Jak zmienia się świat. Czy nasza edukacja za nim nadąża Jak zmienia się świat? Czy nasza edukacja za nim nadąża? Marcin Nowicki Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową

Dzisiejsze 7-10 latki w „sile wieku” będą w 2050 r.

społe-czeństwo obywa-telskie Obyś żył w ciekawych czasach… energia społe-czeństwo obywa-telskie globali-zacja wirtuali-zacja sieci starzenie się techno-logie Chiny poko-lenie Y ekologia € wiedza symbo-liczna

PROJEKTOWOŚĆ I OTWARTOŚĆ (zacieranie granic branżowych) ROSNĄCA NIEPEWNOŚĆ Spirala wiedzy PRZYROST WIEDZY KONIECZNOŚĆ WSPÓŁPRACY INTERDYSCYP., PROJEKTOWOŚĆ I OTWARTOŚĆ (zacieranie granic branżowych) ROSNĄCA ZŁOŻONOŚĆ - KONIECZNOŚĆ SPECJALIZACJI

Piramida wiedzy – gdzie jest nasza edukacja? MĄDROŚĆ zakładam czapkę WIEDZA jest mróz, znam możliwe konsekwencje INFORMACJA odczytuję temp.: -5 st. C DANE patrzę na termometr – źródło danych

Opierajmy się na wiedzy… ale jakiej? Klimat „dla biznesu” (RIS, klastry, patenty) wiedza syntetyczna (inżynierska) wiedza analityczna (naukowa) wiedza symboliczna (super-creative class) Klimat „dla ludzi” (różnorodność, kreatywność, tolerancja, urbanizacja) (wg. Bjřrna T. Asheim’a)

Typy pracy (wg. Roberta Reich’a) „symboliczni analitycy” – inżynierowie, prawnicy, naukowcy, kadra zarządzająca, dziennikarze, konsultanci itp. (mind workers) „pracownicy rutynowi” – robotnicy, brygadziści, nadzorcy, „przetwórcy” danych itp. „pracownicy usług osobistych” – kelnerzy, opiekunowie, fryzjerzy, sprzedawcy itp.

Znaczenie kształcenia ustawicznego Poziom wiedzy „symboliczni analitycy” „pracownicy rutynowi” „pracownicy usług osobistych” Szybkość zmiany

Zawody i branże przyszłości to przeszłość więcej wiedzy wieloaspektowość, złożoność zacieranie tradycyjnego podziału branżowego branże przyszłości trendy rozwojowe zawody przyszłości kompetencje dla rozwoju

Kierunki rozwoju wybranych branż budownictwo (energooszczędne, ekologiczne, inteligentne domy...) handel (internetowy, nowe formy płatności...) chemiczna (biotechnologie, nowe materiały, ekologia...) ICT (usługi) (digitalizacja życia codziennego, „super-interface"...) ICT (przemysł elektroniczny) (high-design, easy-super-high-tech...) pośrednictwo finansowe i obsługa firm (globalna sieciowość...) BPO (międzykulturowość, standaryzacja globalna...) logistyka i transport (digitalizacja, ekologia, multimodalność globalna...) turystyka (medyczna, ekstremalna, spa, ekologiczna...) przemysł rolno-spożywczy (ekologia, zdrowie, energetyka...) przemysł samochodowy (ekologia, energooszczędność, digitalizacja...) przemysł stoczniowy (energetyka, offshore...) przemysł drzewno-meblowy (high-design, ekologia...)

Naprawdę najwyższy czas na zmianę system to edukacja formalna, pozaformalna i nieformalna life-long i life-wide learning – szkoła i nauczyciel jako „integrator” szkoła zabija kreatywność – a powinna ją rozwijać modułowość jako odpowiedź na wielowymiarowość projektowość – praca zespołowa, odpowiedzialność, rozwój talentów itd. różnorodność – „industrialny” model ujednolicenia nie pasuje do XXI w. przenikanie i uzupełnianie: edukacja-biznes-administracja-nauka- społeczeństwo (podejście foresight’owe) elastyczność form i treści – wysoka kontekstowość koniec negatywnej selekcji i struktur długiego trwania kompetencje międzykulturowe i interpersonalne – rozwój, bezpieczeństwo, szczęście

Naprawdę najwyższy czas na zmianę - szkolnictwo zawodowe i ustawiczne popyt ma decydować o treści, jakości i cenie szkoleń badania przedsiębiorców to za mało – konieczny stały foresight (wielowymiarowe badanie trendów społecznych i gospodarczych) firma to uniwersytet – life-long learning elastyczna, otwarta, funkcjonalna „certyfikacja” kwalifikacji i kompetencji wyprowadzić uczniów/kursantów ze szkół – life-wide learning

ZAWODY/ kwalifikacje modułowe cechy osobowe i kompetencje kluczowe „Potrzeby rynku pracy” projekcja struktury kluczowe klastry/branże demografia (+ migracje) zróżnicowania przestrzenne STRUKTURA GOSPODARKI projektowość/sieciowość globalizacja/otwartość digitalizacja przyrost wiedzy TRENDY GOSPODARCZE I SPOŁECZNE POLITYKA SPOŁ.-GOSPOD. strategie rozwoju polityki UE polityka edukacyjna KOMPETENCJE ZAWODOWE ZAWODY/ kwalifikacje modułowe KWALIFIKACJE ZAWODOWE (wiedza zawodowa + umiejętności) KOMPETENCJE: EDUKACJA osobiste społeczne (interpersonalne) organizacyjne menadżerskie cechy osobowe i kompetencje kluczowe

„Badania” rynku pracy Jak jest? Jak powinno być? wykorzystanie danych statystycznych rozproszenie, brak wniosków synteza, wnioskowanie przyczynowo-skutkowe czym jest „rynek pracy”? głównie analizy bezrobocia podejście holistyczne prognozowanie cząstkowe, ograniczone, głównie modele ekonometryczne sieci dialogu, techniki foresightowe przystępność i dostępność informacji „dla specjalistów” zróżnicowane formy i zakres