Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego09-10 października 2008 r. 1 Ocena oddziaływania na środowisko - OOS (problemy i niektóre aspekty ich pokonywania)

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego09-10 października 2008 r. 2 W opinii Komisji Europejskiej istnieje zasadnicza niezgodność polskich przepisów prawnych z wymogami dyrektywy 85/337/EWG Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne. Zarzuty dotyczą w szczególności nieprawidłowego transponowania do polskiego porządku prawnego pojęcia zezwolenia na inwestycję oraz jego umiejscowienia w chronologii polskiego procesu inwestycyjnego. Komisja Europejska oczekuje pilnego dostosowania polskiego prawa do przepisów wyżej wymienionej dyrektywy i do czasu wprowadzenia odpowiednich zmian w prawie polskim będzie akceptowała jedynie te inwestycje, dla których strona polska wykaże przeprowadzenie oceny środowiskowej zgodnie z prawem wspólnotowym.

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego09-10 października 2008 r. 3 Ocena oddziaływania na środowisko (OOS) Procedura nie raport Narzędzie podejmowania decyzji Ogromne problemy ze stosowaniem w praktyce( m.in. brak konsultacji społecznych na wczesnym etapie inwestycji, wykluczanie NGO z konsultacji, brak spójnej listy obszarów naturowych N2000, do dzisiaj brak rozporządzeń sankcjonujących obszary naturowe, często nieprawidłowa interpretacja wymogów prawnych np.warintowania ) O co chodzi ?

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego09-10 października 2008 r. 4 Problemy z OOS - brak rzetelnej informacji o środowisku Informacja niepełna – intencjonalnie – z przyczyn obiektywnych brak danych o występowaniu rzadkich gatunków brak możliwości ich stwierdzenia – brak kontroli terenowych – kontrole poza sezonem aktywności zwierząt – zbyt mało kontroli

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego09-10 października 2008 r. 5 Problemy z OOS - brak właściwej analizy wariantowej brak możliwości wariantowania – niewłaściwa skala rozważań – konieczność analizy strategicznej (SEA) kawałkowanie inwestycji – salami-approach: zaniżanie oddziaływania ograniczenie opcji wariantowych do jednego rodzaju inwestycji – punkt widzenia inwestora vs państwo

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego09-10 października 2008 r. 6 Problemy z OOS - niefachowe prognozy oddziaływania Elementarne braki w wiedzy o wymaganiach ekologicznych gatunków i siedlisk – bagatelizowanie, ignorancja – chłopski rozsadek w miejsce ilościowych analiz Pomijanie efektów skumulowanych Ignorowanie oddziaływań pośrednich Upowszechnienie fałszywej opinii – można realizować szkodliwe projekty pod warunkiem: – monitoring – kompensacja

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego09-10 października 2008 r. 7 Zgodnie z orzecznictwem ETS, w chwili wydawania decyzji zatwierdzającej plan/projekt, organ administracji nie może mieć żadnych wątpliwości, że ujemne skutki nie wystąpią. Wykazanie braku negatywnego wpływu na obszar chroniony to warunek konieczny dopuszczalności inwestycji. Decydującym kryterium nie jest wiec okoliczność wystąpienia negatywnych skutków, ale wprost przeciwnie: wykazanie braku takich skutków. W konsekwencji, jeżeli organ (…) nie jest w stanie ich wykluczyć, inwestycja w żadnym razie nie może być realizowana. Jak postępować? Kryteria oceny oddziaływania przedsięwzięcia – zasada przezorności

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego09-10 października 2008 r. 8 Projekty i przedsięwzięcia istotnie, negatywnie oddziałujące na obszary Natura 2000 nie powinny być realizowane Jedynym kryterium: zakres i siła negatywnego wpływu na integralność obszaru N2000 Lokalizacja przedsięwzięcia nie gra roli !! (może być poza obszarem Natura 2000) – np. zapora na rzece zmienia kluczowe charakterystyki ekosystemów rzecznych nawet kilkaset km poniżej Oddziaływania kumulatywne bardzo ważne (w powiązaniu z innymi projektami i przedsięwzięciami) Jak postępować? OOS dla obszarów N2000 Generalne zasady – negatywne efekty

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego09-10 października 2008 r. 9 Projekty i przedsięwzięcia istotnie, negatywnie oddziałujące na obszary Natura 2000 nie powinny być realizowane Wyjątki – gdy spełnione jednocześnie 4 warunki brak rozwiązań alternatywnych nadrzędny cel publiczny / zdrowie ludzkie i bezpieczeństwo publiczne łagodzenie i kompensacja Komisja Europejska zgadza się / jest poinformowana Jak postępować? OOS dla obszarów N2000 Generalne zasady – negatywne efekty

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego09-10 października 2008 r. 10 Ocena oddziaływania na obszar N2000 Schemat logiczny

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego09-10 października 2008 r. 11 Ściśle określona sekwencja procedur nadrzędny interes publiczny nie ma zastosowania, gdy istnieją alternatywne metody realizacji celu przy ocenie wariantów alternatywnych aspekty ekonomiczne nie są ważniejsze od ekologicznych odstąpienie od tego logicznego schematu oznacza: Złamanie prawa Ocena oddziaływania na obszar N2000 Mocne i wymagające prawo

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego09-10 października 2008 r. 12 Zmiana filozofii traktowania OOS Wielokryterialne oceny wariantów jako narzędzie decyzyjne – ocena nie jest papierem – ocena jest narzędziem podejmowania decyzji negatywne wyniki OOS dla części wariantów integralna częścią procedury decyzyjnej konsultacje społeczne (szerokie) na wstępnym etapie inwestycji Co dalej?

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego09-10 października 2008 r. 13 Rzetelne OOS są podstawa dialogu i wypracowywania optymalnych decyzji