II KONGRES ZARZĄDZANIA NALEŻNOŚCIAMI INSTYTUT BANKOWOŚCI SPÓŁDZIELCZEJ OBRÓT WIERZYTELNOŚCIAMI KREDYTOWYMI, LEASINGOWYMI I HANDLOWYMI ZAGADNIENIA PODATKOWE Mariusz Kośmider - Doradca podatkowy 29 MARCA 2006

SEKURYTYZACJA DO FUNDUSZU Zbycie wierzytelności kredytowych na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego lub towarzystwa – zakres regulacji w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (updop): Do przychodów nie zalicza się przychodów ze zbycia wierzytelności z tytułu kredytów (pożyczek) – do wysokości niespłaconej części udzielonych kredytów (pożyczek) – art. 12 ust. 15 c) updop – wyłączenie z przychodów Dorozumiana zasada ogólna dotyczącą rozpoznawania kosztów uzyskania przychodów przy odpłatnym zbyciu wierzytelności w wysokości udzielonego kredytu.

SEKURYTYZACJA DO FUNDUSZU Konieczność rozstrzygnięcia jaka cześć ceny przypada na należność główną, a jaka na zbywane odsetki. Kosztem uzyskania przychodów jest: strata ze zbycia wierzytelności z tytułu kredytów (pożyczek) – do wysokości uprzednio utworzonej rezerwy na tę wierzytelność zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów” – art. 15 ust 1h, pkt 2 updop. Zbycie wierzytelności, a obowiązek rozliczenia podatkowego uprzednio utworzonych rezerw celowych

FUNDUSZE SEKURYTYZACYJNE PODMIOTY EMISYJNE OPODATKOWANIE CIT Fundusze inwestycyjne działające na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych, niezależnie od źródeł dochodów są zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych – zwolnienie podmiotowe art. 6 updop Status podatkowy „zagranicznych” funduszy inwestycyjnych Spółki celowe / podmioty emisyjne – opodatkowanie na zasadach ogólnych Strata na zbyciu lub „spłacie wierzytelności” przez nabywcę nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.

SPÓŁKA CELOWA – OFF SHORE Lokalizacja spółki celowej Jeżeli nie w Polsce – to gdzie? – kryteria doboru lokalizacji Dochód z wierzytelności – kwalifikacja podatkowa w świetle umów o unikaniu podwójnego opodatkowania

SEKURYTYZACJA ZAGADNIENIA PODATKOWE PODSTAWOWE Art. 9 updop a ewidencja odpisanych wierzytelności kredytowych / art. 16. 2c i 16. 3 updop / dla banków sprawozdających w MSR art. 38b updop Sprzedaż wierzytelności kredytowych uprzednio odpisanych jako nieściągalne Przeniesienie do ewidencji pozabilansowej wraz z rezerwą – spisanie z bilansu – status podatkowy rezerwy / banki MSRowe Sposób ustalenia dochodu (straty) podatkowego ze zbycia

SEKURYTYZACJA ZAGADNIENIA PODATKOWE PODSTAWOWE Sprzedaż wierzytelności kredytowych na rzecz podmiotu emisyjnego - spółki celowej (SPV) Metodologia ustalania wyniku ze sprzedaży – art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy pdop – strata ze zbycia wierzytelności nie zaliczonych do przychodów opodatkowanych nie stanowi kosztu uzyskania przychodu

NALEŻNOŚCI STANOWIĄCE WIERZYTELNOŚĆ KREDYTOWĄ Analiza zbywanego portfela wierzytelności kredytowych Podział kwoty wierzytelności na: Kwotę kapitału Kwotę odsetek zastrzeżonych Kwotę odsetek skapitalizowanych Metodologia wyliczenia wyniku finansowego ze zbycia wierzytelności – aspekty praktyczne

KREDYT Z REZERWĄ KUP Grupa I - Wierzytelności, które spełniają następujące warunki: Kwota niespłaconego kapitału jest większa od 0   Wierzytelność została zabezpieczona w 100% rezerwą, która w 100% stanowi koszt uzyskania przychodu (kup) Nie występują odsetki skapitalizowane

SEKURYTYZACJA DO FUNDUSZU REZERWA KUP A. Niespłacona kwota kredytu 100 B. Rezerwa zaliczona do kup 100 C. Cena sprzedaży / przychód ze zbycia 10 D. Przychód opodatkowany - rozwiązanie rezerwy 100 E. Strata ze zbycia – kup (C-A) 90 F. Dochód do opodatkowania (D-E) 10 G. Podatek (F*19%) 1.9 H. Wynik księgowy netto bieżący (F-G) 8.1

SEKURYTYZACJA DO PODMIOTU EMISYJNEGO REZERWA KUP A. Niespłacona kwota kredytu 100 B. Rezerwa zaliczona do kup 100 C. Cena sprzedaży / przychód ze zbycia 10 D. Rozwiązanie rezerwy – przychód 100 E. Koszty uzyskania przychodów – cena do wysokości wydatków na nabycie 10 F. Strata ze zbycia – nkup (C-A) 90 G. Przychód do opodatkowania (C+D) 110 H. Dochód do opodatkowania (G-E) 100 I. Podatek (H*19%) 19 J. Wynik księgowy netto bieżący (C-I) -9

FUNDUSZ SEKURYTYZACYJNY KREDYT Z REZERWĄ KUP Wynik księgowy brutto cena sprzedaży - 10 cena sprzedaży – 10 Wynik podatkowy kwota rezerwy kup - 100 Kwota rozwiązanej rezerwy na odroczony podatek dochodowy (aktywo) Wynik księgowy = netto wynik księgowy brutto - wynik podatkowy × 19% NABYWCA FUNDUSZ SEKURYTYZACYJNY INNY PODMIOT  

SEKURYTYZACJA BRAK REZERWY / REZERWA NKUP Grupa II - Wierzytelności, które spełniają następujące warunki: Kwota niespłaconego kapitału jest większa od 0   Wierzytelność nie została zabezpieczona rezerwą lub została zabezpieczona rezerwą nie stanowiącą kosztu uzyskania przychodu Nie występują odsetki skapitalizowane

SEKURYTYZACJA BRAK REZERWY / REZERWA NKUP A. Niespłacona kwota kredytu 100 B. Rezerwa księgowa nkup 100 C. Wartość księgowa kredytu netto 0 D. Cena sprzedaży / przychód ze zbycia 10 E. Podatek odroczony (aktywo podatkowe: B*19%) 19 F. Koszty uzyskania przychodów 10 G. Strata podatkowa ze zbycia – nkup (D-A) 90 H. Dochód do opodatkowania (D-F>=0) 0 I. Podatek (F*19%) 0 J. Wynik księgowy netto bieżący (D-C-I-E) -9

SEKURYTYZACJA BRAK REZERWY / REZERWA NKUP   Wynik księgowy brutto cena sprzedaży = 10 - wartość księgowa = 0 (wartość nominalna kredytu kwota rezerwy księgowej) Wynik podatkowy kwota rozwiązanej rezerwy kup = 0 strata na sprzedaży do wysokości utworzonej rezerwy kup = 0 (wartość nominalna kredytu - cena sprzedaży nie więcej niż kwota rezerwy kup) Podatek odroczony wartość rezerwy nkup = 100 × 19% = 19 Wynik księgowy netto wynik księgowy brutto = 10 (wynik podatkowy 19% = 0) rozwiązana rezerwa na podatek odroczony = 19 NABYWCA FUNDUSZ SEKURYTYZACYJNY / PODMIOT EMISYJNY  

INWESTORZY - OPODATKOWANIE Rezydencja podatkowa funduszu Kwalifikacja dochodów z udziału w funduszu inwestycyjnym: „Dywidenda” – wypłaty bez umorzenia / odkupu Zakup certyfikatu inwestycyjnego przez fundusz celem umorzenia Sprzedaż certyfikatu inwestycyjnego osobie trzeciej Dyrektywy unijne Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

WIERZYTELNOŚCI LEASINGOWE Metodologia wyliczania dochodu (straty) ze zbycia wierzytelności leasingowej: Koszt u finansującego: Jeżeli finansujący zbył wierzytelność z tytułu leasingu operacyjnego bez zbycia przedmiotu leasingu do przychodów finansującego nie zalicza się ceny sprzedaży, zaś kosztem uzyskania przychodu jest zapłacone nabywcy dyskonto lub wynagrodzenie. Przychód u finansującego: Uprawnionym z wierzytelności staje się nabywca wierzytelności, jednakże to finansujący rozpoznaje przychody podatkowe w dacie wymagalności poszczególnych rat lub innych opłat wynikających z umowy.

WIERZYTELNOŚCI HANDLOWE ZALICZONE DO PRZYCHODÓW Metodologia wyliczania dochodu (straty) ze zbycia wierzytelności handlowej Podstawowe składowe wierzytelności handlowej: należność netto VAT Moment powstania przychodu Przychód należny ze zbycia a podatek VAT Prezentacja w ewidencji podatkowej: wynik z transakcji, czy „szyk rozwarty” Ulga VAT na nieściągalne należności

SPÓŁKA CELOWA - CIT Opodatkowanie spółki celowej: Sprzedaż portfela wierzytelności, czy sprzedaż indywidualnych wierzytelności Metodologia wyliczania dochodu z egzekwowanych wierzytelności Moment powstania dochodu do opodatkowania Podatkowa kwalifikacja rezerw na nabyte wierzytelności oraz straty z ich zbycia Optymalizacja podatkowa przy wykorzystaniu instrumentów pochodnych credit default swap

SUBPARTYCYPACJA - CIT - Wyłączenie przychodu: art. 12 ust. 4 pkt 15 lit. c updop dotyczy zbycia i wyłącza z przychodów kwoty otrzymane za zbywany portfel do wysokości kwoty niespłaconych kredytów Przywrócenie przychodu: art. 12 ust. 9 dotyczy subpartycypacji: nie stosuje się wyłączenia, jeśli bank nie przekaże otrzymanych kwot do funduszu Transfer wierzytelności na rzecz funduszu inwestycyjnego poprzez subpartycypacje – realizacja straty na portfelu Postulaty dotyczące zmian w przepisach

OBRÓT WIERZYTELNOŚCIAMI - VAT Kwalifikacja statystyczna zbycia wierzytelności Usługi ściągania długów – jako usługi świadczone przez agencje inkasa (PKWiU 74.87.12) Usługi faktoringu – jako usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym (PKWiU 65.22.10) Obrót wierzytelnościami – jako usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno-rentowych (PKWiU 65.23.10).

OBRÓT WIERZYTELNOŚCIAMI - VAT Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług sprzedaży wierzytelności: kredytowej leasingowej i handlowej Stanowisko organu statystycznego Stanowisko organów skarbowych Fundusz jako podatnik VAT

FAKTORING – VAT Opodatkowanie podatkiem VAT usług faktoringu Moment powstania obowiązku podatkowego Opodatkowanie prowizji, dyskonta oraz odsetek Korekta ceny – konsekwencje w zakresie podatku VAT

SPRZEDAŻ WIERZYTELNOŚCI / SEKURYTYZACJA - PCC Sprzedaż wierzytelności a podatek od czynności cywilnoprawych Sprzedaż wierzytelności własnych w świetle interpretacji organów skarbowych Oczekiwane stanowisko Sądu Administracyjnego Czy cesja wierzytelności na rzecz funduszu / podmiotu emisyjnego w ramach procesu sekurytyzacji stanowi sprzedaż w rozumieniu prawa cywilnego?

SUBPARTYCYPACJA – PCC / VAT Podatek VAT Podatek od czynności cywilno prawnych

SERWISOWANIE SEKURYTYZOWANYCH WIERZYTELNOŚCI - VAT Opodatkowanie obsługi sekurytyzowanych wierzytelności podatkiem VAT Lokalizacja podmiotu serwisującego Kwalifikacja statystyczna świadczonych usług Pojęcie „usługi złożonej” Windykacja a obsługa płatności – kryteria podziału Metodologia kalkulacji wynagrodzenia

DZIĘKUJĘ ZA WYSŁUCHANIE MARIUSZ KOŚMIDER – Doradca podatkowy Kontakt: Biuro: ul. Naukowa 37 lok. 17 02-463 Warszawa Tel: +48 609-458 346 / +48 22 8899181 / +48 22 8631630 E-mail: mariusz.kosmider.podatki@poczta.neostrada.pl