„Uczenie się przez całe życie” Lifelong Learning Programme - LLP Leonardo da Vinci

Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską Podstawy prawne wspólnej polityki w zakresie kształcenia i doskonalenia zawodowego Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską Artykuł 149 Wspieranie rozwoju jakości edukacji przez zachęcanie do współpracy pomiędzy Państwami członkowskimi i jeśli konieczne wspieranie uzupełnianie działań. Artykuł 150 Wdrażanie polityki kształcenia zawodowego, która wspiera i uzupełnia działania Państw członkowskich Traktatu UE.

- Przewodnik dla wnioskodawców Dokumenty ustanawiające Program „Uczenie się przez całe życie” (Lifelong Learning Programme): - Decyzja nr 1720/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 listopada 2006 ustanawiająca program działań w zakresie uczenia się przez całe życie - Zaproszenie do składania wniosków (Cz. I Priorytety, Cz. II Informacje administracyjne i finansowe) - Przewodnik dla wnioskodawców http://ec.europa.eu/education/programmes/llp/index_en.html

Struktura programu LLP Comenius Edukacja szkolna Erasmus Szkoły wyższe Leonardo da Vinci Szkolnictwo i doskonalenie zawodowe Grundtvig Edukacja dorosłych Program międzysektorowy 4 rodzaje aktywności – rozwój polityki edukacyjnej; kształcenie językowe; rozwój nowoczesnych technologii informacyjnych; rozpowszechnianie przykładów najlepszej praktyki Program Jean Monnet 3 rodzaje aktywności – Akcja Jean Monnet; europejskie instytucje; stowarzyszenia europejskie

Budżet programu LLP w okresie 2007-2013: 6,9 mld EUR, w tym: Comenius ≥ 13% Erasmus ≥ 40% Leonardo da Vinci ≥ 25% Grundtvig ≥ 4%

LEONARDO W LICZBACH W latach 1998 – 2006: 27 389 uczestników

Kraje biorące udział w programie „Uczenie się przez całe życie”: 27 krajów członkowskich Unii Europejskiej kraje stowarzyszone EFTA/EEA (Islandia, Lichtenstein i Norwegia) kraj kandydujący - Turcja W przyszłości będzie możliwość uczestnictwa: Szwajcarii krajów Zachodnich Bałkanów

Główne cele programu Leonardo da Vinci Wspieranie uczestników kształcenia i doskonalenia zawodowego w zdobywaniu i wykorzystaniu wiedzy Wspieranie doskonalenia jakości i innowacyjności w systemach, instytucjach i praktykach w zakresie szkolenia i kształcenia zawodowego Zwiększanie atrakcyjności szkolenia i kształcenia zawodowego, oraz mobilności

Cele operacyjne programu Leonardo da Vinci Poprawa ogólnoeuropejskiej mobilności osób biorących udział w początkowym etapie szkolenia i kształcenia zawodowego oraz w kształceniu ustawicznym Poprawa współpracy pomiędzy instytucjami lub organizacjami oferującymi możliwości kształcenia, przedsiębiorstwami, partnerami społecznymi i innymi odpowiednimi podmiotami w Europie

Cele operacyjne programu Leonardo da Vinci cd. Ułatwianie rozwoju innowacyjnych praktyk w dziedzinie szkolenia i kształcenia zawodowego na poziomie innym niż poziom szkolnictwa wyższego Poprawa stopnia przejrzystości i uznawania kwalifikacji, oraz kompetencji Zachęcanie do nauki współczesnych języków obcych Wspieranie tworzenia innowacyjnych i opartych na TIK (ICT) treści

Priorytety programu Leonardo da Vinci OGÓLNE Jakość systemów kształcenia i szkolenia zawodowego i praktyk w tej dziedzinie Nauczyciele i instruktorzy zajmujący się kształceniem zawodowym Innowacyjne materiały do kształcenia na odległość i z wykorzystaniem Internetu Przenoszenie punktów kredytowych w kształceniu zawodowym w Europie Potwierdzanie efektów kształcenia pozaformalnego i nieformalnego

Priorytety narodowe programu Leonardo da Vinci (wg typów projektów) Praktyki zawodowe i staże dla osób uczących się (IVT) Wspieranie absolwentów szkół w zakładaniu własnych firm Wspieranie osób niepełnosprawnych / grup defaworyzowanych na rynku pracy Staże dla osób pracujących i poszukujących pracy (PLM) Wspieranie podnoszenia kwalifikacji pracowników MŚP Wspieranie kadr wdrażających strategie rozwoju regionalnego Wspieranie kadr związanych z opieką społeczną i osobami niepełnosprawnymi na rynku pracy

Priorytety narodowe programu Leonardo da Vinci cd. Wymiana doświadczeń dla osób odpowiedzialnych za kształcenie i szkolenie zawodowe (VETPro) Wspieranie podnoszenia kwalifikacji pracowników MŚP Wspieranie podnoszenia kwalifikacji pracowników instytucji szkoleniowych wspierających wdrażanie strategii rozwoju regionalnego

Typy projektów Projekty stażowe: IVT, PLM Projekty wymian: VETPro Projekty wielostronne: Transfer innowacji Projekty wielostronne: Tworzenie innowacji Projekty sieci tematycznych

Program Leonardo da Vinci Projekty stażowe (IVT – Praktyki zawodowe i staże dla osób uczących się) (PLM – Staże dla osób pracujących i poszukujących pracy)

Co to jest staż? określony czas szkolenia i zdobywania doświadczenia zawodowego przez uczestnika projektu, spędzony w organizacji partnerskiej w innym kraju, w ramach współpracy między instytucjami i przedsiębiorstwami staż musi stanowić integralną część programu szkolenia zawodowego

Cele projektów stażowych wspieranie międzynarodowej mobilności osób biorących udział w szkoleniu zawodowym organizowanie praktyk i szkoleń służących doskonaleniu zawodowemu połączenie teorii z praktyką wzmocnienie więzi między światem edukacji i pracy

osoby fizyczne nie mogą składać projektów samodzielnie Wnioskodawca instytucje występujące w obrocie prawnym zainteresowane wysłaniem osób na staże zagr. najczęściej z Programu korzystają: instytucje szkoleniowe, szkoły zawodowe, uczelnie, instytuty badawcze, przedsiębiorstwa, izby handlowe i przemysłowe, partnerzy społeczni (organizacje pracodawców, związki zawodowe), organizacje pozarządowe, instytucje publiczne, ... UWAGA! osoby fizyczne nie mogą składać projektów samodzielnie

Uczestnicy uczniowie szkół zawodowych (IVT) absolwenci, osoby pracujące i poszukujące pracy (PLM) Uwaga! studenci ( Program Erasmus-LLP)

Czas trwania Czas trwania projektu max. 2 lata Czas trwania stażu 2-39 tygodni - uczniowie (IVT) 2-26 tygodni - osoby pracujące i poszukujące pracy (PLM)

Kategorie kosztów koszty podróży utrzymanie i ubezpieczenie projekty PLM - koszty rzeczywiste projekty IVT - do 4 tyg. - koszty rzeczywiste projekty IVT - ponad 4 tyg. - zawarte w stawce ryczałtowej na utrzymanie i ubezpieczenie utrzymanie i ubezpieczenie (stawka ryczałtowa – wysokość zależy od kraju przyjmującego i czasu trwania stażu)

Kategorie kosztów - cd. organizacja i zarządzanie (do 12 tyg. 200 EUR/osoba; 13 tyg. i więcej 300 EUR/osoba) przygotowanie pedagogiczno-kulturowo-językowe (200 EUR/osoba; nie więcej niż 20% dofinansowania projektu)

Program Leonardo da Vinci Projekty wymiany doświadczeń (Professionals in Vocational Education and Training)

Co to są projekty wymiany doświadczeń? Wyjazdy zagraniczne osób odpowiedzialnych za szkolenia zawodowe i/lub rozwój zasobów ludzkich uwzględniające produkt końcowy w postaci materiałów/programów szkoleniowych

Cele wymiany Wspieranie uczestników w kształceniu i przyszłych działaniach szkoleniowych w zdobywaniu i wykorzystywaniu wiedzy, umiejętności i kwalifikacji, aby ułatwiać rozwój osobisty w kontekście zawodowym. Wspieranie w doskonaleniu jakości i innowacji w kształceniu zawodowym, w systemach kształcenia zawodowego, instytucjach i praktykach zawodowych.

Strony projektu Wnioskodawca (instytucja polska) Partner zagraniczny / Partnerzy zagraniczni (organizacje i instytucje zainteresowane przyjęciem polskich uczestników oferujące im możliwość odbycia wymiany) Uczestnik / Uczestnicy (osoby biorące udział w wymianie)

Wnioskodawcami mogą być: Szkoły oraz inne instytucje i organizacje działające na rzecz kształcenia zawodowego (np. partnerzy społeczni) Stowarzyszenia i przedstawiciele zaangażowani w kształcenie i szkolenie zawodowe (np. stowarzyszenia szkoleniowców, rodziców, nauczycieli) Szkoły wyższe Centra badawcze i inne organizacje realizujące zagadnienia w ramach strategii „uczenia się przez całe życie”

Wnioskodawcami mogą być cd.: Przedsiębiorstwa (w tym osoby prawne i podmioty prowadzące działalność gospodarczą), partnerzy społeczni i inni reprezentanci (np. izby handlowe, organizacje pracodawców, związki zawodowe i inne) Instytucje świadczące usługi doradztwa i usługi informacyjne w ramach strategii „uczenia się przez całe życie” Instytucje odpowiedzialne za systemy i politykę kształcenia i doskonalenia zawodowego w ramach strategii „uczenia się przez całe życie” na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym Organizacje nie nastawione na zysk, organizacje wolontariackie, organizacje pozarządowe

Uczestnicy: Nauczyciele zawodu (w tym nauczyciele języków obcych) Instruktorzy zawodu Doradcy zawodowi Osoby odpowiedzialne za szkolenia Kierownicy działów kadr Kadra zarządzająca

Czas trwania projektów VETPro (wymiana doświadczeń): od 1 do 6 tygodni Realizacja projektów w okresie: od 1 lipca 2007 do 31 maja 2009 Czas trwania projektu – 2 lata

Dofinansowanie projektów wymiany doświadczeń: Obejmuje kategorie kosztów: Zarządzanie (administracja projektu) – 50 EUR/uczestnika Podróż – koszty rzeczywiste Koszty utrzymania i zakwaterowania oraz ubezpieczenie – ryczałt Przygotowanie pedagiczno-kulturowo-językowe uczestnika – do 200 EUR/uczestnika (nie więcej niż 20% dofinansowania projektu) Powyższe kategorie kosztów mogą być dofinansowane z programu Leonardo da Vinci w wysokości do 100% kosztów projektu.

SELEKCJA I HARMONOGRAM Jednoetapowa procedura oceny – projekty wymian i staży Termin składania wniosków: 30 marca 2007 (piątek!) Ocena przez ekspertów krajowych Selekcja - Krajowa Rada Programu Ogłoszenie wyników: czerwiec 2007 Pierwsze wyjazdy: lipiec 2007 Powrót uczestników: 31 maja 2009

KRYTERIA SELEKCJI WNIOSKÓW - formalne Termin zgłoszenia Minimalna grupa partnerska Wnioskodawca instytucjonalny Język wniosku Oryginalny podpis osoby uprawnionej Aktualny wniosek Listy intencyjne Budżet

KRYTERIA SELEKCJI - jakościowe uzasadnienie oczekiwane rezultaty i ich zakres partnerstwo plan pracy budżet

KRYTERIA SELEKCJI – jakościowe 2 DOBRY PROJEKT Jest powiązany z potrzebami uczestników Stanowi integralną część programu szkolenia/pracy uczestników Spowoduje osiągnięcie konkretnych rezultatów Jest powiązany z systemem uznawania kwalifikacji Wyraźnie określa zawartość i strukturę całego projektu, stosowane metody, wyposażenie i program pracy

KRYTERIA SELEKCJI – jakościowe 3 DOBRY PROJEKT Zapewnia bezpieczne warunki przebywania na stażu/wymianie Jego wdrożenie jest bieżąco monitorowane i oceniane Zapewnia odpowiednie przygotowanie uczestników Jest efektywnie zarządzany (finanse!)

Program Leonardo da Vinci Projekty wielostronne „Transfer innowacji” (TOI - Transfer of innovation)

Czego dotyczą projekty Transferu innowacji Czego dotyczą projekty Transferu innowacji? Poprawa jakości i atrakcyjności systemów kształcenia i szkolenia zawodowego poprzez skupienie się na transferze innowacyjnych rozwiązań oraz ich dostosowanie do potrzeb nowych grup odbiorców/sektorów

Na czym polega transfer Na czym polega transfer? a) wybranie jednego lub kilku innowacyjnych rozwiązań opracowanych w poprzednich projektach LdV lub innych nowatorskich projektach międzynarodowych; b) dostosowaniu ich pod względem językowym, kulturowym i prawnym w sposób umożliwiający wdrożenie w wybranych krajach partnerskich

Projekty Transferu innowacji Rezultaty: opracowanie produktów szkoleniowych programy nauczania moduły szkoleniowe materiały dydaktyczne innowacyjne metody nauczania modelowe systemy kształcenia narzędzia do oceny umiejętności

Projekty Transferu innowacji Przynajmniej 3 kraje Liczba krajów partnerskich do 75% kosztów Maks. 150 000 EUR /projekt/rok Dofinansowanie 12, 18 lub 24 miesięcy Czas trwania

SELEKCJA I HARMONOGRAM Jednoetapowa procedura oceny – projekty transferu innowacji WYNIKI SELEKCJI: lipiec/sierpień 2007 KONTRAKT podpisywany jest z Narodową Agencją Programu MONITOROWANIE projektu – Narodowa Agencja Programu Termin składania wniosków: 30 marca 2007 (piątek!)

Program Leonardo da Vinci Projekty wielostronne „Tworzenie innowacji” (DOI - Development of innovation)

Czego dotyczą projekty Tworzenia innowacji? Projekty służące „tworzeniu” innowacyjnych rozwiązań polegają na opracowaniu zupełnie nowego rozwiązania, aby ułatwić kilku krajom zajęcie się wspólną kwestią, która nie została dotychczas rozwiązana. Projekty składane są do Agencji Wykonawczej w Brukseli (Executive Agency) – Procedura COM

Projekty Tworzenia innowacji (proc. COM) Przynajmniej 3 kraje Liczba krajów partnerskich do 75% kosztów 250 000 EUR / projekt / rok Dofinansowanie 12, 18 lub 24 miesięcy Czas trwania

Wniosek Cel projektu Grupa docelowa (beneficjenci) Rezultaty poprzednich projektów Planowane/nowe rezultaty Wpływ projektu Partnerzy i ich zadania Plan pracy Metody realizacji projektu Zarządzanie i kontrola (wskaźniki) Ocena ryzyka Strategia waloryzacji (upowszechnianie i wdrażanie rezultatów) Szczegółowy budżet

Etapy realizacji projektu Projektowanie Tworzenie Testowanie Ocena skuteczności Upowszechnianie/waloryzacja Kontrola i ocena

Kryteria jakości Uzasadnienie projektu Cel projektu Planowane rezultaty Partnerstwo Strategia waloryzacji Innowacyjność Wymiar europejski Plan pracy Budżet

Kategorie budżetu Koszty osobowe (wynagrodzenia) Koszty podróży i pobytu Koszty informatyczno-komunikacyjne Koszty produkcji Koszty podwykonawstwa Koszty inne Koszty bieżące

Źródła finansowania Dofinansowanie Programu Leonardo da Vinci – 75% całkowitego budżetu Wkład własny partnerstwa – 25 % całkowitego budżetu

Wkład własny Źródła wewnętrzne: własne fundusze partnerów Źródła zewnętrzne: dotacje i dofinansowanie z innych instytucji (nie z programów europejskich)

AKCJE TOWARZYSZĄCE (upowszechnianie, komunikacja) AKCJA SCENTRALIZOWANA ZDECENTRALIZOWANA MOBILNOŚĆ Narodowa Agencja PARTNERSTWA TWORZENIE INNOWACJI Agencja Wykonawcza TRANSFER INNOWACJI SIECI TEMATYCZNE AKCJE TOWARZYSZĄCE (upowszechnianie, komunikacja)

Jak znaleźć partnerów? kontakty własne europejska baza poszukiwania partnerów http://leonardo.cec.eu.int/psd/ www.leonardo.org.pl kompendia zrealizowanych projektów LdV ogłoszenia organizacji zagranicznych

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji KONTAKT leonardo-wymiany@frse.org.pl leonardo-staze@frse.org.pl leonardo-pilotaze@frse.org.pl Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji ul. Mokotowska 43 00-551 Warszawa