Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka na przykładzie Przedszkola w Kolbuszowej Górnej Bogusława Augustyn

Etapy związane z organizacją w przedszkolu wczesnego wspomagania rozwoju dziecka ETAP I Przedłożenie dyrektorowi przedszkola opinii Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka

„Wczesne wspomaganie rozwoju jest wskazane z uwagi na całościowe zaburzenia rozwoju w postaci autyzmu. Występują deficyty w komunikacji, rozumieniu i ekspresji mowy. Przejawia zaburzenia uwagi, zmiany nastroju i stanu emocjonalnego. Okresowo występują bezcelowe, stereotypowe zachowania” (diagnoza Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej)

ETAP II Zgoda organu prowadzącego na zorganizowanie w przedszkolu wczesnego wspomagania rozwoju dziecka

Powołanie przez dyrektora zespołu wczesnego wspomagania ETAP III Powołanie przez dyrektora zespołu wczesnego wspomagania rozwoju dziecka (Rozporządzenie MENiS z 4 kwietnia 2005 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci)

W składzie powołanego zespołu znalazły się osoby 1. O specjalności wynikającej ze wskazań zawartych w opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka 2. Posiadające przygotowanie do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym

Powołany w naszym przedszkolu zespół składa się z: Pedagoga-terapeuty Logopedy oraz 2 nauczycieli przedszkola Z powodu braku możliwości zatrudnienia psychologa w przedszkolu dziecko oraz jego rodzice mają zapewnioną pomoc psychologiczną w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej

Wymiar czasu pracy zespołu 8 godzin w miesiącu (pedagog-terapeuta 6 godzin;logopeda 1 godzina; nauczyciele 1 godzina) Okres pracy zespołu 01.03.2006 do końca roku szkolnego. Termin spotkań zespołu w celu analizy efektów pracy z dzieckiem – raz w miesiącu.

Główne zadania zespołu wczesnego wspomagania Prowadzenie terapii pedagogicznej zgodnie z ustalonym planem Systematyczna współpraca z rodzicami dziecka i wspólne analizowanie skuteczności pomocy udzielanej dziecku Systematyczne samokształcenie; gromadzenie literatury na temat autyzmu; przygotowywanie materiałów dla rodziców

ETAP IV Opracowanie przez zespół indywidualnego programu wczesnego wspomagania rozwoju

Działania związane z przygotowaniem i realizacją indywidualnego programu wczesnego wspomagania rozwoju dziecka : Poznanie sytuacji rodzinnej dziecka na podstawie informacji uzyskanych od rodziców dziecka Określenie kierunku działań w zakresie wczesnego wspomagania i wsparcia rodziny dziecka Opracowanie indywidualnego programu wczesnego wspomagania do realizacji z dzieckiem i jego rodziną Ustalenie terminu zajęć Przygotowanie materiałów i pomocy dydaktycznych Ustalenie sposobu dokumentowania prowadzonych działań

Założenia indywidualnego programu: nauka nawiązywania kontaktów w sposób odpowiedni do potrzeb i możliwości dziecka; kształtowanie sposobu komunikowania się z otoczeniem na poziomie odpowiadającym indywidualnym możliwościom dziecka; usprawnianie ruchowe i psychoruchowe w zakresie dużej i małej motoryki, wyrabianie orientacji w schemacie własnego ciała i orientacji przestrzennej;

wdrażanie do osiągania optymalnego poziomu samodzielności w podstawowych sferach życia; rozwijanie zainteresowań otoczeniem, wielozmysłowe poznawanie tego otoczenia, naukę rozumienia zachodzących w nim zjawisk; kształtowanie umiejętności współżycia w grupie; naukę celowego działania dostosowanego do wieku, możliwości i zainteresowań dziecka systematyczna współpraca z rodzicami dziecka

ZARYS PROGRAMU ZAJĘĆ (marzec-czerwiec 2006) CELE OGÓLNE: - poszukiwanie form porozumiewania się z chłopcem, - wspomaganie rodziny w kierowaniu rozwojem chłopca - kształtowanie interakcji z innymi dziećmi, - poszerzanie umiejętności związanych z samoobsługą, - kształtowanie orientacji w najbliższym otoczeniu, - wspomaganie rozwoju spostrzegania, - kształtowanie umiejętności manipulacyjnych.

kształtowanie umiejętności wykonywania czynności samoobsługowych, CELE SZCZEGÓŁOWE: kształtowanie umiejętności wykonywania czynności samoobsługowych, poszukiwanie sposobów porozumiewania się, dostarczanie wrażeń zmysłowych. rozwijanie koordynacji wzrokowej rozwijanie koordynacji słuchowej, rozwijanie koordynacji wzrokowo- ruchowej, kształcenie koncentracji uwagi, rozwijanie myślenia w toku obserwacji, uwagi, pamięci, ćwiczenia słuch fonemowego i fonematycznego, rozwijanie aktywności ruchowej, doskonalenie sprawności manualnych – usprawnianie pracy ręki i dłoni, stymulacja rozwoju motoryki i poszerzanie możliwości manipulacyjnych,

(we współpracy z nauczycielami przedszkola) PEDAGOG – TERAPEUTA (we współpracy z nauczycielami przedszkola) Ćwiczenia komunikacyjne: podtrzymywanie wokalizacji i zachęcanie do sylabizowania, naśladowanie usłyszanych dźwięków, naśladowanie przez dziecko określonych czynności, gestów, nawiązywanie kontaktu wzrokowego z nauczycielem, wskazywanie przez dziecko poszczególnych części ciała, wdrażanie do wykonywania prostych poleceń: „daj, weź, chodź, idź, stój,” wskazywanie przez dziecko pożądanych przedmiotów, reagowanie na zakaz „nie wolno”, akceptowanie bliskiej obecności innych osób.

Usprawnianie manualne: kształtowanie umiejętności otwierania dłoni, chwytania przedmiotów: ćwiczenia rozluźniające zabawy manipulacyjne układanki zabawy konstrukcyjne ćwiczenia usprawniające pracę ręki i dłoni

Stymulacja wielozmysłowa: ćwiczenia słuchowe ćwiczenia percepcji wzrokowej ćwiczenia dotykowe ćwiczenia koordynacji wzrokowo-ruchowej integrowanie wrażeń zmysłowych Ćwiczenia ruchowe , sprawność motoryczna: ćwiczenia usprawniające dużą i małą motorykę: zabawy rytmiczno – ruchowe przy muzyce masaże twarzy , szyi , dłoni różnymi przedmiotami ćwiczenia prowadzone metodą Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne

Współpraca z rodzicami: udzielanie instruktażu i porad oraz prowadzenie konsultacji w zakresie pracy z dzieckiem pomoc w przystosowaniu warunków w środowisku domowym do potrzeb dziecka oraz w pozyskaniu odpowiednich środków dydaktycznych wzmacnianie więzi emocjonalnej pomiędzy rodzicami i dzieckiem przygotowanie rodzicom materiałów do samodzielnej pracy w domu zapraszanie do uczestnictwa w zajęciach prowadzonych przez terapeutę z dzieckiem wypożyczanie rodzicom literatury na temat autyzmu pomoc w nawiązaniu kontaktu z organizacjami pomagającymi dzieciom autystycznym i ich rodzinom wspólne przeglądanie stron WWW, na temat autyzmu

Zajęcia logopedyczne: ćwiczenia oddechowe i oddechowo- głosowe LOGOPEDA Zajęcia logopedyczne: ćwiczenia oddechowe i oddechowo- głosowe ćwiczenia usprawniające język, żuchwę, wargi ćwiczenia słuchowe Współpraca z rodzicami: udzielanie instruktażu i porad oraz prowadzenie konsultacji w zakresie pracy z dzieckiem przygotowanie rodzicom materiałów do samodzielnej pracy w domu zapraszanie do uczestnictwa w zajęciach prowadzonych przez terapeutę z dzieckiem

NAUCZYCIELE PRZEDSZKOLA Uspołecznienie i samoobsługa: angażowanie dziecka w kontakt fizyczny z nauczycielem kształtowanie umiejętności właściwego reagowania na kontakt przyjacielski, koleżeński, kształtowanie umiejętności utrzymywania kontaktu wzrokowego, wdrażanie do uważnego obserwowania rówieśników, kształcenie umiejętności samodzielnego jedzenia, picia kształtowanie umiejętności ubierania się naśladowanie czynności związanych z samoobsługą rozwijanie samodzielnej aktywności zabawowej, zrozumienie zasad niektórych zabaw np. w chowanego zabawy pacynkami, zabawy samochodami, klockami, akceptowanie bliskiej obecności innych osób.

Współpraca z rodzicami udzielanie instruktażu i porad oraz prowadzenie konsultacji w zakresie pracy z dzieckiem wzmacnianie więzi emocjonalnej pomiędzy rodzicami i dzieckiem przygotowanie rodzicom materiałów do samodzielnej pracy w domu Wskazywanie form pomocy z jakich mogą korzystać rodzice

ETAP V Realizacja indywidualnego programu wczesnego wspomagania rozwoju dziecka

Metody pracy Elementy komunikacji alternatywnej

Zabawy FundaMentalne

elementy arteterapii relaksacja, terapia przy użyciu programów komputerowych zabawy integracyjne, interakcyjne, tematyczne, manipulacyjno-konstrukcyjne, dydaktyczne, ruchowe, muzyczne; korzystanie z albumów, modeli, kaset, eksponatów; obserwacje, spacery elementy muzykoterapii

Elementy metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne

Ćwiczenia grafomotoryczne Hany Tymichovej

Programy Aktywności Knillów

Rysowane wierszyki

Masażyki M. Bogdanowicz (zabawy relacyjno – relaksujące)

Ćwiczenia logopedyczne

Etapy sesji terapeutycznej: Czynności przygotowawcze (bez udziału dziecka): przygotowanie pomieszczenia (miejsca terapii) i pomocy dydaktycznych, rozmowa z opiekunem lub terapeutą wcześniej pracującym z dzieckiem (pozyskanie informacji o stanie emocjonalnym dziecka), przygotowanie do zajęć (przegląd notatek, obserwacji z poprzednich zajęć), itp.

Część wstępna, otwierająca: przywitanie, nawiązanie kontaktu z dzieckiem, przeprowadzenie ćwiczeń i zabaw, których celem jest pogłębianie kontaktu emocjonalnego z terapeutą, rozładowujących lęki, uspakajających rozluźniających napięcie mięśniowe, wytwarzające poczucie bezpieczeństwa. Realizowane na tym etapie zadania, są szczególnie lubiane i akceptowalne przez dziecko. Podczas realizacji tego etapu terapeuta analizuje stan emocjonalny i zaangażowanie dziecka i podejmuje decyzję co do szczegółów przebiegu dalszej części zajęć (dobór dalszych ćwiczeń i zabaw).

Część zasadnicza - realizacja określonych w indywidualnym programie terapeutycznym celów pośrednich tj. przeprowadzenie odpowiednio przygotowanych zadań i zabaw pomagających w opanowaniu przez dziecko danej czynności (określony cel szczegółowy). Część końcowa - zabawy relaksujące (wyciszające, uspokajające).

Procedury osiągania celów: odpowiedni dobór metod nauczania i wychowania motywowanie dziecka do pracy poprzez nagrody np. w postaci śpiewania dziecku jego ulubionych piosenek, wiązanie metod podających, poszukujących i praktycznych stymulacja wielozmysłowa integracja ze środowiskiem przedszkolnym włączenie rodziców do pracy z dzieckiem stały kontakt z placówkami wspomagającymi: Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną

„Dziecko jest jak biała kartka papieru na której każdy przechodzień zostawia swój ślad” Chińskie przysłowie

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ