Ewelina Klimczak Adrian Domitrz Rafał Miśta Piotr Węcławik Pomoc międzynarodowa Ewelina Klimczak Adrian Domitrz Rafał Miśta Piotr Węcławik

Plan prezentacji Wstęp Przedstawienie tezy i wstępne głosowanie Argumenty popierające tezę Argumenty przeciwko tezie Argumenty popierające tezę – tura II Argumenty przeciwko tezie – tura II Głosowanie Zakończenie

Czas na pierwsze głosowanie… Teza: Pomoc międzynarodowa wpływa pozytywnie na wzrost gospodarczy kraju otrzymującego wsparcie Czas na pierwsze głosowanie…

Argumenty popierające tezę

Dlaczego pomagać biednym krajom? Rostow: biedne kraje wyłaniają się z okresu stagnacji w kierunku samopodtrzymującego się wzrostu dzięki inwestycjom, które można sfinansować z pomocy zagranicznej W. Easterly The Big Push Deja Vu: A Review of Jeffrey Sachs’s The End of Poverty: Economic Possibilities for Our Time

Biedni mają zbyt dużo dzieci Pułapka ubóstwa Biedni za mało oszczędzają i nie mogą inwestować pieniędzy na przyszłość Biedni mają zbyt dużo dzieci Rosnący zwrot z kapitału przy niskiej wielkości kapitału początkowego na osobę kontrargument: Brakuje jednak jednoznacznych dowodów, że jest tak w rzeczywistości (Azariadis i Stachurski, 2004) JAKIE ŹRÓDŁO? czy też ten Azariadis? czy easterly dodaj tu jeszcze coś żeby nie było tak pusto

Sachs: ubóstwo jest głównie problemem technicznym, podstawą pomocy są odpowiednie środki finansowe i technologie Inwestycje dzięki pomocy gospodarczej przyczyniają się do m.in.: wydłużenia życia, mniejszej śmiertelności noworodków, oczyszczania wody pitnej, walki z chorobami zakaźnymi, lub czasem nawet pobudzania aktywności społeczności lokalnej do przedsiębiorczości

Argumenty podważające tezę

Ogólnie dekady badań nie potwierdziły związku o pozytywnym i znacznym wpływie pomocy zagranicznej na wzrost gospodarczy krajów-beneficjentów (badania Petera Boone’a z 1995 i 1996 r.; Williama Easterly, 1999) tym bardziej nie wykazano, że pomoc zagraniczna może wyciągać biednych z pułapki ubóstwa! hm, jakie kraje badali Boone i Easterly w tych pracach?

Pomoc dla biednych krajów największa pomoc przekazywana jest Afryce, która ma najniższy wzrost gospodarczy w latach 1950-1980 biedne kraje otrzymywały niższą pomoc, osiągając przy tym znaczący dodatni wzrost ekonomiczny od 1980 ich wzrost wskazywałby na istnienie pułapki ubóstwa. W tym samym czasie znacząco wzrosła jednak wielkość pomocy JAKIE ŹRÓDŁO? PW: niejaki Doug Bandow pisze: „Wiele z inwestycji finansowanych m.in. przez U.S.AID w latach 1960 -1980 zniknęło bez śladu. Nie ma żadnej podstawy, aby wierzyć w to, że lepsze zarządzanie funduszami "pomocy zagranicznej" dałoby lepsze efekty rozwoju biednych narodów. Całe dekady trwania transferu finansowego nie wyrwały państw rozwijających się ze stagnacji gospodarczej; jest wręcz odwrotnie - sytuacja wielu narodów pogarsza się. Siedemdziesiąt rozwijających się państw jest biedniejszych dziś, niż były w 1980 roku; czterdzieści cztery państwa są biedniejsze niż były w 1960 roku. Statystyki międzynarodowe są alarmujące, ale poziom pomocy nie idzie w parze ze wzrostem ekonomicznym i wielu z większych biorców "pomocy zagranicznej" takich jak Bangladesz, Egipt, Indie, Sudan czy Tanzania, osiąga najgorsze wyniki gospodarcze na naszym globie.”

W. Easterly (1999), The Ghost of Financing Gap Pomoc a inwestycje jeśli pomoc jest traktowana jako trwała, to reakcja odbiorców będzie ukierunkowana na konsumpcję otrzymanych zasobów, a nie na inwestycje !! ryzyko pokusy nadużycia dopowiedzieć o co chodzi, bo mało jasne PW: poopowiadam o tym W. Easterly (1999), The Ghost of Financing Gap

W. Easterly (1999), The Ghost of Financing Gap Model Harroda-Domara, a luka finansowa  pozwala na wyliczenie wartości krótko- okresowych inwestycji, niezbędnych do osiągnięcia konkretnej stopy wzrostu Podstawowe założenia modelu: uzyskane środki z pomocy zostaną przeznaczone na inwestycje w całości pomiędzy inwestycjami, a wzrostem jest stała liniowa zależność w krótkim okresie zaakcentować, że lipne założenia nierealistyczne PW: dorobię slajd z wynikami z badania które przeprowadzili autorzy. Wyniki podważają owe założenia W. Easterly (1999), The Ghost of Financing Gap

W. Easterly (1999), The Ghost of Financing Gap Badanie 88 krajów otrzymujących pomoc lata 1965 - 1995 zbadano wpływ pomocy zagranicznej na inwestycje WNIOSKI: tylko w przypadku 6 krajów współczynnik przy zmiennej niezależnej był większy bądź równy 1 (Hong Kong, Chiny) tylko w przypadku 4 krajów zaistniała liniowa zależność pomiędzy inwestycjami, a wzrostem w krótkim okresie dopowiedzieć o co chodzi, bo mało jasne PW: poopowiadam o tym W. Easterly (1999), The Ghost of Financing Gap

Argumenty popierające tezę – tura II

C. Burnside, D. Dollar (2000) Aid, Policies and Growth Pomoc gospodarcza statystycznie nie pomaga, ale... Czy w krajach prowadzących dobrą politykę gospodarczą pomoc międzynarodowa poprawia rozwój? Czy w krajach nie potrafiących zadbać o swoją gospodarkę pomoc jest marnotrawiona? trochę trzeba zmienić żeby brzmiało bardziej pozytywnie, opisać ze 2 slajdy z tego artykułu, bo był wazny i glośny C. Burnside, D. Dollar (2000) Aid, Policies and Growth

Wzrost gospodarczy zależy dodatnio i istotnie od interakcji między wielkością otrzymywanej przez kraj pomocy i prowadzenia prowzrostowej polityki gospodarczej (nadwyżka budżetowa + niska inflacja + otwartość)

Kto otrzymuje pomoc międzynarodową? W pierwszej przede wszystkim kraje biedne, mniej ludne i ważne strategicznie. Inna polityka Banku Światowego: kraje biedne, mniejsze, o lepiej prowadzonej polityce i nieimportujące broni. Polityka gospodarcza jest ważniejsza przy pomocy multilateralnej niż dla bilateralnej. Badanie Alesina i Weder (2002)

A. Bigsten Can Aid Generate Growth in Africa? Pomoc międzynarodowa wsparciem przeprowadzania trudnych politycznie reform Ten argument dorzuciłem tak trochę na siłę. Jutro ustalimy, czy zostawiamy to, czy wywalamy. Poniżej ewentualny komentarz do tego slajdu: Darczyńcy zamiast tworzyć nowe sektory instytucji publicznych powinni umacniać szkielet już istniejący. Aby to uczynić potrzebne są reformy, które politycznie są trudne do przeprowadzenia ze względu na np. zwolnienia pracowników. Dawcy mogliby wspomagać proces przeprowadzania takich reform poprzez na przykład przekazywanie pieniędzy na zasiłki dla zwolnionych pracowników. W długim okresie przynosi to duże korzyści, a mały kapitał przekazany do prywatnych rąk także może zostać efektywnie wykorzystany AD: ok, dobry argument, żeby go zjechać kontrargumentem, że jest beznadziejny ;) A. Bigsten Can Aid Generate Growth in Africa?

A. Bigsten Can Aid Generate Growth in Africa? Ponadto … w państwach ze słabymi zdolnościami administracyjnymi i z dużymi zadłużeniem POMOC obsługa długu umożliwia odbiorcy: przeznaczenie własnych środków na inwestycje  rozwój, redukcja długu pobudza prywatne inwestycje Ten slajd dałbym tak dodatkowo na koniec argumentacji „za tezą” W państwach ze słabymi zdolnościami administracyjnymi i z dużymi zadłużeniem sensowne jest przeznaczenie środków z pomocy na obsługę długu. Umożliwia to odbiorcy przeznaczenie swoich własnych środków na inwestycje i rozwój, a redukcja długu pobudza prywatne inwestycje. ORYGINAŁ: „One could seek alternative channels for aid. In a situation with poor administrative capacity and a large debt burden it would also make sense to shift resources to debt service. This will make it possible for the recipient country to use more of its own resources for development, at the same time as reduced debt should stimulate private investment.” A. Bigsten Can Aid Generate Growth in Africa?

A. Bigsten Can Aid Generate Growth in Africa? Pomoc międzynarodowa jako zabezpieczenie przed ryzykiem wynikającym z: wahań dochodów, wahań cen surowców, cykli międzynarodowych, klęsk żywiołowych. Moim zdaniem jest to ważny argument Pomoc międzynarodowa może także pomagać państwom w radzeniu sobie z ryzykiem. Gospodarki, które są narażone na niepewności, na wahania dochodów spowodowane wahaniami cen surowców bądź produkcji towarowej, bądź z powodu międzynarodowych cykli. Wtedy pomoc może być przesunięta z inwestycji na wygładzanie konsumpcji, kiedy to państwo spotyka się z takimi problemami. Pomoc taka może być zastosowana także w przypadku suszy, powodzi, głodu, trzęsienia ziemi, itp. Fakt, że pomoc jest dostępna dla odbiorcy jest korzystna dla wzrostu gospodarczego. Dzieje się tak, ponieważ odbiorca nie musi prowadzić polityki ubezpieczania się na wypadek klęski żywiołowej, ale też całe zasoby przeznaczać na rozwój i inwestycje. ORYGINAŁ: „Aid may also help recipient countries to deal with risk. Many economies are, for example, exposed to uncertainty, and incomes may fluctuate due to swings in commodity prices or commodity production or because of international cycles. The recipient may therefore choose to use aid for consumptionsmoothing, rather than for investment, when the economy is facing problems. This should also be acceptable to the donor, when there is an emergency situation with, for example, drought and the threat of starvation. The fact that aid is available for such insurance may be growth enhancing, since it relieves the recipient country of the need to choose self-insurance strategies, that would have a cost in terms of growth.” A. Bigsten Can Aid Generate Growth in Africa?

Pomoc międzynarodowa umożliwia przeprowadzenie trudnych reform! Wypłaty dla zwalnianych pracowników Przełamanie bariery kosztów stałych Pomoc powinna mieć jednak charakter stały, systematyczny i konsekwentny!

Nie każdy rodzaj pomocy jest odpowiedni Rola interakcji miedzy polityką gospodarczą państwa a otrzymywaniem pomocy międzynarodowej jest bardziej skomplikowana Nie każdy rodzaj pomocy jest odpowiedni Przykład TANZANII wyniki, które wskazują na pozytywny wpływ pomocy w porównawczych badaniach przekrojowych są spójne z wynikami otrzymywanymi w regresjach na danych panelowych proste korelacje zakrzywiają rzeczywistość poprzez zbytnie uproszczenie, i przez to dają złe wnioski -> problem braku identyfikacji w estymowanych równaniach oraz problem heterogeniczności państw (np. jeśli chodzi o instytucje) KONTRARGUMENT na lipne założenia (tura 2) Dalgaard C.J., Hansen H., Tarp F. (2004) On the Empirics of Foreign Aid and Growth.

Dodanie do modelu Diamonda endogeniczności wzrostu oraz pomocy wyrażonej jako transfer bezpośredni, powoduje, że otrzymujemy pozytywny wpływ pomocy nie tylko na konsumpcję, ale też na kapitał per capita. jako kontrargument do przejadania konsumpcji Dalgaard C.J., Hansen H., Tarp F. (2004) On the Empirics of Foreign Aid and Growth.

Argumenty podważające tezę – tura II

Easterly W. (2003) Can Foreign Aid Buy Growth? Wnioski z badania Burnside’a i Dollar’a (dobra polityka fiskalna i handlowa warunkiem pozytywnego wpływu pomocy) zostały nadinterpretowane przez światowe media i ośrodki polityczne Nie zwrócono uwagę, na kwestię doboru zmiennych do modelu – duża wrażliwość wyników na rodzaj specyfikacji AD: dopowiem tu trochę więcej zdań Easterly W. (2003) Can Foreign Aid Buy Growth?

Easterly W. (2003) Can Foreign Aid Buy Growth? Krytyka założeń modelu dwóch luk Chenery i Strout (1966) , np. że pomoc finansuje inwestycje a nie konsumpcję Wiele prac empirycznych dostarcza dowodów zaprzeczających wnioskom modelu dwóch luk i dużo wątpliwości odnośnie podstaw teoretycznych. AD: Temu o tym modelu wspominam, bo był często stosowany jako dowód skuteczności pomocy. MIMO TO jest on szeroko stosowany, w tym przez takie instytucje jak Bank Światowy Easterly W. (2003) Can Foreign Aid Buy Growth?

Easterly W. (2003) Can Foreign Aid Buy Growth? Efektywność pomocy zależy też od działalności samej instytucji udzielającej pomocy Agencje pomocy wydają nie swoje pieniądze na cudze cele, w dodatku nie kontrolują efektów wydanych pieniędzy Grupa docelowa nie ma żadnego głosu w tym, JAK chciałaby te pieniądze wydać, ponieważ cel transferu jest z góry określony Easterly W. (2003) Can Foreign Aid Buy Growth?

Czas na kolejne głosowanie… Podsumowanie problemy natury metodologicznej – jak mierzyć to, co chcemy różnorodność krajów, więc różnorodne wyniki, nawet jeśli badanie rzetelne zbyt pochopne wyciąganie wniosków ze słabych przesłanek i chwilowych efektów słaba kontrola nad efektywnością wydawanych publicznych pieniędzy Czas na kolejne głosowanie…

Aid and Growth Regressions H. Hansen, F. Tarp Aid instability as a mesaure of uncertainty and the positive impact of aid on growth R. Lensink, O. Morrissey Aid, Policies and Growth C. Burnside, D. Dollar Can Foreign Aid Buy Growth? W. Easterly On the Empirics of Foreign Aid ang Growth C.J. Dalgaard, H. Hansen, F. Tarp The Big Push Deja Vu: A Review of Jeffrey Sachs’s The End of Poverty: Economic Possibilities for Our Time W. Easterly The Ghost of Financing Gap W. Easterly

Dziękujemy za uwagę