Pomiar aktywności gospodarczej Produkt Krajowy Brutto (PKB)
PRODUKT KRAJOWY BRUTTO PRZEPŁYWY RZECZOWE I FINANSOWE W GOSPODARCE 1 – USŁUGA PRACY 2 – PŁATNOŚCI 3 - ZAKUPY DÓBR 4 – PODAŻ DÓBR I USŁUG 5 – OSZCZĘDNOŚCI 6 – INWESTYCJE 1, 3 Gospodarstwa domowe PRZEDSIĘBIORSTWA 2, 4 5 6 RYNKI FINANSOWE
PRODUKT KRAJOWY BRUTTO - DEFINICJE Wartość dóbr i usług finalnych wytworzonych i sprzedanych w danym roku (+ zapasy); Wartość produkcji netto (dodanej) w danym roku; Wielkość dochodów czynników produkcji dóbr i usług; Są to trzy ujęcia (sposoby pomiaru, liczenia) PKB. PKB (jego wzrost w %) pokazuje, o ile zamożniejsze stało się na przestrzeni roku dane społeczeństwo (jako całość!!) Istotne: ile USD (PLN) na 1 mieszkańca? Jaka jest struktura?
SKŁADNIKI PKB W GOSPODARCE ZAMKNIĘTEJ Y = C + I Y – PKB C – wydatki końcowe (finalne) na konsumpcję I – wydatki na inwestycje (+ zapasy) Y = C + S S – oszczędności I S Tożsamość: źródłem inwestycji są oszczędności, czyli faktyczne inwestycje równają się faktycznym oszczędnościom
Depozyty sektorów krajowych
Należności
OBLICZANIE PKB TRZY SPOSOBY
DOBRA FINALNE DOBRA POŚREDNIE WARTOŚĆ DODANA DOBRA FINALNE – dobra nabywane przez ostatecznego użytkownika; nie służą dalszemu przetworzeniu dla celów wytwórczych. Są to dobra kapitałowe nabywane przez producentów lub dobra konsumpcyjne. DOBRA POŚREDNIE – dobra częściowo przetworzone, stanowiące nakład rzeczowy w procesie wytwarzania w innych przedsiębiorstwach, gdzie są przetwarzane w procesie produkcji. WARTOŚĆ DODANA – przyrost wartości dóbr w procesie wytwarzania
SKŁADNIKI PKB W GOSPODARCE OTWARTEJ Uwzględniamy saldo eksportu (X) importu (Z) w ramach wskaźnika eksportu netto (Nx) Nx = X – Z Uwzględniamy wydatki sektora publicznego (G) dochody sfery budżetowej transfery finansowe zakup dóbr i usług przez sektor publiczny
PKB w gospodarce otwartej Uwzględniamy rolę handlu zagranicznego, jako tzw. eksport netto: Nx = X – Z X – eksport Z – import Import nie jest częścią produkcji krajowej i nie kreuje dochodów czynników wytwórczych. Import nie jest ujęty w PKB, ujmowanym od strony produkcji, który odnosi się do wartości dodanej przez producentów krajowych. Import trzeba uwzględnić w wydatkach.
SKŁADNIKI PKB W GOSPODARCE OTWARTEJ I SEKTOR PUBLICZNY YB = C + IBRUTTO + G +Nx IBRUTTO = INETTO + Amotryzacja YCR = Ck + Ik + Gk + Exk czyli miara produkcji krajowej w kategoriach cen dóbr i usług finalnych krajowych odbiorców (wraz z podatkami pośrednimi –Te) Yc.czyn. Prod. = YCR – Te + Subsydia PNB => PKB +/- saldo dochodów kapitałowych (kraj – zagranica)
PKB BRUTTO – AMORTYZACJA= PKB NETTO DOCHÓD NARODOWY PKB BRUTTO – AMORTYZACJA= PKB NETTO Amortyzacja – zużycie kapitału trwałego PKB NETTO – Te = Dochód narodowy
Realny PKB – w cenach roku bazowego (np. 1972)
PKB trend
Dynamika PKB (kwartalna) Ceny stałe z roku poprzedniego
PKB strefy euro – ceny bieżące (mln €)
PKB strefy euro – ceny stałe
Wzrost realnego PKB – świat
Tempo wzrostu PKB
PKB per capita + korekta PPP (parytet siły nabywczej)
D y n a m i k a
PKB W CENACH STAŁYCH W POLSCE
BILANS PŁATNICZY
Bilans obrotów bieżących
RACHUNEK BIEŻĄCY 2007
Dynamika salda obrotów bieżących (tabela)
Bilans obrotów bieżących a PKB
DZIĘKUJĘ