KONFERENCJA PROBLEMY DORADZTWA ZAWODOWEGO W GIMNAZJACH Park Naukowo Technologiczny w Gdańsku, 18 listopada 2014 r. Wnioski i rekomendacje wynikające z badania Pomorski Barometr Zawodowy 2013

3 1)Kluczowe sekcje 2)Kluczowe grupy zawodów Wnioski dla pomorskiego rynku pracy:

4 Przetwórstwo przemysłowe (C) Informacja i komunikacja (J) Handel (G) 1) Kluczowe sekcje: Wnioski

5 a) o największym zapotrzebowaniu i deficytowości b) o dużym zapotrzebowaniu bez względu na ich deficytowość c) silnie deficytowe, ale o niewielkim zapotrzebowaniu 2) Kluczowe grupy zawodów: Wnioski

6 Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjno-komunikacyjnych) (2433) Programiści aplikacji (2514) Księgowi (3313) Przedstawiciele handlowi (3322) Pracownicy pomocy społecznej i pracy socjalnej (3412) Kucharze (5120) Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) (5223) Spawacze i pokrewni (7212) Robotnicy przygotowujący i wznoszący konstrukcje metalowe (7214) Elektrycy budowlani i pokrewni (7411) a) Zawody o największym zapotrzebowaniu i deficytowości Wnioski

7 Nauczyciele akademiccy (2310) Doradcy finansowi i inwestycyjni (2412) Specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych (2512) Analitycy systemowi i specjaliści do spraw rozwoju aplikacji komputerowych gdzie indziej niesklasyfikowani (2519) Filolodzy i tłumacze (2643) Agenci ubezpieczeniowi (3321) Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne (9112) Robotnicy pracujący przy przeładunku towarów (9333) Pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej niesklasyfikowani (9629) b) Zawody o dużym zapotrzebowaniu bez względu na ich deficytowość Wnioski

8 Kierownicy do spraw zarządzania zasobami ludzkimi (1212) Inżynierowie mechanicy (2144) Inżynierowie i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani (2149) Pielęgniarki specjalistki (2222) Położne bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji (2231) Technicy elektrycy (3113) Technicy wsparcia informatycznego i technicznego (3512) Pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani (5249) Hydraulicy i monterzy instalacji sanitarnych (7126) c) Zawody silnie deficytowe, ale o niewielkim zapotrzebowaniu Wnioski

9 Branże strategiczne: -logistyczno-transportowa -energetyczna -technologii informatycznych i komunikacyjnych (ICT) -BPO/SSC -stoczniowa -chemiczna -turystyczna Wnioski

10 Zmianie powinny podlegać: Cel 1 - cechy osobowe osób funkcjonujących na rynku pracy Cel 2 - poziom ich kompetencji kluczowych Cel 3 - dopasowanie strukturalne kierunków kształcenia Cel 4 - przepływ informacji pomiędzy systemem kształcenia a rynkiem pracy Sprostanie wymogom kwalifikacyjnym rynku pracy wymaga dostosowań systemu edukacji Wnioski

11 Wnioski cechy kompetencje kwalifikacje osobowe kluczowe zawodowe Na co ma wpływ system edukacji?

12 Cel 1 cechy osobowe osób funkcjonujących na rynku pracy Najważniejsze cechy osobowe oczekiwane przez pracodawców u kandydatów do pracy w zawodach kluczowych

13 Zmniejszenie skali luki kompetencyjnej dotyczącej cech osobowych i prezentowanych postaw pomorskich zasobów pracy 1.Kształcenie cech osobowych już na etapie przedszkolnym i wczesnoszkolnym: wprowadzenie przygotowanych przez psychologów specjalnych programów kształtowania cech osobowych do wczesnej edukacji wprowadzenie do szkół podstawowych zajęć dotyczących przyszłości zawodowej uczniów wspieranie działalności organizacji uczniowskich (harcerstwo, kluby sportowe, koła zainteresowań, grupy wolontariatu) 2.Kształtowanie cech osobowych na późniejszym etapie edukacji: wsparcie psychologiczne dla uczniów szkół zawodowych wzmacniające w nich postawy i cechy osobowe poszukiwane przez pracodawców organizację warsztatów etyki pracy w szkołach średnich wspieranie działalności organizacji uczniowskich w szkołach średnich działania nakierowane na zachowanie zasad uczciwej pracy i rzetelności w toku edukacji wyższej Rekomendacje: Cel 1 cechy osobowe osób funkcjonujących na rynku pracy

14 Cel 2 poziom kompetencji kluczowych Najważniejsze kompetencje ogólne oczekiwane przez pracodawców u kandydatów do pracy w zawodach kluczowych

15 Zmniejszenie skali luki kompetencyjnej dotyczącej kompetencji kluczowych pomorskich zasobów pracy Rekomendacje: 1.Rozwijanie umiejętności analitycznych uczniów i studentów poprzez odpowiednie kształtowanie zawartości programów nauczania oraz odpowiednie formy ich realizacji 2.Rozwijanie wśród uczniów i studentów umiejętności interpersonalnych, komunikacyjnych, rozwiązywania sporów itp. głównie poprzez kształtowanie odpowiedniej zawartości programów nauczania (na wszystkich poziomach edukacji) oraz formy ich realizacji: trening komunikacji jako element kształcenia dodatkowe warsztaty, prowadzone przez specjalnie wyszkolonych trenerów, w których uczniowie uczą się komunikacji i autoprezentacji Cel 2 poziom kompetencji kluczowych

16 Zmniejszenie skali luki kompetencyjnej dotyczącej kompetencji kluczowych pomorskich zasobów pracy Rekomendacje: 3.Rozwijanie wśród uczniów i studentów umiejętności pracy w grupie głównie poprzez kształtowanie odpowiedniej zawartości programów nauczania oraz formy ich realizacji: trening pracy grupowej jako element kształcenia dodatkowe zajęcia warsztatowe uczące efektywnej współpracy w zespole 4.Działania w celu poprawy znajomości obsługi komputera w szczególności w zakresie obliczeń arkuszowych 5. Rozwijanie umiejętności poszukiwania i przetwarzania informacji (większy udział mentoringu i coachingu w sposobie kształcenia, szersze stosowanie egzaminów typu open-book oraz sprawdzanie umiejętności znajdywania informacji, ich analizy i syntezy) Cel 2 poziom kompetencji kluczowych

17 Cel 3 dopasowanie strukturalne kierunków kształcenia Najważniejsze kwalifikacje zawodowe oczekiwane przez pracodawców u kandydatów do pracy w zawodach kluczowych

18 Rekomendacje: Lepsze dopasowanie struktury zawodowej 1.Wsparcie informacyjne: działania nakierowane na zwiększenie trafności wyborów edukacyjnych i związane z poprawą dostępu do informacji na temat regionalnego rynku pracy:  podejmowanie działań mających na celu wzrost świadomości uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych i ich rodziców co do wagi decyzji o wyborze odpowiedniego kierunku i uczelni (np. akcje informacyjne w szkołach, akcje społeczne, działania organizacji pozarządowych); współpraca organów edukacyjnych z sektorem prywatnym w zakresie lepszej dostępności usług poradnictwa edukacyjno- zawodowego  upowszechnianie wiedzy o potrzebach rynku pracy (działania mogą przyjąć formę akcji informacyjnych w szkołach, akcji społecznych, działań organizacji pozarządowych)  upowszechnianiu wiedzy o losach absolwentów za pomocą instytucji zewnętrznych w stosunku do uczelni (np. z wykorzystaniem danych ZUS), co gwarantowałoby rzetelność analiz i porównywalność wyników między szkołami  prowadzeniu regularnych badań odnośnie sytuacji na rynku pracy i dostarczaniu ich do organów decydujących o lokalnej polityce edukacyjnej Cel 3 dopasowanie strukturalne kierunków kształcenia

19 Rekomendacje: Lepsze dopasowanie struktury zawodowej 2.Wsparcie pozainformacyjne: działania nakierowane na kreację odpowiednich kierunków kształcenia:  wspieranie rozwoju kształcenia w kierunkach pożądanych na rynku pracy, takich jak nauki techniczne czy ścisłe (informatyka, energetyka, logistyka, kierunki inżynieryjne) np. poprzez programy stypendialne, pomoc uczelniom w rozwoju potrzebnej infrastruktury, stymulowanie współpracy uczelni i przedsiębiorstw (zachęty finansowe dla przedsiębiorstw)  wspieranie współpracy szkół z pracodawcami - umożliwienie uczniom i studentom zdobycie wiedzy i umiejętności stosowanych w praktyce zawodowej (z wykorzystaniem najnowszych technologii); stworzenie platformy bezpośrednich kontaktów między pracodawcami a władzami szkół i nauczycielami Cel 3 dopasowanie strukturalne kierunków kształcenia

20 Rekomendacje: Lepsze dopasowanie struktury zawodowej 2.Wsparcie pozainformacyjne: działania nakierowane na kreację odpowiednich kierunków kształcenia:  wzbogacanie oferty edukacyjnej szkół zawodowych o konkretne umiejętności pożądane na rynku pracy (np. umiejętność czytania rysunku technicznego, znajomość technologii informacyjnych w powiązaniu z danym zawodem)  wspieranie zaangażowania uczelni w wysokiej jakości edukację z zakresu kształcenia ustawicznego (np. roczne kursy podstaw programowania czy księgowości, kursy dla testerów aplikacji)  stymulowanie wspierania przez uczelnię pozaakademickiej aktywności studentów (np. praca w samorządzie, kołach naukowych, organizacjach pozarządowych, wolontariacie, projekty społeczne, współpraca międzynarodowa) jako ważna ścieżka nabywania kompetencji miękkich i kompetencji ogólnych Cel 3 dopasowanie strukturalne kierunków kształcenia

21 Cel 4 przepływ informacji pomiędzy systemem kształcenia a rynkiem pracy Rekomendacje: 1.Instytucje posiadające informacje o potrzebach rynku pracy a instytucje systemu edukacji i jednostki kreujące politykę edukacyjną: prowadzenie regularnych badań regionalnego rynku pracy oraz prowadzenie szeroko zakrojonej akcji informacyjnej o sytuacji na rynku pracy. W szczególności ważne jest informowanie o wynikach badań: - władz samorządowych, instytucji edukacyjnych i władz oświatowych, organizacji pozarządowych - społeczeństwa (kampanie informacyjne skierowane do młodzieży i rodziców, dostosowane formą do specyfiki danej grupy) 2.Publiczne a prywatne instytucje rynku pracy. Współpraca potrzebna z racji rosnącej roli agencji zatrudnienia na rynku pracy. Poprawa przepływu informacji pomiędzy podmiotami działającymi na rynku pracy i rynku usług edukacyjnych:

Dziękuję za uwagę Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku