projekt „Standardy współpracy międzysektorowej w powiecie oleckim” dzień 2 współfinansowany ze środków Unii Europejskiej ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Priorytet V Dobre rządzenie, Działanie 5.4 Rozwój potencjału trzeciego sektora, Poddziałanie Rozwój dialogu obywatelskiego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, realizowany przez Stowarzyszenie Pomocy Społecznej i Ochrony Zdrowia im. św. Łukasza w partnerstwie z Powiatem Oleckim Olecko, 19 marca 2014 r.

Program Płaszczyzna 2: Współpraca samorządu z organizacjami pozarządowymi w zakresie realizacji zadań publicznych: Obszar 1: Realizacja zadań publicznych z wykorzystaniem form finansowych. otwarty konkurs ofert zlecanie realizacji zadań z pominięciem konkursu Obszar 2: Realizacja zadań publicznych z wykorzystaniem form niefinansowych. realizacja zadania w ramach inicjatywy lokalnej

Obszar 1: Realizacja zadań publicznych z wykorzystaniem form finansowych. otwarty konkurs ofert zlecanie realizacji zadań z pominięciem konkursu

Zadanie publiczne

zadania publiczne Ustawa o gminie Rozdział 2 Zakres działania i zadania gminy Art Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. 2. Jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, rozstrzyganie w sprawach, o których mowa w ust. 1, należy do gminy.

Art Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: 1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, 2) gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, 3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz, 3a) działalności w zakresie telekomunikacji, 4) lokalnego transportu zbiorowego, 5) ochrony zdrowia,

6) pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych, 6a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, 7) gminnego budownictwa mieszkaniowego, 8) edukacji publicznej, 9) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, 10) kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, 11) targowisk i hal targowych, 12) zieleni gminnej i zadrzewień, 13) cmentarzy gminnych, 14) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego,

15) utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych, 16) polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej, 17) wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej, 18) promocji gminy, 19) współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.2)), 20) współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw. Ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy. 3. Przekazanie gminie, w drodze ustawy, nowych zadań własnych wymaga zapewnienia koniecznych środków finansowych na ich realizację w postaci zwiększenia dochodów własnych gminy lub subwencji. Przepis art. 8 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

zadania publiczne Ustawa o powiecie Rozdział 2 Zakres działania i zadania powiatu Art Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponad- gminnym w zakresie: 1) edukacji publicznej; 2) promocji i ochrony zdrowia; 3) pomocy społecznej; 3a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej; 4) polityki prorodzinnej; 5) wspierania osób niepełnosprawnych; 6) transportu zbiorowego i dróg publicznych; 7) kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami; 8) kultury fizycznej i turystyki; 9) geodezji, kartografii i katastru; 10) gospodarki nieruchomościami;

11) administracji architektoniczno-budowlanej; 12) gospodarki wodnej; 13) ochrony środowiska i przyrody; 14) rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego; 15) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli; 16) ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, przeciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska; 17) przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy; 18) ochrony praw konsumenta; 19) utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych; 20) obronności;

21) promocji powiatu; 22) współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536, z późn. zm.1)); 23) działalności w zakresie telekomunikacji. 2. Do zadań publicznych powiatu należy również zapewnienie wykonywania określonych w ustawach zadań i kompetencji kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży. 3. Ustawy mogą określać inne zadania powiatu. 4. Ustawy mogą określać niektóre sprawy należące do zakresu działania powiatu jako zadania z zakresu administracji rządowej, wykonywane przez powiat. 5. Powiat na uzasadniony wniosek zainteresowanej gminy przekazuje jej zadania z zakresu swojej właściwości na warunkach ustalonych w porozumieniu. 6. Zadania powiatu nie mogą naruszać zakresu działania gmin. Art. 4a. Ustawy mogą nakładać na powiat obowiązek wykonywania zadań z zakresu organizacji przygotowań i przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów.

Art Organy administracji publicznej prowadzą działalność w sferze zadań publicznych, o której mowa w art. 4, we współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3, prowadzącymi, odpowiednio do terytorialnego zakresu działania organów administracji publicznej, działalność pożytku publicznego w zakresie odpowiadającym zadaniom tych organów. 2. Współpraca, o której mowa w ust. 1, odbywa się w szczególności w formach: 1) zlecania organizacjom pozarządowym oraz podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 realizacji zadań publicznych na zasadach określonych w ustawie; 2) wzajemnego informowania się o planowanych kierunkach działalności; 3) konsultowania z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 projektów aktów normatywnych w dziedzinach dotyczących działalności statutowej tych organizacji; 4) konsultowania projektów aktów normatywnych dotyczących sfery zadań publicznych, o której mowa w art. 4, z radami działalności pożytku publicznego, w przypadku ich utworzenia przez właściwe jednostki samorządu terytorialnego; 5) tworzenia wspólnych zespołów o charakterze doradczym i inicjatywnym, złożonych z przedstawicieli organizacji pozarządowych, podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 oraz przedstawicieli właściwych organów administracji publicznej; USTAWA z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie

6) umowy o wykonanie inicjatywy lokalnej na zasadach określonych w ustawie; 7) umów partnerstwa określonych w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712 i Nr 157, poz. 1241). 3. Współpraca, o której mowa w ust. 1, odbywa się na zasadach: pomocniczości, suwerenności stron, partnerstwa, efektywności, uczciwej konkurencji i jawności. 4. Zlecanie realizacji zadań publicznych, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, jako zadań zleconych w rozumieniu art. 127 ust. 1 pkt 1 lit. e, art. 151 ust. 1 oraz art. 221 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, może mieć formy: 1) powierzania wykonywania zadań publicznych, wraz z udzieleniem dotacji na finansowanie ich realizacji, lub 2) wspierania wykonywania zadań publicznych, wraz z udzieleniem dotacji na dofinansowanie ich realizacji.

5. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa, w drodze uchwały, szczegółowy sposób konsultowania z radami działalności pożytku publicznego lub organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 projektów aktów prawa miejscowego w dziedzinach dotyczących działalności statutowej tych organizacji. 6. Organ administracji publicznej może po konsultacjach z organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 tworzyć i prowadzić jednostki organizacyjne, których celem jest działalność, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt Podmiotem prowadzącym jednostkę, o której mowa w ust. 6, może być także organizacja pozarządowa oraz podmioty wymienione w art. 3 ust Jednostki samorządu terytorialnego mogą udzielać pożyczek, gwarancji, poręczeń organizacjom pozarządowym oraz podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3, na realizację zadań w sferze pożytku publicznego, na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Obszar 1: Realizacja zadań publicznych z wykorzystaniem form finansowych. otwarty konkurs ofert zlecanie realizacji zadań z pominięciem konkursu

Zlecanie zadań publicznych wymaga zastosowania odpowiednich narzędzi/wzorców działań Wynikają one z: 1) obowiązujących przepisów prawa (ustawy o finansach publicznych, prawa zamówień publicznych czy ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie). 2) wymogów zarządzania w administracji publicznej. 3) uwarunkowań kulturowych.

obowiązujące przepisy prawa Do nich zaliczymy przykładowo: a) ogłaszanie konkursów na realizację zadań publicznych równocześnie ze złożeniem projektu budżetu (art. 13 ust. 5 uodpp); b) przyjmowanie i rozpatrywanie przez JST wniosków organizacji pozarządowych o realizację zadania publicznego (art. 12 uodpp), w tym z pominięciem otwartego konkursu ofert (art. 19 a uodpp); c) zlecanie organizacjom pozarządowym obsługi konkursów ofert na realizację zadań publicznych (art. 11 ust. 2a uodpp); d) podzlecanie zadań w ramach umowy na realizację zadania publicznego i regranting (art. 16, ust. 7 uodpp); e) zastosowanie lub pominięcie procedur zamówień publicznych zgodnie ze wzorem umowy zawartym w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej (art. 6 wzoru umowy).

wymogi zarządzania w administracji publicznej Do kategorii należą m.in.: a) standaryzacja usług publicznych (obligatoryjna przy powierzeniu zadania); b) powiązanie kryteriów wyboru ofert w ramach konkursu z programem współpracy i dokumentami planistycznymi; c) zawieranie umów wieloletnich; d) uwzględnianie w kosztach realizacji zadań publicznych zarówno wydatków merytorycznych (bezpośrednich), jak i administracyjnych związanych z ich realizacją (pośrednich); e) dopuszczenie w umowach z organizacjami pozarządowymi na realizację zadań publicznych możliwości dokonywania przesunięć wydatków pomiędzy pozycjami; f) jawność procedur naboru i wyboru ofert na realizację zadań publicznych; g) opracowanie i wdrożenie efektywnego systemu monitoringu i oceny realizacji zleconych zadań publicznych.

uwarunkowania kulturowe W kategorii mieszczą się m.in.: a) wspólne oferty organizacji pozarządowych (wspierające rozwój partnerstw projektowych); b) stosowanie klauzul społecznych przy zamówieniach publicznych; c) mieszany skład komisji konkursowych z udziałem przedstawicieli różnych sektorów, wyłączający wystąpienie konfliktu interesów; d) publikowanie informacji, raportów i sprawozdań z realizacji zadań publicznych.

Dla realizacji współpracy niefinansowej konieczne jest więc opracowanie jawnych procedur obejmujących: udostępnianie rzeczowych i kadrowych zasobów samorządu, udostępnianie infrastruktury promocyjnej samorządu, korzystanie z sieci kontaktów samorządu (w mediach, we własnych jednostkach organizacyjnych samorządu, w innych samorządach), obejmowania patronatami realizacje zadań publicznych, udzielanie przez samorząd wsparcia merytorycznego (informacja, doradztwo, szkolenia) realizatorom zadań i usług publicznych, funkcjonowanie wspólnych zespołów koordynujących i monitorujących realizację zadań publicznych w danej sferze publicznej (np.: komisje konkursowe, zespoły branżowe, komitety sterujące).

Rekomendowane minimalne wskaźniki: 1. Czy samorząd umożliwia organizacjom korzystanie z majątku komunalnego, publicznej infrastruktury, pomocy jednostek organizacyjnych samorządu? Czy obowiązują w tym zakresie przejrzyste procedury? Czy samorząd udziela organizacjom wsparcia merytorycznego (udziela informacji, szkoli, doradza) w zakresie realizacji zadań publicznych (np. ich rozliczania)? Czy organizacje pozarządowe realizując zadania publiczne promują je we współpracy z samorządem (np. strona www, patronaty)? Czy realizując zadania publiczne, organizacje współpracują z samorządem w ramach zespołów problemowych, rad, forów, komisji konkursowych, komitetów sterujących itp.?

Proponowane wskaźniki dodatkowe: Czy istnieje: a) aktualna i dostępna na stronach www baza organizacji pozarządowych, obejmująca również organizacje reprezentujące mniejszości społeczne i grupy zagrożone dyskryminacją, b) procedura powoływania grup tematycznych i problemowych, zapewniająca zrównoważony udział kobiet i mężczyzn oraz reprezentację grup mniejszościowych i zagrożonych dyskryminacją, c) procedura wykorzystywania kanałów informacji samorządu, d) procedura wyłaniania RDPP? – Liczba spotkań branżowych organizowanych w ciągu roku. – Liczba spotkań plenarnych organizowanych w ciągu roku. – Liczba spotkań nieformalnych organizowanych w ciągu roku. – Liczba spotkań informacyjnych/szkoleniowych poświęconych problematyce równych szans. – Liczba informacji o działaniach organizacji pozarządowych, umieszczona na stronie internetowej samorządu. – Liczba reprezentacji organizacji pozarządowych, w tym organizacji pozarządowych reprezentujących grupy mniejszościowe i zagrożone dyskryminacją.

1. Tworzenie partnerstw projektowych samorząd-organizacje pozarządowe. Wzorzec minimalny: Procedura zawierania partnerstw projektowych. Strony www urzędu i organizacji pozarządowych informują o powstaniu partnerstwa, jego celach i działaniach. 2. Partnerstwo: samorząd – mieszkańcy – inicjatywa lokalna Wzorzec minimalny: Procedury realizacji inicjatywy lokalnej.

Rekomendowane minimalne wskaźniki: 1. Czy w samorządzie istnieje procedura zawierania partnerstw w celu realizacji zadań publicznych i jest zawarta w programie współpracy? 2. Czy istnieją ogólnodostępne reguły realizacji zadań w trybie inicjatywy lokalnej? Proponowane wskaźniki dodatkowe: – Czy jest opracowana procedura informowania o partnerstwach projektowych, uwzględniająca praktyczne zastosowanie zasady równości szans przy zawieraniu i funkcjonowaniu partnerstw? – Liczba konkursów na wybór partnera do zadania publicznego. – Liczba zawartych umów partnerstwa projektowego. – Liczba zgłoszonych wniosków w ramach inicjatywy lokalnej. – Liczba zawartych umów na realizację zadania publicznego w trybie inicjatywy lokalnej.