STOSOWANIA USTAWY

Obecnie obowiązujące prawo o ruchu drogowym stanowi system prawny, w którym aktem podstawowym jest ustawa z dnia 20 czerwca 1997 roku ,, PRAWO O RUCHU DROGOWYM ‘’, obejmująca wszystkie zasady ruchu drogowego, przepisy o bezpieczeństwie i porządku ruchu na drogach, przepisy o prawach i obowiązkach uczestników ruchu, podstawowe przepisy o pojazdach oraz kontroli ruchu. Obowiązują ponadto: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 roku w sprawie znaków i sygnałów drogowych, Rozporządzenie Ministra Komunikacji i Spraw Wewnętrznych z dnia 13 października 1983 roku w sprawie kierowców pojazdów silnikowych, Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia, Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30 grudnia 2002 roku w sprawie kontroli ruchu drogowego, Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 roku w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego. Wszystkie wymienione akty prawne były wiele razy nowelizowane, ale stanowią integralną całość, obejmującą całokształt przepisów związanych z ruchem drogowym, których znajomość jest niezbędna dla kandydatów na kierowców oraz innych uczestników ruchu drogowego w celu sprawnego i bezpiecznego poruszania się po drogach.

ZAKRES STOSOWANIA USTAWY Ustawa ,,PRAWO O RUCHU DROGOWYM ‘’ reguluje zasady ruchu na drogach publicznych oraz w strefach zamieszkania, warunki dopuszczenia pojazdów do tego ruchu, wymagania w stosunku do osób kierujących pojazdami i innych uczestników ruchu oraz zasady kontroli ruchu drogowego. Przepisy ustawy stosuje się również do ruchu odbywającego się poza drogami publicznymi, jeżeli jest to konieczne dla uniknięcia zagrożenia bezpieczeństwa uczestników tego ruchu. ZASADY BEZPIECZEŃSTWA W RUCHU DROGOWYM Uczestnicy ruchu i inne osoby znajdujące się na drodze są obowiązani zachować ostrożność albo gdy ustawa tego wymaga – szczególną ostrożność, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócać spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie. Przepis z punktu 1 (powyższego) stosuje się odpowiednio do osób znajdujących się w pobliżu drogi, jeżeli ich zachowanie mogłoby pociągnąć za sobą skutki, o których mowa w tym przepisie. Jeżeli uczestnik ruchu lub inna osoba spowodowali jednak zagrożenie

bezpieczeństwa ruchu drogowego, są obowiązani przedsięwziąć niezbędne środki w celu niezwłocznego usunięcia zagrożenia, a gdyby nie mogli tego uczynić, powinni o zagrożeniu uprzedzić innych uczestników ruchu. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze mają prawo liczyć, że inni uczestnicy tego ruchu przestrzegają przepisów ruchu drogowego, chyba że okoliczności wskazują na możliwość odmiennego ich zachowania. PRZEPISY PORZĄDKOWE Kierujący pojazdem jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać na żądanie uprawnionego organu wymagane dla danego rodzaju pojazdu lub kierującego: dokument stwierdzający uprawnienie do kierowania pojazdem, dokument stwierdzający dopuszczenie pojazdu do ruchu, dokument stwierdzający zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub stwierdzający opłacenie składki tego ubezpieczenia, świadectwo kwalifikacji, inne dokumenty, jeżeli obowiązek taki wynika z odrębnej ustawy.

Kierujący pojazdem samochodowym oraz osoba przewożona takim pojazdem wyposażonym w pasy bezpieczeństwa są obowiązani korzystać z tych pasów podczas jazdy z wyjątkiem: ,,W pojeździe samochodowym wyposażonym w pasy bezpieczeństwa dziecko w wieku do 12 lat, nie przekraczające 150 cm wzrostu, przewozi się w foteliku ochronnym lub innym urządzeniu do przewożenia dzieci odpowiadającym wadze i wzrostowi dziecka oraz właściwym warunkom technicznym’’. Przepis dotyczący przewozu dzieci do 12 roku życia i 150 cm wzrostu w specjalnych fotelikach ochronnych nie dotyczy taksówek osobowych, pojazdów pogotowia ratunkowego oraz policji. Obowiązek korzystania z pasów bezpieczeństwa nie dotyczy : osoby mającej orzeczenie lekarskie o przeciwskazaniu do używania pasów bezpieczeństwa, kobiety o widocznej ciąży, kierującego taksówką osobową podczas przewożenia pasażera, instruktora lub egzaminatora podczas szkolenia lub egzaminowania, policjanta, funkcjonariusz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Inspektora Kontroli Skarbowej, funkcjonariusza Celnego i Służby Więziennej, żołnierza Sił Zbrojnych – podczas przewożenia osoby (osób) zatrzymanej, funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu podczas wykonywania czynności służbowych,

zespołu medycznego w czasie udzielania pomocy medycznej, konwojenta podczas przewożenia wartości pieniężnych, osoby chorej lub niepełnosprawnej przewożonej na noszach lub w wózku inwalidzkim. Kierujący motocyklem lub motorowerem oraz osoby przewożone takimi pojazdami są obowiązani do używania w czasie jazdy hełmów ochronnych odpowiadających właściwym warunkom technicznym. Powyższego przepisu nie stosuje się w odniesieniu do motocykli fabrycznie wyposażonych w pasy bezpieczeństwa. ZABRANIA SIĘ : kierowania pojazdem, prowadzenia kolumn pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt osobie w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu, holowania pojazdu kierowanego przez osobę o której mowa w punkcie 1, otwierania drzwi pojazdu, pozostawiania otwartych drzwi lub wysiadania bez upewnienia się, że nie spowoduje to zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub jego utrudnienia, wykorzystywania drogi lub poszczególnych jej części w sposób niezgodny z przeznaczeniem, chyba że przepisy szczegółowe stanowią inaczej, wjeżdżania na pas między jezdniami,

pozostawiania na drodze przedmiotów, które mogłyby zagrozić bezpieczeństwu ruchu, jeżeli jednak usunięcie ich nie jest możliwe, należy je oznaczyć w sposób widoczny w dzień i w nocy, umieszczania na drodze lub w jej pobliżu urządzeń wysyłających lub odbijających światło w sposób powodujący oślepienie albo wprowadzających w błąd uczestników ruchu, samowolnego umieszczania lub włączania albo usuwania lub wyłączania znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń ostrzegawczo-zabezpieczających lub kontrolnych na drodze, jak również zmiany ich położenia lub ich zasłaniania, zaśmiecania lub zanieczyszczania drogi, samowolnego umieszczania na drodze jakichkolwiek znaków, napisów lub symboli. KIERUJĄCEMU POJAZDEM ZABRANIA SIĘ : korzystania podczas jazdy z telefonu wymagającego trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku, przewożenia osoby w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu na rowerze lub motorowerze albo motocyklu, chyba że jest przewożona w bocznym wózku, przewożenia pasażera w sposób niezgodny ( patrz przepisy dotyczące pasów bezpieczeństwa i hełmów ochronnych podczas jazdy motocyklem lub motorowerem )

przewożenia w foteliku ochronnym dziecka siedzącego tyłem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu pojazdu samochodowego wyposażonego w poduszkę powietrzną dla pasażera, przewożenia poza specjalnym fotelikiem ochronnym dziecka w wieku do 12 lat na przednim siedzeniu pojazdu samochodowego. Przewóz osób może odbywać się tylko pojazdem do tego przeznaczonym lub przystosowanym. Liczba przewożonych osób nie może przekraczać liczby miejsc określonych w dowodzie rejestracyjnym – wyjątkiem są pojazdy Sił Zbrojnych, Policji, Straży Granicznej, Służby Więziennej oraz Straży Pożarnej. OGÓLNE ZASADY RUCHU DROGOWEGO Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani stosować się do poleceń i sygnałów dawanych przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli, sygnałów świetlnych oraz znaków drogowych, nawet wówczas, gdy z przepisów ustawy wynika inny sposób zachowania niż nakazany przez te osoby, sygnały świetlne lub znaki drogowe, polecenia i sygnały dawane przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli mają pierwszeństwo przed sygnałami świetlnymi i znakami drogowymi, sygnały świetlne mają pierwszeństwo przed znakami drogowymi regulującymi pierwszeństwo przejazdu,

Polecenia lub sygnały może dawać uczestnikowi ruchu lub innej osobie znajdującej się na drodze : policjant, żołnierz Żandarmerii Wojskowej lub wojskowego organu porządkowego, zabezpieczający przemarsz lub przejazd kolumny wojskowej albo w razie akcji związanej z ratowaniem życia lub mienia, funkcjonariusz Straży Granicznej w strefie nadgranicznej, inspektor Inspekcji Transportu Drogowego, umundurowany inspektor Kontroli Skarbowej lub funkcjonariusz Celny, pracownik kolejowy na przejeździe kolejowym, pracownik zarządu drogi lub inna osoba wykonująca roboty na drodze na zlecenie lub za zgodą zarządu drogi, osoba nadzorująca bezpieczne przejście dzieci przez jezdnię, w wyznaczonym miejscu, kierujący autobusem szkolnym w miejscach postoju związanych z wsiadaniem lub wysiadaniem dzieci, osoba odpowiedzialna za utrzymanie porządku podczas przemarszu procesji, pielgrzymki i konduktu pogrzebowego – jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ich bezpiecznego przemarszu, strażak Państwowej Straży Pożarnej – podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji ratowniczej,

umundurowany funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu – podczas wykonywania czynności związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa osób ochranianych, umundurowany i odpowiednio oznakowany pracownik nadzoru ruchu komunikacji miejskiej. Osoby, o których mowa ( kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli) powinny być łatwo rozpoznawalne i widoczne z dostatecznej odległości, zarówno w dzień jak i w nocy. Wymóg łatwej rozpoznawalności dotyczy policjanta tylko poza obszarem zabudowanym. Wymóg łatwej rozpoznawalności nie dotyczy kierującego autobusem szkolnym, jeżeli sygnał do zatrzymania innych pojazdów dawany jest przez tę osobę bez wychodzenia z odpowiednio oznaczonego pojazdu. ZNAKI I SYGNAŁY DROGOWE WYRAŻAJĄ OSTRZEŻENIA, ZAKAZY, NAKAZY LUB INFORMACJE.