Polityka spójności w perspektywie finansowej UE na lata 2014-2020, a obszary wiejskie Pani Agnieszka Dawydzik Dyrektor Departamentu Koordynacji Strategii Rozwoju i Polityk Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Warszawa 17 września 2014 roku

Zasady programowania perspektywy 2014-2020 Negocjacje programów – stan prac Umowa Partnerstwa została zaakceptowana przez Komisję Europejską w dniu 23 maja 2014 roku Prace nad krajowymi programami operacyjnymi są znacząco zaawansowane. Pierwszy blok negocjacji z Komisją Europejską odbył się w lipcu br. Rozpoczęcie bilateralnych spotkań negocjacyjnych dotyczących regionalnych programów operacyjnych planowane jest pod koniec września br. Zamknięcie negocjacji będzie odbywało się sukcesywnie w zależności od ich przebiegu. Negocjacje z KE mogą wpłynąć na zakres interwencji programów operacyjnych.

Zasady programowania perspektywy 2014-2020 Zasady wsparcia obszarów wiejskich z polityki spójności Gospodarka wodnościekowa: Traktat Akcesyjny przewiduje, że standardy wyznaczone przez Unię Europejską w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków komunalnych będą w Polsce w pełni obowiązywały od 1 stycznia 2016 r. Szczegółową priorytetyzację potrzeb w obszarze gospodarki wodno-ściekowej w ramach polityki spójności obejmuje KPOŚK - dla aglomeracji o wielkości powyżej 2 tys. RLM; W ramach PROW 2014-2020 który został przesłany do negocjacji z KE możliwe jest wsparcie z zakresu odprowadzania i oczyszczani ścieków komunalnych poza KPOŚK w gminach wiejskich, miejsko-wiejskich z wyłączeniem miast powyżej 5 tys mieszkańców oraz gminach miejskich z wyłączeniem miejscowości powyżej 5 tys mieszkańców.

Zasady programowania perspektywy 2014-2020 Zasady wsparcia obszarów wiejskich z polityki spójności Drogi lokalne: Inwestycje w drogi lokalne w ramach CT7 z polityki spójności nie mogą stanowić więcej niż 15% alokacji programu przeznaczonej na transport drogowy. Kwota na drogi lokalne w ramach CT 7 łącznie we wszystkich RPO nie może przekroczyć 450 mln euro; W ramach PROW 2014-2020, który został przesłany do negocjacji z KE przewiduje się realizację dotyczącą budowy lub modernizacji dróg lokalnych na obszarach gmin wiejskich, miejsko-wiejskich z wyłączeniem miast powyżej 5 tys mieszkańców oraz gminach miejskich z wyłączeniem miejscowości powyżej 5 tys mieszkańców. Środki krajowe: Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych do 2015 roku przewiduje na drogi lokalne w 2014 roku kwotę 250 ml zł. Kwota na rok następny zgodnie z projektem ustawy budżetowej wynosi 1 mld zł. Obecnie trwają prace nad przygotowaniem mechanizmu wsparcia dla JTS - Program finansowania dróg lokalnych, który zakłada przeznaczenie 900 mln zł na finansowane tzw. schetynówek w 2016 roku.

Zasady programowania perspektywy 2014-2020 Krajowe programy operacyjne – obszary wiejskie Szacuje się, że w ramach programów krajowych przeznaczone zostanie na wsparcie obszarów wiejskich, w tym: PO PC – ok. 800 mln – sieci szerokopasmowe, wykorzystanie TIK; PO IŚ – ok. 400 mln – energia, w tym OZE, inwestycje na konkretne rodzaje ryzyka, zapewniające odporność na klęski żywiołowe; PO WER – ok. 500 mln euro - zatrudnienie młodzieży, podnoszenie jakości edukacji; PO PW ok. 160 mln euro – przedsiębiorczość, transport w obszarach funkcjonalnych.

Zasady programowania perspektywy 2014-2020 Umowa Partnerstwa – obszary wiejskie Zgodnie z Umową Partnerstwa obszary wiejskie zostały wskazane jako obszary strategicznej interwencji państwa. Interwencja z polityki spójności na obszarach wiejskich koncentruje się na: rozwoju przedsiębiorczości i lepszym wykorzystaniu kapitału ludzkiego, w tym reorientacji zawodowej rolników (CT3, CT8); rewitalizacji społecznej i infrastrukturalnej (CT4, CT7, CT9, CT 10); infrastrukturze wodno-kanalizacyjnej (na obszarach objętych KPOŚK) i przeciwpowodziowej (CT5, CT6). Daje to łączną kwotę wsparcia obszarów wiejskich środkami polityki spójności szacowaną na poziomie 5,2 mld euro

Zasady programowania perspektywy 2014-2020 Obszary wiejskie w regionalnych programach operacyjnych Każdy regionalny program operacyjny, zgodnie z zapisami UP wskazał szacunkową kwotę (około 11%), która zostanie przeznaczona na wsparcie obszarów wiejskich;   MIR, analizując regionalne programy operacyjne pod kątem zgodności z Umową Partnerstwa, przed ich przesłaniem zwracało uwagę na zapewnienie odpowiedniego wsparcia dla obszarów wiejskich. Brak odpowiednich zapisów mogło skutkować negatywną opinią MIR, co uniemożliwia rozpoczęcie negocjacji z KE. Analizy MIiR wykazują, iż poziom wsparcia w ramach projektów RPO może wynosić około 6,4 mld euro. To znacznie większa alokacja przewyższająca tą planowaną w Umowie Partnerstwa zgodnie z zapisami której, na obszary wiejskie szacunkowo przeznacza się w KPO 1,8 oraz RPO 3,4 co daje łączną kwotę 5,2 mld euro.

Zasady programowania perspektywy 2014-2020 Obszary wiejskie w regionalnych programach operacyjnych Lp. Regionalny Program Operacyjny Szacunkowy % alokacji RPO przeznaczonej na obszary wiejskie Szacunkowa kwota o ile została zamieszczona w projekcie RPO przesłanym do KE 1. Województwa Dolnośląskiego 15% 337 mln euro 2. Województwa Kujawsko-Pomorskiego 32% 614 mln euro 3. Województwa Lubelskiego około 50% około 1 mld euro 4. Województwa Lubuskiego ok 10% 90 mln euro 5. Województwa Łódzkie 11,1% 250 mln euro 6. Województwa Małopolskiego 26,8% 770 mln euro 7. Województwa Mazowieckiego minimum 11% 229 mln euro 8. Województwa Opolskiego 40% 377 mln euro 9. Województwa Podkarpackiego 11% 232 mln euro 10. Województwa Podlaskiego 19% 230 mln euro 11. Województwa Pomorskiego 30% 560 mln euro 12. Województwa Śląskiego 12% 423 mln euro 13. Województwa Świętokrzyskiego1 23,7% 323 mln euro 14. Województwa Warmińsko-Mazurskiego 553 mln euro 15. Województwa Wielkopolskiego 269 mln euro 16. Województwa Zachodniopomorskiego 175 mln euro Ogółem 6, 432 mld euro [1] Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego ujął tylko Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego w alokacji dedykowanej obszarom wiejskim bez wkładu na reorientację zawodową rolników w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zasady programowania perspektywy 2014-2020 Przykładowy zakres wsparcia w ramach RPO Wsparcie w ramach RPO WiM 2014-2020 obszarów wiejskich w zakresie: infrastrukturalnym (m.in. związanym z poprawą dostępu do usług publicznych oraz poprawą dostępności komunikacyjnej), społecznym (m.in. związanym z rewitalizacją społeczną oraz aktywizacją zawodową (np. reorientacja zawodowa rolników i rybaków). Oczekuje się, że efektem interwencji będzie: • podniesienie poziomu kapitału społecznego; • rozwój organizacji pozarządowych, aktywizacji społecznej i działań w zakresie ekonomii społecznej; • wzrost atrakcyjności turystycznej i efektywna promocja produktów turystycznych; • lepsze wykorzystanie walorów przyrodniczych dla aktywizacji społeczno-gospodarczej; • wzrost dostępu do usług publicznych; • poprawa połączeń komunikacyjnych z lokalnymi ośrodkami wzrostu; • rozwój infrastruktury wodno-kanalizacyjnej; • wzrost przedsiębiorczości, w tym specjalizacji w zakresie żywności wysokiej jakości bazującej na regionalnych zasobach przyrodniczych.

Zasady programowania perspektywy 2014-2020 Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność Instrument dobrowolny dla polityki spójności i polityki rybackiej, obligatoryjny dla WPR; Zastosowanie RLKS będzie zależało do decyzji IZ danym programem operacyjnym; Wykorzystane zostaną doświadczenia inicjatywy LEADER, realizowanej w ramach PROW 2007-2013; RLKS obejmie fragment działań na obszarach wiejskich, miejsko-wiejskich, miejskich oraz zależnych od rybactwa. RLKS może być realizowany w trzech formułach: Bezpośredniej; Pośredniej; Mieszanej.

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju ul. Wspólna 2/4 Dziękuję za uwagę Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju ul. Wspólna 2/4 00-926 Warszawa www.mir.gov.pl www.funduszeeuropejskie.gov.pl