Finanse międzynarodowe 120180-1165 Stałe kursy walutowe Finanse międzynarodowe 120180-1165
Finanse międzynarodowe 120180-1165 Plan wykładu Interwencje na rynku walutowym Równowaga na rynku walutowym w warunkach stałych kursów walutowych Polityka stabilizacyjna Finanse międzynarodowe 120180-1165
Dlaczego analizujemy stałe kursy walutowe? Kurs płynny kierowany Regionalne porozumienia walutowe Unie walutowe i izby walutowe Systemy walutowe w krajach rozwijających się Wnioski z przeszłości Finanse międzynarodowe 120180-1165
Bilans banku centralnego (1) Wykaz aktywów i zobowiązań BC Aktywa zagraniczne i krajowe Aktywa zagraniczne- np. obligacje w walutach Aktywa krajowe- roszczenia banku centralnego dotyczące przyszłych płatności w stosunku do podmiotów krajowych Finanse międzynarodowe 120180-1165
Finanse międzynarodowe 120180-1165 Aktywa zagraniczne Aktywa zagraniczne tworzą rezerwy banku centralnego Interwencje banku centralnego powodują zmiany poziomu rezerw Zobowiązania podmiotów z innych krajów oraz powszechnie akceptowalne środki płatnicze Finanse międzynarodowe 120180-1165
Pasywa bilansu banku centralnego Zobowiązania- depozyty banków prywatnych Pieniądz w obiegu Finanse międzynarodowe 120180-1165
Bilans banku centralnego (2) Aktywa Złoto Aktywa zagraniczne (rezerwy) Aktywa krajowe Zobowiązania Pieniądz w obiegu Inne krajowe zobowiązania Zobowiązania zagraniczne Finanse międzynarodowe 120180-1165
Bilans banku centralnego(1) Całkowite aktywa banku centralnego są równe pasywom skorygowanym o wartość netto Wartość netto np. reinwestowanie zysków z zatrzymanych przychodów z odsetek od posiadanych aktywów- niewielki udział w bilansie Finanse międzynarodowe 120180-1165
Bilans banku centralnego (2) Zmiany w aktywach banku centralnego automatycznie powodują zmiany w pasywach Przykład: Zakup aktywów przez bank centralny- zwiększenie pieniądza gotówkowego w obiegu czyli zmiana po stronie pasywów Finanse międzynarodowe 120180-1165
Bilans banku centralnego (3) Każdy zakup aktywów przez bank centralny automatycznie zwiększa podaż pieniądza podczas gdy każda sprzedaż aktywów powoduje zmniejszenie pieniądza Finanse międzynarodowe 120180-1165
Pieniężny efekt mnożnikowy Relacja między pieniądzem banku centralnego a banków komercyjnych Wpływ wzrostu podaży pieniądza na emisje pieniądza przez banki komercyjne Miernikiem mnożnika jest MM=1/ wymagane rezerwy Finanse międzynarodowe 120180-1165
Interwencje na rynku walutowym (1) Sprzedaż zagranicznych obligacji na rynku walutowym przez bank centralny zasób oficjalnych aktywów zagranicznych spada Spadek po stronie aktywów banku centralnego Bank centralny otrzymuje zapłatę, co zmniejsza jego zobowiązania Zapłata w pieniądzu krajowym gotówka wychodzi z obiegu zmiana w bilansie, obie strony bilansu zmniejszają się o ilość gotówki w obiegu Finanse międzynarodowe 120180-1165
Interwencje na rynku walutowym (2) Zakup zagranicznych obligacji na rynku walutowym przez bank centralny zasób oficjalnych aktywów zagranicznych wzrasta wzrost po stronie aktywów BC Bank centralny musi zapłacić, co zwiększa jego zobowiązania Zapłata w pieniądzu krajowym gotówka wchodzi do obiegu zmiana w bilansie, obie strony bilansu zwiększają się o ilość gotówki w obiegu Finanse międzynarodowe 120180-1165
Sterylizowana interwencja Przeciwstawne transakcje na rynku aktywów krajowych i zagranicznych niwelowanie wpływu operacji walutowych na krajową podaż pieniądza Przykład: Sprzedaż aktywów zagranicznych przez bank centrlany bankowi komercyjnemu przy jednoczesnym zakupie krajowych obligacji rządowych Wpływ na bilans- zwiększenie aktywów krajowych, zmniejszenie zagranicznych, gotówka w obiegu bez zmian Finanse międzynarodowe 120180-1165
Sterylizowana a niesterylizowana interwencja Wpływ na krajową podaż pieniądza Wpływ na aktywa krajowe BC Wpływ na aktywa zagraniczne BC Działanie BC Niesterylizowany zakup zagranicznych aktywów "+100" Sterylizowany zakup zagranicznych aktywów "-100" Niesterylizowana sprzedaż zagranicznych aktywów Sterylizowana sprzedaż zagranicznych aktywów Źródło: Krugman, Obstfeld, 2009. Finanse międzynarodowe 120180-1165
Interwencje walutowe a bilans płatniczy (1) Jeżeli bank centralny nie dokonuje sterylizacji, a dany kraj ma deficyt/nadwyżkę w bilansie płatniczym, to każdy związany z tym spadek/wzrost aktywów zagranicznych banku centralnego zmniejsza/zwiększa podaż pieniądza w kraju Finanse międzynarodowe 120180-1165
Interwencje walutowe a bilans płatniczy(2) Zakres wpływu luki w bilansie płatniczym na podaż pieniądza – niepewny Dostosowanie bilansu płatniczego podzielone pomiędzy różne banki centralne Finanse międzynarodowe 120180-1165
Równowaga na rynku walutowym w warunkach stałych kursów walutowych (1) Wybór mechanizmu usztywnienia kursu walutowego Gotowość do wymiany walut po stałym kursie walutowym Eliminacja nadwyżek popytu i podaży na rynku walutowym Transakcje finansowe banku centralnego musza zapewnić ciągłą równowagę na rynku pieniężnym Finanse międzynarodowe 120180-1165
Równowaga na rynku walutowym w warunkach stałych kursów walutowych (2) Warunek parytetu stóp procentowych rn=ra+ ΔERe W systemie stałych kursów walutowych oczekiwana zmiana kursu wynosi 0 rn=ra Finanse międzynarodowe 120180-1165
Jak utrzymać stopy procentowe na równym poziomie? Utrzymanie stopy procentowej na poziomie r konieczne dostosowania podaży pieniądza za pomocą interwencji banku centralnego r musi zrównywać krajowy realny popyt na pieniądz z realną krajową podażą pieniądza M/P=L(r, Y) Finanse międzynarodowe 120180-1165
Równowaga na rynku walutowym w warunkach stałych kursów walutowych (3) Warunek równowagi określa wielkość podaży pieniądza przy ustalonym kursie walutowym, który równoważy rynek pieniężny przy danym poziomie zagranicznej stopy procentowej Finanse międzynarodowe 120180-1165
Jeżeli bank centralny interweniuje na rynku walutowym… Pojawia się konieczność dostosowania krajowej podaży pieniądza aby zachować równowagę na rynku pieniężnym Finanse międzynarodowe 120180-1165
Przykład utrzymania równowagi Ustalony kurs walutowy na poziomie E0 Rynki aktywów w równowadze Wzrost produkcji presja na rynku pieniężnym + oczekiwania utrzymania kursu na poziomie E0 Jakie instrumenty mamy do dyspozycji? Finanse międzynarodowe 120180-1165
Polityka stabilizacyjna w warunkach stałych kursów walutowych Polityka pieniężna Polityka fiskalna Polityka kursowa Finanse międzynarodowe 120180-1165
Polityka pieniężna w warunkach stałych kursów (1) Kurs walutowy usztywniony w punkcie E0 Równowaga na rynku pieniężnym Wzrost produkcji wzrost popytu na pieniądz nierównowaga na rynku pieniężnym (wzrost stopy procentowej) presja na aprecjację Konieczność sprzedaży zakupu zagranicznych przez bank wzrost podaży pieniądza Finanse międzynarodowe 120180-1165
Polityka pieniężna w warunkach stałych kursów (2) Źródło: Opracowanie własne na podstawie Krugman, Obstfeld, op. cit Finanse międzynarodowe 120180-1165
Polityka pieniężna w warunkach stałych kursów (3) W warunkach stałych kursów walutowych polityka pieniężna nie wpływa na podaż pieniądza ani na poziom produkcji Finanse międzynarodowe 120180-1165
Polityka fiskalna w warunkach stałych kursów (1) Ekspansywna polityka fiskalna wzrost popytu na rynku produktów wzrost produkcji presja na aprecjację waluty interwencje banku centralnego Zakup aktywów zagranicznych utrzymanie kursu walutowego w E0 Efekt: wzrost produkcji, utrzymany kurs walutowy wzrost rezerw zagranicznych oraz podaży pieniądza Finanse międzynarodowe 120180-1165
w warunkach stałych kursów (2) Źródło: Opracowanie własne na podstawie Krugman, Obstfeld, op. cit Finanse międzynarodowe 120180-1165
Polityka kursowa w warunkach stałych kursów (1) Nadmierny deficyt bilansu obrotów bieżących utrata rezerw konieczność dewaluacji Wymiana walut po nowym kursie Finanse międzynarodowe 120180-1165
Polityka kursowa w warunkach stałych kursów(2) Dewaluacja spadek względnych cen w kraju wzrost produkcji nadwyżka popytu na pieniądz bank centralny kupuje aktywa zagraniczne aby zwiększyć podaż pieniądza Efekt: Wzrost produkcji Wzrost rezerw Wzrost podaży pieniądza Finanse międzynarodowe 120180-1165
Polityka kursowa w warunkach stałych kursów (3) Źródło: Opracowanie własne na podstawie Krugman, Obstfeld, op. cit Finanse międzynarodowe 120180-1165
Polityka dostosowawcza w długim okresie (1) Pełne zatrudnienie Ekspansywna polityka fiskalna wzrost produkcji wzrost cen realna aprecjacja konieczność interwencji banku centralnego w celu zwiększenia podaży pieniądza Finanse międzynarodowe 120180-1165
Polityka dostosowawcza w długim okresie (2) Dewaluacja nie zwiększa ani długookresowego popytu ani podaży na rynku produktów Jedyny efekt- wzrost cen i podaży pieniądza Spirala cen i płac potencjalna presja inflacyjna Finanse międzynarodowe 120180-1165
Stałe kursy walutowe a oczekiwania Zmienne warunki gospodarcze spekulacje na zmianę kursy walutowe Kryzys bilansu płatniczego Gwałtowny odpływ kapitału Spadek rezerw walutowych Kryzysy walutowe Finanse międzynarodowe 120180-1165
Pośrednie systemy kursu walutowego (1) Zarówno cel równowagi wewnętrznej jak i zewnętrznej Często wykluczające się działania polityki gospodarczej Przykład: Zwiększanie podaży pieniądza by walczyć z bezrobociem (zakładając że niektóre banki centralne mają również taki cel) przy jednoczesnej sprzedaży aktywów zagranicznych w celu przeciwdziałania deprecjacji osłabianie skutków ekspansji monetarnej Finanse międzynarodowe 120180-1165
Pośrednie systemy kursu walutowego (2) Przykład crawling peg- pełzająca dewaluacja- koszt inflacja Sterylizacja w warunkach pośrednich kursów walutowych często nieskuteczna Rola oczekiwań W praktyce- zanik pośrednich systemów kursów walutowych Finanse międzynarodowe 120180-1165
Finanse międzynarodowe 120180-1165 Literatura P. Krugman, M.Obstfeld, International economics: theory and policy. Part II, Pearson, Addison Wesley, Boston 2009 F. Mishkin, The economics of money banking and financial markets, Addison-Wesley, Longman, Boston 2001 P. De Grauwe, Economics of monetary union, Oxford University Press, 2007. L. Sarno, M. Taylor, Official intervention in the foreign exchange market: is it effective and if so, how does it work?, Journal of Economic Literature, 2001 Finanse międzynarodowe 120180-1165