PROCESY KOMUNIKACJI INTERPERSONALNEJ – MODELE ORAZ FORMY KOMUNIKACJI Autor: Ewelina Boroń
CELE LEKCJI Uczeń: zna definicję komunikacji, rozumie istotę komunikacji jednostronnej dwustronnej oraz masowej, definiuje pojęcie komunikacji pionowej i poziomej, charakteryzuje komunikację interpersonalną, wyjaśnia różnicę między komunikacją werbalną a niewerbalną, rysuje modele poszczególnych form komunikacji.
POJĘCIE KOMUNIKACJI Rysunek 1. Komunikowanie jest procesem porozumiewania się jednostek, grup lub instytucji. Jego celem jest wymiana myśli, dzielenie się wiedzą, informacjami i ideami. Proces ten odbywa się na różnych poziomach przy użyciu zróżnicowanych środków i wywołuje określone skutki
KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA Rysunek 2. KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA Komunikacja interpersonalna oparta jest na kontakcie osobistym. Jest to proces, dzięki któremu jednostka w bezpośrednim kontakcie z inną osobą lub małą grupą osób przekazuje i otrzymuje informacje. Istotę tej komunikacji stanowi określenie „jeden do jeden”. Komunikacja interpersonalna z biegiem lat ewoluowała i występują także szersze relacje, tj. „kilku do kilku” lub „wielu do wielu”.
KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA Model komunikacji interpersonalnej Rysunek 3. Nadawca Przekaz Odbiorca
MODELE KOMUNIKACJI Komunikacja jednostronna (jednokierunkowa) charakteryzuje się przepływem informacji od nadawcy do odbiorcy (odbiorców), przy czym nie występuje sprzężenie zwrotne (feedback).
Podstawowy model komunikacji jednokierunkowej (H. Lasswella) MODELE KOMUNIKACJI Rysunek 4. Podstawowy model komunikacji jednokierunkowej (H. Lasswella) Odbiorca Nadawca Przekaz
MODELE KOMUNIKACJI Komunikacja dwustronna charakteryzuje się wystąpieniem dwukierunkowego przepływu informacji zarówno od nadawcy do odbiorcy, jak i poprzez sprzężenie zwrotne od odbiorcy do nadawcy. Reakcja odbiorcy jest zazwyczaj opóźniona w czasie.
Model komunikacji dwustronnej MODELE KOMUNIKACJI Rysunek 5. Model komunikacji dwustronnej Odbiorca Nadawca Przekaz
MODELE KOMUNIKACJI Komunikacja masowa występuje, gdy w pokonywaniu różnic przestrzennych i czasowych w celu dotarcia do szerokiego kręgu odbiorców wykorzystuje się środku masowego przekazu (telewizję, radio, Internet). Istotę stanowi określenie „jeden do wielu”. Komunikacja masowa = komunikacja interpersonalna
KOMUNIKACJA MASOWA Rysunek 6. Odbiorca przekaz przekaz Odbiorca Nadawca Medium przekaz Odbiorca przekaz Odbiorca
Rysunek 7. FORMY KOMUNIKACJI WERBALNA NIEWERBALNA Pionowa Pozioma
FORMY KOMUNIKACJI Komunikacja werbalna to komunikacja oparta na słowie. Sprowadza się ona do tego, iż przekazując komunikaty używamy słów. Rozmawiając z drugą osobą - używamy słów. Komunikacja pionowa (płynąca w górę i w dół) dotyczy najczęściej komunikatów formalnych przepływających pomiędzy pracownikami i ich przełożonymi w celu osiągania założonych celów, przekazania informacji i poleceń, a także zasygnalizowania spraw wymagających szczególnej uwagi lub rozwiązania problemu.
FORMY KOMUNIKACJI Z komunikacją poziomą mamy do czynienia wówczas, gdy przebiega ona między członkami tej samej grupy lub pracownikami pełniącymi funkcje na tym samym poziomie. Komunikacja ta może mieć charakter formalny i nieformalny.
FORMY KOMUNIKACJI Komunikacja niewerbalna nie posługuje się słowami i nie używa słów do przekazywania informacji.
Rysunek 8. Składniki komunikacji niewerbalnej
PODSUMOWANIE Komunikowanie się jest nieodzownym elementem naszego życia i to nie tylko w dziedzinie biznesu. Obok werbalnych składników komunikacji dużą, jak nie największą rolę odgrywają elementy niewerbalne takie jak: gesty, mimika, mowa ciała, wzrok. Są one trudniejsze do odczytania, ale zawierają cenniejsze informacje. Opracowano na podstawie: Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s. 554. Dobek B., Podstawy komunikowania społecznego, Wydawnictwo Astrum, Wrocław 2002, s. 13. Drzazga M., Komunikacja marketingowa, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice 2004, s. 13. http://www.newtrader.pl/Komunikacja-werbalna,pp_2,2.php http://www.newtrader.pl/Komunikacja-niewerbalna,pp_2,3.php