Polityka Ochrony Środowiska Dorota Niewczas Oksana Żórawska Katarzyna Włodarczyk

Spis treści: 1. Wprowadzenie w problematykę ochrony środowiska: - stan środowiska naturalnego na świecie (powietrze, woda, gleba…). - gospodarka odpadami (recykling), - zanieczyszczenia, - zmiany klimatu. 2. Polityka ochrony środowiska: - ewolucja, geneza powstania; - cele, zasady; - działania: strategie , instytucje, instrumenty;

Spis treści: c.d. - Protokół z Kioto, - podpisanie umowy Polski i Hiszpanii na sprzedaż uprawnień do emisji CO2. 3. Wybrane problemy: energia „za” i „przeciw” w Europie: - OZE (Odnawialne Źródła Energii); - energia atomowa; - energia jądrowa; - bezpieczeństwo energetyczne (gazociąg Północny – relacje UE i Rosji).

Środowisko naturalne Ty tez masz wpływ na zmiany klimatu!!! Chrońmy świat, w którym żyjemy i zmieniajmy go na lepsze

Środowisko naturalne c.d. Priorytetem Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska jest m.in. 1. Przeciwdziałanie zmianom klimatu, 2. Ochrona różnorodności biologicznej, 3. Ograniczenia wpływu zanieczyszczenia na zdrowie, 4. Lepsze wykorzystanie zasobów naturalnych

Powietrze – dar życia Jakość powietrza uległa, co prawda poprawie, ale nadal należy dzialać na rzecz: 1. Poprawy złej, jakości powietrza w miastach co ma negatywny wpływ na zdrowie człowieka. 2. Ochrony warstwy ozonowej 3. Powstrzymanie zmian klimatu Te problemy są wynikiem działań człowieka, które przyczyniają się do emisji szkodliwych substancji do atmosfery

Zmiany klimatu Efekt cieplarniany przyczynia się do zmian klimatu, powodując globalne ocieplenie, podwyższenie poziomu wód morskich i wiele innych klęsk żywiołowych: podwyższenia poziomu wód morskich, wzrostu temperatury Ziemi, wzrostu skrajnych zjawisk pogodowych, takich jak burze czy powodzie, niszczy roślinność, dziką przyrodę jezior i rzek

Zmiany klimatu c.d. W ostatnim stuleciu średnia temperatura Ziemi wzrosła od 0,3C do 0,6C; Wzrost działalności przemysłowej, gospodarczej doprowadziło do zjawiska globalnego ocieplenia; Emisja i koncentacja gazow cieplarnianych w atmosferze powoduje anormalny efekt cieplarniany; Ilość emitowanego rocznie CO2 wynosi około 6-7 miliardów ton; CO2 głównie pochodzi z użycia energii w przemyśle, transporcie, elektrowniach i domach

Skutki globalnego ocieplenia Globalne ocieplenie jest zjawiskiem niepokojącym: 1. Temperatura na Ziemi wzrosła – różne regiony mogą przekształcić się w cieplejsze i gorętsze obszary 2.Niektóre gatunki roślin i zwierząt mogą całkowicie wyginąć i zniknąć na Ziemi 3. Poziom wód morskich podniesie się, ponieważ lodowce polarne stopią się. 4. Częściej będą występowaly groźne zjawiska atmosferyczne czyli więcej powodzi, burz, huraganów

Skutki globalnego ocieplenia c.d. ¼ światowej ludności: w Stanach Zjednoczonych, w Europie i Japonii produkuje ¾ emitowanych gazów cieplarnianych. Obowiązek ograniczenia emisji tych gazów spoczywa głównie na krajach rozwiniętych. Stały rozwój gospodarczy w krajach takich, jak Chiny czy Indie spowoduje wzrost emisji gazów, co nie oznacza spowolnienia rozwoju. Każdy kraj powinien w równym stopniu podejmować działania na rzecz ograniczenia globalnego ocieplenia w zależności od stopnia nasilenia tego zjawiska w poszczególnych krajach.

Zmiany klimatu - szukanie rozwiązań Większe wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii do produkcji elektryczności. Zmniejszenie emisji CO2 poprzez zwiększenie efektywności procesów produkcyjnych. Zwiększenie wydajności urządzeń, które wykorzystują energię np. samochody spalające mniej paliwa Redukcja emisji CO2 w sektorze budowlanym – zapobiec utracie ciepła przez ściany i okna. Wprowadzenie ograniczenia w stosowaniu niektórych substancji lub specyficznych produktów w produkcji rolnej.

Powietrze – przyczyny złej jakości Codziennie drobne cząstki i substancje chemiczne pochodzące głównie z działalności przemysłowej, rolniczej i transportu przedostają się do powietrza. Codziennie, uwalniane są do powietrza drobne cząstki i gazy (substancje zanieczyszczające), pochodzące z działalności przemysłowej (elektrownie,fabryki), rolniczej (nadużywanie nawozów i obornika), oraz transportu (powietrzny i drogowy), ogrzewania w domach i przetwarzania śmieci.

Powietrze – przyczyny zlej jakosci c.d. Substancjami zanieczyszczającymi powietrze, przy zetknięciu z wodą, zachodzi w reakcjęe, w wyniku, której tworzą się słabe kwasy tzw. “Kwaśny deszcz” Ma on wpływ na roslinność,dziką przyrodę jezior i rzek, Zmianę składu gleby w lasach “poziom PH”, Podnosi się kwasowośc wód gruntowych a co za tym idzie - wody pitnej, Niszczeją budynki I zabytki, gdyż powodują korozję elewacji.

Powietrze – przyczyny złej jakości c.d. Warstwa ozonowa: 1.Górna warstwa ozonowa, otaczająca atmosferę ziemską, jest niezbędna do życia. Natomiast ozon w dolnej warstwie atmosfery jest niebezpieczny dla naszego zdrowia. 2.Niszczą ja: aerozole, styropian, lodówki, systemy klimatyzacyjne, pestycydy, rozpuszczalniki i detergenty 3. Powoduje to zmniejszenie warstwy ozonowej, a w niektórych przypadkach powstanie dziur w warstwie ozonowej.

Należy zmniejszyc wytwarzanie gazów szkodliwych dla warstwy ozonowej i zmniejszyć emisję substancji zanieczyszczających, które powodują koncentrację ozonu w dolnej warstwie atmosfery.

Woda – bezcenny skarb Czysta woda swiadczy o srodowisku!!! 1. Cykl wodny – naturalny proces oczyszczania; 2. Woda pitna-należy ograniczyć zużycie wody; 3. Kontrolować poziom jej zanieczyszczenia, poprawiać jakość wody oraz ochrony naturalnych zbiorników wód słonych i słodkich; 4. Proces oczyszczania wody, budowanie nowoczesnych oczyszczalni ścieków 5. Wybrzeża morskie, ochrona linii brzegowej

Woda–bezcenny skarb c.d. Woda stanowi 75% powierzchni Ziemi Większość wód występujących na Ziemi to wody słone. Zaledwie 3% z nich to wody słodkie, których część występuje w lodowcach i górach lodowcowych. Woda jest niezbędna do życia dla wielu istot żywych. Fakt, że jest jej stosunkowo mało, sprawia, że jest ona tak cenna. I dlatego musimy bardziej dbać o ten jakże cenny dla nas skarb. Ochrona naturalnych zasobów wodnych zawsze stanowiła najważniejszy aspekt ochrony środowiska.

Odpady – narastający problem Strategią jest zapobieganie powstawaniu odpadów; Odzyskiwanie odpadów poprzez recykling, powtórne wykorzystanie i odzysk energii, Efektywniejsza utylizacja odpadów, Regulacje prawne dotyczące transportu, Zastosowanie czystej technologii przez producentów

Odpady- c.d. Wprowadzenie znaczka ekologicznego na produktach przyjaznych środowisku Konsument wybiera produkty i ma wpływ na ksztalt rynku Obowiązkowy znaczek energooszczędności

Odpady - recykling Większośc produkowanych przez nas odpadów nadają się do recyklingu; Niektóre kraje europejskie przetwarzają 50% odpadów opakowaniowych; Kwestia złomowania samochodów, urządzeń elektrycznych i elektronicznych oraz baterii będzie poddana recyklingowi; Wyróżniamy recykling puszek aluminiowych, gazet, tektury, tworzyw sztucznych, szkła

Odpady - kompostowanie To sposób, w jaki przyroda sama przetwarza własne odpady; Jest to łatwe, oszczędne, naturalne i przydatne Kompost jest cennym produktem dla każdego ogrodnika i rolnika; Poprawia strukturę gleby, zmniejsza jej erozję i ogranicza stosowanie sztucznych nawozów; Cenny dodatek do trawników, kwietników, czy w ogrodzie.

Przyroda - nasz wspólny świat Europa to wspaniala różnorodnośc krajobrazów, górzystych terenów, lasów, oceanów i rzek; Różnorodnośc gatunków dzikiej fauny i flory; Przyroda i bioróżnorodnośc stanowią program dzialań UE w zakresie środowiska naturalnego 2002-2012; Przyjęto dyrektywę ptasią i siedliskową w sprawie ochrony siedlisk naturalych oraz dzikiej fauny i flory

Przyroda c.d. Ekolodzy wyszczególnili kilka ekosystemów, które podlegają ochronie: 200 typów siedlisk naturalnych Ponad 200 gatunków zwierząt 500 gatunków roślin Specjalne obszary ochrony są włączone do sieci ekologicznej Natura 2000 Zagrożone gatunki zwierząt i roślin

Przyroda c.d. Działalność i styl życia człowieka radykalnie zmienił krajobraz i przyrodę Człowiek w swej działalności powinien uszanować środowisko naturalne Potrzeba świezej wody, czystego powietrza i obfitego pożywienia jest dla nas konieczna Należy pogodzić ochronę dzikiej flory I fauny z interesami społeczno-gospodarczymi, bez szkody dla środowiska.

Geneza powstania Wspólnotowej Polityki Ochrony Środowiska: Polityka ochrony środowiska (polityka ekologiczna) polega na interwencji państwa ukierunkowanej na osiąganie celów w zakresie ochrony i utrzymania równowagi środowiska, które nie mogą zostać urzeczywistnione przez działanie mechanizmu rynkowego

Ewolucja Wspólnotowej Polityki Ochrony Środowiska: Na szczycie w Paryżu, w czerwcu 1972 r., szefowie państw i rządów WE zlecili Komisji Europejskiej przygotowanie programu działań na rzecz ochrony środowiska, powołując się na art. 2 Traktatu Rzymskiego, który do zadań Wspólnoty zaliczał "harmonijny rozwój"

Programy działania na rzecz ochrony środowiska: Pierwszy program (1973-1975), został przedstawiony przez Komisję i przyjęty przez Radę, Kolejne dwa programy w dziedzinie ochrony środowiska, na lata (1976-1981) (1982-1986) umożliwiły rozszerzenie i skonkretyzowanie pierwszego programu Czwarty program (1987-1992) legitymizacja prawna poczynań w dziedzinie ochrony środowiska. Do Traktatu o WE wprowadzono nowy tytuł "Środowisko naturalne„

Programy działania na rzecz ochrony środowiska: c.d. Realizując czwarty program na rzecz ochrony środowiska Wspólnota wyraźnie zmieniła rozłożenie akcentów w swej polityce: nastąpiło przejście od działań skierowanych na likwidację skutków zanieczyszczeń do działań zapobiegawczych

Programy działania na rzecz ochrony środowiska: c.d. Piąty program "W stronę zrównoważonego rozwoju" (1993-1997, przedłużony do 2000 r.) - uzależnienie trwałego rozwoju gospodarczego od troski i dbałości o środowisko naturalne(Traktat z Maastricht). Szósty Program (2001-2010): "Środowisko 2010: Nasza przyszłość zależy od naszego wyboru" (Environment 2010: Our Future, Our Choice)

Środowisko 2010: nasza przyszłość, nasz wybór Obszary aktywności wspólnoty: zmiany klimatyczne, różnorodność biologiczna, środowisko i zdrowie, zasoby naturalne i odpady

W kwestii klimatycznej… redukcja emisji gazów, wywołujących efekt ciepliarniany - długookresowe zadanie, wymagające zmian w sektorze zwłaszcza energetycznym i transportowym: postanowienie protokołu z Kioto, dotyczące wymiernego ograniczenia emisji gazów ciepliarnianych do atmosfery; wprowadzenie systemu handlu pozwoleniami na emisje gazów ciepliarnianych

Zachowanie różnorodności biologicznej… w przyrodzie stało się obszarem interwencji Wspólnoty ze względu na dramatyczne zagrożenie wyginięciem wielu gatunków roślin i zwierząt oraz ich naturalnych siedzib - Natura 2000 - ekologiczna sieć obejmująca obszary chronione (ok. 12% powierzchni) Wspólnoty

Natura 2000 Obszary specjalnej ochrony ptaków (SPA) Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk (SAC) ( - dotyczy najcenniejszych pod względem przyrodniczym, odpowiadających gatunkowo i siedliskowo wymogom zawartym w Dyrektywach Ptasiej i Habitatowej). KE zatwierdza go pod nazwą Obszar Mający Znaczenie Dla Wspólnoty i od tej chwili obowiązują wszystkie przepisy ochronne.

Zasoby naturalne i odpady Problemem jest niekontrolowane zużycie zasobów i związany z tym wzrost odpadów, przekraczający możliwości absorpcyjne środowiska naturalnego

Kierunki strategicznego działania w programie Środowisko 2010: Poprawa wdrażania istniejącej legislacji wspólnotowej w zakresie ochrony środowiska; Włączenie ochrony środowiska do innych rodzajów polityki wspólnotowej; Ściślejsza współpraca z przedsiębiorstwami; Włączenie społeczeństwa do procesu decydowania o sprawach ochrony środowiska; Uwzględnianie ochrony środowiska w planowaniu i zagospodarowaniu terenów

Cele Polityki Ochrony Środowiska: zachowanie, ochrona i poprawa jakości środowiska naturalnego; ochrona zdrowia człowieka; rozważne i racjonalne wykorzystywanie zasobów naturalnych; wspieranie działań na poziomie międzynarodowym, dotyczących regionalnych lub światowych problemów środowiska naturalnego

ZASADY polityki ekologicznej: zasada zapobiegania, zasada naprawiania szkód u źródła, zasada „zanieczyszczający płaci”, zasada subsydiarności, rozwój zrównoważony

Zasada zapobiegania (prewencji) - powstawaniu skażeń środowiska Zasada przezorności ma zagwarantować wysoki poziom ochrony środowiska i zdrowia w sytuacjach, w których dostępne wyniki badań naukowych nie pozwalają na pełna ocenę potencjalnego ryzyka

Zgodnie z wykładnią Komisji powołanie się na zasadę przezorności wymaga spełnienia trzech warunków wstępnych: zidentyfikowania potencjalnie niekorzystnych efektów (jakiegoś zjawiska, produktu lub procesu), oceny dostępnych wyników badań naukowych, oszacowania skali ryzyka

Zasada naprawiania szkód ekologicznych u źródła Polega na stosowaniu przez wspólnotę podejścia przyczynowego, a nie objawowego, tj. usuwaniu przede wszystkim źródeł skażenia środowiska naturalnego, a nie tylko samego skażenia

Zasada „zanieczyszczający płaci” (polluter pays principle - PPP) Zakłada wymuszenie finansowej odpowiedzialności za środowisko, ma powstrzymać przed naruszaniem norm ekologicznych, a tym samym przyczyniać się do realizacji polityki WE w tej dziedzinie. (Koszty przywrócenia środowiska naturalnego do stanu sprzed powstania szkody)

Zasada subsydiarności Wspólnota podejmuje działania tylko w takim zakresie, w jakim cele proponowanych działań nie mogą być w wystarczający sposób osiągnięty przez państwa członkowskie, natomiast, ze względu na swoją skalę lub skutki, zostaną lepiej zrealizowane przez Wspólnotę

art. 175 TWE - państwa członkowskie finansują i realizują politykę ochrony środowiska bez uszczerbku dla określonych działań o charakterze wspólnotowym; art. 176 TWE, pozostawiający państwom członkowskim swobodę utrzymania lub wprowadzenia surowszych (niż normy wspólnotowe) środków ochrony środowiska

Rozwój zrównoważony To rozwój, który spełnia potrzeby czasów obecnych, nie naruszając zdolności przyszłych pokoleń do spełniania ich własnych potrzeb. UE zaangażowała się w zasadę rozwoju zrównoważonego, podpisując „Agendę 21”

Instytucje UE do spraw Ochrony Środowiska: Komisja Ochrony Środowiska (1970) Współpracuje z Dyrekcją Federalną Środowiska. Jej celem jest osiągnięcie wysokiego poziomu ochrony środowiska, poprawa jakości życia, wzrost wydajności środowiska

Instytucje polityki ekologicznej Wspólnoty: Europejska Agencja Ochrony Środowiska (European Environment Agency) powstała w 1990 roku Jej głównym zadaniem jest gromadzenie, przetwarzanie i publikowanie porównywalnych informacji na temat stanu środowiska, które ułatwiają państwom członkowskim prowadzenie polityki ekologicznej na szczeblu narodowym i wspólnotowym

Instrumenty realizacji polityki ekologicznej: Począwszy od roku 2000 Wspólnota nasiliła przedakcesyjną pomoc na rzecz środowiska w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Wyspecjalizowanym narzędziem tej pomocy w latach 2000-2006 jest przedakcesyjny instrument polityki strukturalnej – ISPA (instrument for structural policies for preaccession), dofinansowujący programy na rzecz środowiska naturalnego i transportu

Instrumenty realizacji polityki ekologicznej: c.d. prawo wtórne (rozporządzenia, dyrektywy, decyzje i zalecenia); zachęty, bodźce ekonomiczne i fiskalne, opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska, kary ekologiczne, opłaty produktowe i depozytowe, odpowiedzialność cywilna itp.; mechanizmy wspomagania finansowego służącego poprawie stanu środowiska naturalnego;

Instrumenty realizacji polityki ekologicznej: c.d. wspomagające narzędzia horyzontalne (udoskonalone systemy monitorowania jakości środowiska oraz zbierania i gromadzenia danych statystycznych o środowisku, badania naukowe, postęp techniczny itp.)

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2007 – 2013 Komisja Europejska zatwierdziła Decyzją z dnia 7 grudnia 2007 r. To zwieńczenie wielomiesięcznych prac nad przygotowaniem największego w historii Unii Europejskiej programu. Wielkość środków unijnych zaangażowanych w realizację programu wynosi prawie 28 mld euro, co stanowi ok. 42% całości środków polityki spójności.   

Cel programu poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej

Protokół z Kioto Na konferencji ONZ w Kioto w 1997 r. został podpisany protokół w sprawie redukcji emisji gazów ciepliarnianych w latach 2008-2012. Kraje wysoko rozwinięte zobowiązały się do określonej procentowej redukcji w stosunku do poziomu z 1990 r. UE zadeklarowała redukcje o 8%

Ustalenia Protokołu z Kioto dotyczą redukcji emisji następujących gazów:   dwutlenek węgla (CO2),  metan (CH4), podtlenek azotu (N2O), gazy przemysłowe (HFC i PFC),  sześciofluorek siarki (SF6) Emisja poszczególnych gazów jest mierzona poprzez przeliczenie każdego z nich na ilość odpowiadających mu ton tzw. ekwiwalentu dwutlenku węgla - to znaczy ilość, która w danym przedziale czasowym przyczynia się do globalnego ocieplenia  w takim samym stopniu, co tona dwutlenku węgla.

Protokół z Kioto c.d. Jedynie trzy państwa: Islandia (10%), Australia (8%) oraz Norwegia (1%) dostały zezwolenie na zwiększenie emisji względem 1990 roku. Rosja, Ukraina i Nowa Zelandia mogą utrzymać emisje na tym samym poziomie, co w 1990 roku. Reszta krajów uprzemysłowionych musi do lat 2008-2012 zredukować swoje emisje o 6-8 % względem poziomu z 1990 roku.

„Mechanizmy elastyczności”: Międzynarodowy handel zezwoleniami, Z zasady wspólnego działania,  Mechanizm Czystego Rozwoju (CDM)

Protokół z Kioto c.d. mogą go przyjąć wyłącznie państwa które uprzednio przyjęły konwencję na Szczycie Ziemi w Rio de Janeiro w 1992; Polska była uczestnikiem Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro w 1992 i jednym z państw, które przyjęły Ramową Konwencję Narodów Zjednoczonych dotyczącej Zmian Klimatycznych Terytorium; W chwili obecnej trwają prace nad Krajowym Planem Rozdziału Uprawnień na lata 2008-2012

Protokół z Kioto c.d. kraje rozwinięte są zobowiązane do wspierania rozwoju technologicznego słabiej rozwiniętych krajów oraz studiów i projektów związanych z badaniem klimatu; kraje, które po upływie 2012 roku będą wciąż emitowały więcej gazów cieplarnianych niż pozwalają im na to ich limity, będą musiały się wywiązać ze swoich zobowiązań w kolejnym okresie, a ich kwoty zostaną karnie obniżone o 30%; w lutym 2005, protokół z Kioto został ratyfikowany przez 141 krajów, wytwarzających w sumie 61% światowej emisji gazów cieplarnianych

Protokół z Kioto c.d. zasada „2 razy 55” – minimum 55 krajów ratyfikujących Konwencję, wytwarzających minimum 55% światowej emisji dwutlenku węgla; państwem, którego ratyfikacja przesądziła o pomyślnym wejściu protokołu w życie, była Rosja do największych obrońców tego dokumentu należy UE, organizacje ekologiczne, ONZ, kraje Pacyfiku zagrożone zalaniem przez ocean na skutek globalnego ocieplenia oraz niektóre środowiska naukowe ; do przeciwników protokołu z Kioto należą USA, które są przeciwne łagodnemu potraktowaniu Chin;

Protokół z Kioto może być uważany za pierwszy krok międzynarodowej społeczności do wspólnego sformalizowanego działania na rzecz skutecznej ochrony środowiska

Podpisanie umowy Polski i Hiszpanii o odsprzedaniu uprawnień do emisji CO2 9 listopada 2009 roku przez premierów Polski Donalda Tuska i Hiszpanii José Luis Rodriguez Zapatero (za 25 mln euro). Formalnym nabywcą będzie EBOiR

Energia celem do roku 2020 udział energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii ma wynosić 20%; bezpieczeństwo dostaw energii oraz jej racjonalne wykorzystanie jest zadaniem priorytetowym w trosce o ochronę środowiska; wyróżniamy kilka typów energii odnawialnej: 1. Wodna 2. Biomasa 3. Wiatrowa 4. Geotermalna 5. Słoneczna

Odnawialne Źródła Energii (OZE) charakteryzują się: minimalnym bądź nawet żadnym wpływem na środowisko; oszczędnością paliw (eliminacja zużycia węgla, ropy i gazu w produkcji energii elektrycznej), stale odnawiającymi się zasobami energii; stanowią energetykę bardzo elastyczną, wykorzystującą różnorodne lokalne źródła energii, rozproszeniem na całym obszarze kraju

Odnawialne Źródła Energii (OZE) Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii jest jednym z kluczowych działań realizacyjnych polityki horyzontalnej Unii Europejskiej w zakresie ochrony klimatu, bezpieczeństwa energetycznego i ochrony środowiska. Ze względu na bardzo wysokie koszty budowy nowych elektrowni i elektrociepłowni wykorzystujących odnawialne źródła energii, we wszystkich krajach UE tworzone są specjalne systemy wsparcia dla inwestorów. Komisja Europejska przeznacza na wsparcie budowy tego typu jednostek, znaczące środki dotacyjne

http://www.ieo.pl/webpage/pl/aktualnosci/39-biece/216-opinia-ieo-w-sprawie-projektu-rozporzdzenia-ministra-gospodarki.html http://www.ieo.pl/webpage/pl/aktualnosci/39-biece/209-25112009.html http://www.ieo.pl/webpage/pl/aktualnosci/39-biece/215-raport-wizja-rozwoju-energetyki-sonecznej-termicznej-w-polsce-wraz-z-planem-dziaa-do-2020r-przygotowany-przez-instytut-energetyki-odnawialnej-we-wspopracy-z-panelem-sonecznym-20x2020.html http://www.ieo.pl/webpage/pl/aktualnosci/39-biece/194-rynek.html

Energetyka wodna pozyskiwanie bez szkodliwych gazów i płynów; energia jest tania; możliwość budowy małych elektrowni; mogą spełniać rolę ochronną przed powodzią i stanowić zaopatrzenie ludności w wodę pitną; uatrakcyjniają krajobraz; energetyka wodna stanowi 30% potencjału wytwarzania energii elektrycznej;

Energetyka wodna c.d. rodzaje elektrowni budowanych na zasobach wody: hydroelektrownia (małe elektrownie, elektrownie systemowe), wodna elektrownia pompowa, morska elektrownia pływowa, morska elektrownia cieplna; bariery w wykorzystaniu wody: brak woli wsparcia dla budowy dużej elektrowni wodnej na Dolnej Wiśle , Niezwykle skomplikowana sytuacja własnościowa obiektów wodnych , zbyt duże koszty inwestycyjne ; problem stanowi zmiany w krajobrazie, zajęcie obszarów pod budowę, niszczenie roślinności i przemieszczanie zwierzyny

Energia słoneczna: jest powszechnie dostępnym, całkowicie czystym i najbardziej naturalnym z dostępnych źródeł energii, dużą zaletą jej użytkowania jest łatwa adaptacja; jest niewyczerpalnym źródłem energii, ilość energii docierająca w ciągu roku do powierzchni Ziemi jest wielokrotnie większa niż wszystkie zasoby energii odnawialnej i nieodnawialnej zgromadzone na Ziemi razem wzięte;

Energia słoneczna c.d. : bariery w wykorzystaniu energii słonecznej: brak prostego systemu wsparcia małych indywidualnych inwestycji w instalacje kolektorów, brak zdefiniowanych celów odnośnie wykorzystania fotowoltaiki w budownictwie; energię słoneczną wykorzystują kolektory słoneczne( niskotemperaturowe, wysokotemperaturowe)

Energia wiatrowa : jednym z najstarszych odnawialnych źródeł energii; turbiny wiatrowe przekształcają prędkość przepływu powietrza na energię elektryczną za pośrednictwem wiatraków z długimi najczęściej trzema łopatami; są silnie związane z lokalnymi warunkami klimatycznymi i terenowymi; dobre warunki do powstania elektrowni wiatrowych w Polsce: M. Bałtyckie, północno wschodnia Polska;

Energia wiatrowa c.d. : bariery w wykorzystaniu wiatru: lokalizacje w obszarach cennych przyrodniczo, podatek od nieruchomości , słaba infrastruktura sieci przesyłowej na terenach o dużej wietrzności, nieadekwatne procedury wydawania warunków przyłączenia do sieci; w Polsce barierą jest mała prędkość i duża okresowość wiatrów

Energia geotermalna: zakumulowana w głębi Ziemi w postaci gorących skał i wód; energia zgromadzona w gruntach, skałach i płynach wypełniających pory i szczeliny skalne; w Polsce wybudowano zaledwie cztery systemy ciepłownicze w oparciu o wykorzystanie wód geotermalnych - w Pyrzycach, Zakopanem, Mszczonowie i w Uniejowie; źródła energii geotermalnej: grunty i skał, wody gruntowe, wody gorące, para wodna, pokłady solne, gorące skały; jest stosunkowo tania i całkowicie czysta ekologicznie, najbardziej stabilna i daje największe efekty

Biomasa: substancja organiczna powstała w wyniku fotosyntezy; należą do niej zarówno odpadki z gospodarstwa domowego, jak i pozostałości po przycinaniu zieleni miejskiej; stanowi trzecie, co do wielkości na świecie, naturalne źródło energii; występuje w różnych stanach skupienia; do celów energetycznych najczęściej stosowane są: słoma, gałęzie, alkohole z ziemniaków, olej rzepakowy, biogaz, odpady z przemysłu drzewnego;

Biomasa c.d. bariery: brak lokalnych rynków biomasy energetycznej, słaba konstrukcja systemu dopłat do upraw energetycznych, brak prostego systemu wsparcia dla powszechnego stosowania indywidualnych biomasowych instalacji energetycznych

Biopaliwo: paliwo powstałe z przetwórstwa produktów organizmów żywych np. roślinnych, zwierzęcych czy mikroorganizmów; wyróżnia się biopaliwa: -stałe - słoma w postaci bel lub kostek siano i inne przetworzone odpady roślinne; -ciekłe - otrzymywane w drodze fermentacji alkoholowej węglowodanów do etanolu, fermentacji butylowej biomasy do butynalu lub z estryfikowanych w biodisel olejów roślinnych (np. olej rzepakowy);

Biopaliwo: -gazowe: biogaz; gaz drzewny; używanie biopaliw pozwala na zmniejszenie importu i zużycia ropy

Energia jądrowa „za” i „przeciw” energia powstaje z rozczepienia jąder atomowych np. uranu, plutonu, toru; powstaje bez wyczerpania naturalnych paliw kopalnianych; Obecnie jest w Korei Południowej, Japonii, USA, Francji (75%), Niemcy, Rosji, Kanadzie, Ukrainie, Wlk. Brytanii, Szwecji

Energia jądrowa „za” i „przeciw” paliwo jądrowe jest tańsze niż paliwo kopalne; łatwiej jest robić i składować zapasy paliwa jądrowego niż paliwa kopalnego; surowce do produkcji paliwa jądrowego jest łatwiej pozyskać i transportować niż paliwa kopalnego; niższe są koszty transportu surowców dla energetyki jądrowej; koszty kopalni węgla kamiennego są sto razy wyższe niż elektrowni atomowej

Energia jądrowa „za” i „przeciw” olbrzymie koszty jakie poniosły by państwa decydujące się na budowę elektrowni jądrowych przyczyniłyby się do ogromnego zadłużenia tych państw; nie są one w stanie sprostać zapotrzebowaniu na energię(7%); awarie tragiczne w skutkach; problemem są odpady promieniotwórcze i ich składowanie; wykorzystuje energii jądrowej w sposób niekontrolowany, np. przy pomocy broni jądrowej; związane z elektrowniami jądrowymi wybuchy, np. wybuch elektrowni w Czarnobylu, który spowodował wielkie straty oraz był przyczyną mutacji genetycznych rodzących się w tym okresie dzieci; wytwarzanie uranu związane jest również z procesami uszkadzającymi naturalną „powłokę” środowiska.

GAZOCIĄG PÓLNOCNY (Nordstream) Mapa planowanego gazociągu

GAZOCIAG PÓLNOCNY (Nordstream) Przebiega z Rosji do Niemiec po dnie wód Bałtyku; Jakie sa konsekwencje dla Polski: Brak wpływów z opłat tranzytowych Brak dystrybucji gazu do Polski Brak możliwości zarobkowych dla polskich przedsiębiorstw Utrudnienie inwestycji budowy Gazoportu w Świnoujściu Zagrożenie ekologiczne dla wód Bałtyku

Pytania do prezentacji: 1. Jakie podstawowe elementy z działalności człowieka są zagrożeniem dla środowiska naturalnego? A. Wzrost temperatury, podwyższenie poziomu wód, ochrona flory i fauny. B.Zjawiska pogodowe, niszczenie roślinności, dzikiej przyrody jezior i rzek. C. Emisja dwutlenku węgla, poziom zanieczyszczenia zbiorników wodnych, powstawanie odpadów. 2. Instytucjami polityki ekologicznej są: A. Komisja Ochrony Środowiska, ISPA, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2007 – 2013. B. Europejska Agencja Ochrony Środowiska, Komisja Ochrony Środowiska. C. Komisja Europejska, „Agenda 21”, Europejska Agencja Ochrony Środowiska. 3. Kraje, w których energia wytwarzana jest w elektrowniach jądrowych to: A. Francja, USA, Rosja. B. Japonia, Polska, Francja. C. Francja, Rosja, Polska.

Dziękujemy za uwagę