BEZPIECZEŃSTWO W PRZESTRZENI EUROATLANTYCKIEJ I EUROAZJATYCKIEJ

Slides:



Advertisements
Podobne prezentacje
Stanisław KOZIEJ WIELKIE MOCARSTWA WOBEC BLISKOWSCHODNIEGO KOMPLEKSU KRYZYSOWEGO
Advertisements

1 Warszawa, 21 lutego 2008 r. Przegląd budżetu UE a kierunki reformy polityki spójności Podsekretarz Stanu w Augustyn Kubik Podsekretarz Stanu w Ministerstwie.
UNIA EUROPEJSKA NA TLE KRAJÓW TRIADY
Artur Radziwiłł Polska pomoc techniczna dla krajów WNP
T: System obronności Rzeczypospolitej Polskiej.
ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE A KIEROWANIE BEZPIECZEŃSTWEM NARODOWYM
STRATEGIA OBRONNOŚCI PAŃSTWA
ROLA SIŁ ZBROJNYCH W SYSTEMIE OBRONNYM PAŃSTWA
ROLA SIŁ ZBROJNYCH W SYSTEMIE OBRONNYM PAŃSTWA
ISTOTA OBRONNOŚCI RP WYKŁAD Temat 1: tel.:
ORGANIZACJA I FUNKCJONOWANIE SYSTEMU OBRONNEGO PAŃSTWA
SYSTEM BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa
POZIMNOWOJENNA TRANSFORMACJA
EWOLUCJA POZIMNOWOJENNA
POLSKA STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA A STRATEGIE NATO I UE
Politechnika Łódzka, ŁÓDŹ Politechnika Łódzka, ŁÓDŹ Zamiast wstępu: trochę o sobie Chłopak z lubelskiej wioski:
POLSKIE DYLEMATY STRATEGICZNE
BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE
DYLEMATY BEZPIECZEŃSTWA MIĘDZYNARODOWEGO I NARODOWEGO
GLOBALNE I EUROATLANTYCKIE
TERRORYZM I ANTYTERRORYZM
NOWELIZACJA STRATEGII BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO
bezpieczeństwa narodowego,
BEZPIECZEŃSTWO W PRZESTRZENI EUROATLANTYCKIEJ I EUROAZJATYCKIEJ
PROJEKTOWANIE STRATEGII BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP
Konferencja Nowa koncepcja polityki regionalnej Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Warszawa, 4 sierpnia 2008 r.
Polityka spójności UE po roku 2013 perspektywa regionalna Tomasz Parteka Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Spotkanie podsumowujące proces konsultacji.
Polityka regionalna Unii Europejskiej szansa i wyzwanie dla Polski
Bezpieczeństwo państwa
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ POLITYKA KADROWA W SIŁACH ZBROJNYCH RP
Ministerstwo Polityki Społecznej DEPARTAMENT POŻYTKU PUBLICZNEGO październik – listopad 2005 r.
Tomasz Schimanek Konsultacje październik-grudzień 2005 r.
PRZEDMIOT: ZARZĄDZANIE W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH
bezpieczeństwo państwa
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego RADA NAUKI przy Ministrze Nauki i Szkolnictwa Wyższego Cele i warunki reformowania systemu badań naukowych w.
Polskie przepisy dotyczące tworzenia i funkcjonowania EUWT
Biuro Rady Gospodarczej 1 Podsumowanie zmian deregulacyjnych w polskiej gospodarce oraz wyzwania na przyszłość Adam Jasser Podsekretarz Stanu w Kancelarii.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz
1 Warszawa, 17 stycznia 2008 r. Projekt Stanowiska Rządu ws. kierunków reformy polityki spójności UE Hanna Jahns Hanna Jahns Sekretarz Stanu w Ministerstwie.
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Przygotował Andrzej Potucha
Bezpieczeństwo międzynarodowe
GOTOWOŚĆ OBRONNA PAŃSTWA, FUNKCJONOWANIE STAŁYCH DYŻURÓW
BIURO BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO
Świat – UE - Polska prospekt 2050
NATO „Nie wiem , jaka broń będzie użyta w trzeciej wojnie światowej , ale czwarta będzie na maczugi „. Albert Einstein.
UWZGLĘDNIENIE DZIAŁAŃ ADAPTACYJNYCH W POLITYCE SPÓJNOŚCI 11 kwietnia 2013 r.
Stany Zjednoczone w polityce zagranicznej Polski w latach
Najlepsze wykorzystanie Europejskich Ram Odniesienia na rzecz Zapewniania Jakości w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym Drogowskazy Jolanta Podłowska MIĘTNE,
BEZPIECZEŃSTWO POLSKI w świetle rezultatów SPBN
PAŃSTWA EUROPY PÓŁNOCNEJ
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP
KONCEPCJA SYSTEMU STRATEGICZNEJ ODPORNOŚCI KRAJU (na agresję)
Projekt realizowany w ramach Programu Regionalnego MRR „Rozwój miast poprzez wzmocnienie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego, dialog społeczny.
SIŁY ZBROJNE RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ.
Bezpieczeństwo państwa
Zimna Wojna USA vs. ZSRR ( ).
KONCEPCJA WZMOCNIENIA STRATEGICZNEJ ODPORNOŚCI KRAJU
Efektywność w strategiach energetycznych
Ogniwa ochrony bezpieczeństwa ludności
Współczesne założenia polityki bezpieczeństwa RP
STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP Założenia i implementacja
STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP
Stanisław KOZIEJ BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE cz.II Współczesne
dlaczego i jakiej strategii bezpieczeństwa
Listopad 1
Polska Grupa Zbrojeniowa S.A. ul. Malczewskiego Radom Biuro w Warszawie ul. Nowy Świat 4a Warszawa tel. (48)
PRIORYTETY STRATEGICZNE POLSKIEGO BEZPIECZEŃSTWA
Wstęp do nauki o państwie i polityce
Zapis prezentacji:

BEZPIECZEŃSTWO W PRZESTRZENI EUROATLANTYCKIEJ I EUROAZJATYCKIEJ Stanisław KOZIEJ BEZPIECZEŃSTWO W PRZESTRZENI EUROATLANTYCKIEJ I EUROAZJATYCKIEJ www.koziej.pl SGH 2009

Tematy Nowa jakość środowiska bezpieczeństwa – tendencje globalizowania, uinformacyjniania i asymetryzowania Zmiany strategii bezpieczeństwa międzynarodowego – ONZ, NATO, UE, USA: nowe koncepcje i praktyka strategiczna Polska w systemie bezpieczeństwa międzynarodowego – nowe wyzwania operacyjne i transformacyjne www.koziej.pl SGH 2009

Literatura (1) S. Koziej: Między piekłem a rajem. Szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2006 Strona internetowa – www.koziej.pl The European Security Strategy 2003-2008. Building on common interests, EUISS 2009, http://www.iss.europa.eu/uploads/media/ISS_Report_05.pdf E. Lucas, Nowa zimna wojna. Jak Kreml zagraża Rosji i Zachodowi, DW REBIS, Poznań 2008 Global Trends 2025: A Transformed World, NIC, November 2008, http://www.dni.gov/nic/PDF_2025/2025_Global_Trends_Final_Report.p df Towards a grand strategy for an uncertain world, Noaber Foundation 2007 (http://www.csis.org/media/csis/events/080110_grand_strategy.pdf) M. Madej, Zagrożenia asymetryczne bezpieczeństwa państw obszaru transatlantyckiego, PISM, Warszawa 2007 R. Kuźniar: Polityka i siła, Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2005 www.koziej.pl SGH 2009

Literatura (2) H. Munkler, Wojny naszych czasów, Wyd. WAM, Kraków 2004 Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie (red. nauk. R. Zięba), Wyd. Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008 Z. Brzeziński, B. Scowcroft, Ameryka i świat, Wydawnictwo Świat i My, Łódź 2009 A. i H. Toffler: Wojna i antywojna, Wyd. Literackie MUZA, Warszawa 1997 R. Kagan: Potęga i raj. Ameryka i Europa w nowym porządku świata, Wyd. Studio EMKA, Warszawa 2003 Koncepcja strategiczna NATO, 1999 (http://www.nato.int/docu/pr/1999/p99-065e.htm) Comprehensive Political Guidance, NATO, Riga, 29 November 2006, (http://www.nato.int/docu/basictxt/b061129e.htm) Strategia bezpieczeństwa UE, 2003 (http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cmsUpload/78367.pdf) Strategia bezpieczeństwa narodowego USA, 2006 (http://www.whitehouse.gov/nsc/nss/2006/nss2006.pdf) www.koziej.pl SGH 2009

Strategiczne środowisko bezpieczeństwa www.koziej.pl SGH 2009

Zmiana środowiska bezpieczeństwa Globalizacja i rewolucja informacyjna - środowisko GLOBINFO – zglobalizowane i uinformacyjnione, sieciowe Rewolucja polityczna – asymetryzacja środowiska -rozpad symetrycznego świata dwubiegunowego i erupcja asymetrycznych relacji bezpieczeństwa nuklearnego i konwencjonalnego Rewolucja strukturalna - podmioty niepaństwowe, państwa problemowe (zbójeckie i upadłe), mocarstwa „wschodzące” www.koziej.pl SGH 2009

Konsekwencje „GLOBINFO” dla środowiska bezpieczeństwa (1) Zwiększają szanse współdziałania międzynarodowego na polu bezpieczeństwa Rodzą dodatkowe wyzwania mobilizujące do wysiłków na rzecz bezpieczeństwa Stwarzają dodatkowe ryzyka związane z szerszą aktywnością zewnętrzną www.koziej.pl SGH 2009

Konsekwencje „GLOBINFO” dla środowiska bezpieczeństwa (2) Zmniejszają groźbę wojny globalnej Umiędzynarodawiają konflikty i kryzysy wewnętrzne i lokalne Globalizują plagi społeczne – np. AIDS, przestępczość, terroryzm Rodzą jakościowo nowe zagrożenia informacyjne (np. cyberterroryzm) www.koziej.pl SGH 2009

Konsekwencje „GLOBINFO” dla środowiska bezpieczeństwa (3) Zwiększają rolę podmiotów niepaństwowych (NGO, grupy terrorystyczne) Zwiększają rolę opinii publicznej w rozstrzyganiu kwestii bezpieczeństwa www.koziej.pl SGH 2009

Istota terroryzmu Celowe (świadomie zamierzone) i spektakularne atakowanie niewinnych, postronnych osób dla pośredniego (asymetrycznego - poprzez zastraszanie opinii publicznej) oddziaływania na przeciwnika politycznego lub ideologicznego Rzeczywisty cel ulokowany poza atakowanym obiektem www.koziej.pl SGH 2009

Istota terroryzmu Walka – atakowanie przeciwnika B A Terroryzm – atakowanie otoczenia B A www.koziej.pl SGH 2009

Nowa jakość terroryzmu globalizacja i uinformacyjnienie – globalna sieć terrorystyczna proliferacja fundamentalizmu i radykalizmu – alkaidyzm? terroryzm samobójczy terroryzm masowego rażenia globalna sieć terrorystyczna – nowe, asymetryczne mocarstwo światowe ery informacyjnej? www.koziej.pl SGH 2009

Wymiary asymetryczności terroryzmu globalnego Wymiar humanistyczny: emocjonalizm przeciw racjonalizmowi Wymiar ideologiczny: radykalizm i fundamentalizm religijny (al-kaidyzm, dżihadyzm?) przeciw demokracji i liberalizmowi politycznemu Wymiar organizacyjny: sieciowość przeciw hierarchiczności Wymiar instrumentalny: środki proste i powszechne przeciw technicznie zaawansowanym i specjalistycznym Wymiar operacyjny: terroryzm samobójczy i taktyka maksymalizacji strat przeciw taktyce minimalizacji strat własnych i przeciwnika www.koziej.pl SGH 2009

Jak kończą działalność grupy terrorystyczne? (dane z lat 1968 – 2006) 43% - kończą działalność i przechodzą do metod politycznych 40% - rozbite przez siły policyjne 7% - rozbite przez wojsko 10% - zwyciężyły Wg – S. G. Jones, Defeating Terrorist Groups, RAND , September 2008, Testimony presented before the House Armed Services Committee, Subcommittee on Terrorism and Unconventional Threats and Capabilities on September 18, 2008 www.koziej.pl SGH 2009

Postklasyczna era nuklearna zimna wojna – klasyczne, symetryczne odstraszanie proliferacja – nowi, asymetryczni dysponenci: państwa niepewne i struktury niepaństwowe Asymetryczność roli: broń ostateczna (używana z konieczności, strategia odstraszania) – broń pierwszego użycia (używana z wyboru, strategia szantażu) bezpieczeństwo utrzymywania broni jądrowej (dostęp fizyczny i informacyjny) Asymetryczność zagrożeń i strategii nuklearnych oraz duże prawdopodobieństwo użycia broni nuklearnej – nowa jakość www.koziej.pl SGH 2009

Prawdopodobieństwo użycia BJ przez terrorystów Według amerykańskich analityków: 20% - że w ciągu roku 30% do ponad 50% - że w ciągu dekady w ogóle – nieuniknione www.koziej.pl SGH 2009

Inne zjawiska i tendencje asymetryzacji bezpieczeństwa Asymetryzacja tradycyjnych konfliktów i kryzysów: międzynarodowy kontekst kryzysów wewnętrznych: naruszanie praw człowieka a zasada suwerenności państw wojna z terroryzmem jako asymetryczna wojna światowa? Dezintegracja i degeneracja klasycznych struktur: państwa upadłe: asymetryczne zagrożenia słabością państwa zbójeckie: asymetryczne zagrożenia pirackim podejściem do reguł życia międzynarodowego Negatywne skutki rozwoju, dobrobytu i demokracji (zagrożenia środowiska naturalnego, postęp a dewiacje społeczne, przestępczość, katastrofy infrastrukturalne) www.koziej.pl SGH 2009

Konflikty i kryzysy regionalne Bałkany – kryzysy przytłumione Afganistan – czarna dziura bezpieczeństwa światowego Irak – światełko w tunelu Iran i Pakistan – tykające bomby; groźba nuklearyzacji Bliskiego Wschodu Korea Płn. – kompletna niejasność Izrael/Palestyńczycy – zmienić konflikt asymetryczny w symetryczny Przyrosyjski „łuk południa” (Azja Środkowa, Kaukaz, Europa Wschodnia) – „mała zimna wojna” (wymiary: militarny, informacyjny, energetyczny) www.koziej.pl SGH 2009

AFGANISTAN - interwencja Zgodność mocarstw co do zasadności interwencji po 11.09 Współpraca USA-Rosja, szybkie wtargniecie, połowiczny sukces www.koziej.pl SGH 2009

AFGANISTAN - kryzys USA i NATO Kontekst Pakistanu USA: najpierw preferencje dla Iraku, Afganistan sprawą NATO; teraz przenoszenie wysiłku z Iraku Przejęcie odpowiedzialności przez NATO: błąd strategiczny Kontekst Pakistanu „Nowy Taliban” Krucho stabilny Pakistan – kontynuacja pełzającego kryzysu w Afganistanie Destabilizacja Pakistanu – groźba kryzysu nuklearnego w regionie, także z użyciem broni nuklearnej w Afganistanie: mocarstwa wobec wyzwania interwencji www.koziej.pl SGH 2009

AFGANISTAN - perspektywy „Czarna dziura bezpieczeństwa światowego” Warianty: Opcja militarna: bezterminowa okupacja Afganistanu przez NATO? Opcja cywilna: nowa koalicja zadaniowa – uniwersalna, pod egidą ONZ, ze wsparciem wojskowym ze strony m.in. NATO, w postaci strategicznego kordonu bezpieczeństwa wokół Afganistanu Comprehensive strategy – dyplomatyczno- ekonomiczno – militarna rozmowy z talibami? www.koziej.pl SGH 2009

IRAK - interwencja Rada Bezpieczeństwa ONZ bezradna: spór mocarstw(USA, WB – Rosja, Chiny, Francja) Motywy i uzasadnienie: iracka BMR – błędy wywiadu i dyplomacji publicznej USA Spór wewnątrzeuropejski www.koziej.pl SGH 2009

IRAK – przebieg kryzysu Szybkie zwycięstwo wojenne Warunki powojenne: szyici, sunici, Kurdowie, Al-Kaida, sąsiedzi Kłopoty pokonfliktowe: błędy koncepcyjne i realizacyjne USA (preferowanie podejścia wyłącznie wojskowego) Zmiana podejścia sunitów do Al.-Kaidy i „zielone światło” dla przyszłości Iraku www.koziej.pl SGH 2009

IRAK - perspektywy Decyzja prezydenta Obamy o wycofaniu się z Iraku: Scenariusz optymistyczny: powstanie zdolnego do samodzielnego działania Iraku, ale o bardzo kruchej stabilności Scenariusz pesymistyczny: Załamanie się dotychczasowego procesu - groźba wojny wewnętrznej i jej eskalacji w wojnę regionalną z użyciem BMR Konieczność „reinterwencji” międzynarodowej www.koziej.pl SGH 2009

IRAN - kryzys Aspiracje mocarstwowe Iranu: Antyamerykanizm, antyizraelskość – lider krucjaty przeciw cywilizacji zachodniej Mocarstwo szyickie, obawy arabskich państw sunickich Ambicje rakietowo-nuklearne mocarstwa naftowego Stosunki z Koreą Płn. Strategia „dwóch kroków” na drodze do mocarstwa nuklearnego Podejście Rosji www.koziej.pl SGH 2009

IRAN - perspektywy Iran nuklearny? Nuklearyzacja regionu BW Konsekwencje dla mocarstw – prewencja?, jaka? Zaangażowanie Iranu w wewnętrzne sprawy Iraku? Wojna regionalna www.koziej.pl SGH 2009

Kaukaz Gruzja – aspiracje zachodnie i problemy wewnętrzne Rosja – interesy i strategia Konflikt – pułapka rosyjska Nieproporcjonalna reakcji Rosji Rola UE – słabo zdany egzamin www.koziej.pl SGH 2009

Asymetryczność konfliktu Konflikt palestyński Asymetryczność konfliktu Rozwiązanie – symetryzacja: państwo palestyńskie www.koziej.pl SGH 2009

Konflikt gazowy Ukraina – wychodzi z twarzą, choć poobijana Rosja – nie uzyskała pełnego zwycięstwa UE – porażka (za dużo indywidualizmu, za mało solidaryzmu). Może powstanie strategia bezpieczeństwa energetycznego? www.koziej.pl SGH 2009

Główne problemy pozimnowojennej strategii globalnej interwencje humanitarne operacje uprzedzające operacje prewencyjne operacje stabilizacyjne obrona przeciwrakietowa Bezpieczeństwo energetyczne główne wyzwanie: przyjąć wspólną strategię globalną, aby uniknąć anarchii strategicznej www.koziej.pl SGH 2009

Niespokojny świat XXI wieku ”Szare” bezpieczeństwo (między piekłem a rajem) „Skrzyżowanie” terroryzmu z BMR – kwintesencja zagrożeń www.koziej.pl SGH 2009

STRATEGIE BEZPIECZEŃSTWA MIĘDZYNARODOWEGO S www.koziej.pl SGH 2009

Zmiana strategiczna Nieadekwatność i nieefektywność symetrycznych procedur (dwubiegunowość i równoważne relacje między mocarstwami) z czasów zimnej wojny ONZ – istota nieefektywności w pozimnowojennych warunkach, potrzeba i próby reformy Nowa ONZ? www.koziej.pl SGH 2009

NATO Transformacja i potknięcia Nowa pozimnowojenna strategia: od konfrontacji do współpracy, partnerstwa i członkostwa Kosowo: pierwsza interwencja 11.09 – art. 5. 2003 – Irak i Turcja, art. 4. NATO wobec sytuacji trudnokonsensusowych Afganistan – ryzyko „psucia się” NATO Cyber-defense, bezpieczeństwo energetyczne, obrona przeciwrakietowa, NRF - kłopoty GLOBALTO? www.koziej.pl SGH 2009

www.koziej.pl SGH 2009

Strategia UE - cele przeciwdziałanie zagrożeniom (inaczej niż tradycyjna samoobrona przed agresją, z dala od granic, wyprzedzająco, nie tylko militarnie) poszerzanie strefy bezpieczeństwa w bezpośrednim sąsiedztwie (EW, Bałkany, Kaukaz, BW, M. Śródziemne) wzmocnienie multilateralnego ładu międzynarodowego (ONZ, NATO, inne podmioty) www.koziej.pl SGH 2009

UNIA EUROPEJSKA: Traktat lizboński (1) Misje UE - wspólne działania rozbrojeniowe, humanitarne i ratownicze, doradztwo i wsparcie wojskowe, zapobieganie konfliktom i utrzymywanie pokoju oraz misje zbrojne w ramach reagowania kryzysowego, w tym przywracania pokoju i stabilizacji pokonfliktowej. Mogą one służyć walce z terroryzmem, w tym przez wspieranie państw trzecich w zwalczaniu terroryzmu na ich terytoriach. www.koziej.pl SGH 2009

UNIA EUROPEJSKA (2) Państwa członkowskie, które spełniają wyższe kryteria w zakresie potencjału wojskowego oraz zamierzają przyjąć większe zobowiązania wojskowe z uwagi na najbardziej wymagające misje, mogą ustanowić współpracę strukturalną www.koziej.pl SGH 2009

UNIA EUROPEJSKA (3) Docelowo = wspólna obrona, jeśli tak postanowi Rada Europejska. Do tego czasu możliwe bliższe współdziałanie obronne części członków (wzajemna pomoc wojskowa i cywilna w razie agresji bezpośredniej) Państwa te na co dzień realizują tzw. współpracę strukturalną www.koziej.pl SGH 2009

UNIA EUROPEJSKA: perspektywa NATO- bis? Tandem NATO – UE? www.koziej.pl SGH 2009

Organizacje euroazjatyckie Wspólnota Niepodległych Państw (rosyjski odpowiednik UE?) Organizacja Traktatu o Kolektywnym Bezpieczeństwie (rosyjski odpowiednik NATO?) Szanghajska Organizacja Współpracy www.koziej.pl SGH 2009

„Uboczne” skutki Organizacje międzynarodowe - koalicje „ad hoc” (zadaniowe) Strategie międzynarodowe – strategie narodowe (renacjonalizacja praktyki strategicznej) www.koziej.pl SGH 2009

USA – nowa strategia hegemona światowego Szok po 11 września 2001 - nowe koncepcje strategiczne (system strategii narodowych) Nieadekwatność dotychczasowej strategii odstraszania (MAD) w stosunku do terrorystów i państw zbójeckich Prewencja i uderzenia uprzedzające w walce z terroryzmem i BMR Obrona przeciwrakietowa – odpowiedź na asymetryczne zagrożenia rakietowo- nuklearne www.koziej.pl SGH 2009

Zapobieganie i uprzedzanie ataku (Preventive and preemptive) Prawdopodobieństwo ataku z poważnymi szkodami Prewencja (tylko RB ONZ) Uprzedzanie ataku (uprawnione) www.koziej.pl SGH 2009

GEOGRAFICZNE STREFY ODPOWIEDZIALNOŚCI STRATEGICZNYCH DOWÓDZTW USA NORTH EU CENT AFRI PAC SOUTH www.koziej.pl SGH 2009

Geneza obrony przeciwrakietowej Historyczna - wyścig „miecza i tarczy” Technologiczna - dziś rakiety głównym nośnikiem siły uderzeniowej, przeciwrakiety – technicznie możliwe Strategiczna – asymetryczne środowisko nuklearno-rakietowe www.koziej.pl SGH 2009

Sens obrony przeciwrakietowej Rakiety – przeciwrakiety: nowoczesna wersja odwiecznego wyścigu między środkami ofensywnymi i defensywnymi Bezsens strategiczny w relacjach symetrycznych; przydatność w relacjach asymetrycznych Stanowisko Rosji – pretekst dla wojny informacyjnej www.koziej.pl SGH 2009

Europejski segment amerykańskiego MD (źródło: MDA) www.koziej.pl SGH 2009

Rola obrony przeciwrakietowej Rola obrony przeciwrakietowej w systemie bezpieczeństwa: jeden z instrumentów strategicznych Zintegrowany z: Nieproliferacja i kontrproliferacja Odstraszanie Interwencje prewencyjne i uderzenia uprzedzające www.koziej.pl SGH 2009

Rosja Jelcyn – poszukiwanie miejsca w nowym porządku strategicznym w latach 90. Putin – strategia wojny informacyjnej z Zachodem Miedwiediew – „mała zimna wojna” Relacje Rosji z USA, NATO, UE, Chinami, Indiami www.koziej.pl SGH 2009

Chiny Tradycyjne balansowanie między celami rozwoju (gromadzenie potencjału narodowego) i bezpieczeństwa (eksploatowanie potencjału)‏ Pragmatyzm - priorytet dla celów rozwojowych Treść założeń strategicznych: pokojowy rozwój, unikanie użycia siły, nieingerencja w sprawy wewnętrzne, obronny charakter strategii wojskowej. Drugie mocarstwo ekonomiczne świata do 2025; najwiekszy importer surowców USA i Tajwan - główne punkty odniesienia Październik 2007 WSHiP 51 www.koziej.pl SGH 2009

Mocarstwa wschodzące: Chiny i Indie Do 2025 wciąż bardziej skoncentrowane na swoim wewnętrznym rozwoju niż na zmienianiu świata Kapitalizm państwowy – inna niż była na Zachodzie droga rozwoju, podobnie idą też inne wschodzące mocarstwa: Rosja i Indie Generalnie – historyczne przesunięcie bogactwa i siły ekonomicznej z Zachodu na Wschód USA pozostaną najważniejszym aktorem, ale mniej dominujacym www.koziej.pl SGH 2009

Inni ważni gracze Francja – ambicje przewodzenia Wielka Brytania – pragmatyzm, strategia balansowania Niemcy – siła gospodarcza, politycznie - w punkcie zwrotnym? Japonia – jak Niemcy Pakistan – tykająca bomba nuklearna Izrael – siła wpływów Październik 2007 WSHiP 53 www.koziej.pl SGH 2009

www.koziej.pl SGH 2009

Pozapaństwowe podmioty Dalszy względny (w stosunku do tradycyjnych państw) wzrost siły różnych podmiotów niepaństwowych (organizacje biznesowe, plemienne, religijne, sieci terrorystyczne, kryminalne itp.) Niektóre państwa mogą nawet być przejmowane i prowadzone przez sieci przestępcze W niektórych regionach Afryki i Azji Płd. tradycyjnie pojmowane państwa mogą wręcz zanikać z powodu niezdolności rządów do zapewnienia podstawowych potrzeb, w tym bezpieczeństwa Global Trends 2025: A Transformed World, November 2008 www.koziej.pl SGH 2009

Przyszły ład międzynarodowy Najbardziej wyróżniającą cechą „nowego ładu” będzie przejście od świata jednobiegunowego zdominowanego przez USA do względnie nieuporządkowanej struktury starych mocarstw i państw wschodzących oraz przechodzenie siły wpływów z podmiotów państwowych do niepaństwowych www.koziej.pl SGH 2009

Główne problemy pozimnowojennej strategii globalnej interwencje humanitarne operacje uprzedzające operacje prewencyjne operacje stabilizacyjne obrona przeciwrakietowa Bezpieczeństwo energetyczne główne wyzwanie: przyjąć wspólną strategię globalną, aby uniknąć anarchii strategicznej www.koziej.pl SGH 2009

Główny dylemat globalny Alternatywa: Umiędzynarodowienie strategii wyprzedzania: strategia globalna? czy – anarchia strategiczna? www.koziej.pl SGH 2009

koncepcja strategiczna Polska koncepcja strategiczna www.koziej.pl SGH 2009

Polska strategia bezpieczeństwa Strategia 2007 przyjęta w okresie vacuum rządowego Dobry krok w kierunku integracji bezpieczeństwa, ale nie dokończony Słabość części preparacyjnej (transformacyjnej) – budowa, utrzymywanie i transformowanie systemu bezpieczeństwa www.koziej.pl SGH 2009

Koncepcja bezpieczeństwa: dylematy strategiczne Zmieniająca się wartość sojuszy (NATO, UE) dla bezpieczeństwa Polski Strategiczne stanowisko Polski wobec relacji NATO – UE Strategia udziału w operacjach sojuszniczych NATO i UE Polska wobec tarczy antyrakietowej - w świetle relacji z USA, NATO i UE www.koziej.pl SGH 2009

Udział w operacji NATO w Afganistanie Dylematy sojusznicze Ratować NATO przed psuciem się w Afganistanie Dylematy narodowe Konsolidacja operacyjna a odpowiedzialność za strefę Ograniczenia operacyjne Rotacja wewnątrzsojusznicza www.koziej.pl SGH 2009

Tarcza w Polsce Kontekst amerykański (szukanie oszczędności finansowych, „waluta strategiczna” na arenie międzynarodowej: wobec Rosji i NATO) Kontekst rosyjski (kolejne, po wejściu do NATO, uniezależnienie strategiczne Polski od Rosji) Kontekst sojuszniczy (przyszła obrona przeciwrakietowa NATO i UE) Kontekst polski (zainicjowanie budowy „narodowej tarczy” jako koniecznego wkładu do systemu NATO) www.koziej.pl SGH 2009

Strategia preparacyjna (transformacyjna) Integracja systemu kierowania – na wszystkich szczeblach: Państwo: decydent (P+RM), organy doradcze (RBN+?), organy sztabowe (BBN+…RCB?) SZ – konsolidacja (błędy: szef obrony, redyslokacja dowództw) Profesjonalizacja wyspecjalizowanych podsystemów wykonawczych - SZ: Profesjonalizacja = uzawodowienie, modernizacja techniczna, szkolenie Paradygmat jakościowy: wielkość wtórna wobec jakości Powszechność przygotowań na rzecz bezpieczeństwa System edukacji powszechnej Lokalne systemy bezpieczeństwa, zamiast systemu OT system BT www.koziej.pl SGH 2009

Kryzys budżetowy w MON: strategia ucieczki do przodu Kryzys: nie tylko zagrożenie, ale także wyzwanie i szansa Myśl przewodnia: rewizja docelowego modelu SZ zgodnie z paradygmatem jakościowym i rekonstrukcja wieloletniego programu ich rozwoju Główne zadania: Konsolidacja organizacyjna i komasacja dyslokacyjna Integracja systemu kierowania i dowodzenia Reforma szkolnictwa wojskowego Racjonalizacja strategii udziału w operacjach międzynarodowych Stabilizacja wskaźnika nakładów obronnych oraz zmiana wewnętrznej struktury budżetu MON Kierowanie się „strategią przeskoku generacyjnego” w modernizacji technicznej sił zbrojnych Zmniejszenie zakładanej wielkości sił zbrojnych www.koziej.pl SGH 2009

Polska Państwa o nowoczesnych SZ potencjał Tempo modernizacji SZ Sprzęt na pojutrze (przyszłej generacji) L u k a Sprzęt na jutro Państwa o nowoczesnych SZ Sprzęt na dziś Polska Starogeneracyjne darowizny (sprzęt wczorajszy) czas 2009 2020 - 2030 Opcje strategii modernizacyjnych SZ RP: Strategia zapaści (pogodzenia się z losem) Strategia biernej kontynuacji (czekania na cud) Strategia ratunkowa (utrzymania dystansu) Strategia wyprzedzająca (przeskoku generacyjnego) www.koziej.pl SGH 2009

Synteza Skrzyżowanie terroryzmu z BMR – główne zagrożenia asymetryczne Strategia wyprzedzania – odpowiedzią na asymetryczność zagrożeń Strategia globalna odpowiedzią na niebezpieczeństwo anarchii strategicznej Zintegrowany, profesjonalny i powszechny system bezpieczeństwa narodowego www.koziej.pl SGH 2009

Pytania ????????? ? www.koziej.pl SGH 2009