Ekonomia Eksperymentalna na podstawie artykułu T. KopczewskiegoCzy studia ekonomiczne obniżają kapitał społeczny? Podejście eksperymentalne pomiaru norm i preferencji społecznych Ekonomia 2003/11 Zoya Parhanovich

Kapitał społeczny i sposoby jego pomiaru Kapitał społeczny – zestaw nieformalnych wartości i norm etycznych wspólnych dla członków określonej grupy i umożliwiający im skuteczne działanie Kapitał społeczny – zestaw nieformalnych wartości i norm etycznych wspólnych dla członków określonej grupy i umożliwiający im skuteczne działanie[Fukuyama,1999a] Sposoby pomiaru: Liczba oraz jakość organizacji pozarządowych działających w danym kraju, takich jak fundacje, stowarzyszenia, kluby, związki etc. Liczba oraz jakość organizacji pozarządowych działających w danym kraju, takich jak fundacje, stowarzyszenia, kluby, związki etc. Badania ankietowe Badania ankietowe 1. Ogólnie mówiąc, czy uważasz, że większość ludzi zasługuje na zaufanie? 2. Czy uważasz, że większość ludzi wykorzystałaby cię, gdyby mieli tylko taką okazję, czy będą uczciwi wobec ciebie? 3. Czy uważasz, że ludzie przez większość czasu są pomocni innym, czy tylko patrzą na siebie? Gry: Trust Game, Public Goods Game, Ultimatum game Gry: Trust Game, Public Goods Game, Ultimatum game

Erozja kapitału społecznego studentów WNE UW na podstawie wyników eksperymentów klasowych Studenci WNE UW charakteryzują się lepszą wiedzą ekonomiczną niż studenci innych uczelni i potrafią jej użyć w praktyce, lecz brak zdolności do kooperacji, małe zaufanie do innych uczestników gry powodują, że ich wybory są nieefektywne, tj. studenci WNE UW w porównaniu z innymi charakteryzują się niższym kapitałem społecznym. Studenci WNE UW charakteryzują się lepszą wiedzą ekonomiczną niż studenci innych uczelni i potrafią jej użyć w praktyce, lecz brak zdolności do kooperacji, małe zaufanie do innych uczestników gry powodują, że ich wybory są nieefektywne, tj. studenci WNE UW w porównaniu z innymi charakteryzują się niższym kapitałem społecznym. Istnieją dwa podstawowe czynniki wpływające na zmniejszenie kapitału społecznego: Istnieją dwa podstawowe czynniki wpływające na zmniejszenie kapitału społecznego: 1. Brak umiejętności pracy grupowej, 2. Zła interpretacja wiedzy ekonomicznej i kalkulacyjny sposób podejmowania decyzji

Bąble spekulacyjne Tradycyjna teoria bąbli – inwestorzy podbijają cenę pragnąc osiągnąć zysk przy sprzedaży aktywów, gdy cena ich będzie jeszcze wyższa. Ostatecznie jednak wszyscy inwestorzy zdają sobie sprawę, że nie ma żadnych fundamentalnych podstaw do tak wysokich cen. Dochodzi wtedy do załamania ceny – bąbel pęka. Teoria większego głupca – ludzie kupują akcje wychodząc z założenia, że jakiś większy głupiec odkupi je od nich po wyższej cenie w przyszłości. Jest to czysto spekulacyjne zachowanie, wyliczenia wartości fundamentalnej nie mają na nie wpływu. Krótkowzroczny optymizm (model Kindenberga i Mińskiego) – ludzie patrząc na wysoki aktualny wzrost ceny akcji oczekują podobnego wzrostu w przyszłości. Pierwotne przyczyny wzrostu ceny są oparte na faktach i rzeczywistej wartości akcji, ale przyszły wzrost jest już irracjonalny i oderwany od rzeczywistej wartości akcji. Wysoki wzrost ceny jest nie do utrzymania w długim okresie i cena ostatecznie spada. Inwestorzy nie uczą się jednak na własnych błędach i zapominają o doświadczeniach z przeszłości.

Bąble spekulacyjne Eksperyment polegał na utworzeniu giełdy akcji i próbie zaobserwowania anomalii – powstania bąbla spekulacyjnego. W pierwszej części doświadczenia drużyny nie znały liczby akcji i zasobów gotówki innych zespołów. Podczas drugiej części dane te były podawane na bieżąco na tablicy. Zmiana warunków miała na celu zbadanie wpływu rozszerzonej informacji na kształtowanie się bąbla spekulacyjnego.

Bąble spekulacyjne Ceny I Ceny II

Bąble spekulacyjne Decyzje studentów były wyważone. Studenci trudno dawali się wciągnąć w spekulację giełdową, co spowodowało, że dydaktyczny efekt tego eksperymentu nie był osiągnięty, gdyż nie powstał bąbel spekulacyjny. Decyzje studentów były wyważone. Studenci trudno dawali się wciągnąć w spekulację giełdową, co spowodowało, że dydaktyczny efekt tego eksperymentu nie był osiągnięty, gdyż nie powstał bąbel spekulacyjny. W sytuacjach, gdy następowało przejście od wyborów indywidualnych do pracy grupowej, pojawiały się problemy W sytuacjach, gdy następowało przejście od wyborów indywidualnych do pracy grupowej, pojawiały się problemy

Papierowa rzeka Cel eksperymentu – pokazanie problemu związanego z brakującymi rynkami Cel eksperymentu – pokazanie problemu związanego z brakującymi rynkami Grupy są dwuosobowe Grupy są dwuosobowe Jeden z graczy jest wynagradzany za wykonanie skomplikowanych obliczeń, które wykonuje na kartce za pomocą ołówka Jeden z graczy jest wynagradzany za wykonanie skomplikowanych obliczeń, które wykonuje na kartce za pomocą ołówka Drugi z graczy przejmuje zapisane kartki i ma z nich złożyć papierowy samolot, pod warunkiem, że kartki są czyste. Musi więc zatrzeć obliczenia. Drugi z graczy przejmuje zapisane kartki i ma z nich złożyć papierowy samolot, pod warunkiem, że kartki są czyste. Musi więc zatrzeć obliczenia.

Papierowa rzeka Wynagrodzenie za zrobiony samolot jest dużo wyższe niż za obliczenia. Jeżeli obydwaj gracze działają indywidualnie, to ich wynik jest społecznie nieefektywny. Wynagrodzenie za zrobiony samolot jest dużo wyższe niż za obliczenia. Jeżeli obydwaj gracze działają indywidualnie, to ich wynik jest społecznie nieefektywny. Optimum: stworzenie rynku, na którym gracz pierwszy otrzyma wynagrodzenie za powstrzymanie się od obliczeń i przekazanie pustych kartek. Optimum: stworzenie rynku, na którym gracz pierwszy otrzyma wynagrodzenie za powstrzymanie się od obliczeń i przekazanie pustych kartek. Rynek taki nie powstał, pomimo że stworzono instytucjonalne zachęty Rynek taki nie powstał, pomimo że stworzono instytucjonalne zachęty Powód: brak zdolności negocjacyjnych uczestników Powód: brak zdolności negocjacyjnych uczestników

W Poszukiwaniu Renty (rent seeking) Studenci podzieleni są na cztery grupy i każda z nich walczy o przydział koncesji Studenci podzieleni są na cztery grupy i każda z nich walczy o przydział koncesji Grupy mogą składać dowolną liczbę aplikacji, lecz każda z nich kosztuje Grupy mogą składać dowolną liczbę aplikacji, lecz każda z nich kosztuje W pierwszej rundzie zwykle cztery grupy składały dużą liczbę aplikacji. W pierwszej rundzie zwykle cztery grupy składały dużą liczbę aplikacji. Nieefektywność tego systemu redystrybucji dóbr polega na tym, że suma wydana na aplikacje przekracza wartość koncesji Nieefektywność tego systemu redystrybucji dóbr polega na tym, że suma wydana na aplikacje przekracza wartość koncesji Optymalnym rozwiązaniem jest porozumienie się grup i złożenie po jednej aplikacji Optymalnym rozwiązaniem jest porozumienie się grup i złożenie po jednej aplikacji

Wnioski: Istniejący na WNE UW system edukacji obniża kapitał społeczny studentów Istniejący na WNE UW system edukacji obniża kapitał społeczny studentów Działanie grupowe jest obce studentom WNE UW. Przygotowanie eksperymentu w grupie kilku osób kończy się zwykle konfliktem i nie zależy to od liczby osób w grupie. Można zaobserwować takie zachowania jak: rozmycie odpowiedzialności, konflikt przywódców, brak zgrania działań zespołu w czasie, brak asertywności osób aktywnych, które nie są w stanie wskazać nieproduktywnych członków grupy etc. Działanie grupowe jest obce studentom WNE UW. Przygotowanie eksperymentu w grupie kilku osób kończy się zwykle konfliktem i nie zależy to od liczby osób w grupie. Można zaobserwować takie zachowania jak: rozmycie odpowiedzialności, konflikt przywódców, brak zgrania działań zespołu w czasie, brak asertywności osób aktywnych, które nie są w stanie wskazać nieproduktywnych członków grupy etc. Studenci przyzwyczajeni są na zajęciach do znalezienia rozwiązania problemu ekonomicznego. Zwykle prowadzi to do obliczenia punktu równowagi, bez wskazania konsekwencji społecznych tego wyniku. Studenci przyzwyczajeni są na zajęciach do znalezienia rozwiązania problemu ekonomicznego. Zwykle prowadzi to do obliczenia punktu równowagi, bez wskazania konsekwencji społecznych tego wyniku.

Dziękuję za uwagę