ZASADY WZAJEMNEJ ZGODNOŚCI (cross-compliance) Departament Płatności Bezpośrednich MRiRW PUŁAWY 11.01.2011 r.

Wzajemna zgodność- definicje i zakres (1) Wzajemna zgodność – element reformy WPR z 2003 r., która oddzieliła płatności bezpośrednie od produkcji rolnej (decoupled). Wzajemna zgodność oznacza powiązanie wysokości uzyskiwanych płatności bezpośrednich oraz płatności w ramach niektórych działań nieinwestycyjnych PROW 2007- 2013 ze spełnianiem przez beneficjentów określonych wymogów.

Wzajemna zgodność- definicje i zakres (2) Wymogi w ramach wzajemnej zgodności obejmują: utrzymanie gruntów wchodzących w skład gospodarstwa w Dobrej Kulturze Rolnej zgodnie z ochroną środowiska (Good Agricultural and Enviromental Conditions – GAEC) normy obowiązują od 2004 r., obecnie określone są w załączniku III do rozporządzenia Rady nr 73/2009, podstawowe wymogi z zakresu zarządzania (Statutory Management Requirements – SMR) określone w załączniku II do rozporządzenia Rady nr 73/2009 – obowiązują od 1 stycznia 2009 r.

Wzajemna zgodność - definicje i zakres (3) Obszar A obejmuje: Zagadnienia ochrony środowiska naturalnego, Identyfikację i rejestrację zwierząt (IRZ). Obszar B obejmuje: Zdrowie publiczne, Zdrowie zwierząt, zgłaszanie niektórych chorób, Zdrowotność roślin. Obszar C obejmuje: Dobrostan zwierząt.

Wymogi wzajemnej zgodności Wymogi wzajemnej zgodności obowiązują już w prawodawstwie krajowym Nowym elementem są kontrole gospodarstw w tym zakresie od 1 stycznia 2009 r. oraz ewentualne sankcje w postaci obniżenia płatności bezpośrednich oraz płatności w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 tj. płatności: z tytułu naturalnych utrudnień dla rolników na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW), rolnośrodowiskowych, na zalesianie gruntów rolnych.

Termin Wdrożenia Wymogów W państwach UE - 15 od 2007 r., obowiązują wymogi wzajemnej zgodności w pełnym zakresie tj. we wszystkich trzech obszarach W Polsce wymogi wzajemnej zgodności z obszaru A zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2009 roku, wymogi z obszaru B zaczną obowiązywać od 2011, natomiast wymogi z obszaru C od 2013 r. , Od 2004 r. polscy rolnicy są zobowiązani do przestrzegania wymogów dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska (minimalne normy).

Legislacja UE- wymogi wzajemnej zgodności Rozporządzenie Rady (WE) Nr 73/2009 z dnia 19 stycznia 2009 r. ustanawiające wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego dla rolników ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiające określone systemy wsparcia dla rolników, zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1290/2005, (WE) nr 247/2006, (WE) nr 378/2007 oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr1782/2003. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1122/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009 odnośnie do zasady wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli w ramach systemów wsparcia bezpośredniego przewidzianych w wymienionym rozporządzeniu oraz wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do zasady wzajemnej zgodności w ramach systemu wsparcia ustanowionego dla sektora wina

Legislacja krajowa-wymogi wzajemnej zgodności Ustawa z dnia 26 stycznia 2007 roku o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego (Dz. U. z 2008 r. Nr 170, poz. 1051, Nr 214, poz. 1349 z 2009 r. Nr 20, poz. 105 i z 2010 r. Nr 36, poz. 197.) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 kwietnia 2010 r. w sprawie liczby punktów jaką przypisuje się stwierdzonej niezgodności oraz drobnej niezgodności także procentowej wielkości zmniejszenia płatności bezpośredniej, płatności cukrowej lub płatności do pomidorów lub wsparcia specjalnego (Dz. U. Nr 67, poz. 434). Obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wykazu wymogów (z dnia 19 marca 2009 r. M. P. z 2009 Nr 17, poz. 224), o zmianie wykazu wymogów (z dnia 17 marca 2010 r. M. P. z 2010 r. Nr 16, poz. 169) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2010 r. w sprawie minimalnych norm (Dz. U. Nr 39, poz. 211)

Właściwe władze kontrolne (1) Art. 48 rozporządzenia Komisji (WE) 1122/2009 Za przeprowadzanie kontroli w zakresie omawianych wymogów i norm odpowiadają specjalne organy kontroli.

Właściwe władze kontrolne (2) Właściwe władze kontrolne w Polsce: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – kontrole w ramach wzajemnej zgodności w zakresie spełnienia przez rolnika zasad dobrej kultury rolnej (DKR) oraz obszaru środowisko, Inspekcja Weterynaryjna - kontrole na miejscu w zakresie przestrzegania wymogów dotyczących identyfikacji i rejestracji zwierząt.

Kontrole (1) W Polsce ok. 1,5 mln rolników wnioskuje o płatności bezpośrednie, tj. tyle ile łącznie we Francji, W. Brytanii, Hiszpanii i Belgii

Kontrole (2) bydło – 5 % siedzib stad owce i kozy – 3 % siedzib stad Zasady kontroli i sankcjonowania określają art. 70 art. 71 rozporządzenia Komisji nr 1122/2009 Kontroli podlega: 1% rolników wnioskujących o płatności bezpośrednie, tj. ok. 15 tys. gospodarstw w Polsce W zakresie IRZ bydło – 5 % siedzib stad owce i kozy – 3 % siedzib stad trzoda – 1 % siedzib stad

Sankcje cross-compliance (1) Podstawowe rozróżnienie to niezgodność z przepisami wynikająca z: zaniedbania rolnika, umyślnego działania rolnika. Ponadto, przy określaniu wymiaru sankcji będą brane pod uwagę takie elementy jak: powtarzalność, zasięg, dotkliwość, trwałość.

Sankcje cross-compliance (2) Zaniedbania dzielą się na: nieumyślne obniżka w płatnościach z zasady stanowi 3 % całkowitej kwoty płatności bezpośrednich. Jednakże, na podstawie raportu z kontroli może zostać wydana decyzja o obniżeniu wielkości potrącenia do wysokości 1 % lub zwiększeniu go do 5 % całkowitej kwoty lub, w przypadku stwierdzenia powtarzającej się niezgodności, procent sankcji zostanie pomnożony przez 3, jednak maksymalna wysokość sankcji nie może przekroczyć 15 % całkowitej kwoty płatności bezpośrednich.

Sankcje cross-compliance (3) umyślne (celowe) obniżka zastosowana wobec całkowitej kwoty, będzie z zasady wynosić 20 %. Jednakże, Agencja Płatnicza może na podstawie oceny przedłożonej przez właściwy organ kontroli w protokole z czynności kontrolnych, wydać decyzję o obniżeniu procentu do wysokości nie mniejszej niż 15 % lub, w drastycznych przypadkach może zwiększyć ten procent nawet do 100 % całkowitej kwoty.

Sankcje cross-compliance (4) Istnieje możliwość odstąpienia od naliczania sankcji (art. 23 i 24 rozporządzenie Rady WE nr 73/2009) : W przypadku gdy kwota sankcji jest niższa niż 100 euro na gospodarstwo Zostanie stwierdzona tzw. drobna niezgodność

Sankcje cross-compliance (5) Drobna niezgodność: rolnik jest zobowiązany do podjęcia określonych działań naprawczych (jest o tym informowany), termin działań naprawczych ustala właściwy organ i przypada on przed końcem roku następującego po roku, w którym stwierdzono niezgodność, złożenie przez rolnika do kierownika biura powiatowego ARiMR oświadczenia o zrealizowaniu działań naprawczych.

Sankcje cross-compliance (6) Przypadki drobnych niezgodności: W obszarze środowisko Brak planu nawożenia lub plan nawożenia jest niekompletny, (dotyczy gospodarstw położonych na obszarach OSN) W Obszarze Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt Brakujące wpisy do księgi rejestracji oraz brak jednego kolczyka. Z tym, że przypadki drobnej niezgodności będą dotyczyć do 30% zwierząt w stadzie, pod warunkiem, że jest możliwa identyfikacja zwierzęcia i rolnik posiada stosowne dokumenty towarzyszące.

Dziękuję za uwagę