3. Kształtowanie przedsiębiorczości 3.1 Uczymy się przedsiębiorczości 3.2. Przedsiębiorczość indywidualna. Sukces. Kariera. 3.3. Gospodarstwa domowe jako obszar kształtowania zachowań przedsiębiorczych. 3.4. Rynek pracy, innowacyjna gospodarka, globalizacja. 3.5. Rozpoczynamy działalność gospodarczą

Uczymy się przedsiębiorczości – program nauczania dla liceów ogólnokształcących, liceów profilowanych i techników I. Kreowanie postaw przedsiębiorczych II. Konflikty, negocjacje, decyzje III. Gospodarka rynkowa i podstawowe podmioty gospodarcze IV. Rola przedsiębiorstw, giełd i banków V. Państwo i jego wpływ na działalność gospodarczą VI. Procesy integracji i globalizacji

Studia – kształtowanie przedsiębiorczości Kierunki studiów i specjalności kształtowanie przedsiębiorczości absolwentów Akademickie Biura Karier – Inkubatory Powiązanie uczenia się z praktyką zawodową Przedsiębiorczość akademicka – uczestnictwo studentów

Przedsiębiorczość indywidualna Poznanie własnej osobowości – Typy osobowości. Zasady rozwoju osobowości. Mocne i słabe strony własnej osobowości. Przedstawienie siebie w świetle pozytywnego myślenia – autoprezentacja. Samoakceptacja, inicjatywa, odpowiedzialność, otwartość. Własny system wartości. Rozwój zawodowy – droga rozwoju zawodowego jednostki od fazy zaznajamiania z obszarami ludzkiej działalności gospodarczej i kulturalnej, poprzez fazę przygotowania ogólnozawodowego, do okresu przygotowania zawodowego. Później następują okresy rozwoju zawodowego, awansów i osiągnięć aż do zakończenia pracy zawodowej, która nie kończy aktywności pracowniczej. Fazy r.z. zależą w wysokim stopniu od instytucji społecznych, określających aktywność jednostki i jej udziału w procesach kształcenia i w procesach pracy. R.z. jako jeden z głównych kierunków rozwoju osobowości został wielokrotnie opracowany w amerykańskich pracach poświęconych kształceniu zawodowemu.

Sukces – jednostkowe lub grupowe osiągnięcie, wywołujące powszechne uznanie zainteresowanych osób i pociągające za sobą najrozmaitsze gratyfikacje moralne, pieniężne, nagrody rzeczowe itp., a nierzadko także awanse. Sukces zawodowy, osiągnięcie w zakresie techniki, technologii lub organizacji pracy w zakładzie, powodujący uznanie i wdrożenie pomysłu do realizacji, pociągając za sobą odpowiednie konsekwencje w postaci nagród dla autora. Kariera – przebieg pracy zawodowej człowieka w ciągu jego życia, wyznaczony „ścieżką awansową” w zawodzie lub przechodzenie do innego rodzaju pracy. Źródło: Leksykon Pedagogiki Pracy, T.W. Nowacki, ITeE, Radom 2003

Gospodarstwo domowe. Rodzina Osoby tworzące gospodarstwo domowe wspólnie gospodarują uzyskanymi dochodami w celu zaspokojenia potrzeb indywidualnych każdej z osób tworzących gospodarstwo domowe (np. ubranie, jedzenie, środki higieny osobistej), jak i potrzeb wspólnych wszystkich osób tworzących gospodarstwa domowe (np. wynajęcie mieszkania, zakup mebli czy wyjazd na urlop). Decyzje dotyczące gospodarowania są podejmowane przez wszystkich członków gospodarstwa domowego albo przez niektórych z nich. Przy podejmowaniu decyzji wykorzystywane są informacje pochodzące z rynku, dotyczące przede wszystkim wysokości płaci cen, a także indywidualne preferencje poszczególnych osób.

Budżet, dochody, wydatki Źródła dochodów gospodarstw domowych Źródło: J. Musiałkiewicz (2011), Podstawy przedsiębiorczości. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Warszawa

Polityka gospodarowania, cele, finansowanie Struktura wydatków gospodarstw domowych Źródło: J. Musiałkiewicz (2011), Podstawy przedsiębiorczości. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Warszawa

Rynek pracy, gospodarka rynkowa Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu Staż Dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej Prace społecznie użyteczne Przygotowanie zawodowe dorosłych Zwrot kosztów dojazdu do pracy Refundacja kosztów opieki nad dzieckiem lub osobą zależną Dodatek aktywizacyjny Stypendium na kontynuowanie nauki

Rozpoczynamy działalność gospodarczą Pomysł (wiedza) Środki finansowe Ludzie (wykonawcy) Analiza rynku Koncepcja Analiza SWOT Biznes plan Monitoring i ewaluacja (korekta)

Przedsiębiorczość na rynku pracy, pomysły Wprowadź całkowicie nowy produkt lub usługę na rynek Przedsiębiorczość na rynku pracy, pomysły Zrób coś lepiej (ulepsz już istniejący produkt lub usługę) Ścieżka 1 tego jeszcze nikt nie robił, w taki sposób jeszcze nikt nie świadczył usługi Wykorzystaj lukę rynkową Ścieżka 2 twoja oferta będzie atrakcyjniejsza, sprawniejsza, bezpieczniejsza, tańsza połącz pomysł z innymi ofertami, uwzględnij czynniki ekologiczne uczyń ofertę bardziej dostępną Na granicy specjalizacji branż (gdzie nikomu się nie udaje) Ścieżka 3 ilościową, jakościową, asortymentową, czasową, dystrybucyjną, cenową, obyczajową Ścieżka 4 Analiza: dobrych praktyk, historii sukcesów i porażek Przewidywanie, prognozowanie Ryzyko

Etapy Rejestracji Działalności Gospodarczej Wpis do ewidencji działalności gospodarczej lub rejestracja w sądzie Uzyskanie koncesji lub zezwolenia jeśli dotyczy to zakresu planowanej działalności Uzyskanie numeru statystycznego REGON Etapy Rejestracji Działalności Gospodarczej Zgłoszenie podmiotu w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Otwarcie rachunku bankowego Rejestracja firmy w Urzędzie Skarbowym Powiadomienie innych instytucji

Analiza SWOT S (Strengths) – mocne strony: wszystko to co stanowi atut, przewagę, zaletę analizowanego obiektu, W (Weaknesses) – słabe strony: wszystko to co stanowi słabość, barierę, wadę analizowanego obiektu, O (Opportunities) – szanse: wszystko to co stwarza dla analizowanego obiektu szansę korzystnej zmiany, T (Threats) – zagrożenia: wszystko to co stwarza dla analizowanego obiektu niebezpieczeństwo zmiany niekorzystnej.

Biznes plan Biznesplan jest dokumentem określającym postępowanie przedsiębiorstwa w pewnym okresie, który ustala jego działania strategiczne i taktyczne, a jednocześnie pozwala zidentyfikować słabe i mocne strony działalności gospodarczej. Biznesplan pełni trzy funkcje: Służy do rozwijania pomysłów związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Służy do retrospektywnej oceny działalności przedsiębiorstwa. Służy do zachęcania potencjalnych kredytodawców lub akcjonariuszy do zainwestowania w przedsiębiorstwo.

Przykłady biznes planu

Analiza dobrych praktyk z własnego doświadczenia, również jako konsumenta ludzie:   działalność gospodarcza, mikroprzedsiębiorstwa: przedsiębiorstwa np.: spożywcze jakie inne? wielkie organizacji, koncerny: POLSAT TVN Nasza Klasa

Analiza historii sukcesu (ludzi, przedsięwzięć, polityki i przedsiębiorstw) Dlaczego udaje się / nie udaje się? Czy można powtórzyć? Okoliczności, sytuacja (tworzenie sytuacji) Intuicja Ryzyko Przykłady

Pytania kontrolne Literatura Heurystyka. Jak nauczać się, tworzyć pomysły? Jak uczymy się przedsiębiorczości? Czy jesteśmy przedsiębiorczy? Jak zacząć? Literatura Adamkiewicz-Drwiłło H. (red.) (2007): Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości. Determinanty i narzędzia zdobywania przewagi konkurencyjnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Borkowska St.: (red.) (2007): Inwestowanie w kapitał ludzki, tom 55, Główny Urząd Statystyczny, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Warszawa. Wachowiak P., Dąbrowski M., Majewski B.: (red.) (2007) Kształtowanie postaw przedsiębiorczych a edukacja ekonomiczna, Fundacja Rozwoju i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych Warszawa.