Zakład pracy, jako środowisko społeczne Opracował Paweł Stefaniak
Zakład pracy - definicja każda organizacja funkcjonująca w oparciu o przepisy określające cel jej powstania i zakres działania, oraz zatrudniająca pracowników na podstawie umowy o pracę (np. fabryka, muzeum, urząd gminy, przedsiębiorstwo handlowe) (www.wikipedia.pl).
Zakład pracy jako środowisko społeczne Zakład pracy jest pewnym systemem społecznym. System społeczny: 1. Morfologia- budowa wewnętrzna, która odnosi się do struktury organizacyjnej, 2. Układ funkcji i pozycji, czyli każdy człowiek powinien mieć miejsce i pełnić określoną funkcję, 3. Hierarchia zależności, czyli kto komu podlega, 4. Układ wartości, czyli pewne wspólnie podjęte cele, 5. Zdolność adaptacji, czyli przystosowanie się do zmiennych warunków.
Role na terenie zakładu pracy: 1. rola pracownika 2. role zawodowe: - kierownicze - kontrolujące - funkcje specjalistyczne - administracyjne - produkcyjne. Te role mogą mieć dwa źródła: - role przypisane - role osiągnięte (np. awans).
Grupy pracownicze (5 cech): 1. Muszą być zasoby; 2. Każda grupa musi mieć wspólny cel (nie musi być akceptowany przez wszystkich); 3. Struktura, czyli sposób podporządkowywania elementów: - struktura władzy, - struktura komunikacji, czyli sposób przenoszenia wiadomości 4. Normy, czyli reguły postępowania: - formalne (prawne), - zwyczajowe (nieformalne). 5. Interakcje – emocje społeczne.
Podział grup wg ukierunkowanego działania: 1. Grupy celowe, w konkretnym celu, zespoły zadaniowe, komórka związków zawodowych, 2. spontaniczne, grupy które się utworzyły z różnych względów, z inicjatywy własnej: - grupy koleżeńskie, - kolektywy pracownicze – grupa inicjatywna - kliki pracownicze (hermetyczna, zamknięta grupa), - grupy nacisku (nazywane również grupami interesów, z reguły nie posiadają stałych form organizacyjnych i dążą do wywierania wpływu na organy wyższych stanowisk pracownicznych w celu uzyskania korzystnych dla siebie rozstrzygnięć, np. podczas głosowania nad ustawą).
Poziomy decyzji w organizacji Podejmowanie decyzji stanowi esencję zarządzania. Decyzje podejmuje się na podstawie informacji płynących z całej organizacji. Istotą decyzji jest uzupełnianie luki informacyjnej, dlatego zawężenie tej luki poprzez dokładne zbieranie informacji jest kluczowym czynnikiem odniesienia sukcesu przez kierownika. Waga decyzji, ich zasięg oraz częstość podejmowania różną się w zależności od szczebla kierowniczego organizacji.
Poniższy schemat, przedstawia hierarchę decyzji - im wyższy szczebel zarządzania, tym większa waga i zasięg decyzji. Przepływ informacji i decyzji
Misja i strategia firmy Strategiczny wybór dokonany przez organizację powinien zostać skonkretyzowany w postaci misji. Misja stanowi strategiczną wytyczną kierunku, w jakim ma podążać organizacja. Misja i strategia są wynikiem wielu czynników, m.in. woli akcjonariuszy, wpływów otoczenia i możliwej do uzyskania przewagi konkurencyjnej. Rysunek obok, przedstawia schematyczny układ wybranych czynników kształtujących strategię biznesu. Dane wejściowe do opracowania strategii firmy
Opcje wyboru strategicznego Formułując misję i strategię przedsiębiorstwa, należy pamiętać, że zarządzanie to dokonywanie wyboru spośród wielu dróg tej, która w najprostszy sposób prowadzi do osiągnięcia celu. Praktyka pokazuje, że nie wszystkie drogi, które można nakreślić, prowadzą do celu, jakim jest sukces rynkowy. Wybór jest kwantyfikowany przez rynek i niektóre rozwiązania stanowią pułapki fałszywej niszy rynkowej.
Obszary decyzji strategicznych przedsiębiorstwa Obszary funkcjonalne Rozważając decyzje strategiczne, oprócz hierarchii podejmowania decyzji należy również mieć na uwadze sieć funkcjonalną przedsiębiorstwa. Decyzje strategiczne są podejmowane w każdym z trzech obszarów funkcjonalnych: sprzedaży, finansowym i wytwarzania - operacyjnym. Częstym błędem jest mylenie decyzji dotyczących strategii operacyjnej z decyzjami operacyjnymi. Pierwsze dotyczą np. wyboru techniki wytwarzania (elastyczna automatyzacja czy sztywna linia produkcyjna), drugie - rozstrzygania bieżących problemów, np. uruchomić trzecią zmianę i pracę w niedziele czy też negocjować opóźnienie dostawy. Obszary decyzji strategicznych przedsiębiorstwa
Struktura decyzji podejmowanych w ramach organizacji Obszary funkcjonalne c.d. W ramach każdego z obszarów funkcjonowania organizacji można wyróżnić trzy poziomy podejmowania decyzji: strategiczny, taktyczny i operacyjny. Waga i zasięg decyzji na każdym z poziomów decyzyjnych (na przykład rozstrzygnięcie, czy finansować przedsięwzięcie emisją akcji, czy zaciągnięciem długoterminowego kredytu), jest podobna do decyzji dotyczącej lokalizacji zakładu. Obie te decyzje należą do strategicznych - jedna w ramach finansów, druga w ramach operacji. Struktura decyzji podejmowanych w ramach organizacji
KONIEC
Bibliografia: Donald Walters, 2007. Zarządzanie operacyjne; http://www.sciaga.pl/tekst/36186-37-zaklad_pracy_jako_srodowisko_spoleczne; http://pl.wikipedia.org/wiki/Zak%C5%82ad_pracy;