Jakość Kształcenia - Kultura Jakości Jadwiga Mirecka Zespół Ekspertów Bolońskich Gdańsk
Konieczność zapewnienia jakości wynika z: Procesu Bolońskiego i tworzenia (EOSW) zaleceń Unii Europejskiej zmieniających się potrzeb rynku konkurencji pomiędzy uczelniami odpowiedzialności wobec studentów i innych interesariuszy
Społeczna jakość wykształcenia jest podstawowym warunkiem konkurencyjności w globalnej gospodarce Guy Sorman dziennikarz, publicysta polityczny, filozof POLITYKA Nr
Jakość jako: minimum standardów ciągłe ulepszanie przystosowanie do celu potrzeb klienta
Jakość kształcenia w wymiarze kosztowym – wielkość nakładów poniesionych na kształcenie w wymiarze osobowym – rodzaj relacji pomiędzy mistrzem a uczniem w procesie wyzwalania pasji poznawczych w wymiarze proceduralnym – procedury dydaktyczne i angażowanie studentów w proces badawczy
Dla uczelni to perfekcyjny rozwój inteligencji, kreatywności i umiejętności studentów Dla pracodawców to przygotowanie studentów do zadań zawodowych Jakość znaczy coś innego dla różnych grup interesariuszy Dla Ministerstwa to poziom prac naukowych
Jakość w Uczelni odnosi się do: -kształcenia -badań naukowych -kierowania i zarządzania -rozwoju i infrastruktury -pozyskiwania funduszy -kreowania wizerunku Woźnicki W-wa 2007
Jakość kształcenia obejmuje: -jakość programu -organizację zajęć -jakość nauczania i oceniania -jakość nauczycieli -jakość pomocy naukowych -środowisko kształcenia -opiekę nad studentami -warunki rekreacji
Sposoby zapewnienia jakości: I. Zewnętrzne systemy kontroli jakości II. Wewnętrzne systemy kontroli i zapewnienia jakości III. Budowanie kultury jakości
Systemy zapewnienia jakości kształcenia -analiza raportu samooceny uczelni -wizyta zespołu oceniającego -raport zespołu oceniającego -zalecenia zespołu oceniającego -ocena kontrolna (ocena, audyt, akredytacja) ZEWNĘTRZNE
Zewnętrzna ocena jakości kształcenia akredytacja – sprawdzenie warunków progowych (zgodność ze standardami) wyróżnienie (znak jakości) doskonalenie jakości rozliczenie wobec podatników (publikowanie wyników) Cele oceny:
Negatywne aspekty zewnętrznych systemów zapewniania jakości -Przeniesienie odpowiedzialności -Uniformizacja -Petryfikacja na poziomie minimum -Ograniczenie innowacyjności -Akcyjność -Upiększanie rzeczywistości
Zmiany dotyczące systemów akredytacji -Oparcie o wewnętrzne systemy zapewnienia jakości -Nowe kryteria -Akredytacja Europejska (Stowarzyszenia, umowy dwustronne, meta-akredytacja) -Europejski Rejestr Agencji ds.Jakości (EQAR)
Zewnętrzne systemy zapewnienia jakości oparte oweryfikowane przez Wewnętrzne systemy zapewnienia jakości
Systemy zapewnienia jakości kształcenia -samoocena uczelni / jednostki -analiza mocnych i słabych stron -plan poprawy jakości -podział zadań -stałe monitorowanie efektów WEWNĘTRZNE
EURASHE ESU EUA ENQA Standardy i wskazówki dotyczące zapewnienia jakości kształcenia w Europejskim Obszarze Szkolnictwa Wyższego 2005
ENQA :1.1. Polityka oraz procedury zapewnienia jakości Standard Instytucje powinny opracować i wprowadzić w życie strategię na rzecz ciągłej poprawy jakości. Strategia, polityka oraz procedury powinny posiadać formalny status i być powszechnie dostępne. Powinny również przewidywać określone funkcje dla studentów oraz pozostałych zainteresowanych stron.
ENQA 1.2. Zatwierdzanie, monitoring oraz okresowy przegląd programów oraz ich efektów Standard Instytucja powinna dysponować oficjalnymi mechanizmami zatwierdzania, okresowego przeglądu oraz monitorowania swoich programów oraz ich efektów.
ENQA 1.3. Ocenianie studentów Standard Studenci powinni być oceniani według opublikowanych i konsekwentnie stosowanych kryteriów, przepisów i procedur. !!!
ENQA 1.4. Zapewnienie jakości kadry dydaktycznej Standard Instytucje powinny posiadać metody gwarantujące, aby kadra prowadząca zajęcia dla studentów dysponowała odpowiednimi kwalifikacjami i kompetencjami. Powyższe metody powinny być dostępne dla osób prowadzących zewnętrzne przeglądy i stanowić przedmiot komentarza w raportach.
ENQA 1.5. Zasoby do nauki oraz środki wsparcia dla studentów Standard Instytucje powinny zagwarantować, aby zasoby wspomagające naukę studentów były wystarczające i odpowiednie dla każdego z oferowanych programów.
ENQA 1.6. Systemy informacyjne Standard Instytucje powinny gromadzić, analizować i wykorzystywać stosowne informacje dotyczące skutecznego zarządzania oferowanymi programami studiów oraz innymi działaniami. Instytucjonalna samowiedza stanowi punkt wyjścia dla skutecznego zapewnienia jakości
ENQA 1.7. Publikowanie informacji Standard Instytucje powinny w regularnych odstępach czasu publikować aktualne, bezstronne i obiektywne informacje – zarówno w ujęciu ilościowym, jak i jakościowym – na temat oferowanych przez siebie programów oraz ich efektów.
Pozytywne aspekty wewnętrznych systemów zapewniania jakości Dostosowanie do kontekstu Możliwość eksperymentowania Nie istnieje one fits all model Rzeczywista identyfikacja problemów Ciągłość działań
Jakość to nie koniec lecz początek strategii doskonalenia
Zewnętrzne systemy zapewnienia jakości Wewnętrzne systemy zapewnienia jakości Kultura jakości
Skuteczność działań na rzecz jakości Kontrola jakości – 30% (USA, Europa), 10% (Japonia) Kultura jakości – 70% (USA), 90% (Japonia)
Kultura jakości Obejmuje: budowanie poczucia wspólnoty w oparciu o wspólnie podzielane wartości i poczucie identyfikacji się z instytucją poprawianie jakości w każdym aspekcie funkcjonowania instytucji wraz z promowaniem kreatywności i innowacyjności Łączy elementy kulturowe z organizacyjnymi
Wybrane wskaźniki kultury jakości jakość jako własność społeczności akademickiej partnerstwo i współpraca zrozumienie potrzeby ciągłego monitorowania jakości oparcie bardziej na zachowaniach się ludzi niż systemach operacyjnych wzmacnianie samo-refleksji oraz inicjatyw doskonalących
Rola liderów w budowaniu kultury jakości wzmacnianie i promowanie istniejącej kultury jakości ujednolicenie działań zapewnienie ich zgodności z misją uczelni popieranie inicjatywy budowanie zaufania __________________________________________ Uwaga – strategie centralne nie sprzyjają przyjęciu koncepcji jako własnej
Wartości Przywództwo Kultura pracowników Kultura studentów
Zacząć od początku : wizja: - jaką chcą mieć uczelnie za lat misja: - co stanowi rdzeń naszej działalności - jakie efekty chcemy osiągnąć strategia - jak planować, aby osiągnąć oczekiwany wynik wartości - jak będziemy postępować wobec siebie studentów innych interesariuszy
Elementy kultury pracowniczej : Wiara w liderów Wzajemne zaufanie i szacunek Zamiana krytycyzmu w konstruktywne działania Klimat współpracy Odpowiedzialność za wyniki Poczucie przynależności i dumy
Kultura jakości nie jest czymś stałym, lecz wynika z mnogich interakcji pomiędzy wszystkimi uczestnikami. Kultura jakości się dzieje
Dziękuję Wdrożenie kultury jakości może okazać się tańsze niż ukryte koszty jej braku