Sieciowe systemy operacyjne

Trendy i ich ewolucja Wszystkie najważniejsze systemy operacyjne dla sieci LAN są wystarczająco szybkie dla praktycznie każdej organizacji. Przy wyborze sieciowego systemu operacyjnego szybkość nie jest czynnikiem decydującym. Systemy operacyjne stają się coraz bardziej ze sobą zgodne i zdolne do współpracy. Tę cechę zawdzięczają przede wszystkim modułowej budowie. System operacyjny można skonfigurować tak, aby spełniał indywidualne wymagania.

Trendy i ich ewolucja NetWare wciąż ma duży udział w rynku zainstalowanych serwerów plików Microsoft Windows uszczuplił nieco rynkowe udziały NetWare. Serwery NT, 2000, 2003 wykonują obecnie wiele zadań realizowanych kiedyś wyłącznie na serwerach NetWare Linux natomiast systematycznie odbiera klientów następcy Windows NT, systemowi Microsoft Windows 2000 i 2003. Niska cena Linuxa czyni go szczególnie atrakcyjnym dla osób projektujących systemy przeznaczone do szerokiego wdrożenia, ponieważ brak opłat licencyjnych znacząco obniża koszt sieci w przeliczeniu na jedno stanowisko

Trendy i ich ewolucja Obecnie Microsoft i Novell dołączyli do licznej grupy systemów unixowych, przyjmując TCP/IP jako protokół domyślny dla swoich systemów operacyjnych.

Model klient-serwer Model obliczeniowy klient-serwer to modny termin na rynku systemów operacyjnych dla sieci LAN. W architekturze klient-serwer pewne zadania wymagające intensywnego wykorzystania dysku, takie jak usługi baz danych i komunikatów, są realizowane przez serwer plików. Powoduje to zmniejszenie przeciążenia sieci, ale zwiększa obciążenie procesora serwera. W miarę wzrostu zadań dla serwera plików potrzeba więcej pamięci RAM i więcej mocy obliczeniowej. Po zwiększeniu mocy serwera można dodać nowe funkcje do systemu operacyjnego dla sieci LAN

Protokoły sieciowe Chociaż protokoły sieciowe są niewidoczne dla użytkowników, ich architektura jest jednym z najważniejszych elementów, które trzeba wybrać planując budowę sieci LAN lub WAN.

Kapsułkowanie pakietów w TCP/IP

Współdziałanie warstw oprogramowania Na tym rysunku pokazano, jak dane programowe przekształcane są w pakiet TCP, pakiet TCP w pakiet IP, a pakiet IP (zawierający wszystkie poprzednie pakiety) w pakiet lub ramkę Ethernetu. Proces tych przekształceń ma ściśle określoną strukturę, która – chociaż mogłaby być bardziej uproszczona – zapewnia współdziałanie.

System NetWare NetWare jest wydajną platformą do budowy aplikacji klient-serwer. System ten jest bardzo szybki, co więcej – nie traci nic ze swojej wydajności przy dużym obciążeniu i do tego zapewnia obsługę olbrzymich pamięci masowych. W oparciu o wiele funkcji NetWare 3.x powstały wersje NetWare 4.x i 5.x. Nie należy się dziwić, jeśli napotka się serwery NetWare 3.11, które po latach bezawaryjnego działania wciąż zapewniają świetną obsługę

System NetWare NetWare to prawdziwie 32-bitowy sieciowy system operacyjny stworzony do pracy z procesorami Intela, a w tym z procesorami Pentium. Cechą wyróżniającą jest olbrzymia pojemność systemu plików NetWare. Z obsługą maksymalnej przestrzeni dyskowej 32 terabajtów (1 TB = 1 000 000 MB), NetWare może pomieścić dane największych organizacji. Wolumeny mogą obejmować wiele napędów dysków, tak że pojedynczy plik może być zapisany na kilku dyskach twardych.

System NetWare NetWare zawiera dwie przydatne funkcje rozszerzające system zabezpieczeń: - audyt zabezpieczeń - szyfrowane kopie archiwalne. Funkcja audytu zabezpieczeń tworzy rejestr wszystkich zmian dotyczących zabezpieczeń na serwerze, którego nie można modyfikować. Do tego system NetWare archiwizuje pliki w ten sposób, że dane są przesyłane przez sieć i zapisywane w formie zaszyfrowanej. Rozszyfrowanie następuje dopiero po odtworzeniu danych z powrotem na serwer.

System NetWare Moduły NLM NetWare Loadable Modules (NLM) to aplikacje – często tworzone przez firmy niezależne – które działają na serwerach plików. Do kategorii tej należą proste programy, takie jak sterowniki do określonych kart interfejsu WAN, złożone lecz znane produkty, jak SNA i bramy poczty elektronicznej lub usługi archiwizacji sieciowej oraz produkty do zarządzania siecią, systemy zabezpieczeń i programy do pracy grupowej

Ekran monitora serwera NetWare z listą aktywnych modułów NLM.

System NetWare Moduły NLM Chociaż moduły NLM oferują bardzo użyteczne funkcje, to jednak działają na tej samej maszynie i w tym samym czasie, co oprogramowanie serwera plików. Jeśli sprzętowi serwera przytrafi się awaria, to dotknie ona wszystkie usługi, jakie na nim działają

System NetWare Funkcje Cechą NetWare jest dynamiczna konfiguracja zasobów (Dynamic Resource Configuration – DRC). Z funkcji tej – przywodzącej na myśl sztuczną inteligencję – mogą korzystać administratorzy i użytkownicy systemu. NetWare automatycznie przydziela określoną ilość pamięci na potrzeby buforów dyskowego i routera. System operacyjny samodzielnie określa optymalne wartości i na bieżąco je koryguje.

System NetWare Funkcje Cecha o nazwie Multiple Name Spaces (wielokrotne przestrzenie nazw) pozwala systemowi NetWare obsługiwać pliki z różnych systemów operacyjnych. NetWare przydziela różne nazwy plikowi, który ma być używany w różnych systemach operacyjnych. Na przykład arkusz Microsoft Excell używany w wersji programu dla Windows i dla Macintosha, miałby dwie nazwy pliku na serwerze.

System NetWare Funkcje Bezpieczeństwo danych w NetWare zapewniają funkcje ratowania plików i szyfrowania. Jedna z opcji ratowania plików automatycznie usuwa z dysku wszystkie skasowane pliki, a druga zachowuje je wszystkie, dopóki jest miejsce na dysku. Kiedy system będzie potrzebował wolnego miejsca, usunie skasowane pliki, zaczynając od najstarszego. Administrator systemu może w dowolnej chwili usunąć je wszystkie. Dodatkowym zabezpieczeniem jest to, że NetWare pozwala na odtworzenie skasowanych plików tylko użytkownikom z odpowiednimi uprawnieniami.

System NetWare Funkcje Inna funkcja bezpieczeństwa to szyfrowanie haseł na serwerze i w sieci, co uniemożliwia przechwycenie za pomocą analizatorów sieciowych hasła transmitowanego z klienta PC do serwera

System NetWare Router wieloprotokołowy Jeśli wyposaży się jeden serwer NetWare w dwie karty sieciowe Token-Ring i dwie karty Ethernet dla wszystkich segmentów sieci, będzie można na nim uruchomić moduł NLM wieloprotokołowego routera, który będzie przesyłał pakiety pomiędzy wszystkimi segmentami sieci. Jednocześnie poprzez ten serwer działający jako router klienty PC będą miały dostęp do usług bramy systemu mainframe.

System NetWare Router wieloprotokołowy Serwer NetWare może nawet kierować jednocześnie pakiety protokołów LocalTalk, EtherTalk i TokenTalk, zapewniając połączenie normalnie odizolowanych sieci LAN.

System NetWare Usługa katalogowa (DNS) Usługi Novell Directory Services to potężne narzędzie. Eliminują one proces zarządzania użytkownikami osobno dla każdego serwera i umożliwiają użytkownikowi zalogowanie się do wszystkich zasobów, do których jest on uprawniony, za pomocą jednego hasła. Jednak ceną, jaką trzeba za to zapłacić jest sztywny schemat nazewnictwa, który trudno zmienić. Fuzje, przejęcia i reorganizacje to złe wieści dla administratora NDS, ponieważ trudno jest dodawać lub usuwać gałęzie drzewa nazw.  

Strategia sieciowa Microsoftu wszechobecna sieć Funkcje sieciowe są obecne wszędzie w produktach Microsoftu i to nieodwracalnie zmienia oblicze całego świata komputerowego.  

Strategia sieciowa Microsoftu Ikona Otoczenie sieciowe w różnych wersjach Windows pokazuje dostępne zasoby sieciowe i pozwala z nich korzystać za pomocą prostego kliknięcia myszą

Strategia sieciowa Microsoftu Wszystkie wersje Microsoft Windows mają wbudowane możliwości pracy jako serwer i jako klient. Poszczególne pecety mogą udostępniać swoje dyski twarde drukarki w sieci. Możliwości udostępniania drukarek jest bardzo powszechnie wykorzystywane. Specjalne wersje Windows NT i Windows 2000 i 2003 są przeznaczone do obsługi serwerów korporacyjnych.  

Strategia sieciowa Microsoftu Zarządzanie siecią peer-to-peer Większość funkcji zdalnego administrowania w Windows 98 wykorzystuje zabezpieczenia na poziomie użytkownika, które wymagają serwera z systemem Windows 2000/2003 lub NetWare, który będzie uwierzytelniał hasła użytkowników. Sieci peer-to-peer nie wymagają zaawansowanego zarządzania, ale dostępne w nich zasoby są ograniczone.  

Funkcje sieciowe Windows Wszyscy mogą korzystać z dedykowanego serwera dla podstawowych operacji plikowych. Niektórzy mogą również udostępniać swoje pliki, drukarki lub napędy CD-ROM innym użytkownikom. Język poleceń MS-Net zawiera takie polecenia, jak Net Share, które udostępnia zasób, oraz Net Use, które łączy stację roboczą z dostępnym zasobem

Funkcje sieciowe Windows Najczęściej połączeń pomiędzy klientami i serwerami dokonuje się za pomocą narzędzi graficznych, w Windows 95/98/NT i 2000 można również używać języka poleceń. Administratorzy sieci mogą logicznie grupować serwery w domenach i zarządzać domenami jak pojedynczymi serwerami. Narzędzia administracyjne obejmują programy do audytu sieci, statystyki sieciowej i protokołowania błędów oraz planowania zdarzeń automatycznych.