Narzędzia zarządzania rozwojem lokalnym Strategia rozwoju gminy

definicja Określa cele i zamierzenia gminy; Przyjmuje kierunki działania; Uwzględnia potencjał wewnętrzny i warunki otoczenia. Jest scenariuszem przyszłości, do którego dążą władze samorządowe, opierając się na opinii społeczności lokalnej. Przyjmowana jako uchwała Rady Gminy. Nie ma obowiązku ustawowego.

Cechy dobrej strategii Porywająca wizja, misja i cele; Atuty gminy kojarzone z szansami ; Wykorzystanie obecnych możliwości i szukanie nowych; Więcej zasobów tworzy niż wykorzystuje do realizacji; Wskazuje działania; Reaguje na nowe uwarunkowania w trakcie realizacji.

Etapy konstruowania strategii Inicjowanie: Czy tworzyć strategię? Jak i kto ma ją tworzyć (metody)? Wstępne określenie wizji, misji, celów. Diagnozowanie; Projektowanie; Realizowanie.

Diagnozowanie Zebranie informacji; Opis stanu istniejącego; Analiza; SWOT; Sformułowanie diagnozy.

Projektowanie Doprecyzowanie wizji i misji; Określenie celów generalnych; Hierarchia celów; Kierunki rozwoju strategii; Różne warianty strategii; Wybór zamierzonej strategii; Strategie sektorowe; Zadania i ich hierarchizacja; Koszty i źródła finansowania.

Misja Syntetyczna prezentacja kierunku działań, które są możliwe do zrealizowania w przyjętym okresie. Przyjmuje postać: Zamierzenia strategicznego; Modelowego wzorca; Przemiany wewnętrznej; Współpracy z innymi gminami; Przewagi nad innymi gminami; http://www.wrotamalopolski.pl/root_BIP/BIP_w_Malopolsce/ gminy/root_Ciezkowice/podmiotowe/Strategia/Dokumenty/M isja/default.htm http://www.wrotamalopolski.pl/NR/rdonlyres/035A3A9A- 118F-48DC-80BC-5D9933452103/374666/CzIIroz78910.pdf

Formułowanie misji Domena działania Funkcjonalne programy działania Przewaga strategiczna Misja gminy Cele strategiczne

Misję tworzą: Domena działania – rodzaj działalności gminy, rodzaj odbiorców i obszary działania (rynku); Przewaga strategiczna – wyróżnianie się produktów gminy określonymi cechami; Cele strategiczne – zamierzenia gminy, określające kierunek, zakres, intensywność działania, Programy funkcjonalne – sposób realizacji zamierzeń, wraz z narzędziami ich realizacji

Projektowanie - przykłady Ciężkowice str 40 http://www.wrotamalopolski.pl/NR/rdonlyres/C13F 822E-D218-4B1A-9F94- DC050D6CBC5C/436514/strategiaostost.pdf Pleśna str 11 http://www.plesna.pl/_akt/19_06_2008/strategia.pd f

Rodzaje strategii Rozwoju i modernizacji: Koncentrowanie działalności, Różnicowanie działalności, Rozszerzanie rozmiarów działalności. 2. Zachowawcze; Stabilizacji; Obrony pozycji; Izilacji; 3. zrównoważone; 4. Preferncji – cel działania, podmiot,

Strategie preferencji Cel działania: Lokalna przedsiębiorczość, Marketing Podmiot: Obszar gminy, Klient – grupa w gminie, Sfera życia: Sektor, Prospołeczne, Proekologiczne, Proosadnicze.

Cele i zadania Co – wynik Gdzie – lokalizacja cele Kiedy - termin Kto – 0soba odpowiedzialna Czym – budżet, uprawnienia, odpowiedzialność Jak – sposób realizacji zadania Źródło: Wiatrak A.P. 2011…

Realizowanie Harmonogram; Osoby odpowiedzialne; Szczegółowe kosztorysy; Nowe instytucje gospodarcze i społeczne; Monitoring, kontrolowanie, ocena; Działania korygujące; Prowadzenie promocji gminy. http://www.plesna.pl/_akt/19_06_2008/zadania.pdf Wieloletni plan inwestycyjny: http://www.wrotamalopolski.pl/NR/rdonlyres/035A3A9 A-118F-48DC-80BC-5D9933452103/374757/WPI1.pdf

Metody przygotowania strategii - polityczna odzwierciedla interesy rządzących – bez faktycznego udziału innych interesariuszy. Dobra znajomość realiów gminy; Szybkie opracowanie; Hołdowanie zasadom (np. zrównoważonego rozwoju); Konieczna, gdy społeczność nie może pomóc.

Metoda partnerska Udział społeczeństwa w przygotowaniu strategii: Diagnozowanie – jakie problemy; Akceptacja dla strategii; Tworzenie programów; Włączenie się do realizacji.

Metoda przedstawicielska Społeczność uczestniczy poprzez przedstawicieli – reprezentantów różnych grup społecznych – grupa musi być na tyle liczna by reprezentować większość poglądów.

Inne metody Strukturalna – duża rola istotnych podmiotów gospodarczych; Ekspercka – przygotowanie strategii prowadzone przez zewnętrznego eksperta; Mieszana – połączenie różnych metod

Przygotowanie realizacji Prawne: przepisy, lokalizacja; Finansowe: kredyty, ziemia, poręczenia; Organizacyjnych: stowarzyszenia, grupy producenckie; Szkoleniowe: szkolenia, profil edukacyjny, dostęp do pomocy i informacji

Najczęstsze błędy Niewłaściwa ocena możliwości rozwoju gminy; Traktowanie strategii jako celu samego w sobie; Zaniechania sprawdzania założeń; Zgoda na kompromisy by oszczędzić; Nakładania niepotrzebnych ograniczeń; Uleganie modzie; Zaniechanie modyfikacji strategii.