Charakterystyka władzy ustawodawczej
Funkcje Sejmu i Senatu Do podstawowych funkcji Parlamentu należą: funkcja ustawodawcza funkcja kreacyjna funkcja kontrolna funkcja ustrojodawcza funkcja współuczestniczenia w określaniu polityki państwa.
Czytania sejmowe Czytanie pierwsze Drugie trzecie Odbywa się: na posiedzeniu komisji, lub na posiedzeniu plenarnym Sejmu na posiedzeniu plenarnym Sejmu Obejmuje: 1) uzasadnienie projektu przez wnioskodawcę, 2)pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawcy, 3)debatę w sprawie ogólnych zasad projektu 1)przedstawienie Sejmowi sprawozdania komisji o projekcie ustawy, 2) przeprowadzenie debaty i zgłaszanie poprawek 1)przedstawienie dodatkowego sprawozdania na komisji-lub jeżeli projekt nie został ponownie skierowany do komisji – przedstawienie przez posła sprawozdawcę poprawek i wniosków, zgłoszonych podczas drugiego czytania , 2)głosowanie Kończy się: Pierwsze czytanie na posiedzeniu Sejmu kończy się skierowaniem projektu do komisji, chyba że Sejm, odrzuci projekt w całości w razie zgłoszenia w drugim czytaniu nowych poprawek i wniosków projekt kieruje się ponownie do komisji, które go rozpatrywały, 2) przystąpieniem do trzeciego czytania, jeżeli Sejm tak zdecyduje Uchwaleniem lub odrzuceniem ustawy przez Sejm
Funkcja kontrolna Sejmu Art. 95 ust. 2 konstytucji: „Sejm sprawuje kontrolę nad działalnością Rady Ministrów w zakresie określonym przepisami konstytucji i ustaw” Do najważniejszych działań kontrolnych Sejmu( łączących się z możliwością zaistnienia odpowiedzialności politycznej rządu) możemy zaliczyć: instytucje wotum nieufności i absolutorium z wykonania budżetu państwa.
Funkcja kreacyjna Sejmu wyłączne kompetencje Sejmu wybór: Prezesa Rady Ministrów i na jego wniosek całej Rady Ministrów w tzw. I rezerwowej procedurze formowania rządu oraz w drodze konstruktywnego wotum nieufności całego składu Trybunału Konstytucyjnego zastępców przewodniczącego i członków Trybunału Stanu kompetencje Sejmu przy uczestnictwie Senatu powoływanie: -Rzecznika Praw Obywatelskich, Prezesa Najwyższej Izby Kontroli, Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, Rzecznika Praw Dziecka Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu kompetencje Sejmu na wniosek Prezydenta - powoływanie Prezesa Narodowego Banku Polskiego inne kompetencje Sejmu Powoływanie: czterech posłów do Krajowej Rady Sądownictwa, czterech członków do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, - trzech członków Rady Polityki Pieniężnej
Wybory do Sejmu i Senatu - porównanie zasad wyborczych ZASADA WYBORY DO SEJMU WYBORY DO SENATU POWSZECHNOŚCI + BEZPOŚREDNIOŚCI RÓWNOŚCI FORMALNEJ RÓWNOŚCI MATERIALNEJ - TAJNOŚCI PROPORCJONALNOŚCI
Status prawny posła (senatora) mandat przedstawicielski ( mandat wolny) immunitet parlamentarny zasada incompatibilitas ( art.103 , art.102, art. 132 Konstytucji RP) ograniczenia w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej inne uprawnienia i obowiązki( regulamin sejmu i senatu).
Zgromadzenie Narodowe Sejm i Senat stanowią Zgromadzenie Narodowe, w przypadkach wskazanych enumeratywnie w Konstytucji, obradują wówczas wspólnie pod przewodnictwem Marszałka Senatu. Kompetencje: przyjmowanie przysięgi od Prezydenta( art.130 Konstytucji) uznawanie trwałej niezdolności Prezydenta do pełnienia urzędu ze względu na stan zdrowia ( art.131 Konstytucji) wysłuchanie orędzia Prezydenta(art.140 Konstytucji) stawienie Prezydenta w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu( art.145 ust.2) oraz uchwalenie Regulaminu Zgromadzenia Narodowego( art.114 ust. 2 Konstytucji).
Bibliografia: 1) K. Czajkowska- Matosiuk: Aplikacje prawnicze w pytaniach i odpowiedziach Tom 1, wydanie 2 C. H. Beck Warszawa 2008r 2) H. Zięba- Załucka: System organów państwowych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, LexisNexis Warszawa 2007r.