Zakopane 25 października 2018 Quo Vadis Nowelizacjo ustawy o PTZ? Jak ma wyglądać drogowy publiczny transport zbiorowy Zdzisław Szczerbaciuk PIGTSiS październik 2018

Po co, dla czego lub dla kogo, ma być uchwalona nowelizacja? Dlaczego powszechnie twierdzi się, że ustawa o PTZ nie obowiązuje? (weszła wżycie 1 marca 2011 r. - cała – wyjątek to przepisy o przewozach na zgłoszenie, uchylenie art.8a i 8b w ustawie o ulgach, oraz w ustawie o transporcie drogowym) ale nie jest w ogóle respektowana Uznaje się, że w Polsce nie obowiązuje Rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70? (weszło w życie 3 grudnia 2009 r, a bezwzględnie obowiązywać będzie od 3 grudnia 2019 r.) ale w zasadzie nie jest w ogóle respektowane Czy ustawy o zamówieniach publicznych i o umowie koncesji na usługi obowiązuje w sektorze transportu pasażerskiego czy też nie? 2 PIGTSiS październik 2018 2

– dla kogo ma być organizowany? Publiczny drogowy transport zbiorowy w drogowych przewozach osób – dla kogo ma być organizowany? Dla społeczeństwa – ogółu mieszkańców, ewentualnie dla uczniów, młodzieży szkolnej, osób o ograniczonej zdolności ruchowej, itd. ; Dla jednostek samorządu terytorialnego, państwa; Dla przedsiębiorców zajmujących się zarobkowym przewozem osób; Dla dowozu pracowników do miejsc pracy; Dla turystów, wycieczkowiczów, 3 PIGTSiS październik 2018 3

– jakie cele ekonomiczne i społeczne mają zostać zrealizowane? Publiczny drogowy transport zbiorowy w drogowych przewozach osób – jakie cele ekonomiczne i społeczne mają zostać zrealizowane? Ma zapewnić potrzebę przemieszczania społeczeństwa na obszarze JST czy kraju na poziomie odpowiednim dla występujących potrzeb, czy też nie; Ma jedynie zapewnić dowóz dzieci do szkół, czy też nie, ponieważ powinno to być zadanie własne Gmin, które ma być realizowane w systemie przewozów zamkniętych; Ma jedynie zapewnić przewozy młodzieży do szkół ponadpodstawowych; Nie ma realizować żadnych celów społecznych, powinien realizować przewozy na liniach o dużej ilości pasażerów. 4 PIGTSiS październik 2018 4

– kto ma organizować w/w przewozy? Publiczny drogowy transport zbiorowy w drogowych przewozach osób – kto ma organizować w/w przewozy? Przedsiębiorcy realizujący przewozy na własne ryzyko ekonomiczne: - bez żadnej ingerencji ze strony państwa i JST, - z uwzględnieniem interesu społecznego określonych JST po obszarze których odbywa się przewóz; Państwo, poprzez utworzone własne systemy organizacji lub organ organizujący postępowania przetargowe dla określonych obszarów, Jednostki samorządu wszystkich szczebli na własnym terenie oraz w relacjach niezbędnych do zaspokojenia potrzeb własnych mieszkańców, także w sytuacji przebiegu trasy przewozu przez obszar innej jednostki; Jeden szczebel jednostek samorządu terytorialnego, jeżeli tak to który: - marszałek - starosta - 5 PIGTSiS październik 2018 5

– kto ma organizować w/w przewozy? Publiczny drogowy transport zbiorowy w drogowych przewozach osób – kto ma organizować w/w przewozy? 5. Czy Gmina ma organizować przewozy samodzielnie: - każda, - miejska, - o określonej liczbie mieszkańców? Czy powinno się organizować w innym trybie przewozy o charakterze użyteczności publicznej i przewozy komercyjne? Czy prawo powinno ustanowić obligatoryjne związki terytorialne do organizacji przewozów o charakterze użyteczności publicznej? 6 PIGTSiS październik 2018 6

– prawo wyłączne, dla kogo i po co? Publiczny drogowy transport zbiorowy w drogowych przewozach osób – prawo wyłączne, dla kogo i po co? Za i przeciw realizacji przewozów komercyjnych i o charakterze użyteczności publicznej na danym obszarze; Które przewozy mają mieć pierwszeństwo w zaspokajaniu potrzeb lub ochrony rynku? Konkurencja w organizacji przewozów o charakterze użyteczności publicznej, czy współpraca? Kogo ma chronić prawo wyłączne – organizatora przed przewoźnikiem, czy też jednego organizatora przed drugim organizatorem? W jakim momencie i w jakiej formie prawnej ma być wprowadzane prawo wyłączne? Jakiej części komunikacji prawo wyłączne ma dotyczyć – kursu, linii komunikacyjnej, relacji komunikacyjnej, sieci komunikacyjnej na danym obszarze? 7 PIGTSiS październik 2018 7

– w jaki sposób należy finansować w/w przewozy? Publiczny drogowy transport zbiorowy w drogowych przewozach osób – w jaki sposób należy finansować w/w przewozy? Tylko z wpływów za bilety od pasażerów oraz dotację z budżetu państwa na finansowanie utraconych przychodów z tytułu honorowania ustawowych ulg; Powinny zostać przyznane środki na pokrycie strat ponoszonych w przewozach o charakterze użyteczności publicznej – płacone przez organizującego przewozy; Powinny zostać ustanowione subwencje lub dotacje z budżetu państwa na pokrycie: - kosztów inwestycyjnych, kosztów eksploatacyjnych itp.; - 8 PIGTSiS październik 2018 8

– ustalanie cen biletów? Publiczny drogowy transport zbiorowy w drogowych przewozach osób – ustalanie cen biletów? Kto powinien je ustalać: - przewoźnik, operator, organizator, państwo? Czy w przewozach o charakterze użyteczności publicznej na tych samych relacjach przewozu – ceny powinny być takie same, czy też różne? Zróżnicowanie cen powinno wynikać z: - decyzji organizatora który organizuje dany przewóz, - jakości świadczonej usługi? Czy państwo powinno do celów wypłaty dopłat z tytułu honorowania ulg ustalać jednakowe ceny biletów ulgowych, czy też nie? 9 PIGTSiS październik 2018 9

– jaka ma być jakość realizowanych przewozów? Publiczny drogowy transport zbiorowy w drogowych przewozach osób – jaka ma być jakość realizowanych przewozów? Czy tabor autobusowy ma zapewniać komfort pasażerom (klimatyzacja łatwość wsiadania i wysiadania), czy też zamierza się dopuszczać tabor całkowicie wyeksploatowany? Czy powinno się w planach transportowych obowiązkowo określać częstotliwość komunikacji lub interwał czasowy? Czy powinno się obowiązkowo integrować przewozy w określonych punktach infrastruktury komunikacyjnej, czy też nie? Czy powinno się skoordynować połączenia komunikacyjne, czy też nie? 10 PIGTSiS październik 2018 10

Publiczny drogowy transport zbiorowy w drogowych przewozach osób – jeden zintegrowany system komunikacyjny czy system nieograniczonej lub ograniczonej konkurencji? Jakie cele ma spełnić w końcu nowelizacja ustawy o PTZ, kto ma być z niej najbardziej zadowolony? Kto ma w konsekwencji ponieść koszty ekonomiczne i społeczne nowelizacji ustawy o PTZ? 11 PIGTSiS październik 2018 11