Prakseologiczne przesłanie dla pracy kierowniczej (dyrektywa prakseologiczna) „Chodzi o to, by człowiek robił ochoczo to, co robić musi; by tego, co robić musi, nie robił tylko dla tego, że musi; by w robieniu tego, co musi, znalazł upodobanie i dzięki temu pracę swą usprawnił wielokrotnie, okazując hojność w oddaniu się jej.” T. Kotarbiński, Traktat o dobrej robocie, Ossolineum, Wrocław 1982, wyd. siódme, s. 213.

Pytanie pierwsze: Czy wszyscy obywatele Rzeczypospolitej Polskiej są zobowiązani, w równej mierze, do przestrzegania przepisów prawa? Brzmi jak pytanie retoryczne…

USTAWA z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym Art. 33. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego sprawuje nadzór nad zgodnością działań uczelni z przepisami prawa i statutem (…) a także nad prawidłowością wydatkowania środków publicznych. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego może żądać informacji i wyjaśnień od organów uczelni (…), a także dokonywać kontroli działalności uczelni.

Uprawnienia ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego w zakresie nadzoru, o którym mowa w ust. 1, sprawują odpowiedni: 1) Minister Obrony Narodowej – w odniesieniu do uczelni wojskowych; (…);

Art. 38. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego może wystąpić do senatu uczelni z wnioskiem o odwołanie rektora w przypadku stwierdzenia istotnych naruszeń przez rektora przepisów prawa lub statutu. Senat uczelni po zaopiniowaniu wniosku przekazuje go organowi właściwemu do odwołania rektora (…).

Wnioski o odwołanie rektora rozpatrywane są w terminie trzydziestu dni od ich złożenia. Do czasu rozpatrzenia wniosku o odwołanie rektora minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego może zawiesić go w pełnieniu funkcji. Rektor zostaje zawieszony w pełnieniu funkcji z mocy prawa, w przypadku gdy toczy się przeciwko niemu postępowanie karne z oskarżenia publicznego.

W przypadku rażącego naruszenia prawa przez rektora, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego może odwołać rektora po zasięgnięciu opinii Rady głównej Szkolnictwa Wyższego oraz odpowiednio Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich albo Konferencji Rektorów Zawodowych Szkół Polskich i wyznaczyć termin do przeprowadzenia wyborów uzupełniających.

Uprawnienia ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego określone w ust. 1, 3 i 5 w odniesieniu do uczelni wojskowych (…) wykonują odpowiednio ministrowie wskazani w art. 33 ust. 2. Art. 72. Rektor uczelni publicznej jest wybierany spośród nauczycieli akademickich posiadających tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego. Warunkiem pełnienia funkcji rektora w uczelni akademickiej jest zatrudnienie w uczelni jako podstawowym miejscu pracy.

Art. 73. W uczelni wojskowej wybór rektora niebędącego żołnierzem zawodowym wymaga zatwierdzenia przez Ministra Obrony Narodowej, a wybór rektora będącego żołnierzem zawodowym – wyznaczenia go na stanowisko przez Ministra Obrony Narodowej

Rektorem uczelni wojskowej może zostać wybrany także żołnierz zawodowy spełniający warunki określone w art. 72 ust. 1, nie zatrudniony w tej uczelni. W szczególnych przypadkach Minister Obrony Narodowej może powołać rektora uczelni wojskowej spośród generałów niespełniających warunków określonych w art. 72 ust. 1.

Art. 62. Do kompetencji senatu uczelni należy: 11) wyrażanie opinii społeczności akademickiej uczelni (…).

Pytanie drugie: Czy w aspekcie przytoczonych zapisów z ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i zaistniałej obecnie sytuacji w AON można powiedzieć, że nie doszło do naruszenia prawa?

PRZESŁANKI DO UDZIELENIA ODPOWIEDZI Art./ust. Pytanie Odpowiedź Tak Nie 33/1 Czy doszło w AON do działań niezgodnych z prawem lub statutem? X 33/1 Czy doszło w uczelni do nieprawidłowości wydatkowania środków publicznych? X 38/1 Czy Minister wystąpił do senatu AON o odwołanie Rektora? X 38/5 Czy nastąpiło rażące naruszenie prawa przez Rektora? X 73/3 Czy Minister poinformował senat AON o szczególnych okolicznościach odwołania Rektora? X 62/1/11 Czy Senat AON ma kompetencje do wyrażania opinii społeczności akademickiej uczelni? X

KONKLUZJA W aspekcie powyższego można chyba powiedzieć, że na pytanie drugie rodzi się odpowiedź, iż doszło do naruszeń prawa.

Pytanie trzecie i czwarte: Czy rektor, który nie jest rzeczywistym reprezentantem społeczności akademickiej, może efektywnie kierować uczelnią? W aspekcie przytoczonej wcześniej dyrektywy prakseologicznej, odpowiedź może być tylko przecząca – nie !!! Co zatem należy uczynić w tym konkretnym przypadku? Odpowiedź zdaje się być prosta: Doprowadźmy do wyborów !!!