Cechy rozwojowe sześciolatka 1 1
Rozpoczęcie nauki szkolnej jest ważnym momentem w życiu każdego dziecka. To jak jest przygotowane do tego wyzwania w znacznym stopniu decyduje o przebiegu i wynikach nauki w szkole, a w odległej perspektywie, o jakości jego życia. 2 2
Do tej pory sześciolatek idący do szkoły musiał spełniać wymagania właściwe dla rozwoju siedmiolatka. Obecnie program nauczania w klasie pierwszej będzie dostosowany do poziomu dziecka sześcioletniego. 3 3
Gotowość szkolna Gotowość szkolna to inaczej stopień rozwoju dziecka niezbędny do podjęcia obowiązków związanych z rozpoczęciem nauki w szkole. To zespół tych cech psychofizycznych ukształtowanych w okresie pierwszych 6 lat życia, które umożliwiają dziecku przystosowanie się do nauki w szkole. Dojrzałym do podjęcia nauki szkolnej jest dziecko, o takim stopniu rozwoju, który umożliwi mu naukę czytania, pisania i liczenia, przystosowanie się do wymagań szkoły, zgodne współżycie z grupą rówieśniczą. 4 4
Rozwój psychoruchowy dziecka jest procesem stałym poza dwoma wyjątkami – skokami rozwojowymi - okres ok. 6 lat, okres dorastania; skok rozwojowy charakteryzuje dokonywanie się szybkich zmian w organizmie dziecka w stosunkowo krótkim czasie; 5 5
Wymagania stawiane dziecku, które ma rozpocząć naukę szkolną dotyczą głównie: Rozwoju fizycznego, Rozwoju ruchowego, Rozwoju umysłowego, Rozwoju społeczno- emocjonalnego. 6 6
Właściwości rozwojowe i kompetencje sześciolatka Dziecko jest ogólnie zdrowe Jego wzrost i waga są odpowiednie do wieku Rozwój fizyczny Jest odporne na zmęczenie Prawidłowo funkcjonują narządy zmysłów, głównie wzrok i słuch 7 7
Rozwój ruchowy Jest sprawne ruchowo: biega, skacze, jest dość zręczne. Ruchy dziecka stają się bardziej skoordynowane, harmonijne. Szybko rozwija się zwinność, dziecko potrafi: podrzucać i łapać piłkę, skakać, pokonywać przeszkody i wykonywać ćwiczenia równoważne. Rozwój ruchowy Dziecko chętnie współzawodniczy z innymi dziećmi, poziom rozwoju siły fizycznej jest niski. Dziecko ma silne napięcia mięśniowe rąk przez co ruchy rąk u większości są mało precyzyjne i nie są płynne. Najczęściej wykonuje czynności jedną, tą samą ręką (uformowała się dominacja czynnościowa ręki) 8 8
Pamiętajmy ! Dziecko musi często zmieniać pozycję w trakcie pracy i zabawy w związku ze słabym rozwojem kości i mięśni Potrzebny jest ruch dla czynnego odpoczynku mięśni i układu kostnego Dziecko nie powinno dźwigać ciężkiego tornistra Tornister powinien być noszony na obu ramionach 9 9
Rozwój umysłowy mowa i myślenie Swobodnie posługuje się mową potoczną. Przekazuje swoje myśli, pragnienia, żądania, uczucia i emocje. Zaczyna mówić pełnymi, złożonymi zdaniami. Jego mowa jest coraz bardziej poprawna gramatycznie. Rozwój umysłowy mowa i myślenie Używa wszystkich części mowy. Zadaje dużo pytań. Dokonuje analizy i syntezy oraz abstrahowania. Myślenie dziecka jest myśleniem konkretno – wyobrażeniowym. Rozwiązuje problemy przypadkowo metodą prób i błędów. Ma zbyt mało informacji, by rozumieć otaczający je świat. 10 10
Pamiętajmy ! Dziecko musi prawidłowo artykułować głoski oraz mieć odpowiedni zasób słów by rozumieć teksty mówione i pisane. Dziecko musi poznawać świat i działać wszystkimi zmysłami, aby rozwijać myślenie. Czytajmy dziecku aby wzbogacić jego słownik i kształtować pojęcia. Pozwalajmy dziecku eksperymentować, sprawdzać samemu, badać, obserwować i wyciągać wnioski. 11 11
Rozwój umysłowy wrażenia i spostrzeżenia Wzrasta wrażliwość zmysłów na bodźce - dziecko lepiej reaguje na złożone sygnały. Dużą rolę w nauce odgrywa zmysł wzroku i słuchu. Wzrasta wrażliwość słuchowa - rozwija się słuch werbalny i muzyczny, dziecko rozróżnia dźwięki pod względem wysokości, siły i barwy oraz wykonuje ciągłe i płynne ruchy w takt muzyki. Rozwój umysłowy wrażenia i spostrzeżenia U dziecka przeważa spostrzeganie globalne, chociaż może ono dokonać analizy i syntezy danego materiału np. układać obrazki z kawałków, rozpoznać kształty przedmiotów czy figur geometrycznych. Większa jest ostrość wzroku – dziecko dostrzega położenie i wielkość przedmiotów a także nowe ich cechy i jakość, rozróżnia i nazywa barwy i ich odcienie. Dziecko może mieć kłopoty z oceną stosunków przestrzennych typu : prawo-lewo, nad-pod, przed-za, z przodu-z tyłu. 12 12
Pamiętajmy ! Dziecko może mieć trudności w różnicowaniu i zapamiętaniu kształtów liter i cyfr a tym samym w czytaniu i pisaniu. Należy przeprowadzać dużo zabaw i ćwiczeń w orientacji na płaszczyźnie i w przestrzeni. Rozwijajmy spostrzeganie słuchowe i wzrokowe, bo stanowią one podstawę czytania i pisania z pamięci i ze słuchu. 13 13
Rozwój umysłowy uwaga, wyobraźnia, pamięć Uwaga jest skoncentrowana na bodźcach silnych i atrakcyjnych dla dziecka. Nuda powoduje przenoszenie uwagi dziecka na inną czynność lub zabawę. Uwaga dziecka jest mimowolna – najwięcej słów i faktów zapamiętuje podczas zabawy. Bodźce z otoczenia odwracają uwagę dziecka od wykonywanego zadania. Dziecko zaczyna decydować o tym, co chce zapamiętać. Rozwój umysłowy uwaga, wyobraźnia, pamięć Czas trwania wykonywanych czynności wydłuża się. Czas skupienia uwagi na czynnościach szkolnych jest krótki – około 15. Uwaga jeszcze nie jest podzielna - dziecko potrafi koncentrować się na tym co robi, ale na jednej czynności. Kształtuje się uwaga dowolna. Przeważa pamięć mechaniczna a pamięć słowno-logiczna dopiero się rozwija. Dziecko lepiej pamięta materiały obrazowe, czynności ruchowe i manipulacyjne oraz te, które wywołały u niego emocje. Dziecko charakteryzuje się tzw. małą gotowością pamięci – potrzebuje pewnego czasu do wydobycia z pamięci żądanych informacji. 14 14
Pamiętajmy ! Silna koncentracja uwagi szybko wywołuje duże zmęczenie, dlatego dziecko musi odpocząć po wysiłku umysłowym. Umysł dziecka najlepiej odpoczywa się podczas zabaw ruchowych. Przy odtwarzaniu treści z pamięci można dziecku pomóc podpowiadając pierwszą sylabę, słowo lub fragment zapamiętanego tekstu. 15 15
Rozwój społeczno - emocjonalny Nastroje i emocje są zmienne i szybko przechodzą jedna w drugą np. śmiech w płacz, radość w smutek. Dziecko dopiero uczy się opanowywać swoje reakcje emocjonalne oraz ich zewnętrzne przejawy. Budzą się uczucia wyższe: intelektualne, społeczne, moralne i estetyczne np. 6-latek opiekuje się młodszym rodzeństwem, słabszym rówieśnikiem. Rozwój społeczno - emocjonalny Budzi się umiejętność empatii – dziecko dojrzewając emocjonalnie zaczyna rozumieć emocje innych. Duże znaczenie ma dla dziecka grupa rówieśnicza – uznanie i akceptacja grupy są niezwykle ważne dla prawidłowego rozwoju dziecka i pośrednio wpływają na jego powodzenie szkolne. 16 16
Pamiętajmy ! Dziecko jeszcze nie kieruje się poczuciem obowiązku czy odpowiedzialnością, ale dążeniem do przyjemności i unikaniem przykrości. Motywy szkolnego uczenia są zewnętrzne (dziecko uczy się dla oceny, dla mamy, dla nagrody) a procesy motywacyjne wiążą się z zaspokojeniem potrzeb biologicznych takich jak poczucie bezpieczeństwa, akceptacji, opieki, osiągnięć, współdziałania. Dziecko akceptowane jest radosne i szczęśliwe. 17 17
Dziękuję za uwagę 18 18