PRZEPISY RUCHU DROGOWEGO PRZECINANIE SIĘ KIERUNKÓW RUCHU
Jednym z miejsc, w którym przecinają się kierunki ruchu jest ruch poprzeczny na drogach, a potocznie mówiąc – skrzyżowania. Temat ten jest tematem bardzo ważnym, ponieważ w sytuacjach przecinania się kierunków ruch bardzo często dochodzi do wypadków drogowych. Kluczową rzeczą będzie więc wiedza na temat pierwszeństwa i ustąpienia pierwszeństwa podczas przecinania się kierunków ruchu. Zaczniemy więc od ruchu poprzecznego pojazdów – czyli skrzyżowań. Każdy kierujący pojazdem zbliżając się do skrzyżowania zobowiązany jest zachować szczególną ostrożność. Pierwszeństwo przejazdu ustala się przed wjazdem na skrzyżowanie.
Pierwszeństwo przejazdu na skrzyżowaniach w głównej mierze regulują znaki i sygnały drogowe, z tym że każdy kierujący pojazdem musi znać hierarchię ważności tych znaków i sygnałów. Tak więc, jeśli wjeżdżamy na skrzyżowanie i przed skrzyżowaniem ustawione zostały znaki pionowe regulujące pierwszeństwo przejazdu – stosujemy się do znaków pionowych. Znaki, które ustalają pierwszeństwo przejazdu to: D-1 droga z pierwszeństwem A-6a skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po obu stronach A-6b skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po prawej stronie
A-6c skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po lewej stronie Znaki D-1, A-6a, A6b, A6c oznaczają początek lub kontynuację drogi z pierwszeństwem. Umieszczone pod znakami powyższymi tabliczki T-6a albo T-6b wskazują odpowiednio rzeczywisty przebieg drogi z pierwszeństwem przez skrzyżowanie lub układ dróg podporządkowanych. T-6a tabliczka wskazująca układ dróg podporządkowanych (umieszczana na drodze z pierwszeństwem) Jeśli pod znakami informującymi o pierwszeństwie przejazdu nie ma tabliczki wskazującej przebieg dróg oznacza to, że droga z pierwszeństwem biegnie na wprost. Ponadto o pierwszeństwie przejazdu na skrzyżowaniach informują znaki: A-6d wlot drogi jednokierunkowej z prawej strony
A-6e wlot drogi jednokierunkowej z lewej strony Znaki, które informują o konieczności ustąpienia pierwszeństwa: A-7 ustąp pierwszeństwa B-20 stop Również pod znakami informującymi o konieczności ustąpienia pierwszeństwa mogą znajdować się tabliczki wskazujące ich przebieg, gdy ich nie ma – droga podporządkowana biegnie na wprost. T-6c tabliczka wskazująca rzeczywisty przebieg drogi z pierwszeństwem przez skrzyżowanie (umieszczana na drodze podporządkowanej)
Ważniejsza od znaków pionowych regulujących pierwszeństwo przejazdu jest sygnalizacja świetlna – czyli ruch kierowany sygnałami świetlnymi. Tak więc, jeśli przed skrzyżowaniem są znaki regulujące pierwszeństwo przejazdu i jednocześnie sygnalizacja świetlna – stosujemy się do sygnalizacji świetlnej a nie do znaków. Gdy jednak sygnalizacja świetlna zostałaby wyłączona – stosujemy się do znaków. Ważniejsze od znaków pionowych regulujących pierwszeństwo przejazdu i sygnałów świetlnych są polecenia i sygnały dawane przez osobę uprawnioną do kierowania ruchem na drodze – czyli gdy ruch jest kierowany przez osobę uprawnioną.
Gdy jednak kierująca ruchem uprawniona osoba opuści skrzyżowanie – stosujemy się do sygnalizacji świetlnej, a gdy jej nie ma do znaków pionowych regulujących pierwszeństwo przejazdu. Jeżeli na skrzyżowaniu pierwszeństwo przejazdu nie reguluje osoba uprawniona do kierowania ruchem, ruch nie jest kierowany sygnalizacją świetlną oraz nie ma znaków pionowych regulujących pierwszeństwo przejazdu – kolejność przejazdu ustala się według tzw. reguły prawej ręki. Czyli ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony, a jeżeli skręca w lewo – także jadącemu z kierunku przeciwnego na wprost lub skręcającemu w prawo. Tak więc na powyższym obrazku pojazd 1 ustępuje pierwszeństwa pojazdowi 2 oraz ma pierwszeństwo przed pojazdem 3.
Pojazd szynowy ma pierwszeństwo w stosunku do innych pojazdów, bez względu na to z której strony nadjeżdża. Zasadę ,,prawej ręki’’ stosuje się również ustalając pierwszeństwo przejazdu gdy przecinają się kierunki jazdy poza skrzyżowaniem (np. przy wjeżdżaniu do stacji benzynowej, która znajduje się po lewej stronie drogi). Poza skrzyżowaniem, gdy przecinają się kierunki ruchu z pojazdem szynowym – pojazd szynowy ma również pierwszeństwo. Wyjątkiem, kiedy to pojazd szynowy ustępuje pierwszeństwa innemu pojazdowi są przykłady:
Pojazd szynowy ustępuje pierwszeństwa innemu pojazdowi, ale tylko na skrzyżowaniu kierowanym sygnalizacją świetlną i tylko pojazdowi jadącemu na wprost. Gdyby sygnalizacja świetlna została wyłączona – pierwszeństwo miałby pojazd szynowy. Zasada ta nie dotyczy skrzyżowań o ruchu okrężnym, tam mimo sygnalizacji świetlnej i mimo jazdy na wprost pierwszeństwo ma pojazd szynowy. Sytuacja przedstawiona na poniższym obrazku – pojazd nr 1 ma pierwszeństwo przed pojazdem 3, ale ustępuje pierwszeństwa pojazdowi 2.
W powyższej sytuacji na skrzyżowaniu o ruchu okrężnym pojazd szynowy 4 ma pierwszeństwo przed pojazdem 1 gdyż jest na rondzie. Natomiast zarówno pojazd 3 jak i szynowy 2 – ustępują pierwszeństwa pojazdowi 1. Na powyższym obrazku – skrzyżowanie o ruchu okrężnym - drogi dojazdowe do tego skrzyżowania oznakowane znakami : A-7 ustąp pierwszeństwa C-12 ruch okrężny
Lecz skrzyżowanie o ruchu okrężnym może być oznakowane w ten sposób: Czyli jadący na tym skrzyżowaniu ma pierwszeństwo a wjeżdżający ustępuje pierwszeństwa Lecz skrzyżowanie o ruchu okrężnym może być oznakowane w ten sposób: C-12 ruch okrężny Na tak oznakowanym skrzyżowaniu ustalając pierwszeństwo przejazdu stosuje się zasadę ,,prawej ręki’’. Pojazd 1 ustępuje pierwszeństwa pojazdom szynowym 4,2 oraz pojazdowi 3 gdyż ma go po prawej stronie.
Obowiązki kierującego zbliżającego się do skrzyżowania i innych miejsc, gdzie przecinają się kierunki ruchu: zachować szczególną ostrożność, nie wjeżdżać na skrzyżowanie, jeżeli na skrzyżowaniu lub za nim nie ma miejsca do kontynuowania jazdy, nie rozdzielać kolumn pieszych, ustąpić pierwszeństwa, jeżeli to wynika z zasad, znaków lub sygnałów drogowych.
Jeżeli nie można rozstrzygnąć pierwszeństwa przejazdu ze znaczenia znaków drogowych, bo umieszczone na skrzyżowaniu znaki drogowe są takie same dla obu kierujących pojazdami, to stosujemy zasadę ,,prawej ręki’’. Jak na powyższym obrazku – pierwszy przejeżdża pojazd nr 4, drugi pojazd nr 3, trzeci pojazd nr 2 i ostatni pojazd nr 1. Taka sama zasada obowiązuje gdy przecinają się kierunki jazdy podczas ruchu kierowanego sygnalizacją świetlną. Pojazd 2 przejeżdża pierwszy, następnie pojazd 1 i na końcu pojazd 3.
Gdy przecinają się kierunki jazdy z pojazdem uprzywilejowanym, to ma on pierwszeństwo przed innymi pojazdami i jesteśmy zobowiązani ułatwić mu przejazd. Pojazd uprzywilejowany 2 przejeżdża pierwszy, pojazd 1 drugi i ostatni przejeżdża pojazd 3. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu.
Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi, na którą wjeżdża. Przypominam, że kierującemu pojazdem zabrania się: wyprzedzania pojazdu na przejściu dla pieszych i bezpośrednio przed nim, z z wyjątkiem przejść, na których ruch jest kierowany,
omijania pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu, jazdy wzdłuż po chodniku lub przejściu dla pieszych. Kierujący pojazdem, przejeżdżając przez chodnik lub drogę dla pieszych jest obowiązany jechać powoli i ustąpić pierwszeństwa pieszemu.
Podczas jazdy po placu, na którym ze względu na brak wyodrębnienia jezdni i chodników ruch pieszych i pojazdów odbywa się po tej samej powierzchni – kierujący pojazdem obowiązany jest jechać powoli i ustępować pierwszeństwa pieszemu. Kierujący pojazdem jest obowiązany zachować szczególną ostrożność przy przejeżdżaniu obok oznaczonego przystanku tramwajowego nieznajdującego się przy chodniku. Jeżeli przystanek nie jest wyposażony w wysepkę dla pasażerów, a na przystanek wjeżdża tramwaj lub stoi na nim, kierujący jest obowiązany zatrzymać pojazd w takim miejscu i na taki czas, aby zapewnić pieszym swobodne dojście do tramwaju lub na chodnik. Przepis ten stosuje się odpowiednio przy ruchu innych pojazdów komunikacji publicznej.
Natomiast na przystanku z wysepką dla pieszych – sytuacja przedstawiona na powyższym obrazku – pieszy jest obowiązany poruszać się po przejściu dla pieszych, więc kierujący pojazdem może zatrzymać się przed przejściem dla pieszych. W razie przechodzenia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku, lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej – kierujący jest obowiązany zatrzymać pojazd w celu umożliwienia jej przejścia.
Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerowi znajdującemu się na przejeździe. Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerzyście jadącemu na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić. Kierujący pojazdem, przejeżdżając przez drogę dla rowerów poza jezdnią, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa rowerowi. Kierującemu pojazdem zabrania się wyprzedzania pojazdu na przejeździe dla rowerzystów i bezpośrednio przed nim, z wyjątkiem przejazdu, na którym ruch jest kierowany.
Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu kolejowego oraz przejeżdżając przez przejazd, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność. Przed wjechaniem na tory jest on obowiązany upewnić się, czy nie zbliża się pojazd szynowy, oraz przedsięwziąć odpowiednie środki ostrożności, zwłaszcza jeżeli wskutek mgły lub z innych powodów przejrzystość powietrza jest zmniejszona. powinien zachować szczególną ostrożność powinien zatrzymać pojazd przed przejazdem
widząc ten znak jest ostrzegany o przejeździe kolejowym z zaporami widząc ten znak jest ostrzegany o przejeździe kolejowym bez zapór
widząc ten znak powinien zatrzymać pojazd przed znakiem, powinien oczekiwać na nadejście dróżnika, nie może kontynuować jazdy jeżeli dróżnik na to nie zezwala. te dwa na przemian migające sygnały zabraniają wjazdu za sygnalizator przed przejazdem kolejowym
Kierujący jest obowiązany prowadzić pojazd z taką prędkością, aby mógł go zatrzymać w bezpiecznym miejscu, gdy nadjeżdża pojazd szynowy lub gdy urządzenie zabezpieczające albo dawany sygnał zabrania wjazdu na przejazd. Kierującemu pojazdem zabrania się : 1) objeżdżania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżania na przejazd, jeżeli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie nie zostało zakończone; 2) wjeżdżania na przejazd, jeżeli po drugiej stronie przejazdu nie ma miejsca do kontynuowania jazdy; 3) wyprzedzania pojazdu na przejeździe kolejowym i bezpośrednio przed nim; omijania pojazdu oczekującego na otwarcie ruchu przez przejazd, jeżeli wymagałoby to wjechania na część jezdni przeznaczoną dla przeciwnego kierunku ruchu. (powyższe 4 punkty dotyczą również zachowania przy przejeżdżaniu przez tory tramwajowe) Zakaz wyprzedzania na przejeździe tramwajowym i bezpośrednio przed nim nie dotyczy skrzyżowań i przejazdów, na których ruch jest kierowany. w tej sytuacji kierujący pojazdem 1 nie może wyprzedzić pojazdu 2, nie może ominąć pojazdu 3
W razie unieruchomienia pojazdu na przejeździe kolejowym, kierujący jest obowiązany niezwłocznie usunąć go z przejazdu, a jeżeli nie jest to możliwe, ostrzec kierującego pojazdem szynowym o niebezpieczeństwie. Kierujący pojazdem lub zespołem pojazdów o długości przekraczającej 10 m, który nie może rozwinąć prędkości większej niż 6 km/h, przed wjazdem na przejazd kolejowy jest obowiązany upewnić się, czy w czasie potrzebnym na przejechanie przez ten przejazd nie nadjedzie pojazd szynowy, lub uzgodnić czas tego przejazdu z dróżnikiem kolejowym.