ASPEKTY PRAWNE DOTYCZĄCE INTEGROWANEJ PRODUKCJI ROŚLIN Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Hodowli i Ochrony Roślin ASPEKTY PRAWNE DOTYCZĄCE INTEGROWANEJ PRODUKCJI ROŚLIN Kielce, 28 listopada 2014 r. 1

Omawiane zagadnienia Definicja IP Akty prawne Zgłoszenie do systemu Szkolenia w IP Metodyki IP Środki ochrony roślin w IP Dokumentowanie działań w IP Kontrola Certyfikacja Wsparcie IP w ramach PROW 2007-2013 Korzyści z wdrożenia IP

Integrowana produkcja roślin - IP jest to produkcja roślin, z zastosowaniem integrowanej ochrony roślin oraz z wykorzystaniem postępu technicznego i biologicznego w uprawie i nawożeniu, ze szczególnym uwzględnieniem zdrowia ludzi i zwierząt oraz ochrony środowiska

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów jest pierwszym aktem prawnym Unii Europejskiej regulującym w sposób szczegółowy stosowanie środków ochrony roślin

Akty prawne Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin (Dz. U. poz. 455 z późn. zm.) Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi: z dnia 8 maja 2013 r. w sprawie szkoleń w zakresie ochrony roślin (Dz. U. poz. 554), z dnia 24 czerwca 2013 r. w sprawie kwalifikacji osób prowadzących czynności kontrolne przestrzegania wymagań integrowanej produkcji roślin oraz wzoru certyfikatu poświadczającego stosowanie integrowanej produkcji (Dz. U. poz. 760), z dnia 9 lipca 2013 r. w sprawie dokumentowania działań związanych z integrowaną produkcją roślin (Dz. U. poz. 788), obwieszczenie z dnia 19 listopada 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania „Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 (Dz. U. z 2013 r. poz. 162 z późn. zm.).

Podmioty certyfikujące Nadzór nad jednostkami certyfikującymi sprawuje Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Aby stać się podmiotem certyfikującym należy: uzyskać akredytację PCA w zakresie certyfikacji integrowanej produkcji roślin, zapewnić prowadzenie kontroli przestrzegania wymagań integrowanej produkcji roślin przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje, złożyć wniosek o upoważnienie do wojewódzkiego inspektora.

Podmioty certyfikujące Główny Inspektor może upoważnić wojewódzkiego inspektora do wykonywania działalności w zakresie certyfikacji IP. Wykaz podmiotów certyfikujących IP dostępny jest na stronie internetowej Głównego Inspektoratu. www.piorin.gov.pl Podmioty certyfikujące

Zgłoszenie do systemu IP Zainteresowany uzyskaniem urzędowego certyfikatu IP producent zgłasza zamiar prowadzenia upraw w tym systemie corocznie podmiotowi certyfikującemu nie później niż 30 dni przed siewem lub sadzeniem roślin, albo w przypadku roślin wieloletnich, przed rozpoczęciem okresu ich wegetacji. Zgłoszenie zawiera: dane producenta, numer REGON (o ile wnioskodawcy taki numer został nadany), numer PESEL (o ile wnioskodawcy taki numer został nadany), datę i podpis wnioskodawcy. Do zgłoszenia dołącza się: informację o gatunkach i odmianach uprawianych roślin oraz o miejscu i powierzchni ich uprawy; kopię zaświadczenia o ukończeniu szkolenia w zakresie integrowanej produkcji roślin lub kopie innych analogicznych dokumentów.

Rejestr producentów IP Producent IP zostaje wpisany do rejestru producentów prowadzonego przez podmiot certyfikujący. Podmiot certyfikujący wydaje producentowi roślin zaświadczenie o numerze wpisu do rejestru w terminie 14 dni od zgłoszenia.

Kontrola w IP Czynności kontrole wykonywane są przez osoby upoważnione przez podmiot certyfikujący. Czynności kontrolne obejmują sprawdzenie czy producent: posiada dokumenty potwierdzające ukończenie szkolenia w zakresie integrowanej produkcji roślin lub kwalifikacje równorzędne, prowadzi produkcję i ochronę roślin zgodnie z metodykami IP, stosuje nawożenie na podstawie faktycznego zapotrzebowania roślin na składniki pokarmowe, dokumentuje prawidłowo prowadzenie działań związanych z IP, przestrzega przy produkcji roślin zasad higieniczno-sanitarnych, (pobranie próbek roślin i produktów roślinnych do badań na obecność pozostałości środków ochrony roślin oraz poziomów azotanów, azotynów i metali ciężkich).

Szkolenia w IP - producenci Warunkiem wydania producentowi certyfikatu jest ukończenie przez niego szkolenia z zakresu integrowanej produkcji. Przystępujący do systemu Integrowanej Produkcji producent ma obowiązek odbyć 16-godzinne szkolenie. Producent po odbytym szkoleniu otrzymuje zaświadczenie, zgodne ze wzorem zamieszczonym w załączniku nr 10 rozporządzenia MRIRW z dnia 8 maja 2013 r. w sprawie szkoleń w zakresie ochrony roślin. Zaświadczenie zachowuje ważność przez okres 5 lat od dnia ukończenia szkolenia.

Szkolenia w IP - wykładowcy Wysoki poziom szkoleń dla producentów zapewniają wykładowcy, którzy: mają ukończone studia wyższe na kierunku rolnictwo, ogrodnictwo, leśnictwo lub pokrewnym (120 godzin, lub studia podyplomowe), mają ukończenie 210–godzinne szkolenie w zakresie integrowanej produkcji roślin. Szkolenia dla wykładowców z zakresu IP mogą prowadzić: instytuty badawcze prowadzące badania naukowe lub prace rozwojowe z zakresu hodowli, uprawy lub ochrony roślin lub b) Centrum Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Brwinowie, lub c) szkołę wyższą kształcącą w zakresie rolnictwa lub ogrodnictwa. Z obowiązku ukończenia 210-godzinowego szkolenia dla wykładowców prowadzących szkolenia z zakresu IP zwolnieni są pracownicy jednostek naukowych zajmujących się integrowaną produkcją roślin w ramach prowadzonych przez nich badań naukowych lub prac rozwojowych

Metodyki IP Przystąpienie do systemu IP zobowiązuje producenta do prowadzenia produkcji rolnej w oparciu o metodyki zatwierdzone przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Zatwierdzone Metodyki IP dostępne są na stronie internetowej Głównego Inspektoratu : 10 metodyk IP dla owoców 13 metodyk IP dla warzyw 4 metodyki dla upraw rolniczych

Środki ochrony roślin w IP Wykazy środków ochrony roślin dopuszczonych do stosowania w integrowanej produkcji są publikowane w: Zaleceniach Ochrony Roślin wydawanych przez Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu (oznaczone symbolem IP), programach ochrony roślin opracowywanych lub autoryzowanych przez Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach.

Notatnik Integrowanej Produkcji Działania z zakresu integrowanej produkcji dokumentuje się w „Notatniku Integrowanej Produkcji" dla upraw: 1) rolniczych, 2) warzywniczych, 3) sadowniczych Prowadzenie Notatnika IP zwalnia producenta z obowiązku prowadzenia dodatkowej ewidencji zabiegów dla zgłoszonej uprawy, ponieważ wszystkie wymogi w tym zakresie, określone ustawą o ochronie roślin są spełnione. Producent ma obowiązek przechowywać go przez okres 3 lat.

Kontrola Integrowanej Produkcji Kontrola integrowanej produkcji obejmuje: sprawdzenie dokumentacji u wszystkich producentów stosujących zasady integrowanej produkcji; pobranie, co najmniej u 20 % producentów, prób roślin i produktów roślinnych w celu stwierdzenia nieprzekroczenia w nich dopuszczalnych poziomów pozostałości środków ochrony roślin, metali ciężkich, azotanów i innych pierwiastków oraz substancji szkodliwych.

Zaświadczenia o nieprzekroczeniu w roślinach i produktach roślinnych najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości: Badania na obecność pozostałości środków ochrony roślin oraz poziomów azotanów, azotynów i metali ciężkich przeprowadza się w laboratoriach posiadających akredytację w odpowiednim zakresie udzieloną w trybie przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności lub przepisów rozporządzenia nr 765/2008. Jednocześnie producent rolny może ubiegać się o zwrot kosztów poniesionych w związku z kontrolą, mającą na celu wydanie certyfikatu IP.

Certyfikacja Certyfikat poświadczający stosowanie integrowanej produkcji roślin wydaje się na okres niezbędny do zbycia ro-ślin, nie dłużej jednak niż na okres 12 miesięcy. Producent roślin, który otrzymał certyfikat poświadczający stosowanie integrowanej produkcji roślin, może używać znaku integrowanej produkcji roślin do oznaczania roślin, dla których został wydany ten certyfikat.

Certyfikacja Certyfikat poświadczający stosowanie integrowanej produkcji roślin wydaje się, jeżeli producent roślin spełnia następujące wymagania: ukończył szkolenie w zakresie integrowanej produkcji roślin i posiada zaświadczenie o ukończeniu tego szkolenia, z zastrzeżeniem art. 64 ust. 4, 5, 7 i 8; prowadzi produkcję i ochronę roślin według szczegółowych metodyk zatwierdzonych przez Głównego Inspektora i udostępnionych na stronie internetowej administrowanej przez Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa; stosuje nawożenie na podstawie faktycznego zapotrzebowania roślin na składniki pokarmowe, określone w szczególności na podstawie analiz gleby lub roślin; dokumentuje prawidłowo prowadzenie działań związanych z integrowaną produkcją roślin; przestrzega przy produkcji roślin zasad higieniczno-sanitarnych, w szczególności określonych w metodykach; w próbkach roślin i produktów roślinnych pobranych do badań, nie stwierdzono przekroczenia najwyższych dopuszczalnych pozostałości środków ochrony roślin oraz poziomów azotanów, azotynów i metali ciężkich; przestrzega przy produkcji roślin wymagań z zakresu ochrony roślin przed organizmami szkodliwymi, w szczególności określonych w metodykach

Wsparcie Integrowanej Produkcji w ramach PROW 2007-2013 w ramach działania „Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności”: koszty kontroli związane z uzyskaniem certyfikatu - do 2750 zł rocznie, refundacja składek poniesionych na rzecz grupy producentów oraz kosztów zakupu publikacji poświęconych prowadzeniu upraw zgodnie z zasadami integrowanej produkcji, także kosztu zakupu pułapek feromonowych i lepowych - do 750 zł rocznie w ramach działania „Działania informacyjne i promocyjne” – refundacja do 70 % kosztów kwalifikowalnych, faktycznie poniesionych na działania promocyjne, zgodnie z umową zawartą z Agencja Rynku Rolnego.

Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności PROW 2007-2013 Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności Pomoc w ramach działania wypłacana jest w formie rocznych płatności przez okres 5 lat Maksymalna stawka wsparcia dla IP została ustalona na poziomie 2750 zł, przy czym producent może maksymalnie przeznaczyć 750 zł na rzecz składek dla grup producentów, na zakup publikacji poświęconych prowadzeniu upraw zgodnie z zasadami IP oraz na zakup pułapek feromonowych i lepowych Pozostała część stawki (do 2000 zł) może została przeznaczona na pokrycie kosztów poniesionych na uzyskanie zaświadczeń, o nieprzekroczeniu w roślinach i produktach roślinnych dopuszczalnych poziomów pozostałości środków ochrony roślin, metali ciężkich, azotanów i innych pierwiastków oraz substancji szkodliwych

Działania Informacyjne i Promocyjne PROW 2007-2013 Działania Informacyjne i Promocyjne Pomoc w ramach działania jest udzielana grupom producenckim utworzonym na podstawie obowiązujących przepisów prawa jak również grupom utworzonym na potrzeby realizacji operacji objętej działaniem Realizacja operacji w ramach działania może polegać między innymi na: organizacji oraz uczestnictwie w targach, realizacji kampanii promocyjnych, reklamie produktów i informowaniu o ich cechach i właściwościach za pośrednictwem wybranych kanałów umożliwiających dotarcie do konsumenta Beneficjenci działania mogą uzyskać refundację 70% kosztów kwalifikowalnych faktycznie poniesionych na realizację operacji

Korzyści z wdrożenia IP korzyści marketingowe wynikające ze sprzedaży żywności o poświadczonej jakości, gwarancja wypełnienia obligatoryjnego wymogu wprowadzenia zasad integrowanej ochrony roślin, refundacja części poniesionych kosztów związanych z uczestnictwem w systemie oraz promocją w ramach działań PROW 2007-2013, spełnienie wymogów stawianych przez system Wzajemnej Zgodności – Cross Compliance w ramach płatności bezpośrednich, które w zakresie ochrony roślin i bezpieczeństwa żywności obowiązują od 1 stycznia 2011 r., potwierdzenie wymogów odnośnie bezpieczeństwa żywności w przypadku sprzedaży na rynku krajowym, jak i przy eksporcie roślin i produktów roślinnych, w szczególności na potrzeby eksportu owoców i warzyw na rynek Federacji Rosyjskiej (szczegółowe informację w oddziałach PIORiN), wypełnienie w dużym zakresie wymogów bezpieczeństwa żywności i ochrony środowiska w ramach innych komercyjnych systemów jakości wymaganych przez np. wielkopowierzchniowe sieci handlowe.

Podsumowanie Wprowadzane ustawą o środkach ochrony roślin regulacje kładą szczególny nacisk na jakość wytworzonych produktów oraz ochronę konsumenta, a także aspekty agro-środowiskowe.

Dziękuję za uwagę www.bip.minrol.gov.pl