Indywidualizacja procesu nauczania - jak sprawnie wdrożyć jej założenia? opracowała: Joanna Dembowa Konferencja 13 września 2010.

Slides:



Advertisements
Podobne prezentacje
Pomoc psychologiczno –pedagogiczna w szkole ponadgimnazjalnej
Advertisements

Realizacja programów rządowych Radosna Szkoła i Wyprawka szkolna.
„Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I – III szkół podstawowych” Projekt realizowany w ramach projektów systemowych MEN i beneficjentów.
INDYWIDUALIZACJA PRACY Z DZIECKIEM W WIEKU PRZEDSZKOLNYM W ŚWIETLE NOWYCH REGULACJI PRAWNYCH PODNIESIENIE EFEKTYWNOŚCI KSZTAŁCENIA UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI.
FORMY POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ W SZKOLE
Człowiek najlepsza inwestycja Jaworznickie Szkolne Kluby Przedsiębiorczości - Marzenia – Wiedza – Sukces Projekt finansowany ze środków Unii Europejskiej.
Pomoc psychologiczno – pedagogiczna na terenie Gimnazjum nr 18
Kształcenie według nowej podstawy programowej kształcenia w zawodach Konferencja metodyczna dla nauczycieli przedmiotów zawodowych w roku szkolnym 2012/2013.
Rola poradni w rozpoznawaniu potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych dzieci oraz udzielaniu wsparcia merytorycznego dyrektorom w zakresie.
INDYWIDUALIZACJA PROCESU NAUCZANIA I WYCHOWANIA
Główne kierunki rozwoju edukacji Główne kierunki rozwoju edukacji w roku szkolnym 2010/2011.
Zadania nauczyciela i jego rola w udzielaniu pomocy psychologiczno-
Organizacja udzielania uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
„Możliwości i ograniczenia w edukacji dzieci niepełnosprawnych”
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2013 r.
Badanie przeprowadzone W październiku 2012
Sześciolatek w szkole ZESPÓŁ SZKÓŁ W TUŁAWKACH. Zagadnienia: I. Działania organizacyjne związane z przyjęciem sześciolatków do szkoły II. Wzbogacenie.
Wybrane fragmenty. Do analizy wyników egzaminów nauczyciele wykorzystują różnorodne metody analizy wyników: a) EWD, dane w tabelach, wykresy, prezentacje,
Podstawy prawne funkcjonowania poradni
 Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w oświacie w świetle nowego rozporządzenia materiał opracowany na podstawie rozporządzenia oraz spotkań szkoleniowych.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2013 r.
Barbara Łaska Wydział Wspierania Rozwoju Kuratorium Oświaty w Łodzi
Wspomaganie nauczania w klasach I-III
WYRÓWNYWAWNIE SZANS EDUKACYJNYCH. E-akademia przyszłości Projekt realizowany w naszej szkole przez 3 lata – od 1 września 2010r. do nadal, współfinansowany.
Wydatek współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego człowiek - najlepsza inwestycja Warszawa, wrzesień 2012r. ZAŁOŻENIA.
Szkoła Podstawowa im. św. Franciszka z Asyżu w Poskwitowie
I NDYWIDUALIZACJA PROCESU NAUCZANIA I WYCHOWANIA UCZNIÓW KLAS I - III SZKÓŁ PODSTAWOWYCH.
Podsumowanie realizacji projektu Czym skorupka za młodu nasiąknie… Indywidualizacja procesu nauczania w klasach I, II, III szkół podstawowych w Gminie.
WYMAGANIA WOBEC M. IN. SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH: I
KALEJDOSKOP SZANS KALEJDOSKOP MOZLIWOŚCI Szkoła Podstawowa nr 13 im. Komisji Edukacji Narodowej w Jeleniej Górze Jelenia Góra r.
Nadzór pedagogiczny a nowy system doskonalenia nauczycieli
Powiatowa Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Kłobucku ul. Ks
PEDAGOG SZKOLNY.
Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
Organizacja pomocy psychologiczno - pedagogicznej
Nowa jakość doskonalenia – wsparcie rozwoju szkół w powiecie mieleckim POWIAT MIELECKI / CENTRUM KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO I DOSKONALENIA NAUCZYCIELI Wspomaganie.
Formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej
INDYWIDUALIZACJA PROCESU NAUCZANIA I WYCHOWANIA UCZNIÓW
Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej na terenie szkoły
Efektywne wspieranie indywidualnego rozwoju dziecka od przedszkola
ZADANIA Cel podejmowanych działań, określenie na czym polega realizacja zadania Formy realizacji Diagnozowanie dzieci i młodzieży. diagnoza określająca.
Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III szkoły podstawowej w kontekście wdrażania nowej podstawy kształcenia ogólnego Projekt.
„Szkoła w Bejscach znana z tego, że się troszczy o każdego” że się troszczy o każdego”
REFORMA SYSTEMU POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ
 Dla uczniów z orzeczeniem: o potrzebie indywidualnego obowiązkowego, rocznego przygotowania przedszkolnego indywidualnego nauczania  Dla uczniów z opinią.
Organizacja pracy z dziećmi niepełnosprawnymi w Szkole Podstawowej Nr 2 w Parczewie Parczew, r.
Pomoc psychologiczno – pedagogiczna w szkole
POMOC PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNA NOWE OBOWIĄZKI NAUCZYCIELA
Gimnazjum im. Jana Pawła II w Choceniu Klasa Terapeutyczna.
Raport z ewaluacji wewnętrznej PSP nr 17 im. M. Konopnickiej w Wałbrzychu rok szkolny 2014/2015 Opracowanie: G. Broniek-Pelister J. Gawonicz A. Müller.
DIAGNOZA - DOSKONALENIE - ROZWÓJ Diagnoza – Doskonalenie – Rozwój. Kompleksowe wspomaganie szkół i przedszkoli powiatu rypińskiego. Priorytet III Wysoka.
ORGANIZOWANIE I UDZIELANIE UCZNIOM POMOCY PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNEJ W ŚWIETLE NOWYCH REGULACJI PRAWNYCH PODNIESIENIE EFEKTYWNOSCI KSZTAŁCENIA UCZNIÓW.
Cele i zadania doradztwa zawodowego na poszczególnych etapach edukacyjnych. mgr Monika Weryńska Doradca zawodowy.
Kuratorium Oświaty w Opolu Narada z dyrektorami placówek doskonalenia nauczycieli województwa opolskiego Opole, 12 lutego 2013 r.
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana uczniowi w przedszkolu, szkole i placówce polega na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych.
Ewaluacja w pracy nauczyciela
PROJEKT rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych,
PROJEKT rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach podstawowych.
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 12 WE WROCŁAWIU   RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ WYMAGANIE Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej.
Zmiany w statutach przedszkoli po reformie oświaty 2017
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 9 sierpnia 2017 r
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna a kształcenie specjalne
Pomoc psychologiczno – pedagogiczna w szkole
Kształcenie specjalne
Jak skutecznie realizować podstawę programową?
Realizacja podstawy programowej na II etapie edukacyjnym
Rola Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w procesie wsparcia ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
Akademia wychowawcy. Jak krok po kroku zorganizować pomoc psychologiczno – pedagogiczną? Elżbieta.
Konstruowanie indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych – od diagnozy do zaleceń Agnieszka Zielińska-Graf nauczyciel konsultant w zakresie psychologiczno-
POMOC PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNA WEDŁUG AKTUALNYCH PRZEPISÓW PRAWA – cz. 3 Elżbieta Doroszuk
Zapis prezentacji:

Indywidualizacja procesu nauczania - jak sprawnie wdrożyć jej założenia? opracowała: Joanna Dembowa Konferencja 13 września 2010

Część I Nowa podstawa programowa – nowe wyzwania dla nauczycieli klas I-III

Dlaczego INDYWIDUALIZACJA? We wrześniu 2009 roku wprowadzono do szkół nową podstawę programową kształcenia ogólnego. Równocześnie Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotowało projekt: „Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III” Projekt finansowany jest ze środków unijnych. Szkoła może tylko raz dostać fundusze w ramach projektu. Najcenniejsze nie jest złoto i węgiel ale umysły naszych dzieci Nie zapominajmy – szkoła jest tyglem, w którym uczeń ma nabywać kompetencje społeczne Czasem zbytnio skupiamy się na przekazywaniu wiedzy …..

Dlaczego INDYWIDUALIZACJA? ma ułatwić wdrażanie zmian do szkół podstawowych, realizowany w ramach Priorytetu IX „Rozwój kompetencji i wykształcenia w regionach”, od 2010 r. w dziewięciu województwach, od 2011 w całej Polsce, MEN przeznaczył na realizację projektu 150 milionów euro.

Im wcześniej, tym lepiej Inwestycje w kapitał ludzki najmłodszych dają największy zwrot – są opłacalne nie tylko dla dzieci, ale i dla społeczeństwa. W długim okresie przekładają się na wyższy poziom dobrobytu, lepsze zdrowie, niższe wskaźniki przestępczości. Dobrze funkcjonujące państwo jest gwarantem szczęścia swoich obywateli – aby tak było w istocie trzeba zadbać o to, by młodzi ludzie zachowali wysoki poziom intelektualny. Pamiętajmy w nauczaniu początkowym każde dziecko jest zdolne i każe jest niezdolne. Jest to okres bardzo często nieharmonijnego rozwoju – pewne zdolności, umiejętności czy funkcje poznawcze sa bardziej rozwinięte inne mniej.. W tym okresie można mówić jedynie o ryzyku różnych dysfunkcji, krtóre nazywamy dysfunkcjami rozwojowymi – tzn, z czasem dzieko może z nich „wyrosnąć” Trzeba zatem zmienić filozofię nauczania – pracow2ać na mocnych stronach, rozwijać je, stwarzać takie warunki nauki i sprawdzanie nabytych umiejętności by każde dziecko mogło mieć satysfakcję .. Słabe strony podciągać, rozwijać wyrównywać ale nie na nich się skupiać…. Ważny jest bardzo rozwój psychospołeczny…

Główny cel projektu Wyrównanie szans edukacyjnych uczniów, poprzez indywidualizację procesu dydaktyczno-wychowawczego w klasach I-III szkoły podstawowej w latach 2010-2013. Jest to projekt unijny… zwraca się w nim uwagę na równość płci – trzeba w indywidualizacji procesu nauczania uwzględnić potrzeby edukacyjne jakie wiążą się również z różnicą płci. Okazuje się, że szkoła w całej Europie jest lepiej „przystosowana” do potrzeb dziewcząt niż chłopców To chłopcy statystycznie w nauczaniu początkowym (w zasadzie aż do gimnazjum) mają znacznie większe trudności z wyzwaniami poznawczymi jakie stawia przed nimi szkoła. (Patrz Raport o Potencjale Intelektualnym Polski i raport Polska 2030)

Cele szczegółowe Każdy uczeń ma prawo uczyć się zgodnie ze swoimi potrzebami oraz możliwościami edukacyjnymi i rozwojowymi. Uczeń powinien brać czynny udział w nauce – szersze zastosowanie aktywizujących metod nauczania. Uczeń ma łatwy dostęp do wykwalifikowanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w szczególności uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Rodzice są bardziej zaangażowani w życie szkoły, otrzymują od niej wsparcie w zakresie potrzeb edukacyjnych swojego dziecka. Odnoszenie się do różnych pięter procesu nauczania. Wymagana współpraca nauczyciel – rodzic – dziecko.

Kto pod tablicą? czy Nauczyciel jest tylko organizatorem lekcji, może stać pod tablicą jedynie 5-10 minut, to uczniowie mają być aktywni.

Standardy kształcenia ogólnego dla klas I – III szkół podstawowych To poszczególne etapy, jakie realizuje szkoła w procesie wdrażania zmian związanych z nową podstawą programową, w tym indywidualizacją nauczania. Standardów jest pięć. Projekt w którym państwo mają uczestniczyć wymaga spełnienia pierwszych trzech standardów, by móc aplikować i otrzymać pieniądze wspierające spełnienie czwartego i piątego standardu. Przyjrzyjmy się temu bliżej

Standardy nauczania I W szkole działa zespół nauczycieli, który realizuje działania ukierunkowane na indywidualizację procesu nauczania i wychowania uczniów. II W ramach obowiązkowych zajęć realizowany jest dostosowany do potrzeb uczniów, zindywidualizowany program nauczania. III Nauczyciele posiadają kompetencje i kwalifikacje do prowadzenia zajęć zintegrowanych. Spełnienie standardów I-III pozwala szkole na włączenie się do projektu i realizację standardu IV i V. Zespół ten opracowuje program nauczania dostosowany do potrzeb uczniów, uwzględniający indywidualizację pracy z dzieckiem, monitoruje realizację programu i ocenia skuteczność podejmowanych oddziaływań II. Uwzględnia on działania mające na celu indywidualizację procesu nauczania i wychowania uczniów, w tym ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi III. Jeśli jeszcze nie posiadają takich kompetencji to doskonalą swoje umiejętności zawodowe Szkolenia organizuje (zamawia) dyrektor w zależności od potrzeb, wynikających z przeprowadzonego w szkole wstępnego rozpoznania zasobów intelektualnych kadry i potrzeb uczniów oraz zaplanowanych do realizacji zajęć wspierających uczniów.

do standardów I-III Zespół nauczycieli opracowuje program nauczania dostosowany do potrzeb uczniów, uwzględniający indywidualizację pracy z dzieckiem, monitoruje realizację programu i ocenia skuteczność podejmowanych oddziaływań wzór programu II. Uwzględnia on działania mające na celu indywidualizację procesu nauczania i wychowania uczniów, w tym ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi III. Jeśli nauczyciele jeszcze nie posiadają takich kompetencji to doskonalą swoje umiejętności zawodowe Szkolenia organizuje (zamawia) dyrektor w zależności od potrzeb, wynikających z przeprowadzonego w szkole wstępnego rozpoznania zasobów intelektualnych kadry i potrzeb uczniów oraz zaplanowanych do realizacji zajęć wspierających

Standardy nauczania Standardy IV i V finansowane są przez MEN. IV Szkoła posiada dostosowane do programu pomieszczenia dydaktyczne, wyposażone zgodnie z założeniami nowej podstawy programowej. V Szkoła organizuje opracowane przez zespół nauczycieli zajęcia dodatkowe, które wpierają indywidualizację procesu dydaktycznego. IV. Szkoła w ramach realizacji projektu może doposażyć swoją bazę dydaktyczną w specjalistyczny sprzęt. Jednak planowane elementy doposażenia muszą odpowiadać rozpoznanym wcześniej potrzebom i zaplanowanym zajęciom dodatkowym. V. Działania są skierowane, w zależności od potrzeb, zarówno do dzieci z rozmaitymi dysfunkcjami i trudnościami jak i do dzieci szczególnie uzdolnionych Standardy IV i V finansowane są przez MEN.

Szkoły mogą się ubiegać o środki na realizację zadań w ramach standardu IV: Wyposażenie szkoły w specjalistyczny sprzęt z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb i wymagań edukacyjnych: pomoce dydaktyczne metody diagnozy rozwoju dziecka specjalistyczne oprogramowanie Specjalistyczne narzędzia 10% kwoty przeznaczonej na standard IV można wykorzystać na sprzęt komputerowy, umeblowanie… Tylko 10% otrzymanej kwoty można przeznaczyć na sprzęt komputerowy i umeblowanie.

Szkoły mogą się ubiegać o środki na realizację zadań w ramach standardu V: Finansowanie zajęć dodatkowych zgodnych z indywidualnymi potrzebami ucznia oraz jego możliwościami edukacyjnymi i rozwojowymi: Zajęcia dla dzieci ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu, Zajęcia dla dzieci z trudnościami w zdobywaniu umiejętności matematycznych Zajęcia logopedyczne Zajęcia socjoterapeutyczne i psychoedukacyjne Gimnastyka korekcyjna Specjalistyczne zajęcia terapeutyczne Zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów uzdolnionych Uczniowie już na zajęciach obowiązkowych uczestniczą w zindywidualizowanym programie nauczania, co oznacza dostosowanie treści zajęć do indywidualnych potrzeb i możliwości każdego ucznia.. Ale nie tylko treści ale i metod nauczania i zdobywania umiejętności, kompetencji… ! Jak taka indywidualizacja może przebiegać, Rozpatrzmy to na przykładzie zdobywania umiejętności czytania; Najpierw warto sprawdzić co uczniowie już umieją – na jakim poziomie jest ich znajomość pisma, odcyfrowywania go i rozumienia tekstu pisanego Następnie podzielić grupę na poziomy- i na każdym poziomie ustawić odpowiednio poprzeczkę Nie można też zapomnieć o metodzie uczenia się czytania – trzeba ją również zróżnicować; Czy jest to możliwe ? – Tak – opis doświadczenia londyńskiego Dzieci zdiagnozowane jako np.. mające trudności z głoskowaniem i sylabizowaniem powinny po lekcjach ćwiczyć tę umiejętność. Natomiast niezależnie od niej uczyć się czytania metodą, która jest dostosowana do ich profilu poznawczego czyli całościowo tzn. słowa traktować jako obrazek w czytaniu po cichu. Bardzo ważne już na tym pierwszym etapie jest rozdzielenie głośnego czytania od czytania cichego. – zajęcia dodatkowe powinny być dynamiczne, w tym wieku rozwój następuje skokowo . Dla jednych dzieci zajęcia dodatkowe muszą trwać cały rok, innym mogą wystarczyć dwa trzy spotkania Ci z nich, u których zaobserwowano specyficzne obszary do rozwoju bądź szczególne zdolności, uczestniczą w zaprojektowanych dla nich zajęciach dodatkowych. Dzięki temu, odpowiednio do potrzeb mają szansę rozbudzi swój spowolniony rozwój procesów poznawczych i szybciej piąć się po „drabinie kształcenia kompetencji podstawowych”, lub/i rozwijać swoje talenty i pasje.

Przykładowy arkusz obserwacji dziecka

Uczniowie już na zajęciach obowiązkowych uczestniczą w zindywidualizowanym programie nauczania, co oznacza dostosowanie treści zajęć i metod nauczania do indywidualnych potrzeb i możliwości każdego ucznia. – zajęcia dodatkowe powinny być dynamiczne, w tym wieku rozwój następuje skokowo . Dla jednych dzieci zajęcia dodatkowe muszą trwać cały rok, innym mogą wystarczyć dwa trzy spotkania Ci z nich, u których zaobserwowano specyficzne obszary do rozwoju bądź szczególne zdolności, uczestniczą w zaprojektowanych dla nich zajęciach dodatkowych. Dzięki temu, odpowiednio do potrzeb mają szansę rozwijać swoje talenty i pasje. Lista kontrolna do rozpoznawania ucznia zdolnego

Stawiane wymagania: Szkoła licząca w klasach I-III do 69 uczniów powinna realizować przynajmniej 2 rodzaje zajęć z indywidualizacji tygodniowo. Szkoła licząca w klasach I-III 70 uczniów i więcej powinna realizować 4 rodzaje zajęć z indywidualizacji tygodniowo. Liczba godzin przeznaczonych na jeden rodzaj zajęć nie może być mniejsza niż 30 wciągu jednego roku szkolnego. Jakie wymagania stawiane są wobec organizacji tych zajęć dodatkowych? Oto minimalne warunki do spełnienia….

Środki przypadające na szkołę Szkoły licząca w klasach I-III do 69 uczniów: 30 000 zł. Szkoła licząca w klasach I-III 70 uczniów i więcej: dofinansowanie stanowi iloczyn liczby uczniów w klasach I-III i kwoty 453,30 zł. Jedna szkoła nie może otrzymać mniej niż 30 000 zł, a organ prowadzący nie mniej niż 50 000 zł. Pieniądze idą za uczniem do każdej szkoły. Organ prowadzący ma dodatkowe pieniądze na obsługę projektu. Organ prowadzący może zgłosić uczestnictwo w projekcie jeżeli co najamniej 70% szkół podległych jemu zakwalifikuje się do projektu Nowość projektu- powszechny i podstawowy, tzn dotyczy każdego ucznia, każdej szkoły i pomaga wdrażać nowe metody pracy – w spoób indywidualny kształtować kluczowe kompetencje. Organ Prowadzący może zgłosić uczestnictwo w projekcie, jeśli zgłosi się co najmniej 70% szkół jemu podległych. Gdy Organ Prowadzący ma tylko jedną szkołę, na którą przeznaczone będzie mniej niż50 000 zł, musi się on zrzeszyć z innym organem prowadzącym.

Wdrożenie projektu w praktyce oznacza: Stworzenie zespołu nauczycieli odpowiedzialnych za indywidualizację nauczania. Określenie potrzeb uczniów i ich możliwości. Opracowanie projektów zajęć indywidualizujących nauczanie. Z projektem indywidualizacji procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III szkoły podstawowej wiąże się doskonalenie kompetencji nauczycieli. Indywidualizacja budzi często niepokój, Nauczyciele lękają się, że utracą kontrole nad przebiegiem lekcji jeśli będą prowadzić ją na kilku poziomach dostosowanych do wymogów uczniów. Jest to kwestia organizacji i treningu. W tym możemy pomóc poprzez konsultacje i warsztaty. Warto też wykorzystać wolontariat. Indywidualizacja w praktyce do tej pory polegała na zastosowaniu różnych metod w nauczaniu, ale wymagania pozostawały dla każdego ucznia niezmienne. Dzieci, które dopiero co poszły do szkoły, mogą się bardzo różnić pod względem zaawansowania w rozwoju. Jedne szybciej osiągają wyższe poziomy, inne wolniej. Ze względu na to zróżnicowanie trzeba indywidualizować nie tylko metody nauczania, ale również stopień osiąganych rezultatów , Właściwe stawianie poprzeczki to jedno z ważniejszych zadań nauczyciela. Bez niego trudno mówić o efektywnym i zindywidualizowanym nauczaniu.

Dlaczego INDYWIDUALIZACJA? Projekt z 28 kwietnia 2010 rozporządzenia MEN w sprawie zasad udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach

Najważniejsze rozwiązania: poszerzenie świadczonej pomocy psychologiczno-pedagogicznej o prowadzenie działań pedagogicznych mających na celu poznanie możliwości psychofizycznych i potrzeb edukacyjnych dziecka, zobowiązanie nauczycieli wychowania przedszkolnego do analizy i oceny gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole, zobowiązanie dyrektorów szkół podstawowych do rozpoznawania ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się (w tym ryzyka dysleksji) już na pierwszym etapie edukacyjnym, określenie czasu trwania zajęć dydaktyczno-wyrównawczych i zajęć specjalistycznych.

Nauczyciele i specjaliści zatrudnieni w szkole będą opracowywać i realizować programy wsparcia uczniów, w tym ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Powstaną zespoły nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem, których celem będzie diagnozowanie i zindywidualizowane zaspokajanie specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Nowym rozwiązaniem jest także wprowadzenie Karty Potrzeb i Świadczeń dla każdego ucznia wymagającego pomocy psychologiczno – pedagogicznej, którą założy i będzie prowadził Zespół. Projekt zobowiązuje poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne oraz placówki doskonalenia nauczycieli do udzielania wsparcia merytorycznego nauczycielom organizującym pomoc psychologiczno-pedagogiczną uczniom.

Część II Indywidualizacja w praktyce – jak się za nią zabrać?

Indywidualizacja nauczania pozwala dzieciom czerpać radość z nauki – dzięki temu prawidłowo się rozwijają Szkoła w nauczaniu początkowym pomaga każdemu dziecku wydobyć potencjał twórczy. Nie koncentruje się na analizie jego wad czy dysfunkcji lecz na poszukiwaniu adekwatniejszych metod skutecznego nauczania, a tym samym pozostaje sprzymierzeńcem, a nie wrogiem ucznia. Praca na talentach, a nie brakach. Jest to novum w zaleceniach ministerialnych. Mamy skupiać się na mocnych stronach ucznia, rozwijać je, uświadamiać uczniom, wydobywać z cienia rozmaitych zabiegów dydaktycznych realizujących program. Uczeń powinien poznawać swoje możliwości, czerpać radość z ich rozwoju i podciągać słabsze strony. Bardzo ważne: budowanie poczucia własnej wartości i chęć stopniowego przejmowania odpowiedzialności za własny rozwój ten proces powinien już rozpocząć się w początkowym nauczaniu.

Jakich trzeba przygotowań? Ze strony dyrektora szkoły – nadzoruje wdrażanie projektu, wnioskuje o dotacje na szkolenia i doposażenie szkoły. Ze strony zespołu powołanego w celu realizacji zadań związanych z indywidualizacją – opracowuje jej program. Ze strony nauczycieli – odbywają przeszkolenie w zakresie nowych form organizowania zajęć, trybu nauczania i prowadzenia lekcji na wielu poziomach. Ze strony rodziców – bez ich współudziału trudno byłoby określić profil poznawczy ucznia i jego potrzeby rozwojowe. Wspierają jego rozwój.

Trzeba zadbać o przygotowanie nauczyciela do indywidualizacji nauczania Nauczyciel nauczania początkowego w szkole po wprowadzeniu nowej podstawy programowej zobowiązany jest do różnicowania treści i formy nauczania, a także rytmu nauki i stylu komunikacji ze względu na każdego ucznia i dla jego dobra. Indywidualizacja nie jest możliwością lecz koniecznością.

Czego nauczyciel musi się nauczyć? Powinien orientacyjnie rozpoznać profil poznawczy każdego ucznia: jego styl uczenia się( preferowana półkula) preferowane kanały uczenia się( wzrokowy, słuchowy kinestetyczny ) mocne i słabe strony, umiejętności, zdolności, poziom uzyskanej wiedzy strukturę inteligencji, przejawiane trudności, itp. Ocena profilu poznawczego nie jest możliwa bez współpracy nauczycieli z rodzicami. Styl poznawczy to inaczej preferowany przez jednostkę sposób podejścia do problemu a także preferowany wybór typu problemu. Strategia poznawcza to swoisty sposób wykonania pewnego konkretnego zadania lub grupy zadań Przykładowe strategie poznawcze: analityczna - więcej czasu poświęca się na etapy przygotowawcze w rozwiązywaniu zadania globalna - dana osoba więcej czasu poświęca na etapy wykonawcze zadania; werbalna - czas reakcji jest wprost proporcjonalny do złożoności struktury werbalnej wyobrażeniowa - czas reakcji nie zależy od stopnia skomplikowania werbalnej struktury zadania Ze względu na styl uczenia się mamy: Działaczy - zgłaszają się do wszystkich ćwiczeń! Refleksyjnych - zajmują nieco dalsze miejsca i wydają się być jakby nieobecni Teoretyków - pytają się o powtórzenie nazwisk, dat, danych i tytułów literatury, Pragmatyków - już w trakcie zajęć kombinują jak to można zastosować i zasypują pomysłami

Strategia poznawcza to swoisty sposób wykonania pewnego konkretnego zadania lub grupy zadań Przykładowe strategie poznawcze: analityczna - więcej czasu poświęca się na etapy przygotowawcze w rozwiązywaniu zadania globalna - dana osoba więcej czasu poświęca na etapy wykonawcze zadania; werbalna - czas reakcji jest wprost proporcjonalny do złożoności struktury werbalnej wyobrażeniowa - czas reakcji nie zależy od stopnia skomplikowania werbalnej struktury zadania Ze względu na styl uczenia się mamy: Działaczy - zgłaszają się do wszystkich ćwiczeń! Refleksyjnych - zajmują nieco dalsze miejsca i wydają się być jakby nieobecni Teoretyków - pytają się o powtórzenie nazwisk, dat, danych i tytułów literatury, Pragmatyków - już w trakcie zajęć kombinują jak to można zastosować i zasypują pomysłami l

Nauczyciel powinien zdobyć wiedzę, narzędzia i umiejętności: Jak diagnozować etap rozwoju ucznia i jego profil poznawczy? Jak wykorzystywać te informacje w swojej pracy dydaktycznej? Jak skłaniać uczniów do samoobserwacji i samorozwoju? Dobrze, by na początku odkrył swój własny profil poznawczy i poznał zalety tej wiedzy. Można posłużyć się rozmaitymi kwestionariuszami, które pomogą odpowiedzieć na pytanie: Kiedy i jak najlepiej się uczę? Wyniki tych kwestionariuszy mogą stać się nieocenioną pomocą dla uczniów, rodziców nauczycieli, terapeutów. Pamiętajmy: nie służą one do etykietowania lecz do uruchomienia sensownej (samo-) obserwacji i doskonalenia efektywności i skuteczności samodzielnego uczenia się. A uczyć się w XXI wieku trzeba przez całe życie.

Nauczyciel powinien zdobyć wiedzę, narzędzia i umiejętności: Jak oceniać, aby wspierać rozwój ucznia? Jakie metody nauczania stosować w pracy z dzieckiem? Dobrze, by na początku odkrył swój własny profil poznawczy i poznał zalety tej wiedzy. Można posłużyć się rozmaitymi kwestionariuszami, które pomogą odpowiedzieć na pytanie: Kiedy i jak najlepiej się uczę? Wyniki tych kwestionariuszy mogą stać się nieocenioną pomocą dla uczniów, rodziców nauczycieli, terapeutów. Pamiętajmy: nie służą one do etykietowania lecz do uruchomienia sensownej (samo-) obserwacji i doskonalenia efektywności i skuteczności samodzielnego uczenia się. A uczyć się w XXI wieku trzeba przez całe życie.

Przykładowe kwestionariusze na stronie wydawnictwa Nowa Era Dobrze, by uczeń na początku odkrył swój własny profil poznawczy i poznał zalety tej wiedzy. Można posłużyć się rozmaitymi kwestionariuszami, które pomogą odpowiedzieć na pytanie: Kiedy i jak najlepiej się uczę? Wyniki tych kwestionariuszy mogą stać się nieocenioną pomocą dla uczniów, rodziców nauczycieli, terapeutów. Pamiętajmy: nie służą one do etykietowania lecz do uruchomienia sensownej (samo-) obserwacji i doskonalenia efektywności i skuteczności samodzielnego uczenia się. A uczyć się w XXI wieku trzeba przez całe życie. Przykładowe kwestionariusze na stronie wydawnictwa Nowa Era ankieta dla ucznia klasy III

Rolą szkoły nie jest w tej chwili przekazywanie wiedzy, lecz maksymalne doskonalenie osobowości, intelektu i ducha ucznia. Wiedza się wymienia, dlatego trzeba kształcić umysły – człowiek uczy się bowiem przez całe życie. Zadania nauczyciela: przełamanie bierności intelektualnej – zmiana postaw ucznia wobec procesu uczenia się pobudzenie inwencji – gotowości do ponoszenia ryzyka pomoc w uświadomieniu uczącym się najbardziej preferowanych przez nich i efektywnych sposobów nauki

Dając uczniowi maksymalnie dużo swobody i samodzielności Jak to osiągać? Dając uczniowi maksymalnie dużo swobody i samodzielności

Co to oznacza? Kształtowanie autonomii ucznia już na poziomie nauczania I-III Każde przesunięcie postawy ucznia w kierunku większej samodzielności to najważniejsze zwycięstwa nauczycieli i rodziców! Stosować należy techniki i metody budujące autonomię uczącego się. Stopniowe wprowadzanie autonomii. Budowanie progresji zadań. budowanie progresji: od zadań wąskich, precyzyjnie sformułowanych do zadań złożonych, wymagających kreatywności i dających więcej swobody

Jak najlepiej kształcić umysł? Ucząc innych!

Stożek Dale`a (piramida zapamiętywania) Należy zachęcać rodziców, by każdego dnia pytali, czego nauczyły się ich dzieci.

Jak realizować indywidualizację nauczania? O czym trzeba pamiętać? Jakość systemu nauczania (wyniki nauczania) zależy od formy pracy nauczycieli i ich kompetencji. Szkoła jest bardziej sprawna, gdy współpracuje z rodzicami. Szkoła powinna zapewniać każdemu dziecku maksymalny rozwój. Ad1. Właściwa rekrutacja i selekcja do zawodu Stwarzanie nauczycielom warunków do uczenia się Ad2. Osobisty projekt edukacyjny Różnicowanie w ramach szkoły i klasy Zmiana metod dydaktycznych Odpowiednie narzędzia motywacyjne dla nauczycieli Ad3. ścisła współpraca z rodzicami gwarancją pełnego rozwoju dziecka Ad4. Zapewnienie dostępu wszystkim uczniom Wyrównywanie szans dzieci z rodzin dysfunkcyjnych Odkrywanie i rozwój talentów 37

Jak realizować indywidualizację nauczania? Uświadomić sobie własne zasoby intelektualne i osobowościowe (profile poznawcze i trenerskie, mocne strony intelektualne, osobowościowe i psychospołeczne. rozpoznać z rodzicami i uczniami : - preferencje poznawcze uczniów, - efektywne metody uczenia się zindywidualizowane dla każdego ucznia; profil poznawczy własnej klasy. profil wielorakiej inteligencji ucznia oceniać wg zasad oceniania kształtującego dostosować ocenę opisową do nowego rozporządzenia o ocenianiu tekst

Jak realizować indywidualizację nauczania? modyfikować swoje metody pracy z uczniami i wzajemnie się wspierać wykorzystując zasoby całego zespołu Metody C.Freineta W. Sherborn M. Bogdanowicz System Edukacja przez ruch różnorodne metody nauki czytania pedagogika zabawy

Stworzyć system wzajemnych hospitacji dla nauczycieli, aby:   „odczarować" słowo hospitacja i nauczyć się poddawać krytyce swoje działania, stworzyć atmosferę wymiany, dzielenia się doświadczeniami między nauczycielami.

Pamiętajmy -Rodzic to też nauczyciel Zaproponujmy spotkania – szkolenia jako formę wywiadówek dla rodziców pod hasłem: Bądź dobrym nauczycielem dla swojego dziecka Zaprosić np. nie pracujące matki na lekcje jako wolontariuszy do wspomagania procesu edukacyjnego…

Źródła: Projekt „Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I- III szkół podstawowych” Program Operacyjny Kapitał Ludzki, Poddziałanie 9.1.2 „Wyrównanie szans edukacyjnych uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych” Projekt z 28 kwietnia 2010 r. rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.  strona internetowa www.punctum.pl Pracowni Oświatowo -Wydawniczej Punctum