Rodzice i nauczyciele; płaszczyzna porozumienia Dorota Dominik, Rzeszów, 30.03.2007r
WYCHOWANIE TO PRZYKŁAD I MIŁOŚĆ. NIC WIĘCEJ. Fryderyk Froebel (1782-1852)
Rodzina i szkoła To środowiska, które mają największy wpływ na rozwój dziecka, powinny więc współpracować ze sobą, aby dostarczyć im możliwie najwięcej doświadczeń niezbędnych do pełnego rozwoju. Mimo tej oczywistej prawdy, rodzina i szkoła zajmują się dzieckiem równolegle lub nawet konkurują zamiast działać wspólnie.
Dlaczego tak się dzieje ? (Otto Speck, 2003r) Szkoła i rodzina – niegdyś instytucje podstawowe,nie pełnią już funkcji przekaźnika norm a tym samym straciły znaczenie w kształtowaniu tożsamości. Wyznawane w nich systemy mają niewielkie znaczenie w innych obszarach.
Dlaczego ...? (O. Speck) Rozbieżność norm między poszczególnymi rodzinami; Brak jednolitej moralności rodzinnej; Brak jednolitego systemu norm w szkole (zmiany co kilka lat); Różni nauczyciele reprezentują różne systemy norm; Szkoła jako jeden z wielu systemów socjalizacji;
Dlaczego... (O. Speck) Rodzina i szkoła są systemami niestabilnymi, nie gwarantującymi poczucia bezpieczeństwa, oparcia, zdobycia orientacji życiowej; Rodzina i rynek pracy oraz sami młodzi wymagają autonomii i indywidualizacji, natomiast autonomia nadal nie jest podstawowym i dominującym kodem szkoły (H.Giesecke)
Jednak największą przeszkodą jest Brak zaufania, niechęć a nawet wrogość w relacjach między nauczycielami a rodzicami (Żłobicki)
Inne przyczyny to między innymi: Stereotypy i uprzedzenia wywołujące negatywne oczekiwania; Nastawienia obronne wynikające z wcześniejszych doświadczeń rodziców z nauczycielami (swoich własnych i dziecka); Niekorzystny i krytyczny wizerunek szkoły i nauczycieli w środkach masowego przekazu.
Tymczasem korzyści wynikające ze współpracy obu grup są wyjątkowe - Rodzice są nieocenionym źródłem informacji o dzieciach, ich mocnych i słabych stronach, wspierają pracę dydaktyczną nauczyciele,bez ich udziału nie można rozwiązać nawet najbłahszego problemu; Z kolei wiedza na temat szkolnego funkcjonowania dziecka pozwala rodzicom lepiej poznać jego rzeczywiste możliwości oraz da rodzicom poczucie wpływu na to, co dzieje się z ich dziećmi.
Pora poznać oczekiwania ...rodziców wobec nauczycieli Rodzice chcą być w szkole mile widziani; Rodzice oczekują delikatności i kultury przy przekazywaniu informacji o trudnościach dzieci; Dyskrecji rozmów o uwagach i zastrzeżeniach;
Zdecydowana większość rodziców wyraża potrzebę i chęć współpracy ze szkołą Oczekują informacji o postępach dziecka i możliwych problemach ZANIM się pojawią; Oczekują wskazówek, rady i pomocy, wiedzy fachowej w rozwiązywaniu problemów wychowawczych; Zrozumienia i wsparcia a nie obwiniania za problemy dziecka; Poszanowania ich osoby i uczuć
A przede wszystkim Rodzice chcą mieć poczucie wpływu na to, co się dzieje z ich dzieckiem w szkole – oczekują od nauczycieli otwartości na sugestie i prośby. (badania Selingmana i Żłobickiego)
Umiejętności w pracy nauczyciela Konieczne dla nawiązania i podtrzymania dobrego kontaktu z ludźmi (nie tylko z rodzicami); Akceptacja i unikanie negatywnego nastawienia; Traktowanie rodzica jak równorzędnego partnera, bez względu na różnice poglądów i wartości; Powstrzymywanie się od osądów; Szacunek
Pozostałe to... uważne słuchanie, bez pośpiechu i własnego „pomysłu” na rozwiązanie problemu; Umiejętne i taktowne zadawanie pytań; Wypowiedzi dowartościowujące i wspierające; Różnorodne formy współpracy z rodzicami (nie tylko zbiorowe czyli „wywiadówki”).
Mimo nawału pracy nauczyciel powinien docenić Indywidualną pracę z rodzicami: Rozmowy indywidualne o problemach dziecka (niezastąpione !); Pomoc w rozwiązywaniu problemów (nauczyciel jako „terapeuta”); Spotkania z udziałem eksperta (pedagoga, psychologa, lekarza, policjanta); Spotkania trójstronne; nauczyciel-uczeń-rodzice (przeciwdziałanie manipulacjom). Spotkania w domu ucznia
A poza tym Harmonijne współdziałanie między nauczycielami a rodzicami uczniów jest jednym ze sposobów przeciwdziałania problemowi wypalenia zawodowego
Dla Rodziców... Rodzice, którzy zastanawiają się, dokąd zmierza młode pokolenie, powinni przypomnieć sobie, skąd się ono wzięło. (Sam Ening)
Rodzice i dzieci w szkole to Twoje pieniądze Twoje wakacje Twój dom Nauka Twojego dziecka Bo tylko dzięki nim możesz uzasadnić swoją obecność w pracy.