Pogoń za rentą – przykłady z życia gospodarczego w Polsce w okresie transformacji

renta W znaczeniu podstawowym (ekonomicznym) renta jest tą częścią przychodu która przekracza wydatki niezbędne do utrzymania przynajmniej w krótkim czasie zasobów w ich aktualnym zastosowaniu. Najczęściej spotykaną formą renty jest więc zysk.

Rent-seeking Termin został po raz pierwszy wprowadzony do literatury w 1974 roku przez Anne Krueger w artykule zatytułowanym The Political Economy of the Rent-Seeking Society, jednak samo zjawisko było rozważane już wcześniej, między innymi w 1967 roku przez Gordona Tullocka w artykule zatytułowanym The Welfare Costs of Tariffs, Monopolies, and Theft.

Rent-seeking Zjawisko polegające na dążeniu przez osoby fizyczne, przedsiębiorstwa lub inne organizacje do uzyskania korzyści materialnych przez wywieranie wpływu na otoczenie gospodarcze lub stan prawny.

Podział renty Renta ekonomiczna Renta polityczna

Pogoń za rentą Ekonomiczną Pogoń za rentą ekonomiczną przy założeniu że występuję na rynkach konkurencyjnych sprzyja rozwojowi gospodarczemu.

Polityczna Pogoń za rentą Lobbing Korupcja

Sprzyjające warunki Rent-seeking Stosowanie rozbudowanej polityki handlowej Skomplikowane i zbiurokratyzowane procedury związane z uruchamianiem i prowadzeniem działalności gospodarczej. Stosowanie wielu instrumentów regulacji procesów gospodarczych Skomplikowana, zmienna, nadmiernie eksploatacyjna polityka podatkowa. Zamówienia publiczne. Subsydiowanie niektórych form działalności i środków produkcji.

Polityczna Pogoń za rentą-efekt Polityczna pogoń za rentą jest tak projektowana i realizowana, by jej efektem była redystrybucja rent od grup niezorganizowanych (konsumentów i podatników) w stronę grup interesów których działalność uznajemy za niekorzystną z punktu widzenia dobra wspólnego tzw. ARGI.

Pogoń za rentą a transformacja w Polsce Demontaż pośrednich grup zarządzania obejmował: podział przedsiębiorstw wielozakładowych likwidacje funduszy celowych likwidację ministerstw branżowych.

Tajne służby „Mógłbym […] już dziś napisać książkę, jakie klany walczą ze sobą wewnątrz poszczególnych służb. Odnoszę przygnębiające wrażenie, że bardzo wielu oficerów służb specjalnych to są prywatne armie byłego szefa, aktualnego szefa czy przyszłego szefa i zajmują się głównie intrygami”.

Lata 90’-pogoń za rentą Tworzenie wielu nowych funduszy celowych. Odtwarzanie się przedsiębiorstw wielozakładowych Usiłowanie nadania przynależności do izb gospodarczych obligatoryjnego charakteru. Koncesjonowanie działalności gospodarczej Specjalne strefy ekonomiczne

Lata 90’-pogoń za rentą Utrzymywanie rozbudowanej pomocy publicznej dla przedsiębiorstw państwowych w tym: operacje na podatkach operacje na należnościach para budżetowych operacje na kredytach operacje na kapitale dotacje

Lata 90’-pogoń za rentą Utrzymywanie znacznego zakresu monopolu państwowego: PKP Poczta Rozwój i eksploatacja portów lotniczych w Polsce Kinematografia

Sędziowie-gospodarczy impotenci? „niezależność sądownictwa oznacza […] pozbawienie zewnętrznych czynników wszelkiego wpływu na jego działanie, co m.in. pozwala sędziom oczekiwać, że ich decyzje będą wcielane w życie niezależnie od tego, czy jest to w (krótkookresowym) interesie innych władz, od których stanowiska ta implementacja zależy. Oznacza to również, że sędziowie, podejmując decyzje w określonych sprawach, nie muszą liczyć się z wystąpieniem jakichkolwiek negatywnych konsekwencji […]”.

Sędziowie-gospodarczy impotenci? Odwlekanie czynności prawnych Zmowa w sądach upadłościowych. Niezawisłość sądów władza interpretacji

Dziękuję za uwagę Mateusz Napiórkowski