16 kwietnia 2011 (sobota) Dlaczego należy uczyć o Holokauście i wypędzeniach Konferencja metodyczna dla nauczycieli języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie Szczecin
Program konferencji: I część – 10.00 Wykład i promocja książki prof. dr. hab. Jana M. Piskorskiego (IHiSM US) pt. Wygnańcy. Przesiedlenia i uchodźcy w dwudziestowiecznej Europie. Wspólnota doświadczeń uchodźczych. 11.00 – przerwa kawowa, możliwość zakupu książek Księgarni Naukowej PWN.
Program konferencji: II część – 11.30 Warsztaty prowadzone przez panią Katarzynę Rembacką (IPN): Dlaczego należy uczyć o Zagładzie? i dr Annę Kondracką-Zielińską (ZCDN): Obecność tematyki żydowskiej na lekcjach języka polskiego i w podręcznikach dla szkoły ponadgimnazjalnej. Przewidywane zakończenie: około 14.30.
Wydział Humanistyczny US 19 kwietnia 2011 (wtorek) Stosunki polsko-żydowskie w XX wieku jako problem społeczny i dydaktyczny Konferencja adresowana do młodzieży IHiSM Wydział Humanistyczny US
Program konferencji: 10.00 – 11.30 prof. Jan M. Piskorski: Ziemia płonąca pod stopami. Żydzi w Europie w pierwszej połowie XX wieku. Katarzyna Rembacka: Formy oporu ludności żydowskiej w czasie Zagłady. Magdalena Semczyszyn: Adaptacja czy wyjazd? Żydzi w Szczecinie w latach 1946–1950. dr Eryk Krasucki: Żydowski Marzec '68 w Szczecinie.
Program konferencji: Po przerwie 11.45 – 12.30 prezentacje uczniowskich projektów 12.30 – 13.30 spotkanie z Panią Różą Król, Przewodniczącą Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów Oddział w Szczecinie
Tematyka „żydowska” w szkole ponadgimnazjalnej Klasa I: Biblia. Klasa II: Pan Tadeusz A. Mickiewicza; Nie-boska komedia Z. Krasińskiego; Mendel Gdański M. Konopnickiej; Lalka B. Prusa; Chłopi W. S. Reymonta; Wesele S.Wyspiańskiego. Klasa III: wiersze B. Leśmiana, J. Tuwima, A. Słonimskiego, Zdążyć przed Panem Bogiem H. Krall, Opowiadania T. Borowskiego, Medaliony Z. Nałkowskiej, Inny świat G. Herlinga-Grudzińskiego, Campo di Fiori C. Miłosza, Rozmowy z katem K. Moczarskiego, Proces F. Kafki, Sklepy cynamonowe B. Schulza, Weiser Dawidek P. Huelle. Tematyka „żydowska” w szkole ponadgimnazjalnej
Słowa i teksty – PWN J. Klejnocki, B. Łazińska, D. Zdunkiewicz-Jedynak kl. I (w domu): Biblia; (w szkole): Biblia. kl. 2 (w domu): Plotka o „Weselu”; (w szkole): Pan Tadeusz, Nie-boska komedia, Mendel Gdański, Lalka, Wesele. kl. 3 (w domu): Skamander; (w szkole): Skamander, B. Leśmian, B. Schulz, T. Borowski, H. Krall, G. Herling--Grudziński, P. Huelle.
Potęga słowa – Nowa Era M. Pawłowski, K. Porembska, D. Zych kl. I/cz. 1: Biblia; kl. 1/cz. 2: brak; kl. II/cz. 1: Nie-boska komedia, Pan Tadeusz; kl. II/cz. 2: Mendel Gdański, Lalka, O Żydach i kwestii żydowskiej (E. Orzeszkowa); kl. III/cz. 1: Skamandryci, Proces, B. Leśmian, Sklepy cynamonowe; kl. III/cz. 2: Zdążyć przed Panem Bogiem, Opowiadania oświęcimskie, Inny świat [zagłada].
Zrozumieć tekst, zrozumieć człowieka – WSiP D. Chemperek, A. Kalbarczyk, kl. I/cz. 1: Biblia; kl. I/cz. 2: brak; D. Chemperek, A. Kalbarczyk, D. Trześniowski, kl. 2/cz. 1: Pan Tadeusz, Nie-boska komedia, Mendel Gdański; kl. 2/cz. 2: Wesele, Chłopi, B. Leśmian, Skamandryci. A. Kalbarczyk, D. Chemperek, D. Trześniowski, kl. III: [brak danych]
Klucz do świata – WS PWN B. Drabik, J. Pstrąg, A. Zawadzki kl. I/cz. 1: Biblia; kl. I/cz. 2: brak; kl. II/cz. 1: cały rozdział poświęcony problematyce żydowskiej: Mendel Gdański, O Żydach..., Weiser Dawidek, Lalka, Nie-boska komedia, Pan Tadeusz; kl. II/cz. 2: Proces, Sklepy cynamonowe, B. Leśmian, Skamandryci; kl. III: Shoah w poezji (U wrót doliny Z. Herberta, Ballady i romanse W. Broniewskiego), Medaliony, Mord kategorialny, czyli jak powinniśmy zapamiętać spuściznę XX wieku (tekst Z. Baumana do czyt. ze zrozum.).
Między tekstami – GWO cz. 1 (Średniowiecze, Biblia – S. Rosiek, J. Maćkiewicz, Z. Majchrowski): Biblia; cz. 2 (Renesans, Barok, Oświecenie – S. Rosiek, R. Grześkowiak, E. Nawrocka, B. Oleksowicz): brak; cz. 3 (Romantyzm – S. Rosiek, E. Nawrocka, B. Oleksowicz, G. Tomaszewska): Pan Tadeusz; Nie-boska komedia; cz. 4 (Pozytywizm, Młoda Polska – S. Rosiek, B. Oleksowicz): Mendel Gdański, Meir Ezofowicz, Wesele, słowniczek pojęć związanych z kulturą żydowską; cz. 5 (XX-lecie międzywojenne, Współczesność – S. Rosiek, Z. Majchrowski): B. Leśmian, Skamandryci, tematyka zagłady.
Najwięcej tekstów... Jeśli z XIX wieku, to dotyczące asymilacji (pozytywizm), postaci „dobrego Żyda” (przyjaznego, czującego się Polakiem – Pan Tadeusz), ale również „złego Żyda” (przechrzta z Nie-boskiej komedii); Jeśli z XX wieku, to dominuje tematyka zagłady (Holokaust), ale też niekiedy wspomnienie przedwojennej kultury żydowskiej (Sklepy cynamonowe – tylko poziom rozszerzony); Niewielu autorów pielęgnujących swoje żydowskie korzenie, dominują zasymilowani.
Tematyka żydowska na maturze Poziom podstawowy: Zdążyć przed Panem Bogiem; Poziom rozszerzony: Lalka i Sklepy cynamonowe.
Przykładowe tematy prezentacji na maturze ustnej Żydzi polscy i ich obraz w literaturze. Wybierz i zinterpretuj wybrane przykłady literackie. [literacki] Portret polskiego Żyda po II wojnie światowej. Scharakteryzuj, odwołując się do wybranych utworów. [literacki] Świat kultury żydowskiej w utworach literackich i plastycznych. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł. [literacki] Żydowskie getto w różnych przekazach artystycznych i dokumentach. Porównaj sposoby prezentacji narodu skazanego na zagładę, analizując celowo wybrany materiał. [związki literatury...] Wizerunek Żyda w literaturze i filmie XX wieku. Scharakteryzuj, odwołując się do wybranych przykładów. [związki literatury...]
Jak uczyć w szkole o Holokauście? Pod rozwagę... Dawanie świadectwa prawdzie. Pokazywanie wspólnoty cierpienia. Spotkanie „obcego” w sobie i w innych. Praca nad mechanizmem frustracji i deprywacji. Praca nad mitami, stereotypami i uprzedzeniami. Uwrażliwienie dzieci i młodzieży na wartości (cierpienie, tolerancja, wartość życia ludzkiego). Pokazanie wspólnych korzeni wszystkich religii i tradycji duchowych.
Zainteresowanym polecam... Dlaczego należy uczyć o Holokauście? Red. J. Ambrosewicz-Jacobs, L. Hońdo, Uniwersytet Jagielloński, Instytut Europeistyki, Kraków 2005. www.unr.edu/chgps/blank.htm www.annefrank.nl www.centrum-anielewicza.uw.edu.pl www.holocaust-trc.org www.auschwitz.org.pl www.jewishmuseum.org.pl www.historiazydow.edu.pl www.jewishinstitute.org.pl
Dziękuję za uwagę..........