XVII Konferencja - GAZTERM IRIESD PSG sp. z o.o. w świetle nowych przepisów prawnych obowiązujących na rynku gazu w Polsce XVII Konferencja - GAZTERM Międzyzdroje, 12-14 maja 2014 r.

Akty prawne i normatywne Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r., poz. 1059 z późn. zm.). Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym (Dz.U.2012.1190, z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego (Dz. U. z 2010 r., poz. 891, z późn. zm.). Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 września 2007 r. w sprawie sposobu i trybu wprowadzania ograniczeń w poborze gazu ziemnego (Dz. U. z 2007 r., poz. 1252). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2013 roku w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi (Dz. U. z 2013 r., poz. 820). Taryfa nr 1 dla usług dystrybucji paliw gazowych i usług regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego, opublikowana w Biuletynie Branżowym Urzędu Regulacji Energetyki – Paliwa Gazowe nr 104/2013 (661). Normy Polskie, Normy Zakładowe PGNiG oraz Standardy Techniczne IGG.

IRiESD – otoczenie regulacyjne Art. 9g. ustawy Prawo energetyczne ust. 1. Operator systemu przesyłowego i operator systemu dystrybucyjnego są obowiązani do opracowania odpowiednio instrukcji ruchu i eksploatacji sieci przesyłowej lub instrukcji ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej, zwanych dalej „instrukcjami”. ust. 5. Operator systemu dystrybucyjnego uwzględnia w instrukcji ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej wymagania określone w opracowanej przez operatora systemu przesyłowego instrukcji ruchu i eksploatacji sieci przesyłowej. … ust. 8. Operator systemu dystrybucyjnego, w terminie 60 dni od dnia ogłoszenia zatwierdzonej IRiESP, przedkłada Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki do zatwierdzenia, w drodze decyzji, instrukcję wraz z informacją o zgłoszonych przez użytkowników systemu uwagach oraz sposobie ich uwzględnienia. Operator zamieszcza te dokumenty na swojej stronie internetowej.

IRiESD – otoczenie regulacyjne ust. 12. Użytkownicy systemu, w tym odbiorcy, których urządzenia, instalacje lub sieci są przyłączone do sieci operatora systemu gazowego lub systemu elektroenergetycznego, lub korzystający z usług świadczonych przez tego operatora, są obowiązani stosować się do warunków i wymagań oraz procedur postępowania i wymiany informacji określonych w instrukcji, o której mowa w ust. 1. Instrukcja ta stanowi część umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii elektrycznej lub umowy kompleksowej. Art. 4. ustawy Prawo energetyczne ust. 2. Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane zapewnić wszystkim odbiorcom oraz przedsiębiorstwom zajmującym się sprzedażą paliw gazowych lub energii, na zasadzie równoprawnego traktowania, świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii, na zasadach i w zakresie określonym w ustawie; świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji tych paliw lub energii odbywa się na podstawie umowy o świadczenie tych usług.

IRiESD – najważniejsze zasady oraz obowiązki OSD Zakres objęty IRiESD: Opis systemu dystrybucyjnego (charakterystyczne punkty wejścia i wyjścia obszary dystrybucyjne E i Lw, pozostałych obszarów dystrybucyjnych/podsystemy, obszary rozliczeniowe ciepła spalania (ORCS), parametry jakościowe, kryteria bezpieczeństwa funkcjonowania systemu dystrybucyjnego). Zakres współpracy OSD z operatorami systemów gazowych (MUP, MUD, porozumienia o współpracy z operatorem systemu magazynowego, operatorem mieszalni gazu oraz operatorami punktów wejścia ze źródeł krajowych). Prawa i obowiązki odbiorców. Planowanie rozwoju systemu dystrybucyjnego. Zasady przyłączania podmiotów do sieci dystrybucyjnej. Umowa dystrybucyjna (jednolity wzorzec, prawa i obowiązki stron umowy, zasada równoprawnego traktowania). Warunki świadczenia usług dystrybucji (zakres i rodzaje świadczonych usług, warunki wymagane przy zawarciu umowy, przypadki odmowy zawarcia umowy).

IRiESD – najważniejsze zasady oraz obowiązki OSD Zakres objęty IRiESD: Procedura zgłaszania umów do realizacji (zasady zlecania usług, PZD typu R, S, Z, P, wstrzymanie i wznowienie dostarczania paliwa gazowego, zasady zgłaszania Zbiorczego Zgłoszenie Zapotrzebowania (ZZZ) na kolejny rok gazowy). Umowa dystrybucyjna PZD OSD ZUD

IRiESD – najważniejsze zasady oraz obowiązki OSD Zakres objęty IRiESD: Procedura zmiany sprzedawcy. wypowiedzenie umowy Sprzedawca ZUD 1 Umowa dystrybucyjna wypowiedzenie umowy PZD Umowa kompleksowa Operator OSD ? Odbiorca Sprzedawca ZUD 2 Umowa dystrybucyjna Umowa kompleksowa zawarcie umowy

IRiESD – najważniejsze zasady oraz obowiązki OSD Zakres objęty IRiESD: Prace w systemie dystrybucyjnym. Wymiana informacji pomiędzy stronami umowy dystrybucyjnej. Wymagania dot. układów pomiarowych, systemów telemetrycznych oraz zasady dokonywania pomiarów. Szacowanie ilości paliwa gazowego dystrybuowanego do punktów wyjścia typu WS. Alokacje ilości paliwa gazowego w punktach wejścia i wyjścia. Bilansowanie systemu dystrybucyjnego (fizyczne i handlowe, CRG). Zarządzanie ograniczeniami w systemie dystrybucyjnym. Postępowanie w sytuacjach awaryjnych (powiadamiani o awariach i ich usuwanie, współdziałanie w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego, sporządzanie oraz realizacja planu wprowadzania ograniczeń).

Umowa dystrybucyjna – zakres objęty umową Ogólne zasady świadczenia usługi Dystrybucji. Podstawowe obowiązki OSD i ZUD. Zasady zgłaszania PZD do realizacji, zamawiania Mocy umownej i ilości. Zasady zakończenia realizacji oraz wypowiedzenia pojedynczego zlecenia dystrybucji (PZD). Zasady rozliczeń i fakturowania. Wstrzymanie oraz wznowienie dostarczania Paliwa gazowego do Punktów wyjścia. Rozwiązanie i wypowiedzenie Umowy. Warunki dostarczania i odbioru paliwa gazowego w punktach wyjścia obowiązujące w Umowach kompleksowych. Obsługa Pojedynczych Zleceń Dystrybucji (PZD) i zasady wymiany danych pomiędzy OSD a ZUD. Warunki wzajemnego powierzenia przetwarzania danych osobowych. Usługa zdalnego udostępniania danych pomiarowych przez OSD. Tryb i zasady ustanawiania przez ZUD zabezpieczeń finansowych w celu zabezpieczenia roszczeń finansowych OSD z tytułu świadczonych usług.

IRiESD – najważniejsze zasady oraz obowiązki OSD Do najistotniejszych zmian wprowadzonych w nowej IRiESD należą: Utworzenie jednego obszaru dystrybucyjnego dla każdego rodzaju gazu. Podstawową korzyścią płynącą z utworzenia jednego obszaru dystrybucyjnego jest możliwość korzystania przez ZUD z usługi dystrybucji na obszarze całego kraju, na podstawie jednej umowy o świadczenie usług dystrybucji oraz ułatwienia w zakresie bilansowania systemu dystrybucyjnego, co powinno wpłynąć na obniżenie kosztów związanych z bilansowaniem.

IRiESD – najważniejsze zasady oraz obowiązki OSD Do najistotniejszych zmian wprowadzonych w nowej IRiESD należą: Wprowadzenie zmian w zasadach bilansowania systemu dystrybucyjnego, w tym w szczególności wprowadzenie nowych punktów wejścia/wyjścia o nieokreślonej fizycznej lokalizacji PWENFL/PWYNFL, gdzie możliwy jest zakup paliwa gazowego przez OSD na potrzeby bilansowania, oraz w których ZUD odbiera/przekazuje paliwo gazowe z/do OSD w ramach bilansowania obszaru gazu E oraz obszaru gazu Lw w systemie dystrybucyjnym. Wprowadzenie zasady świadczenia usługi dystrybucji na zasadach przerywanych: stosowanej w przypadku braku możliwości realizacji usług dystrybucji na zasadach ciągłych, dla punktów wyjścia z systemu dystrybucyjnego typu WR, umożliwiającej OSD świadczenie jednocześnie usługi dystrybucji na zasadach ciągłych oraz na zasadach przerywanych, obligującej OSD do rozpoczęcia w danym punkcie WR świadczenie usługi na zasadach ciągłych niezwłocznie po ustaniu przyczyn uzasadniających świadczenie usługi na zasadach przerywanych (o terminie, w którym nastąpi zmiana sposobu świadczenia usługi, OSD powinien poinformować ZUD na piśmie).

IRiESD – najważniejsze zasady oraz obowiązki OSD Do najistotniejszych zmian wprowadzonych w nowej IRiESD należą: Wprowadzenie postanowień w zakresie montażu przedpłatowych układów pomiarowych dostosowanych do obowiązujących przepisów prawa, zgodnie z którymi: OSD montuje przedpłatowe układy pomiarowe na podstawie przekazanego przez ZUD wniosku Odbiorcy, który spełnia kryteria do uznania go za odbiorcę wrażliwego (montaż obligatoryjny), OSD ma prawo zamontować przedpłatowy układ pomiarowy na wniosek ZUD w przypadku gdy odbiorca zwleka z zapłatą za paliwo gazowe, nie ma tytułu prawnego do obiektu w którym odbiera paliwo gazowe lub użytkuje ten obiekt w sposób uniemożliwiający cykliczne sprawdzanie układu pomiarowego (montaż fakultatywny). Określenie prawa OSD do pobierania zabezpieczenia finansowego na zabezpieczenie roszczeń OSD wynikających z umowy dystrybucyjnej, w wysokości i formie określonej przez OSD w wydanym regulaminie ustanawiania zabezpieczeń, obowiązującym wszystkich ZUD i stanowiącym wzorzec umowny w rozumieniu przepisów art. 384 i następnych Kodeksu cywilnego.

IRiESD – najważniejsze zasady oraz obowiązki OSD Zmiany w zasadach bilansowania systemu dystrybucyjnego: procedura korekt alokacji rozliczeniowych jest realizowana przez OSD w celu zrównania ilości paliwa gazowego pobranego przez ZUD w punktach wyjścia, będących podstawą rozliczenia usługi dystrybucji, z ilościami tego paliwa wprowadzonymi do systemu dystrybucyjnego w punktach wejścia, wykazanymi w alokacjach rozliczeniowych, w IRiESD wprowadzono pojęcie „punktu wyjścia o nieokreślonej fizycznej lokalizacji”, w którym możliwe będzie rozliczenie paliwa gazowego przez OSD na potrzeby bilansowania systemu dystrybucyjnego, rozliczenia prowadzone są według ceny referencyjnej gazu (CRG).

IRiESD – rozliczenia w jednostkach energii Projektowane zmiany w IRiESD W związku z nałożeniem przez ustawodawcę na Spółkę obowiązku prowadzenia rozliczeń w jednostkach energii (kWh), a nie jak dotychczas w jednostkach objętości (m3), w PSG trwają prace związane z wdrożeniem nowego modelu rozliczeń w podstawowych aktach regulacyjnych OSD, tj. IRiESD oraz Taryfie. Opracowany przez Spółkę projekt IRiESD został w dniu 4 kwietnia 2014 roku opublikowany na stronie internetowej PSG ( www.psgaz.pl ), w ramach procesu konsultacji tego dokumentu z użytkownikami systemu dystrybucyjnego. W projekcie tym doprecyzowano lub określono: zasady wyznaczania ciepła spalania w obszarach rozliczeniowych ciepła spalania (ORCS), zasady wyznaczania ilości paliwa gazowego wyrażonej w jednostkach energii (kWh) w punktach wyjścia z systemu gazowego, katalog informacji jakie będą przekazywane ZUD na potrzeby prowadzenia rozliczeń z odbiorcami w jednostkach energii.

IRiESD – rozliczenia w jednostkach energii Obszary rozliczeniowe ciepła spalania (ORCS) Jeżeli ORCS zasilany jest z różnych kierunków, ciepło spalania jest wyznaczane jako średnia ważona ciepła spalania dostarczanego we wszystkich punktach wejścia do danego obszaru; wagą dla ustalenia średniej wartości jest objętość paliwa gazowego dostarczonego do danego ORCS, a wyznaczona średnia wartość ciepła spalania paliw gazowych nie powinna różnić się więcej niż o ±3% od wartości ciepła spalania paliw gazowych określonej w którymkolwiek punkcie tego obszaru.

IRiESD – rozliczenia w jednostkach energii Wyznaczanie ilości paliwa gazowego wyrażonej w jednostkach energii w punktach wyjścia typu WR z systemu gazowego: Dla danego okresu rozliczeniowego, OSD w każdym ORCS określa wartość współczynnika konwersji (KWR) dla punktów typu WR, zgodnie ze wzorem: W każdym okresie rozliczeniowym ilość paliwa gazowego pobranego w punkcie wyjścia typu WR z systemu dystrybucyjnego określana jest jako iloczyn objętości paliwa gazowego pobranego w danym punkcie wyjścia oraz wartości współczynnika konwersji KWR ustalonej dla tego okresu rozliczeniowego. Maksymalna moc wykonana w danym punkcie wyjścia typu WR w okresie rozliczeniowym wyrażona w [kWh/h] określana jest jako iloczyn maksymalnej mocy wykonanej w okresie rozliczeniowym wyrażonej w [m3/h] oraz wartości współczynnika konwersji KWR, ustalonej dla tego okresu rozliczeniowego.

IRiESD – rozliczenia w jednostkach energii Wyznaczanie ilości paliwa gazowego wyrażonej w jednostkach energii w punktach wyjścia typu WS z systemu gazowego: Dla danego okresu rozliczeniowego, OSD w każdym ORCS określa wartość współczynnika konwersji (KWS) dla punktów typu WS, zgodnie ze wzorem: Ilość paliwa gazowego odebrana w punkcie wyjścia typu WS w okresie od poprzedniego odczytu do bieżącego odczytu jest wyznaczana według następującego wzoru: Wyliczenie ilości paliwa gazowego na potrzeby rozliczania usług dystrybucji dla punktów wyjścia typu WS odbywa się według następującego wzoru:

IRiESD – rozliczenia w jednostkach energii Katalog informacji jakie będą przekazywane ZUD na potrzeby prowadzenia rozliczeń z odbiorcami w jednostkach energii dla punktów wyjścia typu WR: numer identyfikacyjny punktu wyjścia, grupę taryfową Odbiorcy przypisanego do danego punktu wyjścia, stan wskazań układu pomiarowego na początku okresu rozliczeniowym [m3], stan wskazań układu pomiarowego na końcu rozliczeniowego [m3], objętość zużytego paliwa gazowego w danym punkcie wyjścia w okresie rozliczeniowym [m3], wartość współczynnika konwersji KWR [kWh/m3], ilość zużytego paliwa gazowego w danym punkcie wyjścia w okresie rozliczeniowym [kWh], rodzaj odczytu (rzeczywisty lub szacunkowy), wartość liczbową maksymalnej mocy wykonanej w danym okresie rozliczeniowym w jednostkach objętości [m3/h] oraz w jednostkach energii [kWh/h], datę wystąpienia maksymalnej mocy w danym okresie rozliczeniowym.

IRiESD – rozliczenia w jednostkach energii Katalog informacji jakie będą przekazywane ZUD na potrzeby prowadzenia rozliczeń z odbiorcami w jednostkach energii dla punktów wyjścia typu WS: numer identyfikacyjny punktu wyjścia, grupę taryfową Odbiorcy przypisanego do danego punktu wyjścia, stan wskazań układu pomiarowego na początku okresu odczytowego określonego w SHO [m3], stan wskazań układu pomiarowego na końcu okresu odczytowego określonego w SHO [m3], objętość zużytego paliwa gazowego w danym punkcie wyjścia w okresie odczytowym określonym w SHO [m3], wartość współczynnika konwersji KWS [kWh/m3], ilość zużytego paliwa gazowego w danym punkcie wyjścia w okresie odczytowym określonym w SHO [kWh], rodzaj odczytu (rzeczywisty, szacunkowy, podany przez Odbiorcę).

IRiESD – przyszłe zmiany Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 312/2014 z dnia 26 marca 2014r. ustanawiające kodeks sieci dotyczący bilansowania gazu w sieciach przesyłowych, wprowadza obowiązek dostarczania użytkownikom sieci informacji umożliwiających ograniczać do minimum ich niezbilansowanie. Obowiązki informacyjne OSD wobec OSP Rozporządzenie nakłada na OSD obowiązki zapewnienia informacji o ilości dostarczanego paliwa gazowego do systemu dystrybucyjnego i ilości odbierane z systemu dystrybucyjnego. Informacje te mają pomóc użytkownikom sieci w zarządzaniu ryzykiem ponoszenia kosztów z tytułu niezbilansowania. Informacje, ich format i procedura ich przekazywania, powinny zostać określane w ramach współpracy pomiędzy OSP i OSD.

IRiESD – przyszłe zmiany Informacje udostępnianie użytkownikom sieci będą mogły być przekazywane w jednym z niżej wymienionych wariantów: „wariant podstawowy” oznacza model przekazywania informacji, w ramach którego informacje dotyczące mierzonych rzadziej niż codziennie ilości paliwa gazowego odbieranego z systemu dystrybucyjnego, stanowić będą prognozy przekazywane przed daną dobą gazową i w trakcie danej doby gazowej; „wariant 1” oznacza model przekazywania informacji, w ramach którego informacje dotyczące mierzonych rzadziej niż codziennie i mierzonych codziennie ilości paliwa gazowego odbieranego z systemu dystrybucyjnego, opierać się będą na podziale przepływów zmierzonych podczas doby gazowej; „wariant 2” oznacza model przekazywania informacji, w ramach którego informacje dotyczące mierzonych rzadziej niż codziennie ilości paliwa gazowego odbieranego z systemu dystrybucyjnego, stanowić będą prognozę przekazywaną przed daną dobą gazową.

IRiESD – przyszłe zmiany Obowiązek OSD określony w projekcie IRiESP: „Użytkownik Sieci będący OSD publikuje na swojej stronie internetowej standardowe profile zużycia paliwa gazowego odbiorców przyłączonych do sieci dystrybucyjnej, dla których rejestracja ilości pobieranego paliwa gazowego odbywa się rzadziej niż raz na dobę. Standardowe profile zużycia paliwa gazowego stanowią podstawę dokonywania przez OSD alokacji [dla wirtualnych punktów wejścia i wyjścia z/do systemu dystrybucyjnego]”. Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 312/2014 stosowane będzie od dnia 1 października 2015 r. we wszystkich państwach członkowskich.

Dziękuję za uwagę