Rzeszów, kwiecień 2009r. Jan Staroń WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE PROJEKTY GENERUJĄCE DOCHÓD PRZEPISY DOTYCZĄCE PROJEKTÓW GENERUJĄCYCH DOCHÓD na okres 2007-2013 (Art. 55 rozp. 1083/2006) Rzeszów, kwiecień 2009r. Jan Staroń

Definicja projektu generującego dochód (Art. 55 ust. 1 rozp. 1083/2006) „Projekt generujący dochód oznacza jakąkolwiek operację obejmującą inwestycję w infrastrukturę, korzystanie z której podlega opłatom ponoszonym bezpośrednio przez korzystających lub jakąkolwiek operację pociągającą za sobą sprzedaż gruntu lub budynków lub dzierżawę gruntu lub najem budynków, lub jakiekolwiek inne odpłatne świadczenie usług.”   Komentarz: Przepis ma zastosowania do projektów w ramach: - por. art. 55 ust. 2 (1) a)   inwestycji w infrastrukturę; lub b)   innych projektów, w przypadku gdy możliwe jest obiektywne oszacowanie dochodu z wyprzedzeniem.” Wynika stąd, iż przepis dotyczy nie tylko inwestycji infrastrukturalnych, ale także innych projektów, które po okresie zakończenia generują dochody.

Definicja projektu generującego dochód (Art. 55 ust. 1) c.d. Komentarz c.d. Na potrzeby ustalania poziomu możliwego dofinansowania projektów należy brać pod uwagę nie tylko „zwykłe” dochody uzyskiwane w ramach działalności operacyjnej, ale także wszelkie inne (planowane lub faktycznie uzyskane) przychody, powstałe na etapie funkcjonowania projektu. Przepis ma zastosowania do projektów, które generują dochód netto z operacji uiszczanych bezpośrednio przez korzystających W przypadku wątpliwości czy dane przepływy pieniężne generowane przez projekt, o charakterze opłaty za korzystanie z wytworzonych w ramach projektu dóbr lub świadczonych usług stanowią przychód w rozumieniu art. 55 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 należy w pierwszej kolejności zbadać występowanie przesłanki „wnoszenia opłaty przez bezpośredniego korzystającego”. Opłaty które nie pochodzą z opłat ponoszonych bezpośrednio przez korzystających nie stanowią przychodów w rozumieniu art. 55 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/200621 Pomimo uwzględniania tylko części wpływów generowanych przez projekt, przy wyliczaniu poziomu dofinansowania uwzględnia się w takim przypadku wszystkie koszty operacyjne projektu. Przy ustalaniu czy projekt jest projektem generującym dochód nie jest brana pod uwagę zdyskontowana wartość rezydualna Przykładowo, w przypadku projektów z zakresu ochrony zdrowia opłaty ponoszone bezpośrednio przez pacjentów stanowią przychód projektu. Natomiast środki pochodzące z kontraktu NFZ nie są brane pod uwagę do obliczania kwoty dofinansowania, gdyż nie stanowią przychodu w rozumieniu art. 55. Stanowią one rodzaj dotacji operacyjnej, która powinna zostać uwzględniona jako wpływ w analizie trwałości finansowej (por. wytyczne MRR str. 29 przypis)

Wyłączenia zastosowania Przepis nie ma zastosowania do projektów:   które nie generują dochodów (nie występują opłaty - np. drogi) których przychody nie pokrywają w pełni kosztów operacyjnych (występują ujemne przepływy pieniężne w okresie wykorzystywania projektu), podlegających zasadom dotyczącym pomocy publicznej w rozumieniu art. 87 Traktatu – art. 55 ust. 6 rozporządzenia.(w tym pomocy de minimis) W przypadku projektów objętych częściowo pomocą publiczną w rozumieniu art. 87 TWE, a częściowo nią nie objętych, do części nie objętej pomocą publiczną należy zastosować odpowiednio zasady dotyczące ustalania poziomu dofinansowania w oparciu o metodę luki w finansowaniu. związanych z instrumentami inżynierii finansowej w rozumieniu art. 44 rozporządzenia 1083/2006 oraz sekcji 8 rozporządzenia 1828/2006 (interpretacja taka zawarta jest w wytycznych MRR –specyfika projektów) Chodzi o instrumeny inżynierii finansowej dla przedsiębiorstw, takie jak: fundusze kapitału podwyższonego ryzyka (venture capital funds), fundusze gwarancyjne i fundusze pożyczkowe jak też fundusze powiernicze oraz fundusze na rzecz rozwoju obszarów miejskich, czyli fundusze inwestujące w partnerstwa publiczno-prywatne i inne projekty ujęte w zintegrowanym planie na rzecz trwałego rozwoju obszarów miejskich

Wyłączenie projektów o wartości ponad 1 mln euro Art. 55 ust Wyłączenie projektów o wartości ponad 1 mln euro Art. 55 ust. 5 wg brzmienia nadanego Rozporządzeniem Rady (WE) z dnia 18 grudnia 2008r. zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 „Ustępy 1-4 niniejszego artykułu stosuje się wyłącznie w odniesieniu do operacji współfinansowanych przez EFRR lub Fundusz Spójności, których całkowity koszt przekracza 1.000.000 EUR.” Przepis ma zastosowanie od dnia 1 sierpnia 2006r. w odniesieniu do wszystkich projektów otrzymujących pomoc z funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności w okresie programowym 2007-20013 (art.. 2 rozp. 1341/2008). Komentarz: W odniesieniu do projektów o wartości przekraczającej 1 mln euro, nawet jeśli generowałyby dochód netto, dofinansowanie ustala się tak jak dla projektów nie generujących dochodu. Jest to uproszczenie systemu zmierzające do zmniejszenia obciążenia wynikającego ze stosowaniu przepisów art. 55. W celu ustalenia, czy całkowity koszt danego projektu przekracza powyższy próg, należy zastosować kurs wymiany EUR/PLN, stanowiący średnią miesięcznych obrachunkowych kursów stosowanych przez KE z ostatnich sześciu miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o dofinansowanie. Miesięczne obrachunkowe kursy wymiany stosowane przez KE publikowane są na stronie: (http://ec.europa.eu/budget/inforeuro/index.cfm?fuseaction=currency_historique&currency=153&Language=en)

Podstawa ustalania dofinansowania dla projektów generujących dochody  Art. 55 ust. 2 (1) rozporządzenia 1083/2006 „Kwalifikowalne wydatki na projekty generujące dochód nie przekraczają bieżącej wartości kosztu inwestycji pomniejszonej o bieżącą wartość dochodu netto z inwestycji w danym okresie odniesienia dla: a)    inwestycji w infrastrukturę; lub b)   innych projektów, w przypadku gdy możliwe jest obiektywne oszacowanie dochodu z wyprzedzeniem.”  Komentarz: Bieżąca wartość kosztu inwestycji pomniejszona o bieżącą wartość dochodu netto z inwestycji to tzw. kwota luka w finansowaniu. Może ona dotyczyć tylko samego projektu, ale w sytuacji gdy towarzyszą mu inwestycje odtworzeniowe, dotyczy także wydatków na ich sfinansowanie. W modelu „różnicowym” luka w finansowaniu może obejmować jeszcze inne kombinacje zestawu inwestycji. Zgodnie z zapisem art. 55 ust. 2 kwalifikowalne wydatki na projekty generujące dochód nie mogą przekroczyć kwoty luki w finansowaniu. W „zwykłych” projektach w rzeczywistości nie mogą jej się nawet równać, gdyż kwota luki w finansowaniu (nawet gdy dotyczy jedynie projektu współfinansowanego z UE, w którym nie występują wydatki niekwalifikowalne), jest możliwa do sfinansowania maksimum w 85%. Wynika to ze szczegółowych zasad ustalania dofinansowania projektów zawartych w aktualnych wytycznych KE.

Podstawa ustalania dofinansowania dla projektów generujących dochody  Art. 55 ust. 2 (1) rozporządzenia 1083/2006 Komentarz c.d. Brzmienie przepisu może sugerować, że to właśnie „kwalifikowalne wydatki”, czyli wysokość luki w finansowaniu stanowi podstawę do ustalenia kwoty dofinansowania. Jest to sformułowanie nieprecyzyjne i może być mylące. W przypadku nie występowania inwestycji towarzyszących projektowi (inwestycje odtworzeniowe) podstawę do ustalenia kwoty dofinansowania stanowi nie luka w finansowaniu obliczana dla całego projektu, lecz luka w finansowaniu przypadająca na kwalifikowalna część wartości projektu. W rozwiązaniach przyjętych w Wytycznych KE dotyczących metodologii przeprowadzania analizy kosztów i korzyści (Dokument Roboczy Nr 4 z sierpnia 2006r.) ustalono, że podstawą do określenia dofinansowania będzie iloczyn stopy luki w finansowaniu i kosztów kwalifikowalnych (niedyskontowanych). (Wytyczne opublikowano w związku z wymogiem określonym w punkcie 73 preambuły do rozporządzenia 1083/2006, w którym Rada wezwała Komisję Europejską do wydania wytycznych m.in. dla projektów generujących dochód).

Przyporządkowanie dochodów do kwalifikowalnej i niekwalifikowanej części kosztów inwestycji Art. 55 ust. 2 (2) rozporządzenia 1083/2006 „W przypadku gdy nie wszystkie koszty inwestycji są kwalifikowalne do współfinansowania, dochód netto zostaje przyporząd­kowany pro rata do kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych części kosztu inwestycji.”   Komentarz do Art. 55 ust. 2 (2) : Inwestycja (projekt) stanowi z punktu widzenia ekonomicznego nierozerwalna całość. Nie powinno się wobec tego różnicować jej rentowności w odniesieniu do poszczególnych części np. dla zakresu finansowanego w ramach wydatków kwalifikowalnych i dla zakresu finansowanego w ramach wydatków niekwalifikowalnych. Przyjmuje się zatem że inwestycja jest w takim samym stopniu rentowna dla części dotyczącej jej wartości kwalifikowalnej jak dla całości. Aby określić wskaźnik samofinansowania, czy też stopę luki dofinansowania dla części kwalifikowalnej projektu, ustala się je dla całego projektu przypisując obliczone wartości wskaźników do części kwalifikowalnej projektu,

Czynniki do uwzględnienia przy obliczeniach Art. 55 ust Czynniki do uwzględnienia przy obliczeniach Art. 55 ust. 2 (3) rozporządzenia 1083/2006 „Przy obliczeniach instytucja zarządzająca uwzględnia okres odniesienia właściwy dla danej kategorii inwestycji, kategorię projektu, zwykle oczekiwaną rentowność dla danej kategorii inwestycji, zastosowanie zasady „zanieczyszczający płaci” oraz, w stosownych przypadkach, zasadę sprawiedliwości w powiązaniu ze względną zamożnością danego państwa członkowskiego.”   Wyjaśnienie definicji: Okres odniesienia – okres na który należy sporządzić prognozę przepływów pieniężnych generowanych przez projekt, licząc od roku poniesienia pierwszych wydatków związanych z faktyczną realizacją projektu. Okresy odniesienia w sektorach: – Gospodarka wodno-ściekowa – min. 30 lat – Odpady – min. 15 lat – Energetyka 15 - 25 lat – Koleje – 30 lat – Porty morskie i lotnicze – 25 lat – Drogi 25 – 30 lat – Przemysł – 10 lat – Inne – 15 lat

Czynniki do uwzględnienia przy obliczeniach kategorie projektów – z określonymi kategoriami projektów łączy się szczególna ich charakterystyka która powinna znaleźć odbicie w przyjętych założeniach do obliczeń.   zwykle oczekiwana rentowność – powinna być w sposób należyty uwzględniona w przyjętej do obliczeń stopy dyskontowej. Ten aspekt ma szczególne znaczenie gdy w projekcie uczestniczy partner prywatny (porozumienia o partnerstwie publiczno-prywatnym). zasady „zanieczyszczający płaci – należy zadbać o to aby realizowana była jedna z głównych zasad wspólnotowej polityki w zakresie ochrony środowiska (art. 174 traktatu WE) mówiąca, iż „zanieczyszczający płaci”. Konsekwentne wprowadzenie w ramach opłat za usługi pełnych kosztów związanych z ochroną środowiska, spowoduje, że niższy będzie wkład z Funduszy. zapewniając środki na większą liczbę interwencji, a jednocześnie będzie cenne z punktu widzenia zapewnienia finansowej trwałości operacji w dłuższej perspektywie. zasada sprawiedliwości (przystępność cenowa) – opłaty powinny być przystępne cenowo tj. uwzględniać dochody grup o średnich/niskich dochodach. Prognozując, dla określenia zdolności do płacenia za usługę, dochód do dyspozycji gospodarstw domowych należy brać pod uwagę medianę dochodu gospodarstw w regionie. Wielkość ta jest corocznie zwiększana o połowę wskaźnika wzrostu płacy realnej. Poziom opłat należy pogodzić z długoterminową trwałością operacji. Opłaty powinny przynajmniej pokrywać koszty operacyjne i koszty eksploatacji, jak również znaczną część amortyzacji.

Brak możliwości obiektywnego oszacowania dochodu Art. 55 ust Brak możliwości obiektywnego oszacowania dochodu Art. 55 ust. 3 rozporządzenia 1083/2006 3. W przypadku gdy nie ma możliwości obiektywnego oszacowania dochodu z wyprzedzeniem, dochód wygenerowany w okresie pięciu lat od zakończenia operacji jest odliczany od wydatków zadeklarowanych Komisji. Odliczenia dokonuje instytucja certyfikująca nie później niż w dniu częściowego lub końcowego zamknięcia programu operacyjnego. Wniosek o płatność salda końcowego koryguje się odpowiednio.   Komentarz Sytuację, iż nie ma możliwości obiektywnego oszacowania dochodu z wyprzedzeniem należy traktować z bardzo dużą ostrożnością. Nawet, jeżeli inwestor działa w otoczeniu gospodarczo-społecznym cechującym się dużą niepewnością, dokonanie oszacowania dochodów powinno zawsze być możliwe. Główną przyczyną uniemożliwiającą oszacowanie dochodu ex ante jest najczęściej innowacyjny charakter projektu, pociągający za sobą brak danych bądź wcześniejszego doświadczenia z projektów podobnego rodzaju, które pozwoliłyby na wiarygodne oszacowanie popytu na dobra i usługi dostarczane przez projekt (popyt w tym przypadku generowany jest przez sama innowację).

Brak możliwości obiektywnego oszacowania dochodu c. d. Art. 55 ust Brak możliwości obiektywnego oszacowania dochodu c.d. Art. 55 ust. 3 rozporządzenia 1083/2006 Dla tej kategorii projektów generujących dochód dofinansowanie wspólnotowe ustalane jest przy zastosowaniu stopy dofinansowania określonej dla danego działania (bez konieczności wyliczania luki w finansowaniu), z zastrzeżeniem, że dochód wygenerowany przez projekt w okresie do 5 lat po jego zakończeniu, zostanie zwrócony przez beneficjenta do właściwej instytucji przyznającej pomoc, proporcjonalnie do udziału wydatków kwalifikowalnych w całkowitym koszcie projektu oraz proporcjonalnie do udziału współfinansowania wspólnotowego w wydatkach kwalifikowalnych. Dochodem jest tu różnica pomiędzy rzeczywistymi przychodami wygenerowanymi w okresie 5 lat po zakończeniu projektu a rzeczywistymi kosztami operacyjnymi projektu. Przykład JS – Dane: wartość całkowita projektu 100 tys zł, wartość kwalifikowalna 90 tys zł, uzyskane dofinanowanie 76,5 tys zł (wg stopy 85%). Uzyskane w okresie 5 lat po zakończeniu projektu nominalne przychody 250 tys zł, przy kosztach operacyjnych 200 tys zł, czyli suma uzyskanego dochodu wyniosła 50 tys zł. Obliczenia: Dochód przypadający na wartość kwalifikowalną = 90% * 50 tys zł = 45 tys zł. Potrąceniu podlega dochód przypadający na wartość kawalifikowalną * stopa dofinansowania = 45 tys zł * 85% = 38,25 tys zł. Od zrefundowanej beneficjentowi kwoty dofinansowania 76,5 tys zł odejmuje się więc wielkość 38,25 tys zł. Finalny wsp. dofinansowania = wsp. dof. działania * (1-wsk. samofin.) = 0,85 * 0,5 = 42,5%. 38,25 / 90 = 42,5%. Projekty tego typu na etapie składania wniosku aplikacyjnego należy traktować jako projekty potencjalnie generujące dochód. W związku z tym muszą one zostać objęte monitoringiem rzeczywiście generowanego dochodu.

Monitorowanie dochodów Art. 55 ust. 4 rozporządzenia 1083/2006 3. ”W przypadku gdy, nie później niż trzy lata po zamknięciu programu operacyjnego, stwierdza się, że operacja wygenerowała dochód, który nie został uwzględniony zgodnie z ust. 2 i 3, dochód taki zwraca się do budżetu ogólnego Unii Europejskiej proporcjonalnie do wkładu funduszy.” Art. 55 ust. 5 rozporządzenia 1083/2006 – tekst pierwotny 5.  ”Bez uszczerbku dla ich zobowiązań wynikających z art. 70 ust. 1, państwa członkowskie mogą przyjmować do odnośnych kwot proporcjonalne procedury monitorowania dochodu generowanego przez operacje, których całkowity koszt wynosi mniej niż 200 000 EUR.” Rozporządzeniem Rady (WE) Nr 1341/2008 z dnia 18 grudnia 2008r. treść art. 55 ust 5 zmieniła brzmienie. Nie dotyczy ona już monitorowania dochodu.

Monitorowanie dochodów - obowiązki beneficjenta Komentarz   §  Beneficjent aż do trzeciego roku po zamknięciu programu operacyjnego powinien, ewidencjonować faktyczne przychody i koszty operacyjne oraz inne przychody generowane przez projekt. W tym zakresie powinien prowadzić monitoring oraz wyodrębnioną sprawozdawczość jak też archiwizować dokumentację. §    W przypadku gdy powyższe dochody (przychody) okażą się wyższe od wykazanych we wniosku aplikacyjnym beneficjent zwraca je. §   Przepis nie rozstrzyga czy należy porównywać z sobą wielkości uzyskiwane w kolejnych latach pojedynczo czy w ujęciu kumulatywnym (problemem może być czasowe przesunięcie okresu rozpoczęcia wykorzystywania projektu w stosunku do planu), a być może należy w oparciu o faktyczny (zwiększony) strumień dochodów ustalać zmodyfikowany wskaźnik dofinansowania projektu, i w oparciu o niego określać wielkość środków uzyskanych nienależnie. §  Aby możliwa było ewidencjonowanie przychodów i kosztów jakie generuje projekt beneficjenci powinni prowadzić wyodrębnioną ewidencję księgową wszystkich operacji w tym zakresie. W przypadku gdy działalność projektu jest włączona w szerszą działalność całej jednostki, powinna ona w ramach opisu swych zasad rachunkowości ustalić szczegółowe zasady i metody wyodrębniania oraz odrębnego ewidencjonowania przedmiotowych przychodów i kosztów.

Monitorowanie dochodów - obowiązki Instytucji Zarządzającej   Stosownie do ogólnych wytycznych określonych art. 70 ust. 1 rozporządzenia 1083/2006 Instytucje Zarządzające powinna w ramach swych systemów zarządzania i kontroli : określić szczegółowe zadania w zakresie stosowania przepisów dotyczących dochodów generowanych przez projekt, zapewnić właściwe procedury monitorowania dochodu wygenerowanego przez projekt, spełniające kryteria art.. 55 rozp. 1083/2006; procedury te powinny obejmować okres do trzech lat po zamknięciu programu przez KE, Procedury monitoringu powinny zostać zróżnicowane w zależności od kategorii projektów generujących dochód, tzn.: kategorii projektów dla których dochód został oszacowany przez beneficjenta ex ante na etapie wniosku o dofinansowanie, kategorii projektów dla których nie można było oszacować dochodów z wyprzedzeniem sprawdzać czy dochód wygenerowany przez projekt został uwzględniony, przeprowadzać kontrolę wykonania przez beneficjentów zadań w tym zakresie oraz zapobiega powstaniu nieprawidłowości, odzyskiwać kwoty nienależnie wypłacone wraz z odsetkami. Stosowne postanowienia dotyczące obowiązku monitorowania, rozliczania i ewentualnego zwrotu środków z tytułu uzyskania wyższych dochodów powinny być przewidziane w umowie o dofinansowanie

Monitorowanie dochodów - obowiązki Instytucji Zarządzającej c.d. W szczególności (w przypadkach określonych w art. 55 ust. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006), Instytucja Zarządzająca powinna informować Instytucję Certyfikującą o ewentualnych nieuwzględnionych dochodach oraz uwzględniać te nieuwzględnione wcześniej dochody podczas sporządzania deklaracji wydatków oraz wniosków o płatność do Instytucji Certyfikującej. Instytucja Zarządzająca powinna informować Instytucję Certyfikującą o zwrotach dofinansowania oraz uwzględnić je przy sporządzaniu deklaracji wydatków i wniosków o płatność przesyłanych do instytucji certyfikującej,. Jeżeli Instytucja Zarządzająca stwierdzi sytuację, w której wymagany jest zwrot dotacji UE, w okresie pomiędzy ostatecznym terminem przedłożenia dokumentów zamknięcia a terminem do 3 lat po zamknięciu przez KE programu operacyjnego nie będzie mogła przeznaczyć zwróconych przez beneficjentów środków na inne projekty w ramach programu operacyjnego. IZ będzie natomiast zobowiązana do odzyskania tych środków od beneficjenta i przekazania ich do budżetu UE.

Monitorowanie projektów z oszacowanym dochodem Procedury monitoringu dochodu generowanego przez projekty tego typu (np. w ramach kontroli trwałości projektów czy uzyskiwania od beneficjentów sprawozdań) powinny zapewnić dostarczanie informacji: a) czy w ramach projektu pojawiły się inne lub nowe źródła przychodów, które nie zostały wzięte pod uwagę w analizie sporządzanej na etapie wniosku o dofinansowanie (analizy ex ante) przy obliczaniu luki w finansowaniu, i/lub, b) czy od momentu przyznania dofinansowania nastąpiły istotne zmiany w stosowanej dotychczas polityce taryfowej.

Monitorowanie projektów z oszacowanym dochodem c.d. Inne aspekty, takie jak stwierdzone różnice pomiędzy faktycznym a oszacowanym ex ante z należytą starannością popytem na dobra i usługi dostarczane przez projekt lub zmiany innych zewnętrznych czynników ekonomicznych, np. znaczący wzrost cen w gospodarce, którego nie można było przewidzieć na etapie analizy ex ante nie powinny być traktowane jako przestanki do żądania zwrotu części dofinansowania od beneficjenta. W przypadku wystąpienia przynajmniej jednej sytuacji (pojawiły się inne lub nowe źródła przychodów albo stosowanie wyższych taryf), w terminie do trzech lat po zamknięciu programu, IZ powinna zobowiązać beneficjenta do przeprowadzenia ponownej kalkulacji luki w finansowaniu. Za rzetelność przeprowadzonej prognozy odpowiedzialność ponosi beneficjent. Odpowiedzialność za zmiany wskaźnika w okresie programowym 2004-2006: Jeśli w rachunku ex ante wskaźnik samofinansowania był niższy od 25%, a faktycznie osiągany poziom zyskowności projektu jest wyższy, nie powoduje to obniżenia współfinansowania ze środków wspólnotowych, pod warunkiem jednak niezakwestionowania rzetelności prognozy oraz niedokonania modyfikacji projektu np. stosowanie wyższych stawek ze sprzedaży usług niż określono to we wniosku

Monitorowanie projektów z oszacowanym dochodem c.d. Analizując przepływy pieniężne na potrzeby metodologii luki w finansowaniu należy zastąpić prognozowane wcześniej wartości wartościami rzeczywistymi, dla tych lat okresu odniesienia, dla których jest to już możliwe. Dla pozostałego okresu należy natomiast zaktualizować szacowane wartości, uwzględniając nowe źródła przychodów i/lub istotnie zmienioną politykę taryfową. Wszystkie pozycje w ramach analizy powinny zostać zdyskontowane na ten sam rok bazowy, dla którego przeprowadzona została analiza ex ante.

Zwrot dofinansowania dotacji UE Jeżeli relacja : gdzie: R ex ante - wskaźnik luki w finansowaniu obliczony w ramach analizy ex ante R1 - nowy wskaźnik luki w finansowaniu wówczas wystąpi konieczność zwrotu dotacji UE; Nie ma konieczności zwrotu dotacji UE gdy relacja ta nie przekracza 0,1. Zwrot dofinansowania przez beneficjenta odpowiada różnicy pomiędzy wysokością dotacji UE obliczoną ex ante a nowym poziomem dotacji UE obliczonym przy uwzględnieniu okoliczności wynikających z monitoringu.

Zwrot dofinansowania dotacji UE c.d. Wg wytycznych MRR „Zwrot dofinansowania przez beneficjenta wynikający z monitoringu dochodu generowanego przez projekt powinien mieć miejsce jedynie w przypadku stwierdzenia przez IZ wystąpienia innych lub nowych źródeł przychodów, które nie zostały uwzględnione w analizie ex ante i/lub wystąpienia istotnych zmian w polityce taryfowej, które jednocześnie powodują, iż wskaźnik luki w finansowaniu obliczony ex ante jest wyższy od nowego wskaźnika luki w finansowaniu obliczonego przy uwzględnieniu tych okoliczności o więcej niż 10%.” J.S. Wytyczne nie określają czym mogą być „inne lub nowe źródła przychodów, które nie zostały uwzględnione w analizie ex ante. Może tu chodzić np. o przychody ze sprzedaży produktów innych niż zdefiniowane w studium wykonalności. Stosując zapisy wytycznych, nie musimy wyliczać nowego wskaźnika luki w finansowaniu jeżeli przyrost przychodów dotyczy produktów uwzględnionych a analizie ex ante, jeśli tylko beneficjent będzie mógł dowieść, iż analiza ta wykonana była z należytą starannością, a zaistniałych zmian w zakresie popytu na dostarczane przez projekt dobra i usługi czy innych zewnetrznych czynników ekonomicznych (np.. cen w gospodarce) nie można było na etapie sporządzania analizy ex ante przewidzieć. Nowy wskaźnik luki w finansowaniu powinien być wyliczony w przypadku gdy beneficjent stosuje w rzeczywistości (lub planuje zastosować) wyższe ceny (taryfy) w stosunku do wielkości uwzględnionych w analizie ax ante.

Skutki nieprawidłowości w zakresie szacowania dochodu Jeżeli zostanie wykazane, iż beneficjent celowo niedoszacował dochodu generowanego przez projekt w celu zmaksymalizowania dotacji UE, przypadek taki będzie stanowić nieprawidłowość, do której zastosowanie będą_ miały art. 98 i 99 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006. Niektóre zapisy art.. 98 rozp. 1083: Państwo członkowskie dokonuje korekt finansowych wymaganych w związku z pojedynczymi lub systemowymi nieprawidłowościami stwierdzonymi w operacjach lub programach operacyjnych. Korekty dokonywane przez państwo członkowskie polegają na anulowaniu całości lub części wkładu publicznego w ramach programu operacyjnego. Uwolnione w ten sposób zasoby funduszy mogą być ponownie wykorzystane przez państwo członkowskie do dnia 31 grudnia 2015 r. na dany program operacyjny zgodnie z przepisami, o których mowa w ust. 3. 3. Wkład anulowany zgodnie z ust. 2 nie może być ponownie wykorzystany na operację lub operacje, które były poddane korekcie, ani też, w przypadku gdy korekta finansowa dotyczy nieprawidłowości systemowej, na istniejące operacje w ramach całości lub części osi priorytetowej, w obrębie której wystąpiła nieprawidłowość systemowa.

Monitorowanie projektów dla których dochód nie jest możliwy do oszacowania Przyjęte przez Instytucję Zarządzającą procedury powinny zapewniać IZ informacje dotyczące przychodów w rozumieniu art. 55 ust. 1 rozporządzenia 1083/2006, generowanych przez projekty po zakończeniu ich realizacji. Przykładowo, procedury te mogą polegać na zobowiązaniu beneficjenta w umowie o dofinansowanie do systematycznego przedkładania w okresie pięciu lat od zakończenia projektu informacji na temat przychodów generowanych przez projekt w podziale na poszczególne źródła ich pochodzenia wraz ze wskazaniem kosztów operacyjnych związanych z funkcjonowaniem projektu, jak również monitorowaniu tych kwestii w ramach kontroli trwałości projektu. W oparciu o informacje uzyskane z prowadzonego monitoringu Instytucja Zarządzająca powinna sprawdzać, czy projekt generuje dochód w myśl art. 55 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006, tzn. przychody w rozumieniu w art. 55 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 przewyższają koszty operacyjne funkcjonowania inwestycji.

Monitorowanie projektów dla których dochód nie jest możliwy do oszacowania c.d. Wszystkie dochody, odnoszące się do projektów dla których gdy nie ma możliwości obiektywnego oszacowania dochodu z wyprzedzeniem, stwierdzone przez IZ w okresie do pięciu lat od zakończenia realizacji projektu powinny zostać zwrócone przez beneficjenta w wysokości proporcjonalnej do udziału wydatków kwalifikowalnych w całkowitym koszcie inwestycji na realizację projektu oraz proporcjonalnej do udziału współfinansowania wspólnotowego w wydatkach kwalifikowalnych - stosowne postanowienia przewidujące powyższą możliwość muszą zostać uwzględnione w umowie o dofinansowanie. W przypadku projektów, dla których pięcioletni okres od zakończenia ich realizacji upływa po końcowej dacie przedłożenia dokumentów zamknięcia, dochody wygenerowane przez projekt w okresie pomiędzy końcową datą przedłożenia dokumentów zamknięcia a datą upływu pięciu lat od zakończenia projektu (nie później jednak niż przed upływem trzech lat od zamknięcia programu przez KE) powinny zostać zwrócone do budżetu UE proporcjonalnie do udziału wydatków kwalifikowalnych w całkowitym koszcie inwestycji oraz proporcjonalnie do udziału współfinansowania wspólnotowego w wydatkach kwalifikowalnych. Jeżeli w okresie do trzech lat po zamknięciu programu przez KE Instytucja Zarządzająca stwierdzi, iż beneficjent w okresie pięciu lat od zakończenia projektu nie poinformował jej o wszystkich przychodach pochodzących ze źródeł, o których mowa w art. 55 ust.1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 wygenerowanych przez projekt w tym pięcioletnim okresie, różnica pomiędzy należnym zwrotem, a tym który został faktycznie dokonany przez beneficjenta, powinna zostać odzyskana przez IZ i zwrócona do budżetu UE.